Ẹnyan̄a, Itoho ke Mme Utom Kpọt, edi oto ke Mfọnido Oro Owo Mîdotke
“Ẹma ẹnyan̄a mbufo ebe ke mbuọtidem . . . Itoho ke mme utom, mbak owo baba kiet edinyene ntak ndibụre mbụre.”—EPHESUS 2:8, 9.
1. Didie ke mme Christian ẹkpụhọrede ẹkpọn̄ mbon eken kaban̄a mme n̄kpọ oro mmọ ẹnamde, ndien ntak-a?
MFỊN mme owo ẹsinen̄ede ẹkop idatesịt ẹban̄a mme n̄kpọ oro mmọ ẹnamde, ndien mmọ ẹsisọp ndibụre mbụre mban̄a mme n̄kpọ oro. Mme Christian isinamke ntre. Mmọ isinamke inua iban̄a se mmọ ẹnamde, idem ọkpọkọm mme n̄kpọ oro ẹnyene ebuana ye utuakibuot akpanikọ. Ke adan̄aemi mmọ ẹsidatde esịt ẹban̄a se ikọt Jehovah ẹnamde nte otu, mmọ isinamke inua iban̄a se mmọ ke idemmọ ẹnamde ke utom Jehovah. Mmọ ẹfiọk ke ndinyene eti esịt edi akpan n̄kpọ akan se owo kiet kiet anamde ke utom Jehovah. Owo ekededi emi ẹdinọde nsinsi uwem, ididịghe ke ntak mme utom esie, edi edidi ke ntak mbuọtidem ye mfọnido Abasi oro owo mîdotke.—Luke 17:10; John 3:16.
2, 3. Paul okobụre mbụre aban̄a nso, ndien ntak-a?
2 Apostle Paul ama enen̄ede ọfiọk emi. Ke ama ọkọbọn̄ akam utịm ikata ete ẹnam imọ ibọhọ “n̄kukịm ke obụkidem,” Jehovah ama ọbọrọ enye ete: “Mfọnido mi oro owo mîdotke ekem fi; koro ẹnam odudu mi ọfọn ama ke mmemidem.” Sia okosụhọrede idem enyịme ubiere Jehovah, Paul ama ọdọhọ ete: “Ke ntre, nyetịm n̄kop idatesịt ndibụre mbụre mban̄a mmemidem mi, man odudu Christ akpaka iso ofụk mi nte ataya.” Nnyịn ikpenyene ndikpebe edu nsụhọdeidem Paul.—2 Corinth 12:7-9.
3 Okposụkedi Paul ọkọwọrọde ada ke otu mbon oro ẹkenamde utom Christian, enye ama ọfiọk ke se imọ ikanamde ikotoho ọkpọkpọ ukeme imọ. Enye ama osụhọde idem ọdọhọ ete: “Ami, emi nsụhọrede n̄kan n̄kpri-n̄kan owo ke otu ndisana owo, ke ẹkenọ mfọnido oro owo mîdotke, man n̄kpatan̄a eti mbụk emi aban̄ade inyene Christ oro ayan̄ade owo ifiọk, nnọ mme idụt.” (Ephesus 3:8) Emi ikedịghe edu n̄wọkinua m̀mê edu ntan̄idem ndiwụt ke imọfọn ikan mbon en̄wen. “Abasi ọbọbiọn̄ọ mbon ntan̄idem, edi enye ọnọ mbon nsụhọdeidem mfọnido oro owo mîdotke.” (James 4:6; 1 Peter 5:5) Ndi nnyịn imesikpebe uwụtn̄kpọ Paul, isụhọrede idem ibat ke andikpri n̄kan ke otu nditọete nnyịn okpon akan nnyịn?
“Ẹbat Ẹte Mbon Efen Ẹfọn Ẹkan”
4. Ntak emi ekemede ndisọn̄ ndusụk ini ndibat ke mbon en̄wen ẹfọn ẹkan nnyịn?
4 Apostle Paul ọkọtọt mme Christian ete: “Ẹkûnam baba n̄kpọ kiet ke ndomoidem m̀mê ke n̄kụtidem, edi ẹda nsụhọdeidem ẹbat ẹte mbon efen ẹfọn ẹkan mbufo.” (Philippi 2:3) Emi ekeme ndinen̄ede nsọn̄ ndinam, akpan akpan edieke nnyịn ikamade ifetutom. Ekeme ndidi ọsọn̄ ke ntak emi nnyịn inyenede esisịt edu ndomoidem emi edide ọsọ n̄kpọ ke ererimbot mfịn. Ekeme ndidi ke ini ikedide nditọwọn̄ ẹma ẹkpep nnyịn ndimia mbuba, edide ye nditọeka nnyịn ke ufọk m̀mê ye mme nsan̄a ubet ukpepn̄kpọ nnyịn ke ufọkn̄wed. Eyedi ẹkesiyom nnyịn idi ata mbre mbuba ufọkn̄wed m̀mê isimen akpa kpukpru ini. Edi akpanikọ, ọfọn ndinam ofụri ukeme nnyịn ke n̄kpọ ekededi oro inamde. Kpa ye oro, mme Christian isinamke ntre man ẹdụri ntịn̄enyịn ẹnọ idemmọ, edi man ẹnen̄ede ẹbọ ufọn utom mmọ, iso-ọfọn man ẹnyụn̄ ẹnam ufọn ẹnọ mbon en̄wen. Ndien ndidomo ndidi akpa kpukpru ini ekeme ndikama afanikọn̄. Didie ke edi ntre?
5. Edieke owo mîkpemeke, nso ke edu ndomoidem ekeme ndida ndi?
5 Edieke owo mîkpemeke, edu ndomoidem m̀mê n̄kụtidem ekeme ndinam owo anana ukpono onyụn̄ atan̄ idem. Enye ekeme ndisịn enyịn ke mme ukeme ye ifetutom mbon en̄wen. Mme N̄ke 28:22 ọdọhọ ete: “Owo idiọk enyịn [m̀mê, isịnenyịn] ọkọ wowo inyene: inyụn̄ ifiọkke ite ke unana edisịm imọ.” Enye akam ekeme ndida iseri nyom ifetutom emi enye mîdotke. Man owụt ke se imọ inamde enen, enye ekeme nditọn̄ọ ndikụni nnyụn̄ n̄kụt ndudue nnọ mbon en̄wen—emi edide edu oro mme Christian ẹkpesọnde. (James 3:14-16) Ke idaha ekededi, enye ọyọkọri edu ami-ndi-akpa.
6. Didie ke Bible odụri owo utọn̄ aban̄a edu umia mbuba?
6 Ke ntre, Bible eteme mme Christian ete: “Ẹyak nnyịn ikûtan̄ idem, ikûmia mbuba ye kiet eken, ikûsịn kiet eken enyịn.” (Galatia 5:26) Apostle John ama etịn̄ aban̄a ekemmọ Christian emi nte an̄wan̄ade ekenyenede orụk edu emi. John ọkọdọhọ ete: “Mma n̄wet n̄kpọ nnọ ẹsọk esop, edi Diotrephes, emi amade ndidi ebeiso ke otu mmọ, ibọhọ n̄kpọ ekededi eke otode nnyịn ye ukpono. Ntak edi oro, edieke ami ndide, nyanam ẹti mme utom eke enye osụk anamde, asan̄ade akprak inua etịn̄ ndiọi ikọ adian nnyịn.” Ọdiọk didie ntem Christian ndiduọ ndụk utọ idaha emi!—3 John 9, 10.
7. Nso ke Christian enyene ndifep ke itieutom oro umia mbuba edide ọsọ n̄kpọ mfịn mi?
7 Nte ededi, inenke ndikere ke Christian ekeme nditre kpukpru umia mbuba ofụri ofụri. Ke uwụtn̄kpọ, utom idịbi udia esie ekeme ndiyom enye amia mbuba unyamurua ye mbon en̄wen emi ẹbotde, ẹnyamde, m̀mê ẹnamde ukem n̄kpọ emi enye anamde. Nte ededi, idem ke mme utọ idaha oro, Christian ekpenyene ndida edu ukpono, ima, ye edikere mban̄a nnam mbubehe esie. Enye idinamke n̄kpọ oro mbet mînyịmeke m̀mê oro mîkemke ye mme edu Christian, oyonyụn̄ efep ndidi owo emi ẹdiọn̄ọde nte amia-mbuba. Enye idikereke ke imọ ndidi akpa—ke n̄kpọ ekededi—edi ata akpan n̄kpọ ke uwem. Edieke enen̄erede oyom Christian efep utọ edu oro ke utom idịbi udia, n̄wan̄wadise ke utuakibuot!
“Idịghe ke Ndimen Ndomo ye Owo En̄wen”
8, 9. (a) Ntak emi mbiowo Christian mîkpodomoke idem ye kiet eken? (b) Ntak emi 1 Peter 4:10 enyenede n̄kpọ ndinam ye kpukpru mme asan̄autom Abasi?
8 Ẹwụt edu emi mme Christian ẹkpenyenede ke ikọ eke odudu spirit emi: “Yak owo kiet kiet odomo owụt se utom esie edide, ndien adan̄aoro enye eyenyene se adatde esịt aban̄a ke idemesie ikpọn̄, edi idịghe ke ndimen ndomo ye owo en̄wen.” (Galatia 6:4) Sia mbiowo ke esop ẹfiọkde ke mmimọ imiaha mbuba ye kiet eken, mmọ ẹsidiana kiet ẹnam utom nte otu. Mmọ ẹsidat esịt ẹban̄a se owo kiet kiet anamde man esop ada ọfọn. Ntem ke mmọ ẹtre umia mbuba oro esikamade mfịna ẹnyụn̄ ẹnịm eti uwụtn̄kpọ edidianakiet ẹnọ mbon eken ke esop.
9 Ke ntak isua emana, ifiọk eyouwem, m̀mê ndammana ukeme, ndusụk mbiowo ẹkeme ndinyene ukeme n̄kan mbon en̄wen, mîdịghe ẹkeme ndinyene ikike n̄kan mbon eken. Ntak edi oro mbiowo ẹnyenede nsio nsio ifetutom ke esop Jehovah. Utu ke ndimen idem ndomo ye kiet eken, mmọ ẹti item emi: “Kpa nte mbufo owo kiet kiet ẹkebọde enọ, ẹda enye ẹsan̄a utom ẹnọ kiet eken nte nti mme akama-ukpọhọde mfọnido Abasi oro owo mîdotke emi ẹwụtde ke nsio nsio usụn̄.” (1 Peter 4:10) Ke nditịm ntịn̄, itien̄wed emi enyene n̄kpọ ndinam ye kpukpru mme asan̄autom Jehovah, koro kpukpru nnyịn imenyene nnennen ifiọk imonyụn̄ inyene ifet edibuana ke utom ukwọrọikọ Christian.
10. Ke ewe usụn̄ kpọt ke Jehovah edinyịme edisana utom nnyịn?
10 Jehovah ama edisana utom oro inamde inọ enye edieke inamde ke ntak ima ye mbak oro inyenede inọ enye, idịghe man imenerede idem nnyịn ke enyọn̄ ikan mbon en̄wen. Ke ntre, oyom inyene ekikere oro adade ukem ukem iban̄a utom oro inamde ndinọ utuakibuot akpanikọ ibetedem. Okposụkedi baba owo kiet mîkemeke ndinen̄ede mfiọk uduakesịt owo en̄wen, Jehovah edi “andidomo esịt.” (Mme N̄ke 24:12; 1 Samuel 16:7) Ntem, ọfọn ibụp idem nnyịn ke ini ke ini ite, ‘Nso inam mi nnam n̄kpọ Jehovah?’—Psalm 24:3, 4; Matthew 5:8.
Ndinyene Nnennen Ekikere Kaban̄a Utom Jehovah
11. Owụt ifiọk ndineme mme mbụme ewe ẹban̄ade utom ukwọrọikọ nnyịn?
11 Edieke ntak oro inamde n̄kpọ Jehovah edide akpan n̄kpọ ke ndinyene unyịme esie, do utom oro inamde inọ Jehovah ekpebehe nnyịn adan̄a didie? Amakam edi inam utom nnyịn ke nnennen esịt, ndi ufọn odu ndiwet se nnyịn inamde m̀mê udomo oro inamde nnịm? Mmọ emi ẹdi nti mbụme sia nnyịn mîyomke ibatutom oro inamde inọ Jehovah edi akpan n̄kpọ akan idem utom oro inamde, m̀mê ndiyak eti ibatutom akabade edi ata akpan n̄kpọ oro ebehede nnyịn ke utom Christian.
12, 13. (a) Nso idi ndusụk ntak emi nnyịn isiwetde ibatutom nnyịn inịm? (b) Mme ntak ewe ẹsinam nnyịn ikop idatesịt ke ini isede ibatutom nnyịn eke ofụri ererimbot?
12 Kop se n̄wed oro Ẹtịm Man Inam Uduak Jehovah ọdọhọde: “Akpa mme anditiene Jesus Christ ẹma ẹnyene udọn̄ ke mme ntọt ẹban̄ade n̄kọri utom ukwọrọikọ. (Mark 6:30) N̄wed Utom eke Bible asian nnyịn ete ke n̄kpọ nte owo 120 ẹkedu ke ini ẹken̄wan̄ade edisana spirit ẹduọk mme mbet ke Pentecost. Ikebịghike ibat mbet ama ọkọri esịm 3,000 ndien ekem esịm 5,000. . . . (Utom 1:15; 2:5-11, 41, 47; 4:4; 6:7) Mbụk aban̄ade n̄kọri mi ekesịn udọn̄ didie ntem ọnọ mme mbet!” Kpasụk ntre, Mme Ntiense Jehovah mfịn ẹdomo ndinịm nnennen n̄wetnnịm n̄kpọ utom oro mmọ ẹnamde ke ofụri ererimbot ndisu ikọ Jesus emi: “Ẹyenyụn̄ ẹkwọrọ eti mbụk obio ubọn̄ emi ke ofụri isọn̄ nte ntiense ẹnọ kpukpru mme idụt; ndien adan̄aoro ke utịt eyedi.” (Matthew 24:14) Mme utọ ibatutom oro ẹnam ẹfiọk se ẹnamde ke ofụri ererimbot. Mmọ ẹwụt ebiet emi ẹyomde un̄wam ye orụk n̄wed oro ẹyomde ẹda ẹnam utom ukwọrọikọ ndien m̀mê n̄wed oro ẹyomde awak adan̄a didie.
13 Ntem, nditọt ibatutom nnyịn anam nnyịn ikeme ndinam utom edikwọrọ Obio Ubọn̄ ata uforo uforo. Akande oro, nte isisịnke udọn̄ inọ nnyịn ndikop ibatutom nditọete nnyịn ke mme ikpehe efen ke ererimbot? Mbụk n̄kọri utom ke ofụri ererimbot esidat nnyịn esịt, esịn udọn̄ ọnọ nnyịn ndisịn ifịk, onyụn̄ anam nnyịn inịm ke Jehovah ọdiọn̄ nnyịn. Ndien esidat nnyịn esịt didie ntem ndifiọk ke ọkpọkpọ ibatutom nnyịn etiene esịne ke ibatutom ofụri ererimbot oro! Ibatutom nnyịn edi ekpri ke ẹmende ẹdomo ye ofụri ibat emi, edi Jehovah okụt se nnyịn inamde. (Mark 12:42, 43) Ti ete ke edieke ibatutom fo mîsịneke, ibatutom ofụri ererimbot ikemke.
14. Ke ẹsiode edikwọrọ ikọ ye edinọ ukpep ẹfep, nso isịne ke nnyịn ndituak ibuot nnọ Jehovah?
14 Edi akpanikọ, ekese n̄kpọ oro Ntiense kiet kiet anamde nte asan̄autom Jehovah oro ayakde idem ọnọ idisịneke ke ibatutom esie. Ke uwụtn̄kpọ, ibatutom esie idisịneke ọkpọkpọ ukpepn̄kpọ Bible, edidụk ye edibuana ke mme mbono esop, mme utom esop, edin̄wam ekemmọ andinịm ke akpanikọ, edida okụk nnọ utom edikwọrọ Obio Ubọn̄ ke ofụri ererimbot ibetedem, ye ntre ntre eken. Ntem, ke adan̄aemi ibatutom nnyịn edide akpan n̄kpọ, sia enye an̄wamde nnyịn ndika iso nnyene ifịk ke utom ukwọrọikọ nnyụn̄ mfep editehede ube, oyom inyene ekikere oro adade ukem ukem iban̄a ibatutom. Nnyịn ikpadaha ibatutom nnyịn nte se idinamde nnyịn idot ndinyene nsinsi uwem.
‘Ndisịn Ifịk Nnam Nti Utom’
15. Okposụkedi utom kpọt mîkemeke ndinyan̄a nnyịn, ntak emi enye edide akpan n̄kpọ?
15 Ana in̄wan̄-in̄wan̄ ke okposụkedi mme utom kpọt mîkemeke ndinyan̄a nnyịn, ke mmọ ẹdi akpan n̄kpọ. Ntak edi oro ẹkotde mme Christian “ikọt [Abasi], emi ẹsịnde ifịk ẹnam nti utom,” ẹnyụn̄ ẹsịnde udọn̄ ẹnọ mmọ ‘ndikere nte ẹkpedemerede kiet eken ẹnọ ima ye nti utom.’ (Titus 2:14; Mme Hebrew 10:24) James, emi eketienede ewet Bible, enen̄ede anam an̄wan̄a ete: “Kpa nte ikpọkidem eke mînyeneke spirit akpade, ntre ke mbuọtidem eke mîsan̄ake ye utom akpa n̄ko.”—James 2:26.
16. Nso ikam idi akpan n̄kpọ ikan utom, edi nso ke ikpenyene ndikpeme?
16 Okposụkedi nti utom oro inamde ẹkemede ndidi akpan n̄kpọ, ntak oro inamde mmọ akam edi akpan n̄kpọ akan. Ke ntre, ke ini ke ini ọfọn nnyịn isidụn̄ọde ntak emi nnyịn inamde n̄kpọ Abasi. Nte ededi, sia mîdụhe owo emi ekemede ndinen̄ede mfiọk esịt mbon en̄wen, ana nnyịn ikpeme idem mbak idibiere ikpe inọ mbon en̄wen. Ẹbụp nnyịn mbụme emi asan̄ade ye in̄wan̄-in̄wan̄ ibọrọ ẹte: “Afo edi anie eke ekpede ikpe eyenufọk owo en̄wen? Enye ọsọn̄ọde ada, ọsọn̄ọ ada ọnọ eteufọk esiemmọ, onyụn̄ ọduọde, ọduọ ọnọ eteufọk esiemmọ.” (Rome 14:4) Jehovah, kpa Ete kpukpru owo, ye Ebiereikpe oro enye emekde, Christ Jesus, ididaha utom nnyịn kpọt ibiere ikpe inọ nnyịn, edi ẹdida n̄ko mme uduak, mme ifet, ima, ye uten̄e nnyịn ibiere ikpe inọ nnyịn. Jehovah Abasi ye Christ Jesus kpọt ẹkeme ndibiere ikpe nte enende nnọ nnyịn kaban̄a m̀mê imanam se ẹdọhọde mme Christian ẹnam, nte ekemde ye ikọ apostle Paul emi: “Sịn ofụri ukeme fo ndiwụt Abasi idemfo ete idi owo emi ẹnyịmede, anamutom emi mînyeneke n̄kpọ eke anamde enye okop bụt, etịmde asiak ikọ akpanikọ.”—2 Timothy 2:15; 2 Peter 1:10; 3:14.
17. Ke adan̄aemi idomode ndinam ofụri ukeme nnyịn, ntak emi ikpetide James 3:17?
17 Jehovah owụt eti ibuot ke se enye oyomde oto nnyịn. James 3:17 ọdọhọ, ke ẹsiode mme n̄kpọ eken ẹfep, ke ‘ọniọn̄ eke otode ke enyọn̄ enyene eti ibuot.’ Ndi ikpowụtke eti ibuot inyụn̄ inen̄erede idi akpan n̄kpọ ndikpebe Jehovah ke afan̄ emi? Mmọdo, nnyịn ikpodomoke ndinịm mme utịtmbuba oro mîwụtke eti ibuot emi owo mînyụn̄ ikemeke ndisịm nnọ idem nnyịn ye nditọete nnyịn.
18. Nso ke nnyịn ikeme ndidori enyịn ndinyene ke ini inyenede ekikere oro adade ukem ukem iban̄a utom nnyịn ye mfọnido Jehovah oro owo mîdotke?
18 Edieke ikade iso inyene ekikere oro adade ukem ukem iban̄a utom Jehovah ye mfọnido esie oro owo mîdotke, nnyịn iyaka iso inyene idatesịt oro ẹdade ẹdiọn̄ọ ata mme asan̄autom Jehovah. (Isaiah 65:13, 14) Nnyịn imekeme ndinyene ekese edidiọn̄ oro Jehovah ọnọde ofụri ikọt esie, inamke n̄kpọ m̀mê nso idi udomo utom oro nnyịn ikemede ndinam ọkpọkpọ. Nnyịn iyaka iso ndida “akam ye n̄kpeubọk ọkọrọ ye ekọm” mben̄e Abasi an̄wam nnyịn inam ofụri ukeme nnyịn. Do, ye unana eyịghe ekededi, “emem Abasi emi akande kpukpru ekikere eyekpeme esịt [nnyịn] ye ukeme ukeren̄kpọ [nnyịn] ke Christ Jesus.” (Philippi 4:4-7) Ih, nnyịn imekeme ndinyene ndọn̄esịt inyụn̄ ibọ nsịnudọn̄ ndifiọk ke ẹkeme ndinyan̄a nnyịn, idịghe ke ntak mme utom nnyịn kpọt, edi ke ntak mfọnido Jehovah oro owo mîdotke!
Nte Afo Emekeme Nditịn̄ Ntak Emi Mme Christian
• mîsinamke inua iban̄a mme n̄kpọ oro mmọ ẹnamde?
• mîsimiaha mbuba?
• ẹsitọtde ibatutom mmọ?
• mîsibiereke ikpe inọ ekemmọ mme Christian?
[Ndise ke page 15]
“Mfọnido mi oro owo mîdotke ekem fi”
[Mme ndise ke page 16, 17]
Mbiowo ẹsidat esịt ẹban̄a se owo kiet kiet anamde man esop ada ọfọn
[Mme ndise ke page 19]
Edieke ibatutom fo mîsịneke, ibatutom ofụri ererimbot ikemke