Ofụri Ekondo Ẹmọn̄ Ẹkụt ke Jehovah Ikpọn̄-Ikpọn̄ Odot Ndikara!
“Ata Edikon̄ edi etubom ke ubọn̄ ererimbot.”—DAN. 4:17.
1, 2. Ntak emi ukara owo mîkemeke ndifọn?
KPUKPRU nnyịn imọfiọk ke ukara owo ikemeke-keme ndifọn! Ntak kiet edi ke mme owo inyeneke ata ọniọn̄ ndida n̄kara idemmọ. Emi enen̄ede edi akpanikọ sia ata ediwak mme andikara mfịn ‘ẹma idem, ẹma okụk, ẹwụt idem, ẹtan̄ idem, inyeneke nsọn̄ọnda, inyịmeke ndidụk ediomi ekededi, ẹdi mbon edidọk, ẹnana mfara ke idem, ẹtie obom obom, imaha eti ido, ẹdi mme andida owo nnọ, ẹnyụn̄ ẹkohode idem.’—2 Tim. 3:2-4.
2 Akpa ete ye eka nnyịn ẹma ẹsịn ukara Abasi ediwak isua emi ẹkebede. Ekeme ndidi mmọ ẹkekere ke mmimọ idụhe aba ke idak owo ndomokiet. Edi ke nditịm ntịn̄, Satan akakabade akara mmọ. Satan emi edide “andikara ererimbot emi” anam mme owo ẹkara idem ke idiọk usụn̄ ke n̄kpọ nte isua 6,000 idahaemi. Ndien emi ada ata ediwak afanikọn̄ oro akade iso mfịn edi. (John 12:31) N̄wed kiet oro ẹkotde The Oxford History of the Twentieth Century ọdọhọ ke ufọn idụhe “ndikere ke imekeme ndinam ererimbot emi ọfọn.” N̄wed oro aka iso ete: “Ikụreke ke oro, ndidomo ndinam ererimbot emi ọfọn edikam idada afanikọn̄, ufịk, ye ekọn̄ idi.” Emi enen̄ede owụt ke ukara owo ikemeke ndifọn.
3. Afo ekere ke ukara Abasi ekpeketie didie ekpedi Adam ye Eve ikanamke idiọkn̄kpọ?
3 Ama enen̄ede ọdiọk akpa ete ye eka nnyịn ndikọsọn̄ esịt nsịn n̄kukụre eti ukara emi akpakarade owo, oro edi, ukara Abasi! Okposụkedi emi nnyịn mînen̄ekede ifiọk nte Jehovah akpakakarade isọn̄ ekpedi Adam ye Eve ẹma ẹkop uyo esie, edi imọfiọk ke enye ikpanamke asari, okponyụn̄ akara nnyịn ke ima. (Utom 10:34; 1 John 4:8) N̄ko, sia ọniọn̄ Jehovah mînyeneke adan̄a, imọfiọk ke edieke mme owo ẹkpekeyakde enye osụk akara mmimọ, nnyịn ikposoboke kpukpru afanikọn̄ emi isobode idahaemi ke ukara owo. Ukara Abasi “[ọkpọkọnọ] kpukpru mme andidu uwem se mmọ ẹmade, ẹyụhọ.” (Ps. 145:16) Ke akpanikọ, idụhe ukara eke ọkpọfọnde ntre. (Deut. 32:4) Nso n̄kpọ mmọn̄eyet ke ekedi ntem mme owo ndikesịn ukara Abasi!
4. Nso ke Satan mîkemeke ndinam?
4 Ana ifiọk nte ke okposụkedi emi Jehovah ayakde mme owo ẹkara idemmọ, oro iwọrọke ke enye emen unen esie ndikara mme edibotn̄kpọ esie ọnọ mmọ. Ẹma ẹnam akwa edidem Babylon ọfiọk nte ke “Ata Edikon̄ edi etubom ke ubọn̄ ererimbot.” (Dan. 4:17) M̀mê nso ikpetịbe, Obio Ubọn̄ Abasi ayanam uduak Abasi osu. (Matt. 6:10) Jehovah ayak Satan akara “editịm n̄kpọ emi” ke esisịt ini man kpukpru owo ye mme angel ẹkpenen̄ede ẹkụt ke kpukpru se Satan eketịn̄de ekedi ata nsu. (2 Cor. 4:4; 1 John 5:19) Kpa ye oro Jehovah ayakde Satan akara ke esisịt ini, Enye isiyakke Satan anam n̄kpọ ebe adan̄a. (2 Chron. 20:6; men Job 1:11, 12; 2:3-6 domo.) Ntre, Jehovah esisụk enyenyene mbon oro ẹtuakde ibuot ẹnọ enye kpukpru ini kpa ye oro mmọ ẹdụn̄ọde ke ererimbot emi Satan akarade.
Ini Emi Abasi Akakarade Israel
5. Nso un̄wọn̄ọ ke idụt Israel ẹken̄wọn̄ọ ẹnọ Abasi?
5 Toto ke eyo Abel tutu esịm eyo nditọ Israel, mme owo ẹkesụk ẹtatuak ibuot ẹnọ Jehovah ẹnyụn̄ ẹnịm ewụhọ esie. (Heb. 11:4-22) Ke eyo Moses, Jehovah ama odụk ediomi ye nditọ Jacob, emi ẹkekabarede ẹdi idụt Israel. Ke isua 1513 M.E.N., idụt Israel ẹma ẹn̄wọn̄ọ ke mmimọ ye nditọ mmimọ imenyịme Jehovah akara mmimọ. Mmọ ẹkedọhọ ke “iyanam kpukpru se Jehovah ọdọhọde.”—Ex. 19:8.
6, 7. Didie ke ukara emi Abasi akakarade idụt Israel eketie?
6 Enyene se ikanamde Jehovah emek idụt Israel nte ikọt esie. (Kot Deuteronomy 7:7, 8.) Jehovah ama ama mmọ, edi ata akpan ntak emi akanamde enye emek mmọ ekedi enyịn̄ ye ukara esie. Jehovah okoyom mmọ ẹdi ntiense imọ, ẹnyụn̄ ẹnam mme owo ẹfiọk ke imọ ikpọn̄-ikpọn̄ idi Abasi akpanikọ. (Isa. 43:10; 44:6-8) Ntak edi oro enye ọkọdọhọde nditọ Israel ete: “Koro afo edide edisana mbio Jehovah Abasi fo, Jehovah ama onyụn̄ emek fi ete edi ata ikọt esiemmọ, akan kpukpru mme idụt emi ẹdude ke iso isọn̄.”—Deut. 14:2.
7 Abasi ikakarake nditọ Israel nte n̄kpọ eke ẹdọhọde ke mmọ ẹma ẹfọn ẹma. Kpa ye oro, ibet oro enye ọkọnọde mmọ ama ọfọn ama, onyụn̄ owụt nti edu esie. Ibet oro Jehovah ọkọnọde Moses ete ọnọ nditọ Israel ama enen̄ede owụt ke Abasi edi edisana, ama edinen ikpe, ama ndifen nnọ mme anamidiọk, onyụn̄ enyene ime. Nditọ Israel ẹma ẹnịm ibet Jehovah ke ofụri eyo Joshua ye ke ini mbon emana Joshua ẹkedude uwem, ndien emi ama anam mmọ ẹnyene emem ye uforo eke spirit. (Josh. 24:21, 22, 31) Nte n̄kpọ eketiede ini oro owụt ke idụhe ukara eke ọfọnde nte eke Jehovah.
Se Ukara Owo Adade Edi
8, 9. Nso ndisịme eben̄e ke nditọ Israel ẹkeben̄e, ndien nso ikedi utịp?
8 Nte ini akakade, nditọ Israel ẹma ẹtọn̄ọ ndisọn̄ ibuot ye Abasi, ndien enye ikekpemeke aba mmọ. Ekem mmọ ẹma ẹdọhọ prọfet Samuel ke iyom owo akara mmimọ ndien. Jehovah ama ọdọhọ Samuel anam se mmọ ẹdọhọde. Edi Jehovah ama adian do ete: “Koro mîdịghe afo ke mmọ ẹsịn, edi ami ke mmọ ẹsịn, ete n̄kûdi edidem mmọ.” (1 Sam. 8:7) Kpa ye oro Jehovah akayakde nditọ Israel ẹmek edidem mmọ, enye ama anam mmọ ẹfiọk ke ukara owo ọyọnọmọ mmọ.—Kot 1 Samuel 8:9-18.
9 Se iketịbede nte ini akakade owụt ke se Jehovah eketịn̄de emi edi akpanikọ. Ukara owo ama anam ediwak afanikọn̄ ẹsịm idụt Israel, akpan akpan ke ini edidem mmọ mîkosụkke ibuot inọ Jehovah. Se iketịbede inọ nditọ Israel anam ifiọk ntak emi ukara mbon oro mîsisụkke ibuọt inọ Jehovah mîkemeke-keme ndifọn. Imọfiọk ke ndusụk mme akara ukara ererimbot ẹsiben̄e Abasi ete anam mmimọ ikara ke emem ye ifụre, edi Abasi akpasasan̄a didie ọdiọn̄ mbon oro mîsụkke ibuot inọ enye?—Ps. 2:10-12.
Obufa Idụt Emi Abasi Akarade
10. Ntak emi Abasi ekemekde obufa idụt ndida itie Israel?
10 Nditọ Israel ikenyịmeke aba ndinam n̄kpọ Jehovah. Mmọ ẹma ẹkam ẹsịn Enye emi Abasi ekemekde nte Messiah, ndien Jehovah ama esịn mmọ n̄ko onyụn̄ ọn̄wọn̄ọ ndimek obufa idụt oro edidade itie mmọ. Mmọdo, Jehovah ama ọtọn̄ọ ndimek mme Christian oro ẹyetde aran ke isua 33 E.N. Mmọ ẹdi obufa idụt emi Jehovah akarade. Paul okokot mmọ “Israel Abasi.”—Gal. 6:16.
11, 12. Nso ke “Israel Abasi” ẹda ẹbiet Israel eset?
11 Enyene se “Israel Abasi” ẹdade ẹbiet idụt Israel eset, onyụn̄ enyene se mmọ ẹdade ẹkpụhọde ye kiet eken. Owo akakara Israel eset, edi Abasi akara “Israel Abasi,” mmọ isinyụn̄ iwaha uwa unam man ẹfen mme idiọkn̄kpọ mmọ. Edi n̄kpọ kiet emi mmọ ẹdade ẹbiet Israel eset edi ke mmọ ẹnyene mbiowo ukem nte idụt Israel ẹkenyenede. (Ex. 19:3-8) Mbiowo emi ikarake-kara otuerọn̄ Abasi, edi ẹkam ẹkpekpeme mmọ ẹnyụn̄ ẹnen̄ede ẹsịn ifịk ẹda usụn̄ ke n̄kpọ Abasi. Mmọ ẹma, ẹnyụn̄ ẹkpono kpukpru owo ke esop.—2 Cor. 1:24; 1 Pet. 5:2, 3.
12 Nditie n̄kere se Abasi akanamde ye Israel ke eset esinam “Israel Abasi” ye “mme erọn̄ en̄wen” ẹnen̄ede ẹma Jehovah ye ukara esie. (John 10:16) Ke uwụtn̄kpọ, mbụk owụt ke ndidem Israel eset ẹma ẹsinam mbon emi mmọ ẹkekarade ẹnam nti n̄kpọ mîdịghe ẹnam idiọk. Emi owụt ke okposụkedi emi mbiowo esop mîdịghe mme andikara nte ndidem Israel, ke mmọ ẹkpenyene ndinịm nti uwụtn̄kpọ ke esop kpukpru ini.—Heb. 13:7.
Nte Jehovah Akarade Mfịn
13. Nso akpan n̄kpọ iketịbe ke 1914?
13 Ikọt Abasi mfịn ke ẹkwọrọ ke ofụri ererimbot nte ke ukara owo ọmọn̄ ebebe efep. Ke 1914, Jehovah ama ọtọn̄ọ Obio Ubọn̄ esie ke heaven onyụn̄ emek Jesus Christ edi edidem Obio Ubọn̄ emi. Ini oro ke enye ọkọnọ Jesus odudu ete ọwọrọ aka “[akakan] onyụn̄ okụre edikan esie.” (Edi. 6:2) Ẹma ẹdọhọ obufa Edidem emi ẹte: “Da ubọn̄ ke otu mme asua fo.” (Ps. 110:2) Edi ererimbot ẹte mmimọ idisụkke ibuot inọ ukara Jehovah. Mmọ ẹnam n̄kpọ nte n̄kpọ eke ẹdọhọde ke “Abasi idụhe.”—Ps. 14:1.
14, 15. (a) Didie ke Abasi akara nnyịn mfịn, ndien nso ke ikpobụp idem nnyịn? (b) Nso ke ikụt mfịn emi owụtde ke ukara Abasi ọfọn akan?
14 Mbon “Israel Abasi” oro ẹsụhọde ke isọn̄ mfịn iwakke aba, edi mmọ ke ẹnanam utom nte “isụn̄utom emi [ẹdade] ke ibuot Christ” sia mmọ ẹdide nditọete esie. (2 Cor. 5:20) “Israel Abasi” emi edi ofụn emi anamde akpanikọ onyụn̄ enyenede ọniọn̄, emi ẹmekde ẹte ese aban̄a, onyụn̄ ọnọ owo kiet kiet emi ẹyetde aran udia eke spirit, ye ediwak miliọn mme Christian emi ẹnyenede idotenyịn ndidu nsinsi uwem mi ke isọn̄. (Matt. 24:45-47; Edi. 7:9-15) Nnyịn imokụt ke Jehovah ọdiọn̄ ndutịm emi, sia ikọt Abasi mfịn inanake n̄kpọ ndomokiet ke n̄kan̄ eke spirit.
15 Ọkpọfọn nnyịn owo kiet kiet ibụp idem nnyịn ite: ‘Nso idi utom mi ke esop Abasi? Ndi nnen̄ede nda nnọ ukara Jehovah? Ndi mmenen̄ede n̄kop inemesịt ndisụk ibuot nnọ Obio Ubọn̄ Jehovah oro osụk akarade idahaemi? Ndi mmebiere ndida ofụri ukeme mi n̄ka iso n̄kwọrọ etop Obio Ubọn̄ emi nnọ mme owo?’ Nnyịn iwụt ke imosụk ibuot inọ ukara Abasi edieke inyịmede nditiene ndausụn̄ emi Otu Ukara ye mbiowo esop ẹnọde. (Kot Hebrew 13:17.) Ndinyịme ndisụk ibuot nnam se ẹdọhọde anam inen̄ede idiana kiet ke ererimbot emi edidianakiet mîdụhe mi. Emi n̄ko anam inyene emem, inam se inende, onyụn̄ ọnọ Jehovah ubọn̄, ndien kpukpru emi ẹwụt ke ukara esie ọfọn akan.
Ukara Jehovah Akan
16. Nso ubiere ke owo kiet kiet enyene ndinam?
16 Ke mîbịghike, ẹmọn̄ ẹbiere eneni oro ẹkenenide ke Eden ofụri ofụri. Mmọdo, ini edi emi ndibiere m̀mê ida ye anie. Ana owo kiet kiet ebiere m̀mê ida inọ ukara Jehovah m̀mê ida inọ ukara owo. Edi utom nnyịn ndin̄wam mbon nsụhọdeidem ẹnam nnennen ubiere idahaemi, koro ke mîbịghike, Armageddon ọmọn̄ edibiat ukara owo emi Satan adade usụn̄ mi efep, ndien Obio Ubọn̄ Jehovah ayakara ke nsinsi. (Dan. 2:44; Edi. 16:16) Idụhe ebiet emi Obio Ubọn̄ Abasi mîdisịmke ke isọn̄ emi; amaedi ukara owo, owo idikopke-kop aba utọ n̄kpọ oro. Ini oro ndien ke ofụri ekondo ẹdikụt ke Jehovah ikpọn̄-ikpọn̄ odot ndikara.—Kot Ediyarade 21:3-5.
17. Nso ikeme ndin̄wam mbon nsụhọdeidem ẹmek nnennen ukara?
17 Akpana mbon emi mîbiereke kan̄a ndida ye Jehovah ẹnen̄ede ẹkere ẹban̄a se ukara esie edinamde ọnọ ubonowo. Ukara owo ikemeke nditre ubiatibet ye edinam oyomonsia. Edi ukara Abasi oyosobo kpukpru mme idiọk owo efep ke isọn̄ emi. (Ps. 37:1, 2, 9) Ukara owo anam ẹn̄wana ofụri ekọn̄ oro ẹsụk ẹn̄wanade mi, edi ukara Abasi ayanam “ekọn̄ etre tutu esịm ke utịt ekondo.” (Ps. 46:9) Ukara Abasi ayanam mme owo ye mme unam ẹdu ke emem. (Isa. 11:6-9) Unana ẹdi ọsọ n̄kpọ mfịn, ediwak owo inyụn̄ inyeneke se ẹdiade, edi ukara Abasi eyetre kpukpru oro. (Isa. 65:21) Idem nti mme andikara isikemeke nditre udọn̄ọ ye n̄kpa, edi ukara Abasi ayanam mbon emi ẹma ẹkesọn̄ ye mbon emi ẹdọn̄ọde ẹfiak ẹkop idem nte n̄kparawa. (Job 33:25; Isa. 35:5, 6) Ke akpanikọ, ofụri isọn̄ edidi Paradise, ndien mbon emi ẹma ẹkekpan̄a ẹyeset.—Luke 23:43; Utom 24:15.
18. Nso ke ikpanam ndiwụt ke imenịm ke ukara Abasi ọfọn akan?
18 Ih, ukara Abasi ayabiat kpukpru ibak oro Satan abakde ke ndikanam akpa ete ye eka nnyịn ẹsọn̄ ibuot ye Andibot. Ọmọfiọk se idude, kpa ye oro Satan adade ofụri isua 6,000 abak ibak kpọt, Abasi ayanam Christ ada isua 1,000 kpọt ọdiọn̄ kpukpru se Satan abiatde. Emi eyenen̄ede owụt ke idụhe ukara emi enyenede odudu nte ukara Abasi. Kpukpru nnyịn emi idide Mme Ntiense Jehovah imenede ubọk inọ ukara Abasi. Mmọdo, kpukpru usen, edide ke ndịbe m̀mê ke eferife, ẹyak idu uwem nte mbon oro ẹtuakde ibuot ẹnọ Jehovah, ẹdade ẹnọ ukara esie, ye nte mbon emi mîkopke bụt ndidi Mme Ntiense esie. N̄ko, ẹyak ida kpukpru ifet oro inyenede itịn̄ inọ mbon emi ẹdimade ndikop nte ke ukara Jehovah ọfọn akan.
Nso ke Ikpep Iban̄a Ukara Abasi ke Ndikot . . .
[Ndise ke page 29]
Jehovah edi Edidem emi akarade ke kpukpru eyo
[Ndise ke page 31]
Ndinyịme ndisụk ibuot nnọ ukara Jehovah anam idiana kiet ke ofụri ererimbot