Ke Ini Oto-obot Afanikọn̄ Ẹtịbede

Accra, Ghana, July 4, 1995: N̄kponn̄kan edịm emi ekedepde ke se ikperede ndisịm isua 60 ama anam mmọn̄ ọtọ ọyọhọ. N̄kpọ nte owo 200,000 ẹma ẹtaba kpukpru n̄kpọ, owo 500,000 ikekemeke ndidụk ufọk mmọ, ndien owo 22 ẹma ẹduọk uwem mmọ.

San Angelo, Texas, U.S.A., May 28, 1995: Idio ye edịm itiat ẹma ẹsobo obio emi owo 90,000 ẹkedụn̄de, ẹbiatde mme n̄kpọ ẹmi ẹkerede ke ẹkpesịm miliọn $120 (U.S.).

Kobe, Japan, January 17, 1995: Unyekisọn̄ emi ekebịghide ke n̄kpasịp sekọn 20 ama owot ediwak tọsịn owo, owo tọsịn ke mme itie duop ẹma ẹda unan, ndien tọsịn ke mme itie ikie ẹma ẹnana ufọkidụn̄.

NNYỊN idu uwem ke se ẹkpekotde eyo afanikọn̄. Mbụk otode Edidiana Mme Idụt owụt nte ke ufan̄ isua 30 ọtọn̄ọde ke 1963-1992, ibat owo ẹmi ẹkpan̄ade, ẹdade unan, m̀mê ẹwọrọde ẹkpọn̄ ebietidụn̄ mmọ ke ntak afanikọn̄ ẹdọk ẹsịm mbahade 6 eke ikie ke isua kiet kiet ke ẹbaharede ukem ukem. Akama-mfụhọ idaha emi ama anam UN enịm mme iduọk isua 1990 nte “Iduọk Isua Edisụhọde Oto-Obot Afanikọn̄ ke Ofụri Ererimbot.”

Nte ededi, oto-obot odudu—utọ nte oyobio, obot ndibomo, m̀mê unyekisọn̄—isidaha afanikọn̄ idi kpukpru ini. Ediwak ikie ẹsitịbe kpukpru isua ye unana edinọ mme owo unan. Edi ke ini abuanade edibiat uwem ye inyene, enen ndikot enye afanikọn̄.

Etie nte owo ikemeke nditre mme oto-obot afanikọn̄ nditọt. N̄wed oro Natural Disasters—Acts of God or Acts of Man? ọdọhọ ete: “Mme owo ke ẹkpụhọde n̄kann̄kụk mmọ anamde ẹnen̄ede ẹsio idem ẹnyan ẹnọ ndusụk afanikọn̄, mmọ ẹnyụn̄ ẹdu uwem ke usụn̄ emi anamde mmọ ẹdi se n̄kpọndịk ẹkemede ndisịm.” N̄wed oro ọnọ uwụtn̄kpọ oro ẹkerede-kere: “Ekpri unyekisọn̄ ke obio oro ntatenyịn mîsịmke ẹmi ẹdade ndodobi kọrikọri mbat ẹbọp mme ufọk ke mben ntotụn̄ọ ebeden̄ ekeme ndikama afanikọn̄ akpan akpan abuanade n̄kpan̄a ye ndutụhọ mme owo. Edi nte afanikọn̄ enen̄ede oto isọn̄ ndinyen̄ede idem m̀mê edi koro mme owo ẹdụn̄de ke mme utọ ufọk oro ẹdide n̄kpọndịk ẹmi ẹdude ke utọ idiọk itie isọn̄ oro?”

Edi ye nditọ ukpepn̄kpọ Bible, ntak en̄wen odu emi anamde n̄kọri ke mme oto-obot afanikọn̄ idịghe n̄kpọ n̄kpaidem. Ke n̄kpọ nte isua 2,000 ẹmi ẹkebede, Jesus Christ ama ebem iso etịn̄ ete ke ‘akan̄ ye unyekisọn̄ ke nsio nsio ebiet’ ẹsịne ke otu mme n̄kpọ oro ẹdinịmde “akpatre eyo emi” idiọn̄ọ. (Matthew 24:3, 6-8) Bible n̄ko ama ebem iso etịn̄ ete ke “ukperedem ini,” mme owo ẹyedi mme ama idem, mme ama inyene, ẹnana ima uduot owo, ẹnyụn̄ ẹsua se ifọnde.a (2 Timothy 3:1-5) Mme edu ẹmi ẹsiwak ndinam owo anam n̄kpọ ke ntuaha ye n̄kann̄kụk esie, etịmde osio owo anyan ọnọ mme oto-obot odudu. Mme afanikọn̄ ubọkowo ẹto n̄ko anana-ima n̄kaowo emi ekese owo ẹdụn̄de.

Nte mme owo ẹdụn̄de ke ekondo ẹnen̄ede ẹwak, nte eduuwem mme owo anamde mme owo ẹnen̄ede ẹdu ke itiendịk, nte ẹnyụn̄ ẹkade iso ndikama mme inyene ererimbot ke idiọk usụn̄, mme afanikọn̄ ẹyeka iso ndinọmọ owo. Ndinọ un̄wam asan̄a ye mme n̄kpọ-ata, nte ibuotikọ etienede mi ediwụtde.

[Ikọ idakisọn̄]

[Ebiet ẹdade ndise ẹto ke page 3]

Enyọn̄: Itieutom Usuanetop, Ghana; nnasia: San Angelo Standard-Times

[Ebiet ẹdade ndise ẹto ke page 2]

IKPAEDEM: Maxie Roberts/Ẹbọ ẹto THE STATE