Mme Udianndọ Oro Ẹnọde Jehovah Ukpono

Ẹkebem iso ẹtịm ibuotikọ etienede mi emi aban̄ade mme udianndọ Christian ke Ethiopia man ọnọ ediwak owo ẹmi ẹsemde usem Amharic ẹmi ẹkabarede ẹdi Mme Ntiense Jehovah ke ndondo emi eti ndausụn̄. Enye eneme aban̄a ndusụk ido n̄kann̄kụk ye mme ido edinam oro ẹkemede ndikpụhọde ye mmọ oro ẹdude ke ebiet emi afo odụn̄de. Afo oyokụt nte ukpụhọde oro odude etịmde edemede fi udọn̄. Ke ukem ini oro, ibuotikọ emi eneme mme item Bible oro ẹdade ukem ukem ẹmi afo edikụtde nte ẹdotde idem edieke mme ido udianndọ ẹkpụhọrede ke n̄kann̄kụk fo.

“MME Ndọ Christian Oro Ẹnọde Inemesịt” ekedi ibuotikọ inem inem ibuot ukpepn̄kpọ ke Enyọn̄-Ukpeme eke October 15, 1984. Ibuotikọ efen ke nsiondi oro ekedi “Kụt Idatesịt Adade Ukem Ukem ke Mme Usọrọ Ndọ.” (Ye owo ekededi oro ekerede ndidọ ndọ, item ọniọn̄ efen efen odu ke n̄wed Ndinam Uwem Ufọk Fo Enem, ibuot 2, ye Uyen Fo—Ndibö se Itimde Ifön Ikan nto Enye, ibuot 19 ye 20.)a Ediwak owo ẹkabade ẹdi Mme Ntiense Jehovah tọn̄ọ nte ẹkemịn̄ mme ibuotikọ oro, ntre nnyịn iyom ndifiak ndụn̄ọde ndusụk ntọt oro ẹtịmde ẹdot ye ikpehe oro nnyịn idụn̄de ke mme ibuotikọ ẹmi, ọkọrọ ye mme akpan n̄kpọ efen oro ẹdotde oro ẹdin̄wamde nnyịn ndinam mme edinam udianndọ oro ẹnọde Jehovah, kpa Anditọn̄ọ ndọ, ukpono.

Akpa mbụme oro ẹkemede ndikere mban̄a edi, Ini ewe ke ẹkpedian ndọ? Nte usenọfiọn̄ ekpenyene ndikọn̄ọ ke mme usenọfiọn̄ ini udianndọ ido obio eke n̄kann̄kụk? Se ẹnịmde ke akpanikọ ke n̄kann̄kụk edi nte ke ndọ ekededi oro ẹnamde ke ini efen ekededi ke isua idifọnke. Emi edi nsunsu ekikere oro mînyeneke isọn̄, koro ediwak mme ọdọ ndọ oro ẹkopde inemesịt ẹnyụn̄ ẹdianade kiet ẹnam n̄kpọ Jehovah ikọdọhọ ndọ ke ini udianndọ obio. Nnyịn inịmke mfọniso ye ndiọkiso ke akpanikọ. (Isaiah 65:11; Colossae 2:8) Nnyịn idin̄wamke mme iman oro mînịmke ke akpanikọ ndikụt ukpụhọde ke ufọt akpanikọ ye nsu edieke nnyịn inịmde usen udianndọ asan̄a ekekem ye nsunsu ekikere mmọ. Akpanikọ edi, mme Christian ẹkeme ndidian ndọ ke ọfiọn̄ ekededi.

Ke ini ẹnamde ndutịm ẹnọ utịn̄ikọ udianndọ ke ẹma ẹkekụre edinam eke obio oro ẹyomde, ikpọfọnke ediwak usen ẹdu ke ufọt edinam iba ẹmi. Edieke mme ọdọ ndọ ẹdimade ẹnọ utịn̄ikọ udianndọ ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄, mmọ ẹkpenyene ndisobo ye mbiowo esop anyan ini ke mbemiso man ẹben̄e ẹdida ufọkmbono nnam n̄kpọ. Mbiowo n̄kann̄kụk ẹkpenyene ndikụt nte ke ndutịm edinam oro ayanam mmọ ẹnyene eti ubieresịt. Ẹkpenyene ndinịm ini oro mîdituahake ye edinam ekededi ke esop. Eyenete oro ẹmekde ndinọ utịn̄ikọ udianndọ eyebem iso osobo ye mbon oro ẹyomde ndidi ebendọ ye n̄wanndọ man ọnọ item oro edin̄wamde onyụn̄ okụt ete ke mme n̄kpọ idụhe ndibiọn̄ọ ndọ oro ke n̄kan̄ ido uwem ye eke ibet ye nte ke enye enyịme ye ndutịm ekededi oro editienede emi ẹdinamde ke mboho otuowo. Utịn̄ikọ udianndọ ekpenyene ndidi n̄kpọ nte ubak hour kiet ke uniọn̄ ẹkpenyụn̄ ẹnyene ndinọ enye ke usụn̄ oro owụtde uku, ẹdoride nsọn̄uyo ke mme n̄kpọ eke spirit. Utịn̄ikọ udianndọ enen̄ede edi akpan n̄kpọ akan usọrọ ekededi oro editienede.

Ini udianndọ Christian edi eti ifet ndiwụt nte ke nnyịn ‘idịghe eke ererimbot.’ (John 17:14; James 1:27) Edu nnyịn ndinam n̄kpọ ke nde ke nde ekpenyene ndiwọrọ nda. Emi ọwọrọ ke nnyịn iyaka ke ini utu ke ndiyak mme owo ẹtetie ẹbet, ndusụk ini etịmerede mme edinam esop. Emi edi n̄kpọ oro anade n̄wanndọ ọfiọk akpan akpan, koro mme iman esie ẹdide mbon ererimbot ẹkeme ndidọhọ enye aka ke idiọk ini—nte n̄kpọ eke ẹdọhọde ke oro edinam ẹnen̄ede ẹda enye ke akpan n̄kpọ. Ke ndika ke eti ini eyenete Christian an̄wan oro ọkọride esịm ọyọhọ idaha oyowụt ete ke mme edu eke spirit, utọ nte nsụhọdeidem ye edikere mban̄a, ẹdi akpan n̄kpọ ẹnọ imọ! N̄ko, ke ini ẹkotde osio ndise ndisio ndise edinam oro, edi akpan n̄kpọ nte ẹnam n̄kpọ ke nde ke nde. Ọfọn nnyịn idọhọ osio ndise oro esịne jaket, tie, ye ediye ọfọn̄ukot okûnyụn̄ etịmede utịn̄ikọ ke ini enye osiode ndise. Owo inyeneke ndisio ndise ndomokiet ke ini ẹbọn̄de akam. Nnyịn ndinam n̄kpọ ke nde ke nde ayada ukpono ọsọk Jehovah onyụn̄ ọnọ eti ikọ ntiense. Ufọn idụhe ndidomo ndinam n̄kpọ ekekem ye ido udianndọ ererimbot oro edifụkde se edinam oro enen̄erede ọwọrọ.

Usọrọ ndọ idịghe se ẹyomde man udianndọ okụt unen, edi idụhe itie ke N̄wed Abasi emi akpande utọ edinam inemesịt oro. Nte ededi, utọ mboho mme ata Christian oro ekpenyene ndikpụhọde ye mme usọrọ ererimbot emi esisan̄ade ye ọkpọsọn̄ ubiatokụk, ọkpọsọn̄ un̄wọn̄ n̄kpọ, edidia udia n̄kaha, idat idat ikwọ, unek oro edemerede idiọk udọn̄, ye idem en̄wan. Bible abat “uyom uyom usọrọ” esịn ke ubọkutom obụkidem. (Galatia 5:21, NW) Esidi mmemmem n̄kpọ nditịm nse enyịn ke ini mboho mînen̄ekede ikpon. Ufọn idụhe ndibọp efe man ekem ye ọsọ ido edinam. Edieke ndusụk owo ẹmekde ndibọp efe man ẹnyene ufan̄ okponde ekem m̀mê ke ntak eyo, emi edi ọkpọkpọ mbubehe.

Ifiọk n̄kpọntịbe owụt ete ke eti usụn̄ ndisụhọde ibat owo oro ẹkotde edi ndinọ nnennen ikot oro ẹwetde-wet. Owụt eti ibuot ndikot owo kiet kiet utu ke ndikot ofụri esop, ndien nte mme Christian oro inamde n̄kpọ ke nde ke nde, nnyịn ikpenyene ndiwụt ukpono nnọ utọ idaha oro. Ndinọ ikot oro ẹwetde-wet an̄wam n̄ko ndibọhọ esuene emi okpodude edieke owo oro ẹkesiode ẹfep edide usọrọ oro, koro edieke oro etịbede, ediwak nditọete iren ye iban ẹkeme ndimek ndidaha nnyọn̄. (1 Corinth 5:9-11) Edieke mme ọdọ ndọ ẹkotde mme iman m̀mê mme ọdiọn̄ọ oro mînịmke ke akpanikọ, nte eyịghe mîdụhe emi ekpenyene ndidi ibat ibat, ẹnọde ntịn̄enyịn ẹkan ke mbon oro “ẹtode ke ufọk mme andinịm ke akpanikọ.” (Galatia 6:10) Ndusụk owo ẹsimek ndikot mme ọdiọn̄ọ oro ẹdide mbon ererimbot ye mme iman oro mînịmke ke akpanikọ ẹdi utịn̄ikọ ndọ utu ke ndikot ẹdi usọrọ ndọ. Ntak-a? Nte ededi, mme idaha ẹdu emi mme iman ẹdide mbon ererimbot ẹsinamde n̄kpọ esuene ke itie usọrọ ndọ tutu ediwak nditọete iren ye iban ẹkere ke mmimọ ikemeke ndika iso ndu do. Ndusụk mme ọdọ ndọ ẹsinam ndutịm ndibuana ekpri udia ye n̄kpet n̄kpet mbon ubon ye mme ufan ẹdide Christian.

Nte ekemde ye John 2:8, 9, odot ndimek “etubom udia.” Ebendọ eyemek Christian oro ẹkemede ndiberi edem emi edikụtde nte ke ẹnam n̄kpọ ke nde ke nde ẹnyụn̄ ẹsọn̄ọ ẹmụm n̄kokon̄ edumbet ẹkama. Ke ebiet emi mme ufan ẹdade mme enọ ẹdi, ẹkpenyene ndinam emi ye unana ‘n̄wụtidem.’ (John 2:16, NW) Ẹkeme ndikop inem ikwọ ye unana edida mme ikọ ikwọ, ọkpọsọn̄ uyom, m̀mê idat idat n̄kukwak oro ẹdemerede eyịghe mbiat enye. Ediwak owo ẹsikụt nte ọfọnde ndiyak ebiowo kiet ebemiso okop ikwọ oro ẹyomde ndibre. Unek ekeme ndidi n̄kpọ iduọ, koro ẹdade ediwak unek ido obio ẹto unek usọrọ eduek ẹnyụn̄ ẹwụt ediyụhọ udọn̄ ke usụn̄ oro mîdotke. Ini “usịbe cake ye edinọ kiet eken mmịn” ke ndusụk ini esidi idiọn̄ọ ọnọ mbon ererimbot ndinam n̄kpọ ye unana mfara ke idem. Ke akpanikọ, ediwak mme Christian ẹdọde ndọ ẹsibiere nditre ndinọ ọkpọsọn̄ mmịn ekededi ke usọrọ ndọ, ke ntem ẹfepde mme mfịna.

Sia nnyịn iyomde ndikpono Jehovah, nnyịn iyefep ndinam n̄kpọ ke n̄wụtidem man idụri ntịn̄enyịn ke usụn̄ oro ebede ubọk inọ idem nnyịn. Idem mme n̄wed ererimbot ẹtịn̄ n̄kpọ ẹbiọn̄ọ ọsọ edu edinam n̄kpọ mbe ubọk. Nso unana eti ibuot ke ekpedi ntem mme ọdọ ndọ ndidụk isọn ke ntak ọwọrọetop udianndọ ndien ekem ẹnana n̄kpọ ke ediwak isua man ẹkpe okụk oro ẹkebiatde ke usen kiet oro! Nte ededi, ọfọn̄ ekededi emi ẹsịnede ke edinam emi ekpenyene ndidot onyụn̄ eye, nte odotde ye owo emi ọdọhọde ke imenyene uten̄e Abasi. (1 Timothy 2:9, 10) Ibuotikọ oro “Udianndọ Christian Ẹkpenyene Ndiwụt Eti Ibuot” (Enyọn̄-Ukpeme [Ikọmbakara] eke January 15, 1969) ama etịn̄ mme ikọ ẹmi ẹdụride owo udọn̄ mi aban̄a usịnen̄kpọ:

“Udianndọ owo edi san̄asan̄a edinam, ntre ẹsiwak ndinọ ntịn̄enyịn ke nditie idara idara nnyụn̄ nye. Edi emi iwọrọke ite ke ana owo esịne san̄asan̄a orụk ewụra m̀mê suit. Ọfọn owo ekere aban̄a ido edinam n̄kann̄kụk, ubiatokụk ye ọkpọkpọ n̄kpọ oro owo amade. . . . Nte ededi, nte okpowụt eti ibuot ndidep utọ ọsọn̄urua ọfọn̄ oro anamde mmọ ẹda mfịghe okụk ẹsọk idemmọ ye mbon efen? . . . Ndusụk ibanndọ ẹsima ndisịne ọfọn edima ufan mmọ m̀mê eke iman. Mbon efen ẹsinyene akamba inemesịt ndikịm ọfọn̄ mmọ, ndusụk ini ebede ke usụn̄ oro ẹsikeme ndinyene ọfọn̄ oro ẹkemede ndisịne ke mme idaha efen ke ini iso. Ndien enen̄ede ọfọn mme ọdọ ndọ ndidian ndọ ye ediye ọfọn̄ oro mmọ ẹsisịnede kpukpru ini . . . Mbon eken oro ẹkemede ndikpanam akamba ndọ ekeme ndimek ke idemmọ ndinam ‘uke uke ndọ’ ke ntak ndiọkeyo emi.”

Ukem ntre, iyomke mbet usọrọ ndọ (mme ufan ebendọ ye iban ẹdide mme ufan n̄wanndọ) ẹwawak. Mmọ n̄ko idiyomke ndidụri ntịn̄enyịn nte mîdotke nnọ idemmọ ebe ke ọfọn̄ ye mme edinam mmọ. Ke adan̄aemi ẹkemede ndiyak owo oro ẹma ẹkesio ẹfep odụk utịn̄ikọ ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄, Enyọn̄-Ukpeme eke October 15, 1984, ọkọdọhọ ete: “Ikpodotke ndinyene mbon oro ẹma ẹkesio ẹfep m̀mê mbon oro otịme otịme usụn̄uwem mmọ atuahade akamba akamba ye mme edumbet Bible ẹtiene ẹdu ke otu mme mbet ndọ oro.”

Okposụkedi Jesus okodụkde udianndọ, nnyịn ikemeke ndikere ke enye ekpenyịme ọsọ ido eke ediwat mme moto ke anyan udịm n̄kanade obio ye ekese uyom; mme bodisi ẹsikam ẹdia mme andiwat isop ke ndifri ifiom nsan̄a ke udịm udianndọ. (Se Matthew 22:21.) Ke kpukpru emi, utu ke ndikpebe usụn̄ n̄wụtidem m̀mê ndiwụt ukem edinam mme owo eke mme idụt, mme Christian ẹwụt eti ibuot oro odude ye mme osụk idem.—Mme N̄ke 11:2.

Edi nso kaban̄a edidụk udianndọ mme mbọhọidụn̄, mme nsan̄autom ẹdide mbon ererimbot, m̀mê eke mme iman ye mme ọdiọn̄ọ oro ẹdude nsannsan? Ana Christian kiet kiet ebiere emi. Ọfọn ndinyene ke ekikere nte ke ini nnyịn edi ọsọn̄urua n̄kpọ, koro nnyịn imoyom ini ndinam utom ukwọrọikọ nnyịn, ọkpọkpọ ukpepn̄kpọ, ye mme edinam eken ke ubon ye ke esop. (Ephesus 5:15, 16) Ke mme utịturua, nnyịn imenyene mme mbonoesop ye utom ukwọrọikọ oro nnyịn mîyomke nditre ndidụk. (Mme Hebrew 10:24, 25) Ini ediwak udianndọ ẹsituaha ye ini mbono m̀mê san̄asan̄a ukeme oro ẹsịnde ke utom an̄wautom ke ebuana ye Udia Mbubịteyo Ọbọn̄. Nnyịn ikpenyeneke ndiyak n̄kpọ ọwọn̄ọde nnyịn ọkpọn̄ edisịn ukem san̄asan̄a ukeme oro nditọete nnyịn ke ofụri ererimbot ẹsịnde ndidụk Udia Mbubịteyo Ọbọn̄. Mbemiso ikọbọde ifiọk akpanikọ, nnyịn ima isibiat ekese ini ye mbon ererimbot, ndusụk ini ke mme idaha oro mînọhọ Abasi ukpono. (1 Peter 4:3, 4) Idahaemi mme n̄kpọ oro ẹdide ebeiso ẹnọ nnyịn ẹkpụhọde. Esidi mmemmem n̄kpọ ndidọhọ n̄kpọ ọfọn mme ọdọ ndọ ẹdide mbon ererimbot ebe ke ndinọ kad m̀mê ndiwaha nse ke ibio ini ke usen efen. Ndusụk owo ẹsida mme utọ ifet oro ndinọ ikọ ntiense, ẹbuanade ndusụk mme itien̄wed oro ẹdotde ye mbufa mme ọdọ ndọ.

Udianndọ ke ebiet oro idaha eke spirit akande mme usụn̄ edinam ererimbot enen̄ede ọnọ Jehovah ukpono. Ebede ke ndikụt nte ke nnyịn imada san̄asan̄a ikpọn̄ ererimbot ye mme nsunsu ekikere ye ebeubọk edinam esie, ebede ke nditre ndiyak enye etịmede mme edinam ukara Abasi ofụri ini, onyụn̄ ebede ke ndinyene nsụkidem utu ke ndiwụt idem, mme Christian ẹyedara edinam oro. Akan oro, mmọ ẹyekeme ndifiak nti edinam oro ye eti ubieresịt ye inemesịt. Ke ndiwụt ọniọn̄ ye eti ibuot, akpakam kpukpru udianndọ Christian nnyịn ẹnọ mbon oro ẹnyenede eti esịt ikọ ntiense.

[Mme Ikọ idakisọn̄]

[Ndise ke page 24, 25]

Mme Christian itieneke ido udianndọ n̄kann̄kụk nnannan