Οι Νεαροί Ρωτούν
Μήπως Είμαι Τελειομανής;
Αν
δεν περιμένεις τίποτα λιγότερο από άριστα σε κάθε διαγώνισμα
αποφεύγεις καινούριες προκλήσεις επειδή φοβάσαι την αποτυχία
βλέπεις κάθε κριτική ως επίθεση στην προσωπικότητά σου
. . . , τότε η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα ίσως είναι ναι. Αλλά έχει στ’ αλήθεια σημασία;
Γιατί είναι κακό να είσαι τελειομανής;
Δεν υπάρχει τίποτα το κακό στο να προσπαθείς να κάνεις το καλύτερο. Ωστόσο, «υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στην υγιή επιδίωξη υψηλών επιδόσεων και στη νοσηρή προσπάθεια επίτευξης ενός ανέφικτου ιδεώδους», λέει το βιβλίο Τελειομανία—Τι το Κακό Υπάρχει στο να Είναι Κάποιος Πολύ Καλός; (Perfectionism—What’s Bad About Being Too Good?) Και προσθέτει: «Η τελειομανία μπορεί να γίνει πολύ βαρύ φορτίο επειδή, για να είμαστε ειλικρινείς, κανείς δεν είναι τέλειος».
Η Αγία Γραφή συμφωνεί, λέγοντας: «Δεν υπάρχει άνθρωπος δίκαιος στη γη που να κάνει συνεχώς το καλό». (Εκκλησιαστής 7:20) Επειδή είσαι ατελής, μερικές φορές οι επιδόσεις σου δεν θα είναι τόσο εντυπωσιακές.
Δυσκολεύεσαι να το δεχτείς αυτό; Αν ναι, σκέψου τέσσερις τρόπους με τους οποίους μπορεί να σε επηρεάσει η τελειομανία—και όχι προς το καλύτερο.
Πώς βλέπεις τον εαυτό σου. Οι τελειομανείς θέτουν παράλογα υψηλά πρότυπα για τον εαυτό τους—κάτι που οδηγεί σε απογοήτευση. «Για να είμαστε ρεαλιστές, δεν μπορούμε να τα καταφέρουμε περίφημα σε όλα και, αν υποτιμούμε συνεχώς τον εαυτό μας επειδή δεν είμαστε τέλειοι, θα χάσουμε κάθε ίχνος αυτοπεποίθησης. Αυτό μπορεί να προκαλέσει κατάθλιψη».—Αλίσα.
Πώς βλέπεις τις χρήσιμες συμβουλές. Οι τελειομανείς έχουν την τάση να βλέπουν την εποικοδομητική κριτική ως δυσφήμηση της υπόληψής τους. «Όταν με διορθώνουν, νιώθω απαίσια», λέει ένας νεαρός, ο Τζέρεμι. Και προσθέτει: «Η τελειομανία δεν σε αφήνει να αναγνωρίσεις τους περιορισμούς σου και να δεχτείς την αναγκαία βοήθεια».
Πώς βλέπεις τους άλλους. Οι τελειομανείς συχνά είναι επικριτικοί με τους άλλους, και εύκολα καταλαβαίνει κανείς το γιατί. «Όταν αναμένεις τελειότητα από τον εαυτό σου, έχεις την ίδια απαίτηση και από όλους τους άλλους», λέει η 18χρονη Άννα. «Όταν εκείνοι δεν μπορούν να ανταποκριθούν, νιώθεις διαρκώς απογοητευμένος μαζί τους».
Πώς σε βλέπουν οι άλλοι. Αν έχεις παράλογα υψηλές προσδοκίες από τους άλλους, μην εκπλαγείς αν αρχίσουν να σε αποφεύγουν! «Είναι εξαντλητικό να προσπαθείς να ανταποκριθείς στα ανέφικτα πρότυπα ενός τελειομανή», λέει η νεαρή Μπεθ. «Κανείς δεν θέλει να είναι δίπλα σε ένα τέτοιο άτομο!»
Υπάρχει κάποια καλύτερη επιλογή;
Η Γραφή λέει: «Η λογικότητά σας ας γίνει γνωστή». (Φιλιππησίους 4:5) Οι λογικοί άνθρωποι έχουν ισορροπημένες προσδοκίες από τον εαυτό τους και από τους άλλους.
«Αρκετή πίεση έχουμε από εξωτερικούς παράγοντες. Γιατί να προσθέτουμε περιττή πίεση με την τελειομανία; Είναι δυσβάσταχτο φορτίο!»—Νάιλα.
Η Γραφή αναφέρει: «Να είσαι μετριόφρων καθώς περπατάς με τον Θεό σου». (Μιχαίας 6:8) Οι μετριόφρονες αναγνωρίζουν τους περιορισμούς τους. Δεν αναλαμβάνουν περισσότερα από όσα μπορούν να κάνουν ούτε αφιερώνουν περισσότερο χρόνο σε κάποια εργασία από όσο τους επιτρέπουν οι περιστάσεις.
«Για να νιώθω ότι χειρίζομαι τις ευθύνες μου καλά, πρέπει να αναλαμβάνω μόνο όσες μπορώ. Υπάρχουν όρια στα όσα μπορώ να κάνω.—Χέιλι.
Η Γραφή λέει: «Όλα όσα βρίσκει το χέρι σου να κάνει, κάνε τα με τη δύναμή σου». (Εκκλησιαστής 9:10) Το φάρμακο λοιπόν για την τελειομανία δεν είναι η τεμπελιά. Είναι η εργατικότητα, σε συνδυασμό όμως με τις ιδιότητες που προαναφέρθηκαν—τη λογικότητα και τη μετριοφροσύνη.
«Προσπαθώ να κάνω τη δουλειά μου όσο γίνεται καλύτερα, και δίνω όλο μου το είναι. Καταλαβαίνω ότι ποτέ δεν θα είναι τέλεια, αλλά χαίρομαι με τη σκέψη ότι έκανα το καλύτερο».—Τζόσουα.