Ένας Εναέριος Σιδηρόδρομος Πλοίων
Από τον Ανταποκριτή του «Ξύπνα!» στο Βέλγιο
ΕΝΑ ΠΛΟΙΟ χωρητικότητος 1.350 τόννων που πλέει σε ύψος εξήντα ποδών πάνω από το στερεό έδαφος! Και μάλιστα χωρίς κανέναν από τους παραδοσιακούς υδατοφράκτας διωρύγων! Όχι, αυτά δεν είναι αποκυήματα της φαντασίας σας. Βρίσκεσθε στο Ρονκιέρ του Βελγίου.
Μεταξύ Βρυξελλών και Σαρλρουά, αυτός ο ζωτικός κρίκος υπό μορφήν διεθνούς υδάτινης οδού παρέχει τη δυνατότητα στα πλοία και στις φορτηγίδες χωρητικότητας μέχρι 1.350 τόννων να εξουδετερώνουν μ’ ένα διασκελισμό, για να το πούμε έτσι, μια διαφορά στάθμης υδάτων που ανέρχεται σε 223 πόδια. Πώς όμως παίρνουν τα πλοία από το ένα επίπεδο στο άλλο χωρίς υδατοφράχτες και δίαυλο;
Αντί να υπάρχη εδώ ένας εναέριος υδάτινος δίαυλος, υπάρχουν παράλληλοι σιδηροδρομικοί διάδρομοι, από τους οποίους ο καθένας έχει τέσσερες σιδηροτροχιές. Τεράστιες κινητές δεξαμενές νερού που είναι μεταλλικές και έχουν χωρητικότητα σε νερό η οποία ποικίλλει σε βάθος από 9 έως 12 πόδια, μετακινούνται πάνω σ’ αυτούς τους διαδρόμους, ενώ καθεμιά είναι εξωπλισμένη μ’ ένα κυλιόμενο τραίνο αποτελούμενο από 236 τροχαλίες διαμέτρου 28 ιντσών. Κάθε τροχαλία είναι ικανή να μεταφέρη φορτίο 22 τόννων. Έξη ηλεκτρικοί κινητήρες που αναπτύσσουν συνολική δύναμι 1.000 ίππων, θέτουν σε κίνησι οκτώ καλώδια πάχους δύο ιντσών και μήκους το καθένα ενός μιλίου περίπου. Μέσω αυτών, οι κινητές δεξαμενές του νερού υψώνονται και καταβιβάζονται πάνω στον κεκλιμένο σιδηροδρομικό διάδρομο.
Οι προκυμαίες στα δύο άκρα του συστήματος, η ανοδική και η καθοδική, έχουν 1.000 πόδια μήκος και 200 πόδια πλάτος. Οι κινητές δεξαμενές, που έχουν μήκος 300 πόδια και πλάτος 39 πόδια, είναι τοποθετημένες στην προέκτασι αυτών των προκυμαίων, και μπορούν να μετακινούνται ανεξάρτητα η μια από την άλλη—π.χ. η μια να ανεβαίνη ενώ η άλλη να κατεβαίνη. Κάθε κινητή δεξαμενή μπορεί να πάρη ή ένα πλοίο 1.350 τόννων, ή μερικές φορτηγίδες.
Το σκάφος επιπλέει μέσα στη βυθισμένη κινητή δεξαμενή στο ένα άκρον του συστήματος, στο οποίο οι πύλες τόσον της διώρυγας όσον και της κινητής δεξαμενής είναι κλειστές. Τότε η κινητή δεξαμενή μεταφέρει το επιπλέον φορτίο της είτε προς τα άνω είτε προς τα κάτω της κεκλιμένης πλευράς που χωρίζει τα δύο επίπεδα. Στο άλλο άκρον οι πύλες της διώρυγας και της κινητής δεξαμενής ανοίγουν και το σκάφος εξακολουθεί την πορεία του. Όταν μια κινητή δεξαμενή βρίσκεται σε λειτουργία, το βάρος της ποικίλλει από 5.000 έως 5.700 τόννους.
Για να εξασφαλισθή η σύνδεσις μεταξύ του επάνω μέρους της αποβάθρας και του πραγματικού κεκλιμένου επιπέδου, υπάρχει μια γέφυρα διώρυγος μήκους 950 ποδών, που υποστηρίζεται από εβδομήντα στύλους, διαμέτρου 6 1/2 και ύψους 63 ποδών ο καθένας. Το υπεράνω εναέριο τμήμα αυτού του έργου εκτείνεται σε απόστασι 2.300 ποδών περίπου. Έτσι, μπορείτε να παρατηρήσετε το εντυπωσιακό θέαμα των πλοίων που πλέουν παράλληλα, πάνω από το στερεό έδαφος.
Ειδική φροντίδα, ελήφθη να μην ελαττωθή η ομορφιά του περιβάλλοντος. Αλλ’ έπρεπε να προβλεφθούν σοβαρώτερα προβλήματα και να ληφθή σχετική φροντίς. Εάν π.χ. ήθελε συμβή διακοπή ηλεκτρικού ρεύματος απ’ έξω, η εγκατάστασις έχει τη δική της υδροηλεκτρική δύναμι παραγωγής. Όλες οι πολύπλοκες λειτουργίες, ειδικώς όταν η κίνησις της διαπορθμεύσεως είναι μεγάλη, εποπτεύονται εξ αποστάσεως μέσω τηλεοπτικών οθονών. Ο ηλεκτρονικός υπολογιστής του κεκλιμένου επιπέδου στεγάζεται στο ανωφερικό σημείο του ρεύματος, σε μια αίθουσα ελέγχου πάνω από την οποία υψούται ένας πύργος 410 ποδών.
Οι επιδράσεις της παγωνιάς ελέγχονται με επένδυσι των εξωτερικών τοιχωμάτων των κινητών δεξαμενών με θερμική μονωτική ύλη. Για ν’ αποφεύγεται η ολίσθησις σε ψυχρό καιρό, υπάρχει ένα σύστημα αποψύξεως των καλωδίων. Τροχαλίες ασφαλείας ή κύλινδροι ελέγχουν την κίνησι των κινητών δεξαμενών. Η κίνησις του νερού και των σκαφών μέσα στις κινητές δεξαμενές ήταν ένα από τα λεπτότερα προβλήματα που έπρεπε να λυθούν.
Ένα σύστημα ρυθμίσεως διορθώνει αυτομάτως οποιαδήποτε τυχόν διαφορά επιπέδου υποκάτω στο έδαφος ή στις κεκλιμένες σιδηροτροχιές. Αυτόματοι κοχλίες εμποδίζουν κάθε τυχόν εσφαλμένον ελιγμό. Σε περιόδους ξηρασίας, δεξαμενές με συμπληρωματικά αποθέματα εξασφαλίζουν την προμήθεια νερού για το όλο σύστημα και θα μπορούσαν, αν θα εχρειάζετο, να διατηρήσουν τη λειτουργία επί ένα μήνα.
Αυτό το εξαιρετικό μηχανικό συγκρότημα επέτρεψε ώστε ο αριθμός των υδατοφρακτών της διώρυγος Βρυξελλών—Σαρλρουά να περιορισθή από πενήντα πέντε σε δέκα. Έχει περικόψει κατά το ήμισυ τον χρόνο που χρειάζεται για να καλυφθή η απόστασις μεταξύ Σαρλρουά και Αμβέρσης, μειώνοντας έτσι το κόστος μεταφοράς πάνω από 60 σεντς κατά τόννο.
Το όλον σύστημα έχει γίνει επίσης ένα ενδιαφέρον τουριστικό αξιοθέατο, ελκύοντας κάθε χρόνο ένα ρεύμα χιλιάδων επισκεπτών. Το 1968 υπήρξαν πάνω από 250.000, πολλοί από τους οποίους απήλαυσαν το αλησμόνητο πανόραμα που μπορεί κανείς να παρατηρήση από την κορυφή του μεγάλου πύργου.