Anie ke Oyom Ọdiọn̄ọ Fi?

1. Nso ke isiyom ẹdiọn̄ọ ẹban̄a nnyịn?

ESITIE fi didie ke idem ke ini owo emi afo ọfiọkde onyụn̄ okponode efrede enyịn̄ fo, mîdịghe akam anamde nte imọ idiọn̄ọke fi? Utọ n̄kpọ oro esibiak owo tutu. Idụhe eke mîmaha ẹdiọn̄ọ ke imọ do. Edi nnyịn isiyomke ẹnyụn̄ ẹdọdiọn̄ọ nnyịn kpọt, imesikam iyom ẹdiọn̄ọ utọ owo oro nnyịn idide ẹnyụn̄ ẹdiọn̄ọ mme n̄kpọ mme n̄kpọ oro nnyịn inamde.​—Num. 11:16; Job 31:6.

2, 3. Nso ikeme nditịbe edieke nnyịn mîkpemeke nte iyomde mme owo ẹdiọn̄ọ nnyịn? (Se akpa ndise ibuotikọ emi.)

² Edi akpanikọ ke idụhe eke mîmaha ẹdiọn̄ọ ke imọ do. Edi sia nnyịn mîfọnke ima, imekeme ndinam enyọn̄ ye isọn̄ man mme owo ẹsụk ẹdiọn̄ọ nnyịn. Imakam ikeme ndiyom mme owo ẹda nnyịn nte abasi. Ererimbot Satan emi anam ọdọn̄ mme owo ndiwọrọ etop nnyụn̄ ndi se kpukpru owo ẹkponode-kpono utu ke ndikpono Jehovah Abasi emi edide Ete nnyịn.​—Edi. 4:11.

³ Ndusụk mme adaiso ido ukpono eyo Jesus ẹkesidọdọk isọn̄ ẹyom mme owo ẹfiọk mmọ. Oro akanam Jesus ọdọhọ mme mbet esie ete: “Ẹkpeme idem ye mme scribe emi ẹmade ndisịne ewụra nsan̄a n̄kanade ẹnyụn̄ ẹmade ekọm ke an̄waurua ye n̄kpọitie iso ke mme synagogue ye ata ikpọ itie ke udia mbubreyo.” Enye ọkọdọhọ ke mmọ “ẹyebọ ubiomikpe eke okponde akan.” (Luke 20:​46, 47) Edi Jesus ama otoro ubuene ebeakpa emi etiede nte mme owo ikakam ikwe ekpri se enye ekesịnde ke n̄kpọ usịn okụk. (Luke 21:​1-4) Emi owụt ke se inamde Jesus ọdiọn̄ọ owo m̀mê abat owo ke n̄kpọ okpụhọde ye se inamde mme owo ẹdiọn̄ọ owo. Ibuotikọ emi ọmọn̄ an̄wam nnyịn ifiọk owo emi ikpenen̄erede iyom ọdiọn̄ọ nnyịn.

OWO EMI IKPENEN̄EREDE IYOM ỌDIỌN̄Ọ NNYỊN

4. Anie ke ikpenen̄ede iyom ọdiọn̄ọ nnyịn, ndien ntak-a?

⁴ Anie ke ikpenen̄ede iyom ọdiọn̄ọ nnyịn? Ediwak owo ẹka ikpọ ufọkn̄wed, ẹnam ikpọ mbubehe, ẹdi nta mme ọkwọ ikwọ, nta mme efehe itọk, mîdịghe ẹdi nta mme ebre bọl man ediwak owo ẹdiọn̄ọ mmọ. Se apostle Paul eketịn̄de anam ifiọk nnennen owo emi ikpoyomde ọfiọk nnyịn. Enye ọkọdọhọ ete: “Ke emi mbufo ẹma ẹkedifiọk Abasi, n̄kpakam ndọhọ, ke emi Abasi ama ekedifiọk mbufo, nso inam mbufo ẹfiakde ẹbịne mme mmeme akpa n̄kpọ oro mînyeneke ufọn, ẹnyụn̄ ẹyomde nditọn̄ọ ntak ndụk ufụn nnọ mmọ?” (Gal. 4:9) Edi ata akamba n̄kpọ ukpono Jehovah emi edide Akakan Andikara ofụri ekondo ndifiọk nnyịn! Enye eben̄e idem ndidi ufan nnyịn. Jehovah ọfiọk utọ owo emi nnyịn idide, enye onyụn̄ ama nnyịn. Edieke Jehovah adade nnyịn nte mme ufan esie, ọwọrọ idụhe se isụhọde aba sia enye okobot nnyịn man idi ufan esie.​—Eccl. 12:​13, 14.

5. Nso ke ikpanam man Jehovah ọdiọn̄ọ nnyịn?

⁵ Jehovah akada Moses nte ufan esie. Ke ini enye ekekpede Jehovah ubọk ete ayak imọ inen̄ede ifiọk usụn̄ Esie, Jehovah ọkọdọhọ enye ete: “Nyanam n̄kpọ emi afo etịn̄de mi n̄ko, koro afo omokụt mfọn ke iso mi, mmonyụn̄ mfiọk fi ke enyịn̄.” (Ex. 33:​12-17) Nnyịn n̄ko iyọbọ ediwak edidiọn̄ ke ini Jehovah ọfiọkde nnyịn. Edi nso ke ikpanam man Jehovah ọdiọn̄ọ nnyịn? Jehovah ọyọdiọn̄ọ nnyịn edieke imade enye inyụn̄ iyakde uwem nnyịn inọ enye.​—Kot 1 Corinth 8:3.

6, 7. Nso ikeme ndinam nnyịn ikûdi ufan Jehovah?

⁶ Ana isịn idem inam n̄kpọ emi ẹdinamde ika iso idi ufan Jehovah. Ukem nte nditọete Galatia oro Paul ekewetde leta ọnọ, inaha ifiak idụk ufụn inọ mme n̄kpọ ererimbot emi “mînyeneke ufọn,” utọ nte ndiyom ndiwọrọ etop ke ererimbot emi. (Gal. 4:9) Paul ọkọdọhọ ke Abasi ama ọfiọk nditọete Galatia oro, edi ke mmọ ẹma ‘ẹfiak ẹbịne’ mme ndisịme n̄kpọ oro mînyeneke ufọn. Eketie nte n̄kpọ eke Paul ọdọhọde mmọ ete: “Nso inam mbufo emi Abasi ama ọkọfiọk ẹfiak ẹbịne ndisịme n̄kpọ oro mbufo ẹma ẹkesion̄o idem ẹkpọn̄?”

⁷ Ndi utọ n̄kpọ oro ekeme nditịbe nnọ nnyịn? Ekeme nditịbe. Ke ima ikedifiọk Jehovah, ima itre ndiyom ndiwọrọ etop ke ererimbot ukem nte Paul eketrede. (Kot Philippi 3:​7, 8.) Ekeme ndidi nnyịn ikenyịmeke ndika ufọkn̄wed ntaifiọk kpa ye oro ikenyenede owo emi ekpesịnde nnyịn, isịn ndinam mbubehe oro akpanamde inyene okụk ikan se isinyenede, onyụn̄ ekeme ndidi ẹma ẹyom ndimenede nnyịn itie ke itieutom edi nnyịn inyịmeke. Ekeme ndidi ikpekenyene ediwak okụk inyụn̄ iwọrọ etop ke ntak emi ifiọkde ndikwọ ikwọ m̀mê ndifehe itọk, edi ima iyak kpukpru oro atak. (Heb. 11:​24-27) Ndi ọkpọfọn itie itua ubaha idahaemi? Nditie ntua ubaha ekeme ndinam ifiak ikoyom mme ndisịme n̄kpọ oro mînyeneke ufọn, oro ima ikosion̄o idem ikpọn̄.

NAM SE IDIYAKDE JEHOVAH ỌDIỌN̄Ọ FI

8. Nso idin̄wam nnyịn ika iso inam n̄kpọ oro edinamde Jehovah ọdiọn̄ọ nnyịn?

⁸ Nso idin̄wam nnyịn ika iso inam n̄kpọ oro edinamde Jehovah ọdiọn̄ọ nnyịn utu ke ndiyom ererimbot ẹdiọn̄ọ nnyịn? Ana iti akpan n̄kpọ iba emi. Akpa, Jehovah esidiọn̄ọ mbon oro ẹsọn̄ọde ẹda ẹnam n̄kpọ esie. (Kot Mme Hebrew 6:10; 11:6) Enye enen̄ede ama kpukpru ikọt esie onyụn̄ ada ke edi idiọkn̄kpọ imọ ndifre mbon oro ẹsọn̄ọde ẹda ẹnam n̄kpọ imọ. Jehovah esifiọk “mmọ eke ẹnyenede enye.” (2 Tim. 2:19) Enye ọfiọk “usụn̄ ndinen owo,” onyụn̄ ọfiọk nte anyan̄ade mmọ osio ke idomo.​—Ps. 1:6; 2 Pet. 2:9.

9. Didie ke Jehovah esiwụt ke imenen̄ede ima ikọt imọ?

⁹ Ndusụk ini, Jehovah esinam utịben̄kpọ man owụt ke imọ imenen̄ede ima ikọt imọ. (2 Chron. 20:​20, 29) Ndi emeti nte Jehovah akasan̄ade anyan̄a ikọt esie ke Ididuot Inyan̄ ini udịmekọn̄ Pharaoh ẹkebịnede mmọ? (Ex. 14:​21-30; Ps. 106:​9-11) Se Jehovah akanamde oro ama akpa mme owo idem etieti. Mme owo ke mbọhọ oro ikefreke se enye akanamde oro idem ke isua 40 ama ekebe. (Josh. 2:​9-11) Se Jehovah akanamde oro ama owụt ke enye ama ikọt esie onyụn̄ owụt ke enye enyene odudu. Nnyịn ndisiti oro esisọn̄ọ nnyịn idem sia Gog isọn̄ Magog ọmọn̄ ọsọp ndin̄wana ye nnyịn nte Bible eketịn̄de! (Ezek. 38:​8-12) Esịt eyenem nnyịn ini oro edieke inamde Jehovah ọdiọn̄ọ nnyịn idahaemi utu ke ndiyom ererimbot ẹdiọn̄ọ nnyịn.

10. Nso akpan n̄kpọ en̄wen ke akpana iti?

¹⁰ Ọyọhọ akpan n̄kpọ iba oro anade iti edi: Jehovah ekeme ndinam se nnyịn mîkodorike enyịn man owụt ke imenen̄ede ima nnyịn. Mbon oro ẹsinamde nti n̄kpọ man mme owo ẹkụt idibọhọ edidiọn̄ Abasi. Ntak edide ntre? Sia Jesus ọkọdọhọ ke mmọ ẹbọbọ utịp mmọ ke ini mme owo ẹtorode mmọ. (Kot Matthew 6:​1-5.) Edi enye ọkọdọhọ ke Ete imọ esitie “ke ndịbe” okụt mbon oro owo mîtoroke ke eti n̄kpọ oro mmọ ẹnamde ẹnọ mme owo. Jehovah esikụt nti n̄kpọ oro nnyịn owo kiet kiet inamde, oyonyụn̄ ọnọ nnyịn utịp. Ndusụk ini Jehovah esidiọn̄ nnyịn ke usụn̄ oro nnyịn mîkpekereke-kere. Ẹyak ise nte enye esinamde emi.

JEHOVAH OKỤT N̄KAIFERI ORO OWO MÎKABATKE KE N̄KPỌ

11. Didie ke Jehovah ọkọdiọn̄ Mary?

¹¹ Ke ama ekekem ini eyen Abasi ndimana ke isọn̄, Jehovah ama emek Mary ete aman eyen imọ. Mary ama osụhọde idem etieti, ikonyụn̄ ifiọkke erenowo. Mary okodụn̄ ke ekpri obio Nazareth emi mîkekpereke ediye temple oro ke Jerusalem. (Kot Luke 1:​26-33.) Nso ikanam Jehovah emek enye? Angel Gabriel ọkọdọhọ Mary ke enye ‘okụt mfọn ke iso Abasi.’ Se Mary ekenemede ye Elizabeth iman esie ama owụt ke enye ama Jehovah ata etieti. (Luke 1:​46-55) Jehovah ama esikụt se Mary anamde, onyụn̄ okụt adan̄a nte enye amade imọ. Oro akanam enye ọdiọn̄ Mary ke usụn̄ oro owo mîkpekereke.

12, 13. Didie ke ẹkekpono Jesus ini enye amanade ye ini ẹmende enye ẹka temple?

¹² Ke Mary ama akaman Jesus, Jehovah ikanamke ikpọ owo ukara m̀mê mme andikara ndomokiet ke Jerusalem ye Bethlehem ẹfiọk ke Jesus amana. Mme angel ẹketịn̄ n̄kpọ emi ẹnọ mme ekpemerọn̄ oro owo mîsibatke ke n̄kpọ. Mmọ ẹkedu ke an̄wa ke Bethlehem ẹkpeme erọn̄. (Luke 2:​8-14) Mme ekpemerọn̄ oro ẹma ẹka ẹkese nsekeyen oro. (Luke 2:​15-17) Anaedi ama enen̄ede enem Mary ye Joseph ndikụt ẹkponode Jesus ntre! Nte Jehovah esinamde n̄kpọ okpụhọde ye nte Satan esinamde. Ke ini Satan ọkọdọn̄de mme asiak ntantaọfiọn̄ ẹka ẹkese Jesus ye Joseph ye Mary, esịt ama etịmede ndikop ke Jesus amana. (Matt. 2:3) Kpukpru owo ndikokop ke Jesus amana ama anam ẹwot ata ediwak nseknditọ oro mîkenyeneke se ẹduede.​—Matt. 2:16.

¹³ Ibet oro Jehovah ọkọnọde nditọ Israel ọkọdọhọ n̄wan ama aman eyen, yak enye akawa uwa ọnọ Jehovah ke ọyọhọ usen 40. Oro akanam Mary ye Joseph ẹmen Jesus ẹsan̄a n̄kpọ nte itiat itiokiet m̀mê kilomita usụkkiet ẹto Bethlehem ẹka temple ke Jerusalem. (Luke 2:​22-24) Nte mmọ ẹsan̄ade ẹka, anaedi Mary ama ekere m̀mê oku emi ediwade uwa oro ayanam mme owo ke temple ẹfiọk utọ owo oro Jesus edidide. Ẹma ẹkpono Jesus ẹkan nte Mary ekekerede. Ke ini mmọ ẹkesịmde temple, mmọ ẹma ẹkụt Anna emi ekedide isua 84. Enye ekedi ebeakpa ye prọfet an̄wan. Jehovah ama anam enye ye Simeon emi ekedide “edinen owo” ẹnam mme owo ẹfiọk ke nsekeyen oro edidi Messiah m̀mê Christ oro Abasi ọkọn̄wọn̄ọde.​—Luke 2:​25-38.

14. Didie ke Jehovah ọkọdiọn̄ Mary?

¹⁴ Ndi Jehovah ama aka iso ọdiọn̄ Mary ke enye ndikọbọk Jesus okpon ọwọrọ owo? Ih ama ọdiọn̄. Jehovah ama anam ẹwet se Mary akanamde onyụn̄ etịn̄de ẹsịn ke Bible. Etie nte Mary ikekemeke ndisan̄a ye Jesus n̄kwọrọ ikọ ke ofụri isua ita ye ubak oro Jesus ọkọkwọrọde ikọ. Mary okodu ke Nazareth sia etie nte enye ekedi ebeakpa. Kpa ye oro enye mîkasan̄ake ye Jesus ikụt ediwak ikpọ n̄kpọ emi Jesus akanamde, enye ama odu ye Jesus ke ini n̄kpa esie. (John 19:26) Nte ini akakade, Mary ama etiene mme mbet Jesus odu ke Jerusalem mbemiso mmọ ẹkebọde edisana spirit. (Utom 1:​13, 14) Imenịm ke enye ama etiene mme mbet ọbọ edisana spirit. Ekpedi ntre, ọwọrọ enye oyodu ye Jesus ke heaven ke nsinsi. Omokụt nte Jehovah ọkọdiọn̄de enye do ke enye ndikọsọn̄ọ nda nnam n̄kpọ esie!

JEHOVAH AMA OWỤT KE IMENEN̄EDE IMA EYEN IMỌ

15. Ini Jesus okodude ke isọn̄, didie ke Jehovah okowụt ke imama enye?

¹⁵ Jesus ikoyomke mme adaiso ido ukpono m̀mê mme andikara eyo esie ẹkpono enye. Jehovah ama etie ke heaven ọdọhọ utịm ikata ke imama Eyen imọ. Kere nte oro ọkọsọn̄ọde Jesus idem! Ndondo oro Jesus anade baptism ama ke Akpa Jordan, Jehovah ama ọdọhọ ete: “Emi edi edima Eyen mi, emi ami nnyịmede.” (Matt. 3:17) Etie nte John Andinịm Owo Baptism kpọt okokop ini Jehovah etịn̄de ikọ emi. Ekem, n̄kpọ nte isua kiet mbemiso Jesus akpade, apostle esie ita ẹma ẹkop Jehovah ọdọhọde ete: “Emi edi edima Eyen mi, emi ami nnyịmede; ẹkpan̄ utọn̄ ẹnọ enye.” (Matt. 17:5) Usen ifan̄ mbemiso Jesus akpade, Jehovah ama etie ke heaven etịn̄ ikọ ye Eyen esie.​—John 12:28.

16, 17. Didie ke Jehovah ọkọdiọn̄ Jesus ke usụn̄ oro owo mîkpekereke?

¹⁶ Kpa ye oro Jesus ọkọfiọkde ke ẹyedori imọ ikọ ẹte ke imosụn̄i Abasi, ke idinyụn̄ ikpa n̄kpa esuene, enye ama ọbọn̄ akam ete yak edi nte Abasi aduakde okûdi nte imọ iduakde. (Matt. 26:​39, 42) Jesus ama “ọyọ eto ndutụhọ,” onyụn̄ “abat esuene ke ekpri n̄kpọ.” Enye okoyom Ete esie ama imọ, idịghe ererimbot. (Heb. 12:2) Didie ke Jehovah okowụt ke imọ imama eyen imọ?

¹⁷ Ke ini Jesus okodude ke isọn̄, enye ama eben̄e Ete esie ete afiak ọnọ imọ ubọn̄ oro imọ ikenyenede ke heaven ini imọ ikodude ye enye. (John 17:5) Idụhe n̄kpọ ndomokiet emi owụtde ke Jesus ama oyom se ikponde ikan oro. Enye ikodorike enyịn Jehovah ndimenede imọ itie ke ini isịmde heaven. Edi nso ke Jehovah akanam? Jehovah ama anam se Jesus mîkpekereke-kere. Jehovah ama anam enye eset ekenyene ‘itie emi okon̄de akan,’ onyụn̄ anam enye odu uwem emi enye mîkemeke ndikpa. Jesus edi akpa owo emi Abasi ọkọnọde utọ uwem oro!a (Phil. 2:9; 1 Tim. 6:16) Se nte Jehovah ọkọdiọn̄de Jesus ke enye ndikọsọn̄ọ nda nnam n̄kpọ esie!

18. Nso idin̄wam nnyịn ikûyom ererimbot emi ẹdiọn̄ọ nnyịn?

¹⁸ Nso idin̄wam nnyịn ikûyom ererimbot emi ẹdiọn̄ọ nnyịn? Ana iti ke Jehovah esidiọn̄ọ mbon oro ẹsọn̄ọde ẹda ẹnam n̄kpọ esie, esinyụn̄ ọdiọn̄ mmọ. Ana iti n̄ko ke enye esidiọn̄ ikọt esie ke usụn̄ oro mmọ mîkodorike enyịn. Inua ikemeke nditịn̄ nte Jehovah edidiọn̄de nnyịn ke ini iso. Nte ikade iso iyọ nsọn̄ọn̄kpọ ye idomo ke idiọk ererimbot emi, ọfọn isiti ke ufọn idụhe ndiyom ererimbot emi ẹdiọn̄ọ nnyịn sia ererimbot emi ke ebebe efep. (1 John 2:17) Edima Ete nnyịn Jehovah ‘ikwan̄ake eke ekpesịnde enye efre utom nnyịn ye ima oro nnyịn iwụtde iban̄a enyịn̄ esie.’ (Heb. 6:10) Jehovah ọyọdiọn̄ nnyịn ke usụn̄ oro nnyịn mîkpekereke-kere!