Πώς Πρέπει να Διαπαιδαγωγείτε τα Παιδιά Σας;
«Μόλις περνούσε κάποιο αυτοκίνητο, πεταγόμουν από την αγωνία. Αυτή ήταν η τρίτη φορά που ο Τζόρνταν δεν γύρισε την ώρα που είχαμε πει. “Πού είναι τέλος πάντων;” αναρωτιόμουν. “Μήπως έπαθε κάτι; Δεν τον νοιάζει καθόλου που ανησυχούμε;” Όταν έφτασε, ήμουν έτοιμος να εκραγώ».—ΤΖΟΡΤΖ.
«Όταν άκουσα την κόρη μου να ουρλιάζει, με έλουσε κρύος ιδρώτας. Γύρισα και την είδα να κρατάει το κεφάλι της κλαίγοντας. Μόλις την είχε χτυπήσει ο τετράχρονος αδελφός της».—ΝΙΚΟΛ.
«“Δεν το έκλεψα το δαχτυλίδι. Το βρήκα!” είπε η Νάταλι, η εξάχρονη κόρη μας, κοιτάζοντάς μας αθώα με τα μεγάλα γαλανά της μάτια. Στενοχωρηθήκαμε πολύ που δεν το παραδεχόταν με τίποτα και βάλαμε τα κλάματα. Ξέραμε ότι έλεγε ψέματα».—ΣΤΙΒΕΝ.
ΑΝ ΕΧΕΤΕ παιδιά, καταλαβαίνετε πώς ένιωσαν αυτοί οι γονείς; Σε παρόμοιες καταστάσεις, αναρωτιέστε πώς—ή και αν—πρέπει να διαπαιδαγωγήσετε το παιδί σας; Είναι λάθος να διαπαιδαγωγείτε τα παιδιά σας;
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΔΙΑΠΑΙΔΑΓΩΓΗΣΗ;
Στην Αγία Γραφή, η λέξη «διαπαιδαγώγηση» δεν είναι απλώς συνώνυμη της τιμωρίας, αλλά συνδέεται πρωτίστως με τη διδασκαλία, την εκπαίδευση και τη διόρθωση. Δεν σχετίζεται ποτέ με την κακοποίηση ή τη βαναυσότητα.—Παροιμίες 4:1, 2.
Η γονική διαπαιδαγώγηση μπορεί να παρομοιαστεί με την κηπουρική. Ο κηπουρός προετοιμάζει το χώμα, ποτίζει το φυτό, του ρίχνει λίπασμα και το προστατεύει από παράσιτα και ζιζάνια. Καθώς το φυτό μεγαλώνει, ίσως χρειαστεί να το κλαδέψει ώστε να το βοηθήσει να αναπτυχθεί προς τη σωστή κατεύθυνση. Ο κηπουρός αντιλαμβάνεται ότι ο προσεκτικός συνδυασμός διαφόρων μεθόδων θα τον βοηθήσει να έχει ένα υγιές φυτό. Ανάλογα, οι γονείς φροντίζουν τα παιδιά τους με πολλούς τρόπους. Πότε πότε, όμως, πρέπει να παρέχουν διαπαιδαγώγηση η οποία, όπως το κλάδεμα, διορθώνει από νωρίς εσφαλμένες τάσεις και βοηθάει τα παιδιά τους να αναπτυχθούν προς τη σωστή κατεύθυνση. Εντούτοις, το κλάδεμα πρέπει να γίνεται προσεκτικά, αλλιώς το φυτό ίσως πάθει ανεπανόρθωτη ζημιά. Παρόμοια, οι γονείς πρέπει να παρέχουν διαπαιδαγώγηση με στοργική φροντίδα.
Ο Θεός της Γραφής, ο Ιεχωβά, θέτει εξαιρετικό παράδειγμα για τους γονείς σε αυτόν τον τομέα. Διαπαιδαγωγεί τους υπάκουους λάτρεις του στη γη τόσο αποτελεσματικά και επιθυμητά ώστε εκείνοι “αγαπούν τη διαπαιδαγώγηση”. (Παροιμίες 12:1) “Κρατούν τη διαπαιδαγώγηση” και “δεν την αφήνουν”. (Παροιμίες 4:13) Θα βοηθήσετε το παιδί σας να ανταποκρίνεται θετικά αν μιμείστε πιστά τρία βασικά χαρακτηριστικά της θεϊκής διαπαιδαγώγησης: (1) την αγάπη, (2) τη λογική και (3) τη σταθερότητα.
ΔΙΑΠΑΙΔΑΓΩΓΗΣΗ ΜΕ ΑΓΑΠΗ
Η αγάπη είναι το θεμέλιο αλλά και το κίνητρο της θεϊκής διαπαιδαγώγησης. Η Γραφή λέει: «Αυτόν που αγαπάει ο Ιεχωβά τον ελέγχει, όπως ο πατέρας το γιο στον οποίο ευαρεστείται». (Παροιμίες 3:12) Επιπλέον, ο Ιεχωβά είναι “ελεήμων, φιλεύσπλαχνος και μακρόθυμος”. (Έξοδος 34:6) Ως εκ τούτου, ο Ιεχωβά ποτέ δεν κακοποιεί κανέναν ούτε φέρεται βάναυσα. Επίσης, δεν καταφεύγει σε σκληρά λόγια, συνεχείς επικρίσεις ή σαρκασμό που πληγώνει, πράγματα τα οποία τραυματίζουν σαν «χτυπήματα με σπαθί».—Παροιμίες 12:18.
ΝΑ ΑΚΟΥΤΕ
Βέβαια, οι γονείς δεν μπορούν να μιμούνται πλήρως το τέλειο παράδειγμα αυτοκυριαρχίας του Θεού. Μερικές φορές η υπομονή σας θα φτάσει στα όριά της, αλλά στις ιδιαίτερα δύσκολες στιγμές να θυμάστε πάντα ότι η τιμωρία που βασίζεται στο θυμό είναι συνήθως τυραννική, υπερβολική και αναποτελεσματική. Επίσης, η τιμωρία που υποκινείται από θυμό ή απογοήτευση δεν είναι καν διαπαιδαγώγηση, είναι απλώς απώλεια της αυτοκυριαρχίας.
Από την άλλη, όταν παρέχετε διαπαιδαγώγηση με αγάπη και αυτοκυριαρχία, πιθανότατα θα έχετε καλύτερα αποτελέσματα. Δείτε πώς χειρίστηκαν τα πράγματα ο Τζορτζ και η Νικόλ, δύο γονείς που αναφέρθηκαν στην αρχή.
ΝΑ ΠΡΟΣΕΥΧΕΣΤΕ
«Όταν ο Τζόρνταν γύρισε τελικά, η γυναίκα μου και εγώ ήμασταν έξαλλοι, αλλά συγκρατηθήκαμε ενόσω ακούγαμε τι είχε να πει. Επειδή ήταν πολύ αργά, αποφασίσαμε να το συζητήσουμε το πρωί. Προσευχηθήκαμε όλοι μαζί και πήγαμε για ύπνο. Την άλλη μέρα, ήμασταν σε πολύ καλύτερη θέση να κουβεντιάσουμε με ηρεμία και να αγγίξουμε την καρδιά του γιου μας. Εκείνος δέχτηκε πρόθυμα τους περιορισμούς που του βάλαμε και ανέλαβε την ευθύνη της συμπεριφοράς του. Ευτυχώς, αντιληφθήκαμε ότι, αν κάποιος αντιδρά ενόσω είναι ακόμη αναστατωμένος, έχει αντίθετα αποτελέσματα. Όποτε ακούγαμε πριν κάνουμε οτιδήποτε άλλο, τα πράγματα συνήθως εξελίσσονταν καλά».—Τζορτζ.
ΝΑ ΜΙΛΑΤΕ
«Εξοργίστηκα όταν είδα πόσο άστοργα χτύπησε ο γιος μου την αδελφή του. Δεν αντέδρασα αμέσως, αλλά τον έστειλα στο δωμάτιό του επειδή ήμουν τόσο θυμωμένη ώστε δεν μπορούσα να ενεργήσω λογικά. Αργότερα, όταν ηρέμησα, του εξήγησα αυστηρά ότι η βία απαγορεύεται και του έδειξα πόσο είχε πονέσει την αδελφή του. Αυτή η προσέγγιση είχε αποτέλεσμα. Της ζήτησε συγνώμη και την αγκάλιασε».—Νικόλ.
Πράγματι, η σωστή διαπαιδαγώγηση, ακόμη και όταν περιλαμβάνει τιμωρία, υποκινείται πάντοτε από αγάπη.
ΔΙΑΠΑΙΔΑΓΩΓΗΣΗ ΜΕ ΛΟΓΙΚΗ
Ο Ιεχωβά παρέχει πάντα διαπαιδαγώγηση «στον κατάλληλο βαθμό». (Ιερεμίας 30:11· 46:28) Λαβαίνει υπόψη όλες τις παραμέτρους, ακόμη και όσες δεν είναι εμφανείς. Πώς θα τον μιμούνται οι γονείς; Ο Στίβεν, που αναφέρθηκε στην εισαγωγή, εξηγεί: «Παρότι στενοχωρηθήκαμε πολύ και δεν καταλαβαίναμε γιατί η Νάταλι δεν παραδεχόταν ότι είχε κλέψει το δαχτυλίδι, προσπαθήσαμε να λάβουμε υπόψη την ηλικία και το επίπεδο της ωριμότητάς της».
Ο σύζυγος της Νικόλ, ο Ρόμπερτ, προσπαθεί και αυτός να σκέφτεται όλες τις παραμέτρους. Όποτε τα παιδιά φέρονται άσχημα, αναρωτιέται: “Πρόκειται για μεμονωμένο περιστατικό ή για μόνιμο αρνητικό χαρακτηριστικό; Μήπως το παιδί είναι κουρασμένο ή δεν αισθάνεται καλά; Μήπως αυτή η συμπεριφορά είναι σύμπτωμα άλλου προβλήματος;”
Οι λογικοί γονείς θυμούνται επίσης ότι τα παιδιά τους δεν είναι ενήλικοι σε μικρογραφία. Ο Χριστιανός απόστολος Παύλος το αναγνώρισε αυτό, γράφοντας: «Όταν ήμουν νήπιο, μιλούσα ως νήπιο, σκεφτόμουν ως νήπιο». (1 Κορινθίους 13:11) Ο Ρόμπερτ αναφέρει: «Κάτι που με βοηθάει να βλέπω τα πράγματα στη σωστή τους διάσταση και να μην αντιδρώ υπερβολικά είναι το να υπενθυμίζω στον εαυτό μου τι έκανα εγώ όταν ήμουν μικρός».
Είναι ζωτικό να έχετε ρεαλιστικές προσδοκίες και ταυτόχρονα να μη δικαιολογείτε ούτε να ανέχεστε εσφαλμένη διαγωγή ή εσφαλμένες τάσεις. Αν λαβαίνετε υπόψη τις ικανότητες και τους περιορισμούς του παιδιού σας, καθώς και άλλες παραμέτρους, θα παρέχετε ισορροπημένη και λογική διαπαιδαγώγηση.
ΔΙΑΠΑΙΔΑΓΩΓΗΣΗ ΜΕ ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑ
«Εγώ είμαι ο Ιεχωβά· δεν έχω αλλάξει», λέει το εδάφιο Μαλαχίας 3:6. Οι υπηρέτες του Θεού βασίζονται σε αυτή την αλήθεια και νιώθουν ασφαλείς γνωρίζοντας αυτό το γεγονός. Και τα παιδιά χρειάζονται την ασφάλεια της σταθερής διαπαιδαγώγησης. Αν οι κανόνες σας αλλάζουν ανάλογα με τη διάθεσή σας, το παιδί σας μπορεί να μπερδευτεί και να μην ξέρει τι περιμένετε από αυτό.
Να θυμάστε τι είπε ο Ιησούς: «Το Ναι το οποίο λέτε ας σημαίνει Ναι, το Όχι σας, Όχι». Αυτά τα λόγια εφαρμόζονται εξίσου και στην ανατροφή παιδιών. (Ματθαίος 5:37) Να σκέφτεστε προσεκτικά προτού δώσετε τελεσίγραφα που δεν έχετε σκοπό να τηρήσετε. Όταν προειδοποιείτε το παιδί σας ότι θα υποστεί κάποια διαπαιδαγώγηση αν δεν συμπεριφερθεί καλά, φροντίστε να κάνετε ό,τι λέτε.
Για να είναι σταθερή η διαπαιδαγώγηση, παίζει ζωτικό ρόλο η καλή επικοινωνία μεταξύ των γονέων. Ο Ρόμπερτ αναφέρει: «Αν τα παιδιά μας καταφέρουν να με πείσουν για κάτι που τους έχει απαγορεύσει η γυναίκα μου χωρίς να το ξέρω, αναιρώ την απόφασή μου για να την υποστηρίξω». Αν οι γονείς διαφωνούν σχετικά με το χειρισμό κάποιας κατάστασης, είναι καλύτερο να συζητούν τις διαφορές κατ’ ιδίαν ώστε να καταλήγουν σε κοινή απόφαση.
Η ΔΙΑΠΑΙΔΑΓΩΓΗΣΗ ΕΙΝΑΙ ΖΩΤΙΚΗ
Αν μιμείστε τον Ιεχωβά παρέχοντας διαπαιδαγώγηση με αγάπη, λογική και σταθερότητα, είναι βέβαιο ότι οι προσπάθειές σας θα ωφελήσουν τα παιδιά σας. Χάρη στη στοργική σας κατεύθυνση, θα γίνουν ώριμοι, υπεύθυνοι και ισορροπημένοι ενήλικοι. Όπως λέει η Γραφή: «Εκπαίδευσε το αγόρι σύμφωνα με την οδό που είναι κατάλληλη για αυτό· ακόμη και όταν γεράσει δεν θα απομακρυνθεί από αυτήν».—Παροιμίες 22:6.