Esop Christian—Ebiet Nsịnudọn̄ Otode

POPI, n̄wan kiet emi odude ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ iduọk isua 20 esie, ama okụt edikpu ke ntak ubiak ubiak idaha emi ubon esie okodude, esịnede unana edinyene in̄wan̄în̄wan̄ nneme ye ete ye eka esie.a Ke ama akan̄wan̄a esịt esie ọnọ ebiowo Christian kiet ye n̄wan esie, enye ama ewet mmọ ete: “Ẹsọsọn̄ọ ata etieti ke ndikada ini ntịn̄ ikọ ye ami. Mbufo idiọn̄ọke adan̄a nte oro owụtde ke ẹmekere ẹban̄a mi. Mmọkọm Jehovah nte enye ọnọde mi mbon oro n̄kemede ndiberi edem nnyụn̄ ntịn̄ ikọ nnọ.”

Toula, n̄wan emi ebe esie akakpade ke ndondo emi onyụn̄ enyenede nditọ iba ẹdide uyen, ama odu ke ọkpọsọn̄ mfịna eke ntụk ye unana okụk. Enye ye nditọ esie kpukpru ini ẹma ẹsibọ ndọn̄esịt ẹto edika n̄kese oro ebe ye n̄wan ẹdide Christian ke esop ẹkesikade ẹkese mmọ. Ke enye ama ọkọyọ idaha esie uforo uforo, enye ama ọnọ mmọ kad, ọdọhọde ete: “Ami mmesiti mbufo kpukpru ini ke akam mi. Mmeti ediwak ini oro ẹkesin̄wamde mi ẹnyụn̄ ẹberede ye ami.”

Nte afo ndusụk ini emesikere ke mme mfịghe ererimbot ẹmi ẹkade-ka iso ndikọri ẹnam fi ‘obiom ndodobi mbiomo’? (Matthew 11:28) Nte “ini ye unọmọ” ẹtịmede uwem fo ebe ke mme ubiak ubiak n̄kpọntịbe? (Ecclesiastes 9:11) Do idịghe afo ikpọn̄ ke edi. Edi kpa nte ediwak tọsịn mbon mfụhọ ẹma ẹkekokụt, afo n̄ko emekeme ndikụt un̄wam ke esop Christian eke Mme Ntiense Jehovah. Ke akpa isua ikie E.N., apostle Paul ama okụt nte ndusụk ekemmọ mme andinịm ke akpanikọ ẹkedide ata ebiet “ndọn̄esịt” ẹnọ enye. (Colossae 4:10, 11) Afo emekeme ndinyene ukem ifiọk n̄kpọntịbe oro.

Ibetedem ye Un̄wam

Ke N̄wed Abasi Christian Usem Greek, ẹkabade ikọ oro “esop” ẹto ikọ Greek oro ek·kle·siʹa, emi ọwọrọde otu mme owo oro ẹkotde ẹbok ọtọkiet. Se isịnede ke ikọ oro edi ekikere edidianakiet ye un̄wam edem mbiba.

Esop Christian ọsọn̄ọ omụm akpanikọ eke Ikọ Abasi akama onyụn̄ atan̄a eti mbụk Obio Ubọn̄ esie. (1 Timothy 3:15; 1 Peter 2:9) Nte ededi, esop n̄ko ọnọ mbon oro ẹbuanade ke enye ibetedem ye un̄wam eke spirit. Do, owo ekeme ndikụt otu ima ima ufan, oro ẹwụtde edikere mban̄a, ẹmi ẹben̄ede idem ẹnyụn̄ ẹnyịmede ndin̄wam nnyụn̄ ndọn̄ mmọ efen esịt ke ini nnanenyịn.—2 Corinth 7:5-7.

Mme andituak ibuot nnọ Jehovah ẹsikụt ubọhọ ye ifụre kpukpru ini ke esop esie. Andiwet psalm ama owụt ete ke ima isikop inemesịt inyụn̄ idu ke ifụre ke otu ikọt Abasi oro ẹsopde idem. (Psalm 27:4, 5; 55:14; 122:1) Ukem ntre mfịn, esop Christian edi mboho mme ekemmọ andinịm ke akpanikọ oro ọbọpde-bọp onyụn̄ esịnde udọn̄ ọnọ kiet eken.—Mme N̄ke 13:20; Rome 1:11, 12.

Ẹkpep mme andibuana ke esop ‘ndifọn ido ye kpukpru owo, akpan akpan ye mmọ ẹmi ẹtode ke ufọk mme andinịm ke akpanikọ.’ (Galatia 6:10) Ukpep oro mmọ ẹbọde emi ọkọn̄ọde ke Bible onụk mmọ ndiwụt ima nditọete ye ufiop ufiop ima nnọ kiet eken. (Rome 12:10; 1 Peter 3:8) Nditọete iren ye iban eke spirit ẹsiwụt mfọnido, ẹtie emem emem, ẹnyụn̄ ẹkop mbọm. (Ephesus 4:3) Utu ke ndidi sụk mme andituak ibuot, mmọ ẹwụt ima ima edikere mban̄a ẹnọ mmọ efen.—James 1:27.

Ntre, ke esịt esop, mbon mfụhọ ẹsikụt ufiop ufiop idaha oro ebietde eke ubon. (Mark 10:29, 30) Ekikere edidu ke ima ima otu oro adianade kiet esisọn̄ọ mmọ idem. (Psalm 133:1-3) Ebede ke esop, “asan̄autom emi anamde akpanikọ, onyụn̄ enyenede ọniọn̄” ọnọ nti “udia” eke spirit “ke edikem ini.”—Matthew 24:45.

Un̄wam Otode Mme Ima Ima Esenyịn

Mme andibuana ke esop Christian ẹkeme ndidori enyịn ndikụt mme ima ima ekpemerọn̄ ke esịt esop ẹmi ẹnyenede ifiọk ẹnyụn̄ ẹdotde ẹmi ẹnọde ibetedem ye nsịnudọn̄ eke spirit. Mme ekpemerọn̄ ẹmi ẹnyenede mme utọ edu ẹmi ẹtie nte “ọtọ udịbe ofụm ye etehe ubọhọ edịm.” (Isaiah 32:1, 2) Mbiowo, m̀mê mme esenyịn oro ẹmekde ke spirit, ẹse ẹban̄a mbon mbieterọn̄ Abasi, ẹsịn udọn̄ ẹnọ mbon udọn̄ọ ye mbon mfụhọ, ẹnyụn̄ ẹyom ndifiak n̄n̄wam mbon oro ẹkeduede.—Psalm 100:3; 1 Peter 5:2, 3.

Edi akpanikọ, otu mbiowo esop idịghe otu nta mme ọkọk-udọn̄ọ m̀mê mbiaibọk, ẹmi ẹkemede ndikọk mme mfịna ikpọkidem m̀mê eke ekikere ẹmi mme ekemmọ andinịm ke akpanikọ ẹsobode. Ke editịm n̄kpọ emi, mbon udọn̄ọ ẹsụk ‘ẹyeyom abia-ibọk.’ (Luke 5:31) Edi, mme utọ ekpemerọn̄ oro ẹkeme ndin̄wam mbon oro ẹyomde un̄wam eke spirit. (James 5:14, 15) Ini ekededi oro ẹkemede, mbiowo ẹsidiomi mme un̄wam eken n̄ko.—James 2:15, 16.

Anie edi ntak utọ ima ima ndutịm emi? Jehovah Abasi ke idemesie! Prọfet Ezekiel owụt nte Jehovah atan̄ade ete: “Ami nyoyom ufene mi, nnyụn̄ ndụn̄ọ mmọ. . . . nnyụn̄ nnyan̄a mmọ nsio ke kpukpru ebiet ẹmi mmọ ẹsuanade . . . Ami nyọbọk ufene mi, ami nyonyun̄ nnam mmọ ẹsụhọde ẹna.” Abasi n̄ko onyụn̄ ekere aban̄a mme erọn̄ oro ẹnyekde ẹnyụn̄ ẹmemde.—Ezekiel 34:11, 12, 15, 16.

Ata Un̄wam ke Nnennen Ini

Nte ata un̄wam enen̄ede odu ke esop Christian? Ih, mme uwụtn̄kpọ oro ẹtienede mi ẹwụt nsio nsio idaha ẹmi esop esinọde un̄wam.

◆ Ediduọk owo ima ke n̄kpa. Ebe Anna akakpa oto uyịre uyịre udọn̄ọ. Enye ọdọhọ ete: “Tọn̄ọ ke ini oro, ami ndi andibọ ufiop ufiop ima itie nditọete Christian. Mme n̄kaiso inem inem ikọ ibetedem ye nsịnudọn̄ ẹtode mme ekemmọ andinịm ke akpanikọ, esịnede edifat ke ofụri esịt, ẹnam mi nsọn̄ esịt utu ke ndifụhọ ofụri ofụri, ndien mmọkọm Jehovah. Ima mmọ anam mi mfiọk nte ke ẹnọ mi ibetedem akamba akamba, ẹdemede mi, ẹnyụn̄ ẹnen̄ede ẹse ẹban̄a mi.” Ekeme ndidi afo n̄ko ama enyene ubiak ubiak ifiọk n̄kpọntịbe eke ediduọk owo ima ke n̄kpa. Ke mme utọ ini oro, mme andibuana ke esop ẹkeme ndinọ ndọn̄esịt ye ata ibetedem oro ẹyomde.

◆ Udọn̄ọ. Arthur, esenyịn oro asan̄ade-san̄a emi otode Poland, esika ekese mme esop ke Ufọt Ufọt Asia kpukpru ini man ọsọn̄ọ mmọ idem ke n̄kan̄ eke spirit. Ke kiet ke otu ini edika n̄kese ẹmi, enye ama ọdọn̄ọ ata etieti ndien usọbọ oro ẹkenọde ama akabade afịna enye etieti. Arthur eti ye ntotụn̄ọ esịtekọm ete: “Nyom nditịn̄ nnọ mbufo nte nditọete iren ye iban ke [akwa obio kiet ke Kazakhstan] ẹkesede ẹban̄a mi. Nditọete iren ye iban ẹmi mmen̄kọdiọn̄ọke ediwak mmọ—ye idem mbon oro ẹnyenede udọn̄—ẹma ẹda okụk, udia, ye ibọk ẹdi. . . . Ndien mmọ ẹkenam emi ye ọyọhọ inemesịt.

“Kere nte eketiede mi ke idem ke ini n̄kọbọde efọkn̄wed emi esịnede okụk ye leta emi: ‘Edima Eyenete, mmọnọ fi ufiop ufiop ekọm. Mama ọkọnọ mi okụk ete nda ndep ice cream, edi ami mmebiere ndikpọn̄ enye nnọ fi ada edep ibọk. Mbọk sọp kop nsọn̄idem. Jehovah oyom nnyịn idu ibịghi. Afo akpakam okop nsọn̄idem. Mbọk fiak bụk inem inem ikọ item efen efen nọ nnyịn. Vova.’” Ih, nte ẹwụtde ke idaha enye emi, n̄kpri ye ikpọ ke esop ẹkeme ndinọ ndọn̄esịt ke ini udọn̄ọ.—Philippi 2:25-29.

◆ Mfụhọ. Teri ama enyene udọn̄ ofụri esịt ndinam utom nte asiakusụn̄, m̀mê anditan̄a etop Obio Ubọn̄ uyọhọ ini. Edi ke ntak mfịna, enye ekenyene nditre utom usiakusụn̄. Enye ọdọhọ ete: “Esịt ama obiom mi ke ntak n̄kodomode ndinam utom ke ifetutom emi edi n̄kam n̄kemeke ndinam nsịm isua kiet.” Teri ke ukwan̄ usụn̄ ekenịm ke akpanikọ nte ke edinyene unyịme Jehovah ọkọn̄ọ n̄kukụre ke udomo utom oro enye anamde ọnọ Enye. (Se ukpụhọde ke Mark 12:41-44.) Ke okopde ọkpọsọn̄ mfụhọ, enye ama esịk ada. Edi eti un̄wam ama oto esop edi.

Teri eti ete: “Akamba eyenete an̄wan kiet emi edide asiakusụn̄ ama ọsọsọp edin̄wam mi onyụn̄ akpan̄ utọn̄ nte ami ntịn̄de kpukpru ekikere mi. Eketie nte n̄kpọ eke ẹfịgherede mi mbiomo ke ini n̄kọkpọn̄de ufọk esie. Tọn̄ọ ke ini oro ka iso, asiakusụn̄ eyenete an̄wan emi ye ebe esie, ebiowo ke esop, ẹsinọ ọsọn̄urua un̄wam. Ẹsinọ mi ikot kpukpru usen ẹbụpde nte n̄kpọ etiede ye ami. . . . Mmọ ndusụk ini ẹsiyak mi ntiene mbuana ke ukpepn̄kpọ ubon mmọ, emi anamde mi n̄kụt ufọn oro odude ke ubon ndidiana kiet.”

Idịghe esen n̄kpọ ediwak owo—idem mme Christian oro ẹma ẹkeyak idem ẹnọ—ndikop mfụhọ, mmemidem, ye ndobo. Nnyịn ikeme ndiwụt esịtekọm didie ntem nte ke ima ima un̄wam unana ibụk odu ke esop Abasi!—1 Thessalonica 5:14.

◆ Afanikọn̄ ye mbabuat n̄kpọntịbe. Kere nte afo odude ke ukem idaha oro ubon kiet emi esịnede owo inan̄ okodude emi ẹketabade kpukpru inyene mmọ ke ini ikan̄ akatade ufọk mmọ. Ikebịghike mmọ ẹma ẹnyene se mmọ ẹkekotde “ifiọk n̄kpọntịbe oro ọnọde nsịnudọn̄ emi editụkde nnyịn ke nsinsi onyụn̄ anamde nnyịn ikụt ata ima emi odude ke otu ikọt Jehovah.” Mmọ ẹnam an̄wan̄a ẹte: “Ke ekperede ndidi ke ebe oro, nnyịn ima ibọ ekese ikot ibetedem emi owụtde edikere mban̄a ito nditọete nnyịn iren ye iban eke spirit. Ẹma ẹsinọ ikọt ke urụk ukopikọ ndien ndien. Ata edikere mban̄a ye ima emi kpukpru owo ẹkewụtde ẹma ẹtụk nnyịn tutu mmọn̄eyet idatesịt asiaha nnyịn.”

Ikebịghike, mbiowo esop ẹma ẹtịm akwa otu nditọete iren, ndien ke usen ifan̄, mmọ ẹma ẹbọp obufa ufọk ẹnọ ubon emi. Mbọhọidụn̄ kiet ama osio n̄kpo ete: “Ẹkụt do! Kpukpru orụk owo ẹnam utom do—iren, iban, mbubịt, mfia!” Emi ekedi in̄wan̄în̄wan̄ uyarade ima nditọete.—John 13:35.

Mme ekemmọ Christian n̄ko ẹma ẹnọ ubon oro edisịnen̄kpọ, udia, ye okụk. Ete ubon oro etịn̄ ete: “Emi ekedi ke ini Christmas emi kpukpru owo ẹsinọde enọ, edi nnyịn ke akpanikọ imekeme ndidọhọ ke idụhe owo ndomokiet efen oro akadarade utọ ata mfọnido oro nte nnyịn ikadarade.” Mmọ ẹdian do ẹte: “Mme ekikere ikan̄ oro ke akpa sụn̄sụn̄ ke ibuot nnyịn ndien mme ekikere edinam mfọnido ye nti ufan ẹda itie mmọ. Nnyịn imọkọm ima ima Ete nnyịn eke heaven, Jehovah, nte ke nnyịn imenyene utọ utịbe utịbe ubon nditọete oro ẹdianade kiet ke isọn̄, ndien nnyịn imenem esịt etieti ndidi ubak esie!”

Edi akpanikọ, utọ edisịbe ndụk oro idịghe mmemmem n̄kpọ m̀mê ndidi se ẹdoride enyịn ke kpukpru utọ nnama oro. Edi idaha emi ke akpanikọ owụt un̄wam oro esop ekemede ndinọ.

Ọniọn̄ Otode Enyọn̄

Ediwak owo ẹmekụt ebiet efen emi un̄wam ye odudu ẹtode ke esop Christian. Nso idi oro? Mme n̄wed oro “asan̄autom emi anamde akpanikọ, onyụn̄ enyenede ọniọn̄” etịmde. N̄wọrọnda ke otu mmọ ẹmi ẹdi mme n̄wed Enyọn̄-Ukpeme ye Awake! Man ẹnọ ọniọn̄ ọniọn̄ item ye ukpep oro enyenede ufọn, mme n̄wed ẹmi ẹkọn̄ọ akpan akpan ke ọniọn̄ Abasi oro ẹkụtde ke Bible. (Psalm 119:105) Ẹsidian mme n̄kpọ ke ifiọk N̄wed Abasi oro utọ nte nti ye okopodudu ndụn̄ọde oro ẹnamde ke mme utọ ibuot nneme nte mfụhọ, edibọhọ esuene, nsio nsio mfịna n̄kaowo ye eke ndutịm uforo, n̄kpọ-ata ẹmi mme uyen ẹsobode, ye n̄kpọsọn̄ idaha ẹmi ẹsịmde mme idụt oro ẹtọn̄ọde-tọn̄ọ uforo. Ke akande kpukpru, mme n̄wed ẹmi ẹsọn̄ọ ẹmụm usụn̄ Abasi ẹkama nte mfọnn̄kan usụn̄ uwem.—Isaiah 30:20, 21.

Kpukpru isua, Watch Tower Society esibọ ediwak tọsịn leta ekọm. Ke uwụtn̄kpọ, kaban̄a ibuotikọ kiet emi aban̄ade uwotidem ke Awake!, akparawa kiet ke Russia ekewet ete: “Ke ntak ntụhọ edikop mfụhọ oro nsinyenede, . . . mmesikere ndiwot idem ediwak ini. Ibuotikọ emi ọsọn̄ọ edinịm ke akpanikọ mi oro nte ke Abasi ayan̄wam mi ndise mban̄a mme mfịna mi. Enye oyom mi ndu uwem. Mmọkọm enye ke un̄wam oro enye ọnọde ebe ke ibuotikọ emi.”

Edieke oyobio mfịna ererimbot emi etiede nte ọsọn̄ akaha ndiyọ, afo emekeme ndinịm ke akpanikọ nte ke ebiet ubọhọ odu ke esop Christian. Ke akpanikọ, edieke idiọk idaha ke anana-ima editịm n̄kpọ emi ọbọde fi ukeme, afo emekeme ndikụt ebiet ubọhọ oro ọnọde odudu ke esop Jehovah. Ke ama ọkọbọ utọ un̄wam oro, afo n̄ko emekeme nditịn̄ nte Christian an̄wan kiet emi ọkọyọde idiọk udọn̄ọ ebe esie uforo uforo onyụn̄ ewetde ete: “Ke ntak ima ye edikere mban̄a oro ẹkewụtde nnyịn, eketie mi ke idem nte n̄kpọ eke Jehovah ekemende nnyịn akama ke ekaubọk esie ebe afanikọn̄ oro. Ami n̄kop inemesịt didie ntem ndidi ubak akwa esop Jehovah emi!”

[Ikọ idakisọn̄]

[Mme ndise ke page 26]

Nnyịn imekeme ndinọ mbon udọn̄ọ, mbon oro ẹduọkde owo ke n̄kpa, ye mmọ en̄wen ndọn̄esịt