Ke Akpatre—unenikpe Oyodu Ọnọ Kpukpru Owo

“Nnyịn iyodomo ndikpan̄ utọn̄ ke mbufa usụn̄ . . . nnọ mme uyo mbon oro ẹdade unan, mme uyo mbon oro ẹkopde editịmede esịt, mme uyo mbon oro mînyeneke idotenyịn nte ke ẹkop uyo mmimọ. . . . Se isụhọde edi ndinanam se ibet ọdọhọde: ndikụt ke akpatre nte ke kpa nte kpukpru owo ẹmanade ye ukem uku ke iso Abasi, kpukpru owo ẹmana n̄ko ye ukem uku ke iso owo.”—Richard Milhous Nixon, Adaibuot Ukara United States, utịn̄ikọ edinam nte adaibuot, January 20, 1969.

KE INI ndidem, mme adaibuot ukara, ye mme akpan isụn̄utom ukara ẹtọn̄ọde utom, mmọ ẹsinyene ntụhọ nditịn̄ mban̄a unenikpe. Kpa ntre n̄ko ke ekedi ye Richard Nixon, akani adaibuot ukara United States. Edi mme udọn udọn ikọ esie ikọwọrọke usụn̄ ke ẹkerede ẹban̄a mfụhọ mfụhọ n̄kpọntịbe eke mbụk. Okposụkedi enye ekesịnde eben̄e ete ‘ẹnanam ibet,’ ke ukperedem ẹma ẹbiom Nixon ikpe ubiatibet ẹnyụn̄ ẹnyịk enye ndikpọn̄ utom. Isua 30 ke ukperedem, ‘mme uyo mbon oro ẹdade unan, ẹkopde editịmede esịt, ẹnyụn̄ ẹnanade idotenyịn’ ẹma ẹka iso ndifiori man ẹkop mmọ.

Ndikop mme utọ uyo oro nnyụn̄ nnam n̄kpọ mban̄a eseme mmọ ifereke utom, nte ata ediwak mme andikara ẹmi ẹnyenede eti uduakesịt ẹdide ẹdikụt. ‘Unenikpe ndidu nnọ kpukpru owo’ osụk ededi utịtmbuba oro ayan̄ade owo ifiọk. Kpa ye oro, ediwak isua ikie ẹmi ẹkebede, ẹma ẹnam en̄wọn̄ọ oro odotde nnyịn inọ ntịn̄enyịn—kpa n̄wọrọnda un̄wọn̄ọ emi aban̄ade unenikpe.

Ebede ke prọfet esie Isaiah, Abasi ama ọn̄wọn̄ọ ọnọ ikọt Esie ete ke imọ iyọdọn̄ “edimek owo” oro imọ ke idem imọ idimekde aka ebịne mmọ. Jehovah ama asian mmọ ete: “Enye ayanam [unenikpe, NW] ọwọrọ ọnọ mme idụt.” (Isaiah 42:1-3) Idụhe andikara ndomokiet emi ekpenyenede odudu ekem ndinam utọ ntatara un̄wọn̄ọ oro, enye oro ediwọrọde kpukpru idụt ndinyene unenikpe oro ebịghide. Nte ẹkeme ndinịm utọ un̄wọn̄ọ emi ke akpanikọ? Nte ẹyekeme ndikụt utọ n̄wọrọnda n̄kpọ oro tutu amama?

Un̄wọn̄ọ Oro Nnyịn Ikemede Ndinịm ke Akpanikọ

Un̄wọn̄ọ edi se ẹkemede ndiberi edem n̄kukụre edieke enye etiede ukem nte andin̄wọn̄ọ enye. Ke afan̄ emi, idịghe owo ndomokiet ikan Ata Ọkpọsọn̄ Abasi emi ọdọhọde ete ke “edimek owo” imọ oyowụk unenikpe ke ofụri ererimbot. Ke mîbietke mme ebre mbre ukara, Jehovah idaha un̄wọn̄ọ ke ekpri n̄kpọ. Bible ọnọ nnyịn nsọn̄ọ ete: ‘Enye ikemeke ndisu nsu.’ (Mme Hebrew 6:18) Abasi etịn̄ ye nsọn̄uyo ete: “Nyanam se n̄kebierede ndinam.”—Isaiah 14:24, Today’s English Version.

Ẹfiak ẹsọn̄ọ mbuọtidem nnyịn n̄ko ke un̄wọn̄ọ oro ebe ke mbụk edinam “edimek owo” oro Abasi emekde, Jesus Christ. Owo emi ediwụkde unenikpe ana ama unenikpe onyụn̄ odu uwem ekekem ye enye. Jesus ama enịm mbụk oro mînyeneke ndo nte owo emi ‘amade se inende onyụn̄ asuade se ikwan̄ade.’ (Mme Hebrew 1:9) Se enye eketịn̄de, nte enye okodude uwem, ye idem nte enye akakpade, kpukpru ẹwụt nte ke enye ke akpanikọ ekedi edinen owo. Ke ini n̄kpa Jesus, akwa owo ekọn̄ Rome, emi nte an̄wan̄ade okokụtde nte ẹkpede ikpe ẹnyụn̄ ẹwotde Jesus, ama ekeme ndidọhọ ete: “Ke akpanikọ owo emi ekedi edinen owo.”—Luke 23:47.

Ke osiode efep enye ke idemesie ndidu uwem eke enende, Jesus ama ọbiọn̄ọ ukwan̄ikpe oro okodude ntatara ntatara ke eyo esie. Enye ikanamke emi ibe ke ndibiat m̀mê ndikpụhọ ukara, edi ke ndikpep kpukpru owo oro ẹkekpan̄de utọn̄ ata unenikpe. Ukwọrọikọ esie oro ke Obot edi usọ usọ edinam an̄wan̄a ke nte ẹkpenamde ata unenikpe ye edinen ido.—Matthew, ibuot 5-7.

Jesus ama esinam se enye ekekpepde. Enye ikesehe mbon akpamfia oro ẹkenyenede ndiọkiso ke usụhọde, kpa mbon oro n̄ka mme Jew “mîkesitụkke ubọk.” Utu ke oro, enye ama esinyene nneme ye mmọ, otụk mmọ, idem ọkọkde mmọ udọn̄ọ. (Mark 1:40-42) Kpukpru owo oro enye okosobode, ẹsịnede mme ubuene ye mbon oro ẹfịkde, ẹkedi mme akpan owo ẹnọ enye. (Matthew 9:36) Enye ọkọdọhọ mmọ ete: “Ẹtiene Mi, kpukpru mbufo ẹmi ẹkpade mba ẹnyụn̄ ẹbiomde edidobi mbiomo, ndien Ami nyọnọ mbufo nduọk-odudu.”—Matthew 11:28.

Ke akande kpukpru, Jesus ikayakke ukwan̄ikpe oro okodude akan enye okụk abiat m̀mê anam enye okop idiọkesịt. Enye akananam ikadaha idiọk isio owo usiene idiọk. (1 Peter 2:22, 23) Idem ke ini okodude ke ọkpọsọn̄ ubiak, enye ama ọbọn̄ akam ọnọ Ete esie eke heaven ke ibuot kpukpru mbonekọn̄ oro ẹkekọn̄de enye ke eto. Enye ama ekpe ubọk ete: “Ete, dahado nọ mmọ; koro mmọ mîfiọkke se mmọ ẹnamde.” (Luke 23:34) Ke akpanikọ, Jesus ‘ama anam unenikpe ọwọrọ ọnọ mme idụt.’ (Matthew 12:18) Nso uyarade oro okponde akan emi ke nnyịn inyene kaban̄a uduak Abasi ndiwụk edinen ererimbot akan eti uwụtn̄kpọ eke Eyen esie?

Ẹkeme Ndikan Ukwan̄ikpe

Eti uyarade oro owụtde nte ke ẹkeme ndikan ukwan̄ikpe odu n̄ko ke ererimbot mfịn. Nte owo kiet kiet, m̀mê nte esop, Mme Ntiense Jehovah ẹdomo ndikan asari, uten̄e owo enyịn, usua eke orụk, ye afai. Kere ban̄a uwụtn̄kpọ oro etienede mi.

Pedroa ekenịm ke akpanikọ ete ke edinam edibiat ukara ekedi n̄kukụre usụn̄ ndida unenikpe ndi ke Obio Basque, ikpehe Spain oro enye okodude. Ke ntak emi enye ama akabade edi owo n̄ka mbon edinam oyomonsia emi ọkọnọde enye ukpep ekọn̄ ke France. Ke enye ama okokụre ukpep esie, ẹma ẹnọ enye uyo ẹte etịm otu mbon edinam oyomonsia onyụn̄ okowụri itieidụn̄ mme bodisi. Otu esie ke eketịm bọmb ke ini mme bodisi ẹkemụmde enye. Enye ama abiat ọfiọn̄ 18 ke ufọk-n̄kpọkọbi, edi idem ke adan̄aemi osụk odude ke ufọk-n̄kpọkọbi oro enye okosụk akaka iso ke edinam ukaraidem esie, etienede abuana ke edinam utie biọn̄ onyụn̄ okoide-koi ekpi itọn̄ubọk esie ke idaha kiet.

Pedro ekekere ete ke ikan̄wana kaban̄a unenikpe. Ekem enye ama edidiọn̄ọ Jehovah ye mme uduak esie. Ke adan̄aemi Pedro okodude ke ufọk-n̄kpọkọbi, n̄wan esie ama ọtọn̄ọ ndikpep Bible ye Mme Ntiense Jehovah, ndien ke ini ẹkesiode enye, n̄wan esie ama ọnọ enye ikot ndidụk kiet ke otu mbono esop mmọ. Edinam oro ama enem enye etieti tutu enye obụp aban̄a ukpepn̄kpọ Bible, kpa ukpepn̄kpọ oro akadade enye ekesịm ndinam ikpọ ukpụhọde ke idaha ekikere esie ye ke usụn̄ uwem esie. Ke akpatre, ke 1989, Pedro ye n̄wan esie ẹma ẹna baptism.

Pedro ọdọhọ ete: “Mmọkọm Jehovah nte ke n̄kowotke owo ndomokiet ke ata ata usụn̄ ke ufan̄ isua oro n̄kedide owo edinam oyomonsia. Idahaemi n̄kama ofụt spirit Abasi, kpa Bible, ndinọ mme owo etop ata emem ye unenikpe—kpa eti mbụk Obio Ubọn̄ Abasi.” Ke mîbịghike Pedro, emi anamde utom idahaemi nte ebiowo esop eke Mme Ntiense Jehovah, ama aka itieidụn̄ mme bodisi oro enye okoyomde ndiwụri. Isan̄ enye emi enye akaka ye uduak ndikwọrọ etop emem nnọ mme ubon oro ẹdụn̄de do.

Mme Ntiense Jehovah ẹsinam mme ukpụhọde ẹmi koro edinen ererimbot ọdọn̄de mmọ. (2 Peter 3:13) Okposụkedi mmọ ẹkọn̄de ọyọhọ mbuọtidem ke un̄wọn̄ọ Abasi ndida emi ndi, mmọ ẹfiọk n̄ko ẹte ke edi mbiomo mmimọ ndidu uwem ke n̄kemuyo ye unenikpe. Bible etịm anam an̄wan̄a nnyịn nte ke Abasi oyom nnyịn inam udeme nnyịn.

Nditọ Mfri Edinen Ido

Edi akpanikọ, ke ini isobode ukwan̄ikpe, ekeme ndidọn̄ nnyịn ndifiori nte: “Abasi ikpe odu m̀mọ̀n̄?” Oro ekedi mfiori mme Jew ke eyo Malachi. (Malachi 2:17) Nte Abasi ama ada eseme mmọ ke akpan n̄kpọ? Baba-o, emi ama anam enye “akpa mba” koro, ke otu mme n̄kpọ eken, mmọ ke idemmọ ke ẹkebian̄a iban mmọ ẹmi ẹkesọn̄de, ẹsion̄ode mmọ ndọ ke ata n̄kpri n̄kpọ. Jehovah ama etịn̄ nte enye ekekerede aban̄a ‘iban uyen mmọ, emi mmọ ẹkebian̄ade, kpa ye oro mmọ ẹkedide nsan̄a ye iban ediomi mmọ.’—Malachi 2:14.

Ndi nnyịn nte enende imekeme ndiseme mban̄a ukwan̄ikpe edieke nnyịn ke idem nnyịn mînamke se inende? Ke n̄kan̄ eken, edieke nnyịn idomode ndikpebe Jesus ebe ke ndisio asari ye usua eke orụk mfep ke esịt nnyịn, ebe ke ndima kpukpru owo ye unana editen̄e owo enyịn, onyụn̄ ebe ke nditre ndida idiọk nsio owo usiene idiọk, nnyịn iwụt ke imenen̄ede ima unenikpe.

Edieke nnyịn idinyenede unenikpe, Bible esịn udọn̄ ọnọ nnyịn ete ‘iwari n̄kpasịp ke nti ido.’ (Hosea 10:12) Inamke n̄kpọ m̀mê ekpri adan̄a didie, edikan kiet kiet oro owo enyenede kaban̄a ukwan̄ikpe edi akpan n̄kpọ. Nte Martin Luther King, Jr., ekewetde ke Letter From Birmingham Jail esie, “ukwan̄ikpe ke ebiet ekededi edi n̄kpọ ndịk ọnọ unenikpe ke kpukpru ebiet.” Mbon oro ‘ẹyomde edinen ido’ ẹdi mbon oro Abasi emekde ndidu ke edinen obufa ererimbot esie oro edidide ke mîbịghike.—Zephaniah 2:3.

Nnyịn ikemeke ndikọn̄ idotenyịn ndinyene unenikpe ke nnyek nnyek itiat idakisọn̄ eke mme un̄wọn̄ọ owo, edi nnyịn imekeme ndiberi edem ke ikọ ima ima Andibot nnyịn. Ntak edi oro Jesus ọkọdọhọde mme anditiene enye ete ẹka iso ẹbọn̄ akam Obio Ubọn̄ Abasi ndidi. (Matthew 6:9, 10) Jesus, Edidem Obio Ubọn̄ oro ẹmekde, “ayanyan̄a ubuene ke ini enye esemede; ye owo ukụt, ye owo eke mînyeneke andinyan̄a. Enye ayatua eyen unana ye ubuene mbọm, onyụn̄ anyan̄a ukpọn̄ mme ubuene.”—Psalm 72:12, 13.

Nte an̄wan̄ade, ukwan̄ikpe ididịghe ke nsinsi. Ukara Christ oro edikarade ofụri isọn̄ ayakan ukwan̄ikpe ke nsinsi, nte Abasi ọn̄wọn̄ọde ọnọ nnyịn ebe ke prọfet esie Jeremiah: “Ini ke edi emi ndinamde un̄wọn̄ọ oro n̄kọn̄wọn̄ọde osu . . . Ke ini oro nyemek edinen andito ubon David nte edidem. Edidem oro ayanam se ifọnde inyụn̄ inende ke ofụri isọn̄.”—Jeremiah 33:14, 15, TEV.

[Mme Ikọ idakisọn̄]