Ενσταλάξτε Ηθικές Αξίες στα Παιδιά Σας

ΟΤΑΝ ο γιος ή η κόρη σας ήταν σε νηπιακή ηλικία, παίρνατε μέτρα προστασίας στο σπίτι σας; Ίσως καλύπτατε τις πρίζες, κρύβατε τα αιχμηρά αντικείμενα και βάζατε κάποιο εμπόδιο μπροστά στις σκάλες​—και όλα αυτά για την ασφάλεια του παιδιού σας.

Μακάρι να ήταν εξίσου εύκολο να φροντίσετε και για την ασφάλεια του παιδιού σας στην εφηβική ηλικία! Τώρα έχετε μεγαλύτερες έγνοιες, όπως: “Μήπως ο γιος μου ασχολείται με την πορνογραφία;” “Μήπως η κόρη μου στέλνει σε κάποιους άσεμνες φωτογραφίες της με το κινητό;” Και η ερώτηση που τρέμουν όλοι: “Είναι το παιδί μου σεξουαλικά δραστήριο ήδη από την εφηβεία του;”

Ο Απόλυτος Έλεγχος Δεν Είναι η Λύση

Μερικοί γονείς προσπαθούν να επιτηρούν τους εφήβους σε 24ωρη βάση με το να βρίσκονται όλη την ώρα πάνω από το κεφάλι τους και να ελέγχουν κάθε τους κίνηση. Εκ των υστέρων, πολλοί ανακαλύπτουν ότι το μόνο που κατάφεραν με αυτόν τον ασφυκτικό κλοιό ήταν να εξωθήσουν το παιδί τους να κρύβεται. Ο γιος ή η κόρη τους έγιναν ειδικοί στο να κάνουν πίσω από την πλάτη των γονέων τους ό,τι ακριβώς ήθελαν να αποτρέψουν εκείνοι.

Όπως είναι σαφές, ο έλεγχος δεν είναι η λύση. Ο ίδιος ο Ιεχωβά Θεός δεν χρησιμοποιεί αυτή τη μέθοδο για να εξαναγκάζει τα πλάσματά του να τον υπακούν. Ούτε και εσείς πρέπει να το κάνετε αυτό ως γονείς. (Δευτερονόμιο 30:19) Άρα λοιπόν, πώς μπορείτε να βοηθήσετε τα παιδιά σας να πάρουν σοφές ηθικές αποφάσεις ενόσω βρίσκονται στην εφηβεία;​—Παροιμίες 27:11.

Ένα βασικό βήμα είναι το να συζητάτε μαζί τους τακτικά, αρχίζοντας από τότε που είναι μικρά.b (Παροιμίες 22:6) Κατόπιν, όταν μπουν στην εφηβεία, συνεχίστε να μιλάτε μαζί τους. Ως γονέας, πρέπει να είστε η πρώτιστη πηγή αξιόπιστων πληροφοριών για το παιδί σας. «Πολλοί νομίζουν ότι προτιμάμε να μιλάμε για το σεξ με τους φίλους μας», λέει η Αλίσια από τη Βρετανία, «αλλά δεν είναι έτσι. Μας αρέσει να παίρνουμε αυτές τις πληροφορίες από τους γονείς μας. Έχουμε εμπιστοσύνη σε αυτά που λένε».

Χρειάζονται Καλές Αξίες

Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, δεν αρκεί απλώς να μάθουν πώς γεννιούνται τα μωρά. Πρέπει επίσης να έχουν «τις δυνάμεις της αντίληψής τους γυμνασμένες για να διακρίνουν και το ορθό και το εσφαλμένο». (Εβραίους 5:14) Με λίγα λόγια, χρειάζονται αξίες​—έναν ηθικό κώδικα που συνίσταται σε ισχυρές πεποιθήσεις γύρω από το σεξ—​καθώς και διαγωγή που εναρμονίζεται με αυτές τις πεποιθήσεις. Πώς μπορείτε να ενσταλάξετε καλές αξίες στους εφήβους;

Κατ’ αρχάς, εξετάστε τις δικές σας αξίες. Για παράδειγμα, μπορεί να πιστεύετε ακράδαντα ότι η πορνεία​—οι σεξουαλικές σχέσεις μεταξύ ατόμων που δεν είναι παντρεμένα μεταξύ τους—​είναι εσφαλμένη. (1 Θεσσαλονικείς 4:3) Το πιθανότερο είναι ότι τα παιδιά σας ξέρουν τη θέση σας σε αυτό το ζήτημα. Ίσως μάλιστα μπορούν να παραθέσουν Γραφικά εδάφια που υποστηρίζουν τις πεποιθήσεις σας. Αν τα ρωτούσε κάποιος, ενδεχομένως θα απαντούσαν χωρίς δεύτερη σκέψη ότι το προγαμιαίο σεξ είναι εσφαλμένο.

Αλλά δεν φτάνει μόνο αυτό. Το βιβλίο Ευφυείς στο Σεξ (Sex Smart) παρατηρεί ότι ορισμένα νεαρά άτομα μπορεί φαινομενικά να συμφωνούν με τις πεποιθήσεις των γονέων τους για το σεξ, και λέει: «Δεν διαθέτουν τη σιγουριά που απαιτείται για να διαμορφώσουν τις δικές τους απόψεις. Όταν προκύπτει μια αναπάντεχη κατάσταση και αντιμετωπίζουν άμεσα το δίλημμα “πόσο να προχωρήσω”, ανακαλύπτουν ότι είναι μπερδεμένοι και ότι έχουν μπλέξει». Γι’ αυτό ακριβώς είναι απαραίτητες οι αξίες. Πώς μπορείτε να βοηθήσετε τους εφήβους να τις αποκτήσουν;

Μιλήστε ξεκάθαρα για τις αξίες σας.

Πιστεύετε ότι το σεξ προορίζεται αποκλειστικά για το γάμο; Τότε να το λέτε στους εφήβους, ξεκάθαρα και συχνά. Σύμφωνα με το βιβλίο Πέρα από τη Μεγάλη Συζήτηση (Beyond the Big Talk), οι έρευνες αποδεικνύουν ότι «στα σπιτικά όπου οι γονείς περνούν ξεκάθαρα στους εφήβους το μήνυμα πως δεν εγκρίνουν τις σεξουαλικές σχέσεις στην εφηβική ηλικία, αυτοί έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναβάλουν την έναρξη των σεξουαλικών σχέσεων».

Φυσικά, όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, το να λέτε απλώς ποιες είναι οι δικές σας αξίες δεν εγγυάται ότι ο γιος ή η κόρη σας θα επιλέξει να ζήσει με αυτές. Ωστόσο, οι σταθερές οικογενειακές αξίες παρέχουν το θεμέλιο πάνω στο οποίο μπορούν να οικοδομήσουν τα παιδιά τις δικές τους. Και, σύμφωνα με διάφορες μελέτες, πολλά νεαρά άτομα υιοθετούν εν τέλει τις αξίες των γονέων τους, ακόμη και αν στα εφηβικά τους χρόνια δίνουν την εντύπωση ότι τις έχουν βάλει στο περιθώριο.

Διδάξτε ολόκληρη την αλήθεια σχετικά με το σεξ.

Οι προειδοποιήσεις είναι απαραίτητες. (1 Κορινθίους 6:18· Ιακώβου 1:14, 15) Εντούτοις, η Αγία Γραφή παρουσιάζει το σεξ πρωτίστως ως δώρο του Θεού, όχι ως παγίδα του Σατανά. (Παροιμίες 5:18, 19· Άσμα Ασμάτων 1:2) Αν μιλάτε στους εφήβους μόνο για τους κινδύνους, μπορεί να τους δημιουργήσετε μια διαστρεβλωμένη και αντιγραφική άποψη για το ζήτημα. «Οι γονείς μου έδιναν μεγάλη έμφαση στη σεξουαλική ανηθικότητα», λέει η νεαρή Κορίνα από τη Γαλλία, «και αυτό με έκανε αρνητική απέναντι στις σεξουαλικές σχέσεις».

Φροντίστε να μάθουν τα παιδιά σας ολόκληρη την αλήθεια για το σεξ. Η Νάντια, μια μητέρα από το Μεξικό, λέει: «Ανέκαθεν προσπαθούσα να μεταδώσω στα παιδιά μου την ιδέα ότι το σεξ είναι ωραίο και φυσιολογικό και ότι ο Ιεχωβά Θεός το έδωσε στους ανθρώπους για να το απολαμβάνουν. Αλλά η σωστή του θέση είναι μέσα στα πλαίσια του γάμου. Μπορεί να μας κάνει ευτυχισμένους ή δυστυχισμένους, ανάλογα με το πώς το χρησιμοποιούμε».

Βοηθήστε το παιδί σας να αποτιμήσει τις συνέπειες.

Για να παίρνουν οι έφηβοι καλές αποφάσεις σε οποιονδήποτε τομέα της ζωής, πρέπει να μάθουν να διακρίνουν τι επιλογές έχουν και να ζυγίζουν τα υπέρ και τα κατά της καθεμιάς. Μη νομίζετε ότι αρκεί απλώς να ξέρουν τι είναι σωστό και τι λάθος. «Καθώς αναλογίζομαι τα σφάλματα που έκανα σε νεαρή ηλικία», λέει η Έμα, μια Χριστιανή από την Αυστραλία, «μπορώ να πω ότι άλλο είναι να ξέρεις τους κανόνες του Θεού και άλλο να συμφωνείς με αυτούς. Το σπουδαιότερο είναι να καταλαβαίνεις τα οφέλη αυτών των κανόνων αλλά και τις συνέπειες της παραβίασής τους».

Η Γραφή μπορεί να βοηθήσει, διότι πολλές εντολές της επιτείνονται με φράσεις που αναφέρουν τις συνέπειες της αδικοπραγίας. Παραδείγματος χάρη, τα εδάφια Παροιμίες 5:8, 9 παροτρύνουν τους νεαρούς να απορρίπτουν την πορνεία “για να μη δώσουν σε άλλους την αξιοπρέπειά τους”. Όπως υποδηλώνουν αυτά τα εδάφια, όσοι έχουν προγαμιαίες σχέσεις θυσιάζουν ως έναν βαθμό το ήθος, την ακεραιότητα και τον αυτοσεβασμό τους. Κάτι τέτοιο τους κάνει πολύ λιγότερο ελκυστικούς σε κάθε πιθανό σύντροφο που έχει αυτές τις ιδιότητες. Το παιδί σας μπορεί να νιώσει πιο αποφασισμένο να ζήσει σύμφωνα με τους νόμους του Θεού αν κάνει σκέψεις γύρω από τους σωματικούς, συναισθηματικούς και πνευματικούς κινδύνους που συνεπάγεται η παραβίασή τους.c

Ο Τακαό, ένας 18χρονος από την Ιαπωνία, λέει: «Το ξέρω ότι πρέπει να κάνω το σωστό, αλλά χρειάζεται να παλεύω συνέχεια με τις επιθυμίες της σάρκας». Όσα νεαρά άτομα νιώθουν έτσι μπορούν να παρηγορούνται με τη σκέψη ότι δεν είναι οι μόνοι που βιώνουν κάτι τέτοιο. Ακόμη και ο απόστολος Παύλος​—ένας ακλόνητος Χριστιανός—​παραδέχτηκε: «Όταν θέλω να κάνω το σωστό, το κακό είναι παρόν σε εμένα».​—Ρωμαίους 7:21.

Οι έφηβοι πρέπει να καταλάβουν ότι μια τέτοια πάλη δεν είναι κατ’ ανάγκην κακή. Μπορεί να τους υποκινήσει να σκεφτούν τι είδους άτομα θέλουν να γίνουν. Μπορεί επίσης να τους βοηθήσει να ασχοληθούν σοβαρά με την ερώτηση: “Θέλω να ορίζω εγώ τη ζωή μου και να με ξέρουν ως άνθρωπο με ήθος και ακεραιότητα ή θέλω να με ξέρουν ως άβουλο πλάσμα που είναι έρμαιο των επιθυμιών του;” Αν το παιδί σας έχει καλές ηθικές αξίες, θα απαντήσει σε αυτή την ερώτηση σοφά.