Ti Ndibọn̄ Akam Mban̄a Mbon En̄wen

1. Inam didie idiọn̄ọ ke Jehovah ada mme akam nnyịn ke akpan n̄kpọ?

AKAM edi ata utịbe enọ. Se nte etiede mi: Enyene ndusụk utom emi Jehovah ọkpọn̄de ọnọ mme angel ẹnam. (Ps. 91:11) Enye ọnọ Eyen esie n̄ko ikpọ utom. (Matt. 28:18) Edi eke ndikop akam emi-e? Utom enye oro Jehovah emek ndinam ke idemesie ikpọn̄. Jehovah emi edide “Andikop akam” edi enye emi esikpan̄de uton̄ okop akam nnyịn ke idemesie.​—Ps. 65:2.

2. Didie ke apostle Paul ekedi eti uwụtn̄kpọ owo emi esibọn̄de akam aban̄a mbon en̄wen?

² Imekeme nditịn̄ kpukpru se ifịnade nnyịn inọ Jehovah ọkpọkọm ẹtie didie, edi akpana isibọn̄ akam iban̄a mbon en̄wen n̄ko. Se apostle Paul ekesinamde edi oro. Ke uwụtn̄kpọ, enye ama ewet leta ọnọ esop Ephesus ọdọhọ ete: “Mmaka iso ndisiak mbufo enyịn̄ ke akam mi.” (Eph. 1:16) Idịghe ofụri esop kpọt ke Paul ekesibọn̄ akam aban̄a, enye ama esibọn̄ akam aban̄a mme owo kiet kiet. Ke uwụtn̄kpọ, enye ọkọdọhọ Timothy ete: “Mmọkọm Abasi, . . . nte ke ami ntreke nditi fi ke akam mi, okoneyo ye uwemeyo.” (2 Tim. 1:3) Paul ama enyene mme afanikọn̄ idem esiemmọ ndibọn̄ akam mban̄a. (2 Cor. 11:23; 12:7, 8) Kpa ye oro, enye ama esida ini ọbọn̄ akam aban̄a mbon en̄wen.

3. Nso ikeme ndinam ifre ndibọn̄ akam mban̄a mbon en̄wen?

³ Ndusụk ini imekeme ndifre ndibọn̄ akam mban̄a mbon en̄wen. Ntak-a? Sista Sabrinaa etịn̄ ntak kiet ete: “Uwem ke ererimbot emi etie itọk itọk, nduọkodudu idụhe. Kpukpru ekikere nnyịn ẹkeme ndisịne ke mme mfịna emi inyenede tutu idibọn̄ akam iban̄a se ibehede nnyịn kpọt.” Ndi se itịbede inọ fi edi oro? Ekpedi ntre, ibuotikọ emi ekeme ndin̄wam fi. (1) Ibuotikọ emi eyetịn̄ ntak emi nnyịn ndibọn̄ akam mban̄a mbon en̄wen edide akpan n̄kpọ. (2) Ayan̄wam fi okụt nsio nsio usụn̄ emi ekemede ndibọn̄ akam mban̄a mbon en̄wen.

NTAK EMI IKPESIBỌN̄DE AKAM IBAN̄A MBON EN̄WEN?

4-5. Didie ke mme akam emi ibọn̄de iban̄a mbon en̄wen ẹkeme ‘ndinyene odudu etieti ndinam n̄kpọ’? (James 5:16)

⁴ Akam emi ibọn̄de iban̄a mbon en̄wen “enyene odudu etieti ndinam n̄kpọ.” (Kot James 5:16.) Ndi ndibọn̄ akam mban̄a mbon en̄wen ekeme ndinen̄ede n̄wọn̄ọde n̄kpọ mbon? Ih, ekeme. Jesus emi ọkọdiọn̄ọde ke ekpri ini apostle Peter ọmọn̄ akan̄ imọ ama ọdọhọ ete: “Mmanam n̄kpeubọk mban̄a fi nte mbuọtidem fo okûmem.” (Luke 22:32) Paul n̄ko ama ọdiọn̄ọ ke akam ekeme ndikpụhọde n̄kpọ. Ini ẹkekọbide enye ke Rome ke n̄kpọ emi enye mîkeduehe, enye ama ewet leta ọnọ Philemon ete: “Mmodori enyịn nte ke akam mbufo ayanam ẹsana mi ẹyak ẹnọ mbufo.” (Philem. 22; se se ẹwetde ẹban̄a “for I am hoping that through your prayers” ke ufan̄ikọ oro ke nwtsty.) Ama etịbe ntre. Ikebịghike ẹma ẹsana Paul ẹyak, enye ama onyụn̄ afiak ọtọn̄ọ ukwọrọ-ikọ.

⁵ Edi imọdiọn̄ọ ke oro iwọrọke ke mme akam nnyịn ẹkeme ndinyịk Jehovah anam se ededi. Jehovah esikụt nte se mme asan̄a-utom esie ẹbọn̄de akam ẹban̄a enen̄erede ebehe mmọ, ndien ndusụk ini enye ekeme ndimek ndinam se mmọ ẹben̄ede oro. Nnyịn ndidiọn̄ọ oro ekeme ndinam yak edi n̄kpọ ama etịbe nnyịn inen̄ede ibọn̄ akam iban̄a n̄kpọ oro. Ima ibọn̄ akam ima, nnyịn iyak n̄kpọ oro isịn Jehovah ke ubọk inyụn̄ inịm ke enye eyese aban̄a n̄kpọ oro ke usụn̄ emi enye okụtde ke ọfọn akan.​—Ps. 37:5; se 2 Corinth 1:11 ye se ẹwetde ẹban̄a ufan̄ikọ oro ke nwtsty.

6. Didie ke ikeme ndida mbon en̄wen ke ntak emi ibọn̄de akam iban̄a mmọ? (1 Peter 3:8)

⁶ Nnyịn ndibọn̄ akam mban̄a mbon en̄wen esinam yak ikop mmọ “mbọm” (Kot 1 Peter 3:8.) Owo emi esikopde owo en̄wen mbọm esikụt ufen emi owo oro ọbọde onyụn̄ oyom ndinam n̄kpọ n̄n̄wam owo oro. (Mark 1:40, 41) Ebiowo emi ekerede Michael ọdọhọ ete: “Mma mbọn̄ akam mban̄a mbon en̄wen ye se ifinade mmọ, enye oro esinam se iwọrọde mmọ etịm an̄wan̄a mi onyụn̄ anam ntetịm mma mmọ. Mmọ ẹsinen̄ede ẹdụk mi esịt kpa ye edide ekeme ndinam mmọ idiọn̄ọke.” Ebiowo emi ekerede Richard etịn̄ ufọn efen ete: “Ima ibọn̄ akam iban̄a owo, eyenen̄ede ọdọn̄ nnyịn ndinam n̄kpọ n̄n̄wam owo oro.” Enye afiak adian do ete: “Ima inanam n̄kpọ in̄wam owo emi ikọbọn̄de akam iban̄a, imetiene in̄wam ibọrọ akam emi ikọbọn̄de iban̄a enye do.”

7. Didie ke nnyịn ndibọn̄ akam mban̄a mbon en̄wen ekeme ndin̄wam nnyịn idiọn̄ọ nte idade mme mfịna idem nnyịn? (Philippi 2:3, 4) (Se mme ndise n̄ko.)

⁷ Nnyịn ndibọn̄ akam mban̄a mbon en̄wen esin̄wam nnyịn idiọn̄ọ nte ikpadade mme mfịna nnyịn. (Kot Philippi 2:3, 4.) Sia edide kpukpru nnyịn idu uwem ke ererimbot emi esịnede Devil ke ubọk, nnyịn owo kiet kiet imesinyene mfịna. (1 John 5:19; Edi. 12:12) Ama emehe nnyịn ndisibọn̄ akam mban̄a mbon en̄wen, oro esiti nnyịn ke “ofụri otu nditọete [nnyịn] ke ererimbot ke ẹsosobo ukem ndutụhọ emi” isobode. (1 Pet. 5:9) Asiakusụn̄ emi ekerede Katherine ọdọhọ ete: “Ami ndibọn̄ akam mban̄a mbon en̄wen esiti mi ke mbon en̄wen ẹnyene se ẹyọde n̄ko. Oro isiyakke nsịn ekikere n̄kaha ke mme mfịna mi.”

MBON EN̄WEN ẸYOM ISỊN MMIMỌ KE AKAM

8. Siak mme owo emi ikemede ndisịn ke akam.

⁸ Anie ye anie ke ikeme ndisịn ke akam? Mme owo emi ikemede ndisịn ke akam ẹdi mbon emi ẹdọn̄ọde, mme uyen emi nditọ ufọkn̄wed mmọ ẹkamade ẹnam n̄kpọ imam m̀mê emi ẹkọkde afia ẹnọ man ẹdụk, m̀mê mbon emi usọn̄ mîyakke mmọ ẹkop inem idem. Ediwak nditọ-ete nnyịn ke ẹyọ ukọbọ ke ubọk mbonubon mmọ m̀mê ke ubọk ukara. (Matt. 10:18, 36; Utom 12:5) Ndusụk nditọ-ete nnyịn ẹfehe ẹkpọn̄ ufọk ke ntak ndutịme emi odude ke edem mmọ ke ntak ukara. Eke mbon eken edi ke ikan̄, mmọn̄, m̀mê oyobio abiat n̄kpọ mmọ. Ekeme ndinam akananam nnyịn isoboke ye nditọ-ete emi, edi ima ibọn̄ akam iban̄a mmọ, iwụt ke nnyịn inam ewụhọ Jesus emi enye ọkọdọhọde nnyịn ete ‘ima kiet eken.’​—John 13:34.

9. Ntak emi ikpesisịnde nditọ-ete emi ẹdade usụn̄ ke esop Jehovah ye iban mmọ ke akam?

⁹ Mbon en̄wen emi ikemede ndisịn ke akam edi nditọ-ete emi ẹdade usụn̄ ke esop Jehovah. Mbon emi itịn̄de iban̄a mi ẹsịne mbon Otu Emi Ẹsede Ẹban̄a Utom Nnyịn ye mme andin̄wam mmọ, mbon Kọmiti N̄kọk Itie-Utom, nditọ-ete emi ẹsede enyịn ke nsio nsio itie-utom ke mme n̄kọk itie-utom, mme esenyịn circuit, mbiowo, ye mme asan̄a-utom unamutom. Ediwak nditọ-ete emi ẹsidi ke ẹsịn idem ẹnam utom ẹn̄wam nnyịn, ke ẹtịme n̄ko ye mme ọkpọkpọ mfịna idemmọ. (2 Cor. 12:15) Se uwụtn̄kpọ mi. Esenyịn circuit emi ekerede Mark ọdọhọ ete: “Kiet ke otu mme n̄kpọ emi enen̄erede afịna mi edi nte mmendụhe n̄kpere ete ye eka mi emi ẹma ẹkesọn̄. Idem isọn̄ke mmọ mbiba. Eyeneka mi an̄wan ye ebe esie ke ẹse mmọ enyịn, edi abiak mi nte mmen̄kemeke ndidu do ke idemmi n̄n̄wam mmọ.” Edide imọdiọn̄ọ mme mfịna emi nditọ-ete emi ẹsịnde idem ẹnam n̄kpọ Abasi ẹnyenede m̀mê nnyịn idiọn̄ọke, ọfọn isisịn mmọ ke akam nnyịn. (1 Thess. 5:12, 13) Imekeme n̄ko ndisịn iban nditọ-ete emi ke akam, sia nte mmọ ẹsọn̄ọde ẹda ẹn̄wam mme ebe mmọ anam mme ebe mmọ ẹkeme ndika iso nnam utom mmọ.

10-11. Ndi akam emi ibọn̄de isịn kpukpru nditọ-ete nnyịn idaha isiak owo kiet kiet enyịn̄ esinem Jehovah? Nam an̄wan̄a.

¹⁰ Imeneneme ke imesiwak ndibọn̄ akam mban̄a kpukpru nditọ-ete nnyịn, idaha isiak owo kiet kiet enyịn̄. Ke uwụtn̄kpọ, imekeme ndidọhọ Jehovah an̄wam nditọ-ete nnyịn emi ẹmụmde ẹkekọbi, mîdịghe ọdọn̄ mbon emi owo mmọ akpade esịt, ndien idịghe nte enyene akpan owo emi inyenede ke ekikere. Ebiowo kiet emi ekerede Donald ọdọhọ ete: “Nditọ-ete nnyịn emi ẹnyenede mfịna ẹwak tutu ndusụk ini nnyịn isidaha isiak owo kiet kiet enyịn̄ ke akam man ikụt ite ke imesịn kpukpru mbon emi ẹnyenede mfịna ke akam nnyịn oro.”

¹¹ Ndi utọ mme akam oro esinem Jehovah esịt? Ih, esinem! Idem n̄kpọ n̄kọ nnyịn idiọn̄ọke mme akpan mfịna emi kpukpru nditọ-ete nnyịn ẹnyenede. Ntre, nnyịn ndisibọn̄ akam nsịn kpukpru owo idịghe idiọkn̄kpọ. (John 17:20; Eph. 6:18) Mme akam oro ẹwụt ke ‘imenyene ima inọ ofụri otu nditọete.’​—1 Pet. 2:17.

SE IKPANAMDE INI IBỌN̄DE AKAM IBAN̄A OWO KIET KIET

12. Didie ke nnyịn ndikama enyịn nse nte n̄kpọ etiede ye nditọ-ete nnyịn ekeme ndin̄wam nnyịn idiọn̄ọ akpan n̄kpọ emi ikpasiakde ke akam nnyịn?

¹² Kama enyịn se nte n̄kpọ etiede ye nditọ-ete. Ama ọbọn̄ akam esịn kpukpru nditọ-ete, ọfọn n̄ko esibọn̄ asiak mme owo ke enyịn̄. Ndi enyene owo ke esop mbufo emi ọdọn̄ọde uyịre uyịre udọn̄ọ? Ndi enyene uyen emi ofụhọde ke ntak emi nditọ ufọkn̄wed mmọ ẹsụk ẹkọkde afia man enye odụk? Ndi enyene brọda m̀mê sista emi ọbọkde eyen ikpọn̄, emi osụk etịmede ndibọk eyen oro “ke ntụnọ ye ke item Jehovah”? (Eph. 6:4) Akpakama enyịn ese nte n̄kpọ etiede ye nditọ-ete, oro ayanam etetịm okop mmọ mbọm. Mbọm oro ndien ayanam etetịm ọdọn̄ fi ndisịn mmọ ke akam.b​—Rome 12:15.

13. Nso ikeme ndin̄wam nnyịn isisịn mbon emi nnyịn mîsoboke akanam ke akam nnyịn?

¹³ Siak mbon en̄wen ke enyịn̄ ke akam fo. Imekeme ndisiak idem mbon emi edide akananam nnyịn isoboke ke akam nnyịn. Ke uwụtn̄kpọ, kere ban̄a nditọ-ete nnyịn irenowo ye iban emi ẹmụmde ẹkekọbi ke utọ idụt nte Crimea, Eritrea, Russia, ye Singapore. Akpaka jw.org, oyokụt enyịn̄ mbon emi ẹmụmde ẹkekọbi.c Esenyịn circuit kiet emi ekerede Brian ọdọhọ ete: “Se n̄kụtde edi ke n̄kpewewet enyịn̄ eyenete emi ẹmụmde ẹkekọbi ekem n̄kot enyịn̄ esie uyo ọwọrọ, ke oro esin̄wam mi nti enye nnyụn̄ nsiak enye enyịn̄ ke akam mi.”

14-15. Nso ye nso ke ikeme ndisiak ke akam ndọhọ Jehovah anam?

¹⁴ Siak se oyomde Jehovah anam ke akam fo. Michael emi ima iketetịn̄ iban̄a ọdọhọ ete: “Nte nsụk n̄kotde mbụk nditọ-ete nnyịn emi ẹkemụmde ẹkekọbi ke jw.org, mmesidomo ndikere nte ekpetiede mi ke idem ekpedi ami ke se itịbede inọ mmọ oro eketịbe ọnọ. Mmọdiọn̄ọ ke n̄kpekere m̀mê n̄kpọ etetie didie ye n̄wan mi, n̄kponyụn̄ ndomo ndikụt nte ke ẹse ẹban̄a enye. Ntre mma mbọn̄ akam mban̄a nditọ-ete irenowo emi ẹma ẹkedọ n̄wan, emi ẹnyụn̄ ẹdude ke ufọk-n̄kpọkọbi, oro esinam nnyene akpan n̄kpọ emi nsiakde ke akam ndọhọ Jehovah anam ọnọ mmọ.”​—Heb. 13:3.

¹⁵ Ima ikere nte n̄kpọ ekemede nditie ke usen ke usen ye nditọ-ete nnyịn emi ẹdude ke ufọk-n̄kpọkọbi, oro ekeme ndinam idiọn̄ọ mme n̄kpọ en̄wen emi ikpasiakde ke akam idọhọ Jehovah anam ọnọ mmọ. Ke uwụtn̄kpọ, imekeme ndibọn̄ akam ndọhọ yak Abasi anam mme ekpeme ufọk-n̄kpọkọbi ẹfọn ido ye nditọ-ete nnyịn oro, inyụn̄ ibọn̄ akam idohọ yak mbon ukara ẹyak nditọ-ete nnyịn ẹnyene ifụre ẹtuak ibuot ẹnọ Abasi. (1 Tim. 2:1, 2) Imekeme ndibọn̄ akam ndọhọ yak eti uwụtn̄kpọ nditọ-ete nnyịn emi ẹdude ke ufọk-n̄kpọkọbi, emi ẹnyụn̄ ẹsọn̄ọde ẹda ye Abasi ọsọn̄ọ nditọ-ete ke esop mmọ idem. Mîdịghe ibọn̄ akam idọhọ yak mbon emi mîdịghe Mme Ntiense Jehovah ẹma ẹkụt eti uwem eyenete nnyịn emi ẹmụmde ẹkesịn ke ufọk-n̄kpọkọbi do, yak oro anam mmọ ẹkop eti mbụk. (1 Pet. 2:12) Imekeme ndinam ukem oro ima ibọn̄ akam isịn nditọ-ete nnyịn irenowo ye iban emi ẹsụk ẹyọde mme mfịna efen. Nnyịn ndikama enyịn nse nte n̄kpọ etiede ye nditọ-ete nnyịn, ndisiak mbon en̄wen enyịn̄ ke akam nnyịn, ye ndidi ima ibọn̄ akam nnyịn itịn̄ akpan n̄kpọ emi iyomde Abasi anam ọnọ nditọ-ete nnyịn oyowụt ke ‘imenen̄ede ima kiet eken.’​—1 Thess. 3:12.

NNENNEN USỤN̄ EMI IKPADADE MME AKAM NNYỊN

16. Nso idi nnennen usụn̄ emi ikpadade mme akam nnyịn? (Matthew 6:8)

¹⁶ Se ima ikeneneme anam ikụt ke mme akam nnyịn ẹkeme ndiwọn̄ọde n̄kpọ mbon. Edi ana idiọn̄ọ nnennen usụn̄ emi ikpadade mme akam nnyịn. Ima ibọn̄ akam, idịghe nte ke idọhọ Jehovah n̄kpọ emi enye mîdiọn̄ọke iban̄a, m̀mê ke iteme enye nnennen usụn̄ emi enye akpanamde n̄kpọ aban̄a se itịbede. Jehovah ọdiọn̄o se mme asan̄a-utom esie ẹyomde mbemiso mmọ m̀mê nnyịn ke idem nnyịn ikam idiọn̄ọde. (Kot Matthew 6:8.) Nso idi ntak ndien emi nnyịn ikpafịnade idem ibọn̄ akam iban̄a mbon en̄wen? Imeneneme mme ntak oro ke ibuotikọ emi, edi ntak en̄wen emi ikemede ndidian do edi ke ndibọn̄ akam mban̄a mbon en̄wen edi n̄kpọ emi mbon emi ẹkerede ẹban̄a mbon en̄wen ẹsinamde. Ima esinam ibọn̄ akam iban̄a mbon en̄wen. Esinyụn̄ enem Jehovah ndikụt nte ikọt esie ẹkpebede enye ẹnyụn̄ ẹmade mbon en̄wen.

17-18. Nọ uwụtn̄kpọ ndiwụt nte Jehovah esidade akam emi ibọn̄de iban̄a mbon en̄wen.

¹⁷ Ekpededi akam emi ibọn̄de ikpụhọkede n̄kpọ ke se itịbede, mme akam nnyịn ẹyewụt ke imama nditọ-ete nnyịn, Jehovah onyụn̄ okụt ima oro. Ẹyak ida uwụtn̄kpọ emi inam an̄wan̄a: Yak idọhọ ke enyene ubon emi ẹnyenede nditọwọn̄ iba, kiet erenowo, kiet n̄wan. Erenowo oro ọdọn̄ọ ana ke bed. N̄wan oro aka ekekpe ete esie ubọk ete: “Mbọk, n̄wam eyeneka mi. Idem abiak enye eti-eti!” Ete oro ananam n̄kpọ ndin̄wam eyen esie emi ọdọn̄ọde; enye ama eyen esie oro, ke onyụn̄ ese aban̄a enye. Edi eyenen̄ede enem ete oro esịt ndikụt nte ekpri eyen esie an̄wan oro ekerede aban̄a eyeneka esie tutu edi se enye edikpede ete ubọk ete an̄wam eyeneka imọ oro.

¹⁸ Se Jehovah oyomde inam edi oro. Enye oyom ikere iban̄a kiet eken inyụn̄ ibọn̄ akam iban̄a kiet eken. Ima inam ntre, mme akam nnyịn ẹyewụt ke nnyịn idịghe ibụk, ke imekere iban̄a kiet eken; Jehovah ke onyụn̄ okụt se inamde oro. (2 Thess. 1:3; Heb. 6:10) N̄kpọ en̄wen edi ke imeneneme ke ndusụk ini mme akam nnyịn ẹkeme ndiwọn̄ọde n̄kpọ mbon. Ke ntak oro, mbọk ẹyak isiti ndibọn̄ akam mban̄a kiet eken.