Nte Akpasan̄ade Okụt Eti Owo Emi Edifọnde ye Afo Yak Ọdọ

1-2. (a) Nso ye nso ke brọda ye sista emi mîdọhọ ndọ kan̄a ẹkpekere mbemiso mmọ ẹbụpde owo ufan? (b) Ini erenowo ye n̄wan ẹdide ufan edi nso utọ ini? (Se “Se Ẹnamde An̄wan̄a.”)

NDI akpama ndidọ owo? Idịghe ndọ edi akpan n̄kpọ emi esinamde owo okop inemesịt. Edi ọdọn̄ ediwak brọda m̀mê sista emi mîdọhọ ndọ kan̄a ndidọ, edide mmọ ẹkpon owo m̀mê ikponke. Mbemiso ọtọn̄ọde ufan ye owo emi akpamade ndidọ, kụt ete ke emenen̄ede ekpere Jehovah, enen̄ede ọdiọn̄ọ idemfo, onyụn̄ enyene okụk emi edidade ise iban̄a mbiomo emi esisan̄ade ye ndọ.a (1 Cor. 7:36) Akpanam ntre, ndọ emi oyomde ndidọ do ọyọfọn.

² Edi isimemke utom ndusụk ini ndikụt owo emi edifọnde ye afo. (N̄ke 31:10) Idem ke ama okokụt owo akpamade ndinen̄ede ndiọn̄ọ, ekeme ndisọn̄ fi nditọn̄ọ ufan ye enye.b Ke ibuotikọ emi, idineme se ikemede ndin̄wam brọda ye sista emi mînyeneke kan̄a owo ẹkụt utọ owo emi ọkpọfọnde ye mmọ ye se idin̄wamde mmọ ẹtọn̄ọ ufan ye owo oro. Iyekpep n̄ko nte mbon en̄wen ke esop ẹkemede ndin̄wam mbon emi ẹyomde ndidọ ndọ.

SE IDIN̄WAMDE FI OKỤT OWO EMI EDIFỌNDE YE AFO

3. Nso ye nso ke brọda m̀mê sista emi mîdọhọ ndọ kan̄a ekeme ndikere ini enye osụk oyomde utọ owo emi enye akpamade ndidọ?

³ Ekpedi ayama ndidọ ndọ, enen̄ede ọfọn ọdiọn̄ọ se oyomde oto n̄wan m̀mê erenowo oro mbemiso ọtọn̄ọde ufan ye enye.c Mîdịghe ntre, utọ owo emi oyomde ekeme ndida fi ke iso, ukwe; mîdịghe afo ọkọtọn̄ọ ufan ye owo emi mîdifọnke ye afo ọkpọdọ. Kụt ete ke owo ekededi emi odụkde fi enyịn edi Christian emi ama akana baptism. (1 Cor. 7:39) Edi idịghe kpukpru iban m̀mê irenowo emi ẹma ẹkena baptism ẹdidi ọkpọdọ enye ọfọn ye afo. Ntre, emekeme ndibụp idemfo ete: ‘Nso ke nyom ndida uwem mi nnam? Nso utọ ido ke nnen̄ede nyom n̄wan m̀mê erenowo emi nyomde ndidọ enyene? Ndi se nyomde edi se ẹkemede ndikụt ke idem owo, m̀mê angel kpọt ekeme nditie ntre?’

4. Nso ke ndusụk mbon emi ẹyomde ndidọ ndọ ẹsisịn ke akam?

⁴ Ekpedi ọdọn̄ fi ndidọ ndọ, imenịm ke emesisịn n̄kpọ oro ke akam. (Phil. 4:6) Edi Jehovah idọhọke owo ekededi ke enye ama anam n̄kpọ ọnọ imọ ke iyọnọ enye n̄wan m̀mê ebe-o. Kpa ye oro, se idọn̄de fi ye nte etiede fi ke idem ẹbehe enye, enye onyụn̄ ekeme ndin̄wam fi okụt owo ọdọ. Ntre, kûtre nditịn̄ se idọn̄de fi ye nte etiede fi ke idem nnọ enye. (Ps. 62:8) Bọn̄ akam dọhọ enye anam enyene ime onyụn̄ ọnọ fi ọniọn̄. (Jas. 1:5) Brọda Johnd ke United States emi mîdọhọ n̄wan kan̄a etịn̄ se enye esisịnde ke akam ete: “Mmesidọhọ Jehovah utọ mme edu emi nyomde n̄wan emi ndidọde enyene. Mmesidọhọ enye anam ndu ke ebiet emi ndikemede ndikụt utọ n̄wan oro. Mmesinyụn̄ ndọhọ Jehovah anam nnyene nti edu emi ẹdin̄wamde mi ndi eti ebe.” Sista Tanya ke Sri Lanka ọdọhọ ete: “Nte nsụk n̄kamade enyịn nyom utọ erenowo emi n̄kpamade ndidọ, mmesidọhọ Jehovah an̄wam mi nsọn̄ọ nda ye enye, n̄kop inemesịt, nnyụn̄ nnịm ke ọyọfọn.” Ekpededi edi se ebetde ebịghi akan se ekekerede mbemiso okụtde utọ owo emi akpamade ndidọ, Jehovah ọn̄wọn̄ọ ke iyaka iso ima fi, ke imọ idinyụn̄ isioho enyịn ikpọn̄ fi.​—Ps. 55:22.

5. Ifet ewe ke mme Christian emi mîdọhọ ndọ kan̄a ẹnyene ndisobo ye mbon emi ẹmade Jehovah? (1 Corinth 15:58) (Se ndise n̄ko.)

⁵ Bible ọdọhọ “[inyene] ekese ndinam ke utom Ọbọn̄.” (Kot 1 Corinth 15:58.) Nte osụk enen̄erede esịn idem anam nsio nsio n̄kpọ ke esop Abasi onyụn̄ odude ye nsio nsio nditọete, eyenyene nti ufan onyụn̄ enyene ifet ndisobo ye mme owo nte afo emi mîdọhọ ndọ kan̄a, edi emi ẹsịnde ofụri ekikere mmọ ke n̄kpọ Abasi. Nte osụk anamde ofụri se ekemede ndinem Jehovah esịt, oyokop ata inemesịt.

6. Nso ke mme Christian emi mîdọhọ ndọ kan̄a mîkpefreke ini mmọ ẹsụk ẹyomde owo emi mmọ ẹdidọde?

⁶ Edi mbọk kpeme-o, kûyak ekikere uyom n̄wan m̀mê ebe adia fi idem. (Phil. 1:10) Se idinamde okop ata inemesịt edi nte enen̄erede ekpere Jehovah, idịghe m̀mê ọmọdọ ndọ m̀mê udọhọ. (Matt. 5:3) Idahaemi mûdọhọ mi kan̄a, emekeme ndika ebiet ekededi n̄kanam n̄kpọ Abasi, onyụn̄ anam se ededi ọnọ Abasi sia unyeneke ukọ kan̄a. (1 Cor. 7:32, 33) Ntre, da ini emi sịn idem nam ofụri se ekekeme nọ Jehovah. Sista Jessica ke United States emi ọkọdọde ebe ini ekperede ndisịm isua 40 ọdọhọ ete: “Mma nnen̄ede nsịn idem n̄kwọrọ ikọ, oro okonyụn̄ anam esịt ana mi sụn̄ kpa ye emi ọkọdọn̄de mi ndidọ ebe.”

DA INI SE UTỌ OWO EMI ENYE EDIDE

7. Ntak emi ọfọnde ada ini ese owo emi ekerede ke ọkpọfọn ọdọ mbemiso obụpde enye ufan? (Mme N̄ke 13:16)

⁷ Okpokụt n̄wan emi ekerede ke ekeme ndifọn ye afo, akpanam didie? Ndi akpana ọsọsọp aka okobụp enye ufan? Bible ọdọhọ ke owo emi enyenede ọniọn̄ esida ini ọdiọn̄ọ n̄kpọ mbemiso anamde. (Kot Mme N̄ke 13:16.) Ntre da ibuot nam n̄kpọ. Kọhọde da kan̄a, da ini se uwem esie mbemiso akade okobụp enye ufan. Brọda Aschwin ke Netherlands ọdọhọ ete: “Owo ekeme ndidụk fi esịt mfịn, n̄kpọn̄ do enye fiam ọwọrọ. Ntre ama ọnọ idemfo ini nditehede idem nse uwem owo oro, udûkaha ukobụp owo ufan mfịn, n̄kpọn̄ owo oro odorode fi.” N̄kpọ en̄wen edi ke nte eteherede idem ese owo enye eken, emekeme ndidikụt ke enye idifọnke ye afo.

8. Nso ke owo emi mîdọhọ ndọ kan̄a edise ini enye adade ini ese uwem owo enye eken? (Se ndise n̄ko.)

⁸ Nso ke edise ini eteherede idem ese uwem owo enye eken, edi anam n̄kpọ ke ifiọk? Ke mbono esop, ke itie usọrọ, m̀mê ke itie emi ẹtiede ẹnam n̄kpọ ẹnem idem esịt, emekeme ndise adan̄a nte enye amade Abasi eketre, utọ ido emi enye enyenede, ye nte enye esinamde n̄kpọ ye mbon en̄wen. Mmanie ẹdi mme ufan esie? Nso ke enye esima ndineme? (Luke 6:45) Ndi se mbufo mbiba ẹduakde ndida uwem mbufo nnam edi ukem? Emekeme ndika mbịne mbiowo esop mmọ m̀mê nditọete en̄wen emi ẹsọn̄de idem ke esop emi ẹnen̄erede ẹdiọn̄ọ enye n̄kobụp n̄kpọ mban̄a enye. (N̄ke 20:18) Emekeme ndidọhọ ẹtịn̄ utọ owo emi enye edide ye ido esie ẹnọ fi. (Ruth 2:11) Nte osụk odomode ndidiọn̄ọ utọ owo emi enye edide, kûnam n̄kpọ nte edi bodisi. Kûyak edi ebiet eke enye ọwọwọn̄ọde, enye okụt fi. Kûdomo ndidụn̄ọde mbụk esie toto ke ini enye ekesịnede ke idịbi eka esie tutu enye okpon edida ntre, kûnyụn̄ unam yak etie enye mfịna mfịna ke idem.

9. Mbemiso akade ebịne owo emi ekerede ke ọkpọfọn ọdọ okobụp ufan, nso ke ekpenen̄ede ọdiọn̄ọ?

⁹ Ekpebịghi didie mbemiso akade okobụp owo emi okodụkde fi esịt do ufan? Akpabak akaha, ekeme nditie enye nte usûdaha ini ukere n̄kpọ mbemiso ebierede se edinamde. (N̄ke 29:20) Okponyụn̄ ebịghi akaha, ekeme nditie enye nte esida fi nsinsi ndibiere se oyomde ndinam, akpan akpan ekpedi esịt esie ọdọhọ enye ke etie nte omoyom mmimọ idi ufan. (Eccl. 11:4) Mbemiso akade okobụp owo ufan, ti ete ke inaha ọdọhọ idemfo ke owo oro ke imọ ididọ ọkpọkọm edi didie. Edi ana enen̄ede ọdiọn̄ọ ke se imọ ikade oro, ke imeben̄e idem ndọ, ke owo enye eken onyụn̄ ekeme ndidi eyenan̄wan emi edifọnde ye afo.

10. Esịt ọkpọdọhọ fi ke etie nte owo oko oyom mbufo ẹdi ufan edi afo uyomke ndidi ufan esie, akpanam nso?

¹⁰ Esịt ọkpọdọhọ fi ke etie nte owo oko oyom mbufo ẹdi ufan, edinam didie? Ekpedi idọn̄ke fi ndidi ufan esie, yak nte anamde n̄kpọ ye enye anam enye enen̄ede okụt ke uyomke. Ikpọfọnke anam enye ekere ke akpama ndidi ufan esie ke ini edide uyomke.​—1 Cor. 10:24; Eph. 4:25.

11. Ke mme idụt emi owo efen esiyomde ufan erenowo m̀mê n̄wan ọnọ owo m̀mê emekde owo ọnọ owo efen ọdọ, nso ke owo emi ẹdọn̄de utọ utom oro ekpetịm ekere?

¹¹ Ke ndusụk idụt, ete, eka, m̀mê akwa owo en̄wen ke ubon esimek n̄wan m̀mê ebe ọnọ owo mmọ. Edi ke mme idụt en̄wen, mbonubon m̀mê ufan ẹsiyom owo emi mmọ ẹkerede ke ọyọfọn owo mmimọ ọdọ ẹnọ enye, ekem ẹnam se idin̄wamde mmọ mbiba ẹsobo man mmọ ẹse m̀mê ikpedi ufan m̀mê ọyọfọn ye mmimọ. Edieke ẹdọhọde fi anam ekededi ke otu oro, kere se iso ye edem ẹkpemade ye se idifọnde ye mmọ. Ama okụt owo emi ekerede ke ọkpọfọn se ẹdọde, domo nte ekekeme ndidiọn̄ọ utọ owo emi enye edide ye edu esie. Akakan edi afo ndidiọn̄ọ adan̄a nte enye enen̄erede ekpere Jehovah. Owo ndinen̄ede n̄kpere Jehovah edi akpan n̄kpọ akan okụk, adan̄a nte enye akakade n̄wed eketre, m̀mê enye edi imọ, ubuene, m̀mê eyen ete-enyene-n̄kpọ. Edi ti ete ke utịt utịt, brọda m̀mê sista emi mîdọhọ ndọ do kan̄a edibiere m̀mê iyọdọ owo emi emende edi do m̀mê ididọhọ.​—Gal. 6:5.

SE AKPANAMDE AMA OYOM NDITỌN̄Ọ UFAN YE OWO

12. Okpokụt owo emi akpamade yak mbufo ẹdi ufan, didie ke akpanam enye ọdiọn̄ọ?

¹² Okpoyom nditọn̄ọ ufan ye owo, edinam didie yak enye ọdiọn̄ọ se isịnede fi ke esịt?e Emekeme ndidọhọ enye ke imenyene se ikpamade ndineme ye enye. Emekeme ndikot enye ke fon ntịn̄ mîdịghe odiomi ndika itie emi mîtiehe ikpọn̄ ikpọn̄ eketịn̄. Tịn̄ nnennen se oyomde, kûda umia mben ibịt. (1 Cor. 14:9) Enye okpoyom ini se ekekerede mbemiso ọbọrọde, nọ enye ini. (N̄ke 15:28) Enye okponyụn̄ ọdọhọ ke imọ iyomke ndidi ufan fo, nyịme, da ntre daha.

13. Owo ọkpọdọhọ fi ke ikpama mbufo ẹdi ufan, akpanam n̄kpọ didie? (Colossae 4:6)

¹³ Owo ekpedibụp fi ufan, akpanam n̄kpọ didie? Ekeme ndidi ikememke inọ enye ndikpa esịt ndi mbịne fi ndibụp fi. Ntre fọn ido ye enye nyụn̄ nam n̄kpọ ukpono ukpono. (Kot Colossae 4:6.) Okpoyom enye ọnọ fi ini ekekere m̀mê eyenyịme enye ufan, sio dọhọ enye. Edi kûka nsinsi, domo ndisọsọp nnọ enye ibọrọ. (N̄ke 13:12) Ekpedi uyomke ndidi ufan esie, nen̄ede sio tịn̄, edi mbọk diọn̄ọ nte etịn̄de. Kop se Brọda Hans ke Austria akanamde ini sista kiet ekedibụpde enye ufan. Enye ọdọhọ ete: “N̄kọbọrọke enye yak bụt anam enye, edi mma nnam enye enen̄ede ọdiọn̄ọ ke nyomke. N̄kosio ndọhọ enye kpa ke ebe oro, sia n̄koyomke enye ekere ke n̄kpọn̄ do mmekeme ndikpụhọde ekikere. Ke ntak oro n̄ko, tọn̄ọ ke usen oro mma nnen̄ede n̄kpeme nte nnamde n̄kpọ ye enye.” Edi ekpedi ọdọn̄ fi ndidi ufan owo oro, tịn̄ nte etiede fi ke idem nyụn̄ tịn̄ se akpamade mbufo ẹnam ye se mûkpamaha. Ke ntak itie emi otode m̀mê mme n̄kpọ en̄wen ke isọn̄, se oyomde ekeme ndidi isio ye se owo enye eken oyomde.

DIDIE KE MBON EN̄WEN ẸKEME NDIN̄WAM MME CHRISTIAN EMI MÎDỌHỌ NDỌ KAN̄A?

14. Didie ke ikeme ndida se iwọrọde nnyịn ke inua n̄n̄wam mme Christian emi mîdọhọ ndọ kan̄a?

¹⁴ Didie ke kpukpru nnyịn ikeme ndin̄wam mme Christian emi mîdọhọ ndọ kan̄a? Usụn̄ kiet edi nnyịn ndikpeme se iwọrọde nnyịn ke inua. (Eph. 4:29) Imekeme ndibụp idem nnyịn: ‘Ndi mmesida mbon emi ẹyomde ndinam ndọ nnam idọkọ? Mma n̄kụt brọda emi mîdọhọ n̄wan ye sista emi mîdọhọ ebe nte ẹdade kiet ẹneme nneme, ndi mmesikere ke mmọ ẹdi ufan?’ (1 Tim. 5:13) N̄kpọ en̄wen edi ke ikpanaha inam mme Christian emi mîdọhọ ndọ ẹkere ke sia mmimọ mîdọhọ ndọ ke enyene se itakde mmimọ, mîdịghe ke mmimọ ifọnke ufan, ifọnke ndọ. Brọda Hans emi ima iketetịn̄ iban̄a ọdọhọ ete: “Ndusụk nditọete ẹsibụp mi ẹte, ‘Ntak mûdọhọ n̄wan-a? Se, ke okpon owo-o.’ Utọ ikọ oro ekeme ndinam mbon emi mîdọhọ ndọ ẹkere ke mmimọ inyeneke ufọn. Mîdịghe ekpedi mmọ ke ẹkere ndidọ, edidi se mmọ ẹyomde owo ke mbrenyịn.” Ọkpọfọn iyom nsio nsio usụn̄ se ikpotorode mmọ; enye oro edin̄wam mmọ ikan!​—1 Thess. 5:11.

15. (a) Rome 15:2 owụt ke nso ke ikpekere mbemiso in̄wamde owo iyom n̄wan m̀mê ebe inọ enye? (Se ndise n̄ko.) (b) Nso ye nso ke ekekpep oto vidio oro? (Se ikọ idakisọn̄.)

¹⁵ Ikpokụt brọda ye sista emi ikerede ke ẹkpedọ idemmọ ọkpọfọn etieti, idinam didie? Bible ọdọhọ ikere nte etiede mbon en̄wen ke idem. (Kot Rome 15:2.) Ediwak nditọete emi mîdọhọ ndọ isiyomke mbon en̄wen ẹwụt mmọ owo emi ẹkerede ke ọkpọfọn mmọ ẹdọ, inyụn̄ ifọnke nnyịn inam se mmọ mîmaha oro. (2 Thess. 3:11) Mbon en̄wen ẹkeme ndiyom in̄wam mmọ. Edi owo mîdọhọke in̄wam enye, yak ikûn̄wam.f (N̄ke 3:27) Ndusụk mbon emi mîdọhọ ndọ isimaha yak ẹmen owo ẹdituak mmọ ke n̄kan̄ ẹdọhọ ẹte: ‘Owo emi edifọn ye afo, dọ.’ Sista Lydia ke Germany emi mîdọhọ ebe kan̄a ọdọhọ ete: “Ẹkpenyene otu emi nditọete irenowo ye iban ẹdude ẹnam n̄kpọ, ẹmekeme ndimen brọda ye sista oro nsịn ke otu oro. Nam mmọ ẹnyene ifet ẹsobo ye kiet eken ẹnyụn̄ ẹdian ubọk ẹnam n̄kpọ. Ama anam oro, omokụre okwommọ. Yak se isụhọde sịn mmọ ke ubọk.”

16. Nso ke mme Christian emi mîdọhọ ndọ kan̄a mîkpefreke?

¹⁶ Kpukpru nnyịn imekeme ndikop inem uwem, uwem nnyịn onyụn̄ enyene ibuot m̀mê imọdọ ndọ m̀mê idọhọ! (Ps. 128:1) Ntre, ekpedi omoyom ndidọ ndọ edi ukwe kan̄a owo emi ọfọnde fi, ka iso sịn ekikere ke se anamde ọnọ Jehovah. Sista Sin Yi ke Macao ọdọhọ ete: “Ekpemen ini emi edide ikpọn̄ mi odomo ye ini emi edidude ye n̄wan m̀mê ebe fo ke Paradise idia uwem, ini emi odude ikpọn̄ etie nte n̄kpọ usen ifan̄ kpọt. Da ini emi kop inem uwem nyụn̄ da nam akpan n̄kpọ.” Edi ekpedi omokụt owo emi ekerede ke ọkpọdọ ọyọfọn, afo onyụn̄ ọtọn̄ọ ufan ye enye, ẹkpenam n̄kpọ didie? Ke ibuotikọ emi etienede, iyeneme nte ini emi mbufo ẹdide ufan do ekemede ndin̄wam mbufo ẹbiere nnennen se ẹkpenamde.