Ματιές στον Κόσμο
Το Παιχνίδι των Αριθμών
Επί δεκαετίες οι ομάδες που υποστηρίζουν τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων στις Ηνωμένες Πολιτείες ισχυρίζονται ότι οι ομοφυλόφιλοι αποτελούν το 10 τοις εκατό του πληθυσμού. Το υψηλό αυτό ποσοστό υπήρξε βολικό μέσο για την άσκηση πολιτικής πίεσης. Αλλά το ποσοστό 10 τοις εκατό, το οποίο βασίζεται στις έρευνες που διεξήγαγε ο Άλφρεντ Κίνσεϊ για την ανθρώπινη σεξουαλικότητα στις δεκαετίες του 1940 και του 1950, τον τελευταίο καιρό εξετάζεται πολύ προσεκτικά. Το περιοδικό Νιούζγουικ (Newsweek) αναφέρει: «Οι πιο πρόσφατες έρευνες υπολογίζουν ότι οι ομοφυλόφιλοι και οι λεσβίες βρίσκονται κάπου μεταξύ του 1 και του 6 τοις εκατό του πληθυσμού». Γιατί ήταν τόσο υψηλό το ποσοστό του Κίνσεϊ; Φαίνεται ότι οι έρευνές του κατευθύνθηκαν κυρίως σε ιδρύματα όπως σχολεία, φυλακές και νοσοκομεία, τα οποία μπορεί να μην είναι αντιπροσωπευτικά του γενικού πληθυσμού. Το ίδιο περιοδικό παραθέτει το σχόλιο που έκανε η κοινωνιολόγος του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον, Πέπερ Σουόρτς, για το ποσοστό του 10 τοις εκατό: «Αυτός ο αριθμός απλώς δεν είναι πραγματικός».
Ζωντανός Γίγαντας
Ποιο είναι το μεγαλύτερο ζωντανό πράγμα στον πλανήτη μας; Το 1992 μερικοί νόμισαν ότι είχαν βρει κάποιον υποψήφιο για τον τίτλο: ένα γιγάντιο μύκητα που καλύπτει περίπου 120 στρέμματα στο έδαφος ενός δάσους του Μίσιγκαν στις Η.Π.Α. Ωστόσο, το περιοδικό Φύση (Nature) πρόσφατα ανέφερε κάτι που μπορεί να είναι ένας ακόμη ισχυρότερος ανταγωνιστής: μια δασοσυστάδα με λεύκες στη Γιούτα. Όλα αυτά τα δέντρα είναι κλώνοι, δηλαδή είναι γενετικά ταυτόσημα. Ο καθένας από τους 47.000 κορμούς προέρχεται από ένα και μόνο σύστημα ριζών. Ο επιστήμονας Δρ Τζέφρι Μίτον, του Πανεπιστημίου του Κολοράντο, το περιγράφει ως έναν και μόνο οργανισμό «που μπορεί στην κυριολεξία να καλύψει βουνά και κοιλάδες». Υπολογίζεται ότι καλύπτει 430 στρέμματα και ζυγίζει περίπου 6 εκατομμύρια κιλά. Αν και μεμονωμένα δέντρα της δασοσυστάδας ζουν κατά μέσο όρο 65 χρόνια, ο οργανισμός ως σύνολο μπορεί να είναι ηλικίας χιλιάδων ετών.
Ποτέ Δεν Είναι Αργά
‘Ποτέ δεν είναι αργά για να μάθει κανείς’. Σαν να θέλει να αποδείξει την αλήθεια αυτής της παλιάς παροιμίας, ο ακμαιότατος 93χρονος Μπερναμπέ Εβανχελίστα ανυπομονεί να ολοκληρώσει τις πανεπιστημιακές του σπουδές σε δυο χρόνια. Σπουδάζει τέχνη στο Πανεπιστήμιο της Βαλένθια στην Ισπανία, και η αφοσίωσή του στις σπουδές του τον έχει ήδη κάνει να κερδίσει ένα βραβείο για εξαιρετικές ακαδημαϊκές επιδόσεις. «Η μελέτη είναι το πιο όμορφο πράγμα που υπάρχει», εξηγεί ο Μπερναμπέ, ο οποίος φτάνει στο πανεπιστήμιο στις οχτώ κάθε πρωί και συχνά τελειώνει τα απογευματινά του μαθήματα στις εννιά το βράδυ. Ο Μπερναμπέ πιστεύει ότι οι ηλικιωμένοι έχουν μια μοναδική ευκαιρία να μελετήσουν. «Είναι η περίοδος της ζωής στην οποία έχεις το χρόνο να το κάνεις αυτό», λέει ο ίδιος. Η σύζυγός του προσθέτει ότι παραμένοντας δραστήριος έχει βρει σκοπό στη ζωή.
Αποπάγωση και Μόλυνση
Η αποπάγωση των αεροπλάνων και των διαδρόμων προσγείωσης και απογείωσης, η οποία είναι τόσο ζωτική για την ασφάλεια των πτήσεων, συνοδεύεται από μια ανεπιθύμητη παρενέργεια: τη μόλυνση. Το βρετανικό περιοδικό Νέος Επιστήμονας (New Scientist) αναφέρει ότι 50 και πλέον εκατομμύρια λίτρα αποπαγωτικού υγρού χρησιμοποιούνται στα αεροδρόμια όλου του κόσμου κάθε χρόνο, και υγρό που διαρρέει συχνά μολύνει τα υπόγεια ύδατα και τις υδάτινες οδούς, προκαλώντας συγκεντρώσεις τοξικών φυκιών και σκοτώνοντας τα ψάρια. Αρκετά ευρωπαϊκά αεροδρόμια έχουν επινοήσει έξυπνους τρόπους για την καταπολέμηση αυτής της μόλυνσης. Στο αεροδρόμιο της Στοκχόλμης, οχήματα που δρουν σαν ηλεκτρικές σκούπες μαζεύουν το πλεονάζον αποπαγωτικό υγρό από τα αεροπλάνα. Το αεροδρόμιο του Μονάχου χρησιμοποιεί ένα τεράστιο μηχάνημα που περνάει πάνω από τα αεροπλάνα σαν αυτόματο πλυντήριο αυτοκινήτων, ψεκάζοντας το υγρό και συγκεντρώνοντας το πλεόνασμα, το οποίο ανακυκλώνεται. Οι διάδρομοι του αεροδρομίου του Μονάχου συγκεντρώνουν το χημικό υγρό που διαρρέει, περνώντας το μέσα από υπόγεια φράγματα τα οποία αποτελούνται από χαλίκια και άμμο, όπου ρίχνουν βακτηρίδια που διασπούν το υγρό και το καθιστούν αβλαβές.
Διαστημικός Καθρέφτης
Μια σκέψη που ίσως θύμιζε περισσότερο επιστημονική φαντασία παρά επιστήμη έγινε πραγματικότητα τον περασμένο Φεβρουάριο όταν Ρώσοι κοσμοναύτες άπλωσαν ξεδιπλώνοντας από το διαστημικό σταθμό Μιρ που βρίσκεται σε τροχιά έναν καθρέφτη 20 μέτρων. Μερικοί επιστήμονες λένε ότι οι διαστημικοί καθρέφτες θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να αντανακλούν ηλιακό φως στη γη στη διάρκεια της νύχτας, κάνοντας έτσι οικονομία στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος και παρατείνοντας μάλιστα την περίοδο κατά την οποία αναπτύσσονται οι σοδειές. Ο καθρέφτης, κατασκευασμένος από ένα λεπτό φύλλο Μάιλαρ, αντανάκλασε μια αχτίδα ηλιακού φωτός στη γη, ενώ παρατηρητές στη Ρωσία, στη Γαλλία και στον Καναδά ανέφεραν ότι την είδαν. Οι Ρώσοι κοσμοναύτες εντόπισαν και ακολούθησαν τη λωρίδα φωτός, πλάτους τεσσάρων χιλιομέτρων, που έριχνε ο καθρέφτης στο σκοτεινιασμένο πλανήτη ο οποίος βρισκόταν χαμηλότερα. Ένας μηχανικός που εργάζεται στο σχέδιο δήλωσε ότι το πείραμα ήταν επιτυχές και πρότεινε το επόμενο βήμα να είναι ένας καθρέφτης 200 μέτρων με δικό του σύστημα κατεύθυνσης.
Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Αποφασίζει Υπέρ των Μαρτύρων της Ελλάδας.
Στις 25 Μαΐου 1993, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά πέτυχαν μια μεγάλη νομική νίκη με μια απόφαση που εκδόθηκε από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, που εδρεύει στο Στρασβούργο της Γαλλίας. Η υπόθεση αφορούσε έναν 83χρονο Μάρτυρα, τον Μίνωα Κοκκινάκη, ο οποίος είχε καταδικαστεί για παράνομο προσηλυτισμό. Στις 20 Μαρτίου 1986, το ποινικό δικαστήριο του Λασιθίου στην Κρήτη τον καταδίκασε σε τετράμηνη φυλάκιση. Ωστόσο, η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου ακύρωσε την καταδίκη του με ψήφους έξι υπέρ και τρεις κατά. Επί δεκαετίες η κυβέρνηση της Ελλάδας, στην οποία ασκεί ισχυρή επιρροή η Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία, έχει προκαλέσει τις συλλήψεις χιλιάδων Μαρτύρων του Ιεχωβά με την κατηγορία του παράνομου προσηλυτισμού. Σε αυτή την υπόθεση το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο διαπίστωσε ότι η ελληνική κυβέρνηση είχε παραβιάσει τα δικαιώματα που έχει ο κ. Κοκκινάκης σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση. Οι 26.000 και πλέον Μάρτυρες στην Ελλάδα ελπίζουν ότι αυτή η απόφαση θα τερματίσει το διωγμό τους και θα τους επιτρέψει να εκτελούν τη νόμιμη διακονία τους ειρηνικά.
Λέπρα στην Ιταλία
Η αρχαία μάστιγα της λέπρας, ή νόσου του Χάνσεν, συνεχίζει να προκαλεί θύματα στη σύγχρονη Ευρώπη. Στοιχεία του ιταλικού Υπουργείου Υγείας δείχνουν ότι, στην Ιταλία και μόνο, υπάρχουν περίπου 410 γνωστά θύματα αυτής της ασθένειας, και κάθε χρόνο εμφανίζονται τέσσερα ή πέντε νέα κρούσματα. Σε ένα συνέδριο υγειονομικής περίθαλψης που διεξάχτηκε στο Λέκο της Ιταλίας αποκαλύφτηκε ότι στους πρόσφατους μήνες είχαν σημειωθεί 20 κρούσματα μεταξύ μεταναστών από αναπτυσσόμενες χώρες όπου είναι ευρέως διαδεδομένη η νόσος του Χάνσεν. Σύμφωνα με τον Αντόνιο Σεμπαστιάνι, διευθυντή του Ινστιτούτου Μολυσματικών και Τροπικών Ασθενειών στο Πανεπιστήμιο Λα Σαπιέντζα της Ρώμης, «υπάρχουν ακόμη μερικές περιοχές στη Σαρδηνία, στην Τοσκάνη και στη Λιγουρία όπου επιζεί η ασθένεια».
Θεία Λειτουργία για τα Ζώα
Φαίνεται ότι στα ζώα δίνεται ιδιαίτερη προσοχή τώρα τελευταία από τους κληρικούς της Ιταλίας. Το θρησκευτικό τάγμα των Φραγκισκανών πρόσφατα κατηγόρησε τους Ιησουίτες ως «αιρετικούς» και «εχθρούς της δημιουργίας» επειδή είπαν ότι τα ζώα «δεν μπορούν να αγαπήσουν». Ο Καθολικός επίσκοπος Μάριο Καντσάνι παρουσιάζει την άποψη της εκκλησίας ως εξής: «Η [Καθολική] Εκκλησία είναι ανοιχτή σε όλα τα ζωντανά πλάσματα». Έτσι, σύμφωνα με την ιταλική εφημερίδα Λα Ρεπούμπλικα (La Repubblica), οι εκκλησιαζόμενοι στη Ρώμη μπορούν εδώ και πολύ καιρό να εξασφαλίζουν ευλογίες για τους «μικρούς κατοικίδιους φίλους τους». Ανακοινώνοντας μια τέτοια περίσταση, η εφημερίδα εξηγεί ότι, «μαζί με εκείνους που μπορούν πιο σωστά να χαρακτηριστούν Χριστιανοί, μπορούν να παρακολουθήσουν τη λειτουργία γάτες, σκύλοι, παπαγάλοι, λαγοί και όλα τα φυτά στα οποία θα ήθελε κανείς να δοθεί ευλογία».
Χρέος Ύπνου
«Οι άνθρωποι που τους λείπει ύπνος μπορούν να περπατούν, να ακούν και να βλέπουν όπως όλοι οι άλλοι. Ωστόσο, έρευνες που έχουν γίνει δείχνουν ότι η ικανότητα να σκέφτονται, η δύναμη να παίρνουν αποφάσεις και να παραμένουν σε επαγρύπνηση εξασθενούν», λέει το περιοδικό Βέτζα (Veja). Το άρθρο παραθέτει τα λόγια ειδικών οι οποίοι προειδοποιούν για τους κινδύνους που εγκυμονεί το να χάνει κανείς τον απαραίτητο ύπνο. Μια έρευνα του Δρ Ντένις Μαρτίνεζ, προέδρου της Βραζιλιανής Εταιρίας για τον Ύπνο, δείχνει ότι «2 στα 10 εργατικά ατυχήματα οφείλονται στον ανεπαρκή νυχτερινό ύπνο». Ο Δρ Μαρτίνεζ προειδοποιεί ότι αυτοί που κοιμούνται λίγο, «για παράδειγμα, αυτοί που εργάζονται σε τρεις δουλειές, . . . απλώς ξεπουλάνε την υγεία τους στην αγορά εργασίας».
Τα Παρασιτοκτόνα Απειλούν μια Οινοπαραγωγική Περιοχή
Στην περιοχή του Μοζέλα στην κεντρική Γερμανία, η οποία παράγει κρασιά που είναι διεθνώς γνωστά, όλο και περισσότεροι αμπελουργοί υποφέρουν από νευρικές διαταραχές. Κηπουροί, αγρότες και δασοκόμοι παρουσιάζουν παρόμοια συμπτώματα, σύμφωνα με τον Πίτερ Μπινζ, νευρολόγο από την Τριρ. Υπάρχει επίσης μεγάλη αναλογία καρκίνου των βρόγχων κατά μήκος της κοιλάδας του Μοζέλα. Για ποιο λόγο; «Κατά την άποψη του Μπινζ, η αιτία στις περισσότερες περιπτώσεις είναι η χρήση παρασιτοκτόνων στους κήπους», αναφέρει η γερμανική εφημερίδα Σιντόιτσε Τσάιτουνγκ (Süddeutsche Zeitung). Έρευνες έχουν αποκαλύψει ότι «ως και το 90 τοις εκατό των παρασιτοκτόνων που ρίχνονται με ψεκαστήρες ή με ελικόπτερο εξατμίζονται στο γύρω αέρα μέσα σε λίγες ώρες και τα εισπνέουν οι άνθρωποι εκείνης της περιοχής».
«Εργένικη Ζωή»
«Το να ζουν μόνοι γίνεται όλο και πιο ελκυστικό για τους Καναδούς», ισχυρίζεται η εφημερίδα Δε Τορόντο Σταρ (The Toronto Star). «Τώρα είναι ολοφάνερο ότι η εργένικη ζωή ελκύει πολλά άτομα», επισήμανε το 1992 μια έκθεση της Στατιστικής Υπηρεσίας του Καναδά. Μεταξύ των ετών 1981 και 1991, η επιθυμία για εργένικη ζωή αυξήθηκε κατά 43 τοις εκατό στα ανύπαντρα άτομα, κατά 16 τοις εκατό στα διαζευγμένα άτομα και κατά 18 τοις εκατό στις χήρες και στους χήρους. Στην ίδια περίοδο, «η συγκατοίκηση χωρίς γάμο . . . αυξήθηκε κατά 111 τοις εκατό», σύμφωνα με την ίδια εφημερίδα. Οι μονογονεϊκές οικογένειες τώρα αποτελούν το 20 τοις εκατό των οικογενειών στον Καναδά. Παρά την έλξη που ασκεί η εργένικη ζωή, η γεννητικότητα βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο των τελευταίων 14 ετών.