ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ της Σκοπιάς
ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ
της Σκοπιάς
Ελληνική
  • ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ
  • ΕΚΔΟΣΕΙΣ
  • ΣΥΝΑΘΡΟΙΣΕΙΣ
  • g70 8/11 σ. 21-24
  • Εντομοκτόνα—Ευλογία ή Κατάρα

Δεν υπάρχει διαθέσιμο βίντεο για αυτή την επιλογή.

Λυπούμαστε, υπήρξε κάποιο σφάλμα στη φόρτωση του βίντεο.

  • Εντομοκτόνα—Ευλογία ή Κατάρα
  • Ξύπνα!—1970
  • Υπότιτλοι
  • Παρόμοια Ύλη
  • Οι Αποδείξεις Αυξάνουν
  • Η Ζωή των Ζώων Επηρεάζεται
  • Ισχυρά και Διαρκή
  • Ποια η Επίδρασις στον Άνθρωπο;
  • Διατάραξις της Ισορροπίας
  • Ποιοι Άλλοι Τρόποι
  • Φυτοφάρμακα—Δεν Σκοτώνουν Μόνο Επιβλαβή Ζωύφια
    Ξύπνα!—1999
  • Κερδίζει ο Άνθρωπος τον Πόλεμο Εναντίον των Εντόμων;
    Ξύπνα!—1984
  • Είναι τα Έντομα Ευλογία ή Κατάρα
    Ξύπνα!—1973
  • Οι Ενοικιαστές της Γης Κάνουν τα Κακά Πράγματα Χειρότερα
    Ξύπνα!—1982
Δείτε Περισσότερα
Ξύπνα!—1970
g70 8/11 σ. 21-24

Εντομοκτόνα—Ευλογία ή Κατάρα

Κάθε χρόνο η γη και τα προϊόντα της σε πολλές χώρες διαβρέχονται με χιλιάδες τόννους από δηλητηριώδη χημικά συστατικά. Χημικά εντομοκτόνα χρησιμοποιούνται για να φονευθούν ανεπιθύμητα έντομα, ζωύφια και μύκητες. Χημικά δηλητήρια χρησιμοποιούνται επίσης για να εξαλειφθούν αγριόχορτα και ν’ αφαιρεθούν τα φύλλα των φυτών.

Ο βαθμός, στον οποίο χρησιμοποιούνται τα χημικά δηλητήρια σε διάφορες περιοχές, σχολιάσθηκε από τους Τάιμς της Νέας Υόρκης στις 26 Δεκεμβρίου 1969. Ομιλώντας για τις βαμβακοφυτείες της πολιτείας Μισισιπή ανέφεραν:

«Από τον Μάρτιο ως τον Νοέμβριο, ο αέρας είναι γεμάτος από χημικές ουσίες που εμποδίζουν τη βλάστησι των αγριόχορτων και άλλες που τα αποπνίγουν· από χημικά συστατικά που φονεύουν τις ψείρες και τα σκουλήκια των καρπών καθώς επίσης και άλλα έντομα· και τελικά στον καιρό της συγκομιδής από ένα κάκοσμο αποφυλλωτικό χημικό συστατικό για να πέσουν τα φύλλα από τις βαμπακιές. . . . Όλα μαζί αυτά τα χημικά στοιχεία ραντίζονται 10 έως 20 φορές σε κάθε εποχή.»

Οι Αποδείξεις Αυξάνουν

Εν τούτοις, υπάρχουν εκείνοι που εδώ και πολλά χρόνια προειδοποιούσαν εναντίον της αυξανομένης τάσεως χρησιμοποιήσεως χημικών συστατικών στις φυτείες και τα χωράφια. Προέβαλαν το επιχείρημα ότι η ζημία που θα προέκυπτε θα είχε σοβαρές μακροχρόνιες συνέπειες.

Σήμερα οι αποδείξεις περί του ότι τα εντομοκτόνα καθώς και άλλα δηλητήρια κάνουν εκείνο που είπαν αυτοί οι άνθρωποι αυξάνουν. Προσφάτως τα δυσάρεστα αποτελέσματα της συνεχούς χρήσεως εντομοκτόνων έγιναν φανερά. Αυτά τα δηλητήρια απεδείχθησαν φονείς για ένα μεγάλο αριθμό πτηνών και ψαριών, κάνοντας μερικά είδη σχεδόν να εξαλειφθούν.

Παρετηρήθη επίσης ότι μερικά από τα εντομοκτόνα που διατηρούνται περισσότερο όπως είναι το DDT, μπήκαν μέσα στους ανθρώπους. Το περιοδικό Νιούσγουηκ της 26 Ιανουαρίου 1970 παρετήρησε: «Οι Αμερικανίδες έχουν στο στήθος των γάλα που περιέχει τρεις έως δέκα φορές περισσότερο Ντι Ντι Τι από ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνησις επιτρέπει να υπάρχη στο γάλα των γαλακτοκομείων που προορίζεται να καταναλωθή από τον άνθρωπο.»

Έτσι τώρα, ακόμα και οι αρμόδιοι της κυβερνήσεως όπως και οι επιστήμονες ανησυχούν. Ο Δρ. Τσαρλς Φ. Βούρστερ, βιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Πολιτείας της Νέας Υόρκης, είπε: «Ο κίνδυνος δεν είναι πια συζητήσιμος· είναι ένα αποδεδειγμένο επιστημονικό γεγονός.» Ένας άλλος επιστήμων που εξήτασε τις αποδείξεις εξεφράσθη ως εξής: «Τρόμαξα.»

Η Ζωή των Ζώων Επηρεάζεται

Χημικά δηλητήρια μεταφέρονται με τον αέρα, όταν ραντίζωνται, ή παρασύρωνται από τη γη στους ποταμούς και τις λίμνες επηρεάζοντας τα ψάρια. Στον Μισισιπή Ποταμό ψάρια που τρώγουν κουνούπια βρέθηκαν να περιέχουν τόσο πολύ δηλητήριο ώστε ο Δρ. Ντέντσελ Μπ. Φέργκουσον του τμήματος ζωολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πολιτείας Μισισιπή διεκήρυξε: «Αυτά τα ψάρια είναι ζωντανές βόμβες. Οτιδήποτε τα πλησιάζει και τα τρώγει είναι αμέσως καταδικασμένο.»

Τον περασμένο χρόνο η κυβέρνησις των Ηνωμένων Πολιτειών έπιασε 28.000 πάουντς σολομού στη Λίμνη Μίσιγκαν. Ήσαν μολυσμένοι με μεγάλη ποσότητα DDT και ντιελντρίνη. Ο σολομός περιείχε περίπου τέσσερες φορές περισσότερο εντομοκτόνο από το επιτρεπτό όριο.

Πτηνά της Αμερικής, όπως ο φαλακρός αετός, το μεταναστευτικό γεράκι και ο καφετής πελεκάνος κινδυνεύουν να εξαφανισθούν. Στη θάλασσα κοντά στην Καλιφόρνια μικροσκοπικά υδρόβια φυτά και ζώα γνωστά ως πλαγκτόν απορροφούν εντομοκτόνα που έχουν ξεπλυθή από την ξηρά ή έχουν μεταφερθή με τον αέρα στον ωκεανό. Τα ψάρια τρώγουν το πλαγκτόν και εναποθέτουν τα εντομοκτόνα στον οργανισμό τους. Έπειτα καθώς οι πελεκάνοι τρώγουν τα ψάρια αποκτούν και οι δικοί των οργανισμοί αυτές τις δηλητηριώδεις ουσίες. Αυτό έχει αναστατώσει το περίπλοκο σύστημα αναπαραγωγής των. Τώρα οι θηλυκοί πελεκάνοι γεννούν αυγά με τόσο λεπτό τσόφλι, ώστε τα αυγά σπάζουν αμέσως. Αυγά που μπορούν ν’ ανθέξουν λίγες ημέρες είναι τόσο εύθραυστα ώστε όταν το θηλυκό κάθεται επάνω τους αυτά δεν αντέχουν στο βάρος του.

Έτσι, μολονότι οι πελεκάνοι δεν φονεύονται απ’ ευθείας από τα εντομοκτόνα, εξολοθρεύονται διότι τα αυγά τους δεν εκκολάπτονται. Τα Χρονικά (στην Αγγλική) του Σαν Φρανσίσκο ανέφεραν: «Φαίνεται ότι τα πελώρια καφέ πουλιά δεν θα κλωσσήσουν τους νεοσσούς των καθόλου στην Καλιφόρνια αυτό το έτος και η απειλή του θανάτου θα τα σαρώση αδυσώπητα προς νότον ως τα νησιά του Μεξικού έξω από τη Νοτιοδυτική Καλιφόρνια.»

Σ’ ένα αγρόκτημα της Αρκάνσας που τρέφει γαλοπούλες, το ισχυρό εντομοκτόνο επταχλώριο χρησιμοποιήθηκε για να εξουδετερώση σε ζωντανές γαλοπούλες τους σαρκόψυλλους. Έγινε έλεγχος σε περισσότερες από 300.000 γαλοπούλες και απ’ αυτές 124.000 βρέθησαν μολυσμένες από το εντομοκτόνο.

Κατά καιρούς ένας μεγάλος αριθμός από ζώα φονεύεται απ’ ευθείας από τα εντομοκτόνα. Παραδείγματος χάριν, στο Χανόβερ του Νιου Χαμπσάιρ εντομοκτόνα που χρησιμοποιήθηκαν για τις πτελέες έγιναν αιτία εξαλείψεως εκατοντάδων πτηνών. Περίπου το 70 τοις εκατό από τις τσίχλες εφονεύθησαν.

Τα Παγκόσμια Ιατρικά Νέα της 27 Φεβρουαρίου 1970 αναφέρονται σ’ ένα πειραματισμό όπου είκοσι πέντε γόνιμα αυγά μολύνθηκαν με μικρή ποσότητα χημικού αποφυλλωτικού που χρησιμοποιείται παρά πολύ στις Ηνωμένες Πολιτείες (και στο Βιετνάμ). Μόνο δέκα πέντε κοτόπουλα επέζησαν. Ένδεκα από τα δέκα πέντε ήσαν ανάπηρα και είχαν άλλα ελαττώματα. Στα αγονιμοποίητα αυγά βρέθησαν σοβαρές ανωμαλίες.

Ισχυρά και Διαρκή

Τόσο ισχυρά και διαρκή είναι μερικά εντομοκτόνα ώστε ίχνη απ’ αυτά βρέθηκαν και σε πιγκουίνους της Ανταρκτικής θαλάσσης. Και αυτό χιλιάδες μίλια μακρυά από την περιοχή χρήσεως του εντομοκτόνου!

Εκείνο που κάνει ακόμα πιο σοβαρό το πρόβλημα είναι ότι μερικά εντομοκτόνα όπως το DDT, δεν διαλύονται στο νερό. Έτσι συσσωρεύονται στους οργανισμούς που είναι εκτεθειμένοι σ’ αυτά. Με τον καιρό το ζώο είναι δυνατόν να περιέχη περισσότερο από ένα εκατομμύριο φορές εντομοκτόνου εν σχέσει με την περιεκτικότητα του περιβάλλοντος!

Όταν ένα ζώο τρώγη το άλλο, όπως πτηνά που τρώγουν ψάρια που περιέχουν εντομοκτόνα, τα δηλητήρια συσσωρεύονται ταχέως στον λήπτη. Έτσι, όσο ανερχόμεθα την αλυσίδα των ζώων τόσο πιο μεγάλη γίνεται η συσσώρευσις δηλητηρίων.

Η χρήσις εντομοκτόνων και ειδικά του DDT έχει τόσο πολύ διαδοθή ώστε ο Δρ. Λορέντζο Τομάτις του Διεθνούς Γραφείου για την Έρευνα του Καρκίνου στη Γαλλία διεκήρυξε: «Δεν υπάρχει ζώο, ούτε νερό, ούτε έδαφος σ’ αυτή τη γη που τη στιγμή αυτή να μη είναι μολυσμένο με DDT.» Επίσης ο Γερουσιαστής Νέλσον από το Ουισκόνσιν ανέφερε σχετικά με το DDT: «Σε μια μόνο γενεά έχει μολύνει την ατμόσφαιρα, τη θάλασσα, τις λίμνες και τους ποταμούς και έχει εισδύσει στους λιπαρούς ιστούς των περισσοτέρων πλασμάτων του κόσμου.»

Επειδή το DDT έχει βρεθή στο γάλα, στο κρέας, στα λαχανικά, στα φρούτα και στους ανθρώπους, οι κυβερνητικοί αρμόδιοι στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν θέσει αυστηρούς περιορισμούς στη χρήσι του μετά από την 1 Ιανουαρίου 1970. Αλλά ο Ρόμπερτ Χ. Φιντς, Γραμματεύς του Υπουργείου Υγείας, Παιδείας και Κοινωνικής Προνοίας, είπε ότι κατάλοιπα του DDT θα συνεχίσουν να εμφανίζονται στις τροφές για «δέκα ή και περισσότερα χρόνια» μετά την πρακτική εφαρμογή της απαγορεύσεως. Ενώ πολλές άλλες χώρες έχουν επίσης θέσει περιορισμούς στη χρήσι του DDT, εκατοντάδες άλλα εντομοκτόνα συνεχίζουν να χρησιμοποιούνται.

Ποια η Επίδρασις στον Άνθρωπο;

Διάφορες μελέτες που έχουν γίνει δείχνουν ότι οι Αμερικανοί έχουν κατά ένα μέσον όρο 12 μέρη σ’ ένα εκατομμύριο DDT στους λιπαρούς ιστούς των σωμάτων τους. Αυτό είναι περισσότερο από το διπλάσιο της ποσότητος που επιτρέπεται να υπάρχη στα ψάρια που διατίθενται στο εμπόριο. Η εβδομαδιαία εφημερίς Γκάρντιαν Ουήκλυ της Αγγλίας στο φύλλο της 15 Νοεμβρίου 1969 ανέφερε: «Ανεκαλύφθη επίσης ότι το αίμα των Αμερικανών περιέχει κατά μέσον όρο περισσότερο DDT απ’ ό,τι επιτρέπεται να υπάρχη στο κρέας . . . χλωριούχα εντομοκτόνα μπορούν να προξενήσουν χρονία δηλητηρίασι σε ανθρώπους που είναι πιο πολύ εκτεθειμένοι σ’ αυτά και οι επιδράσεις στο συκώτι και τα νεφρά είναι γνωστό ότι είναι επικίνδυνες.»

Τα μωρά που θηλάζουν βρέθηκε ότι συσσωρεύουν διπλή ποσότητα εντομοκτόνων από εκείνη που συνιστάται ως όριον από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας! Ο Σουηδός τοξικολόγος Δρ. Γκόραν Λόφροθ παρατήρησε ότι όταν τέτοιες ποσότητες παρουσιάζονται στα ζώα, τότε αυτά αρχίζουν να δείχνουν βιοχημικές αλλαγές.

Ίχνη εντομοκτόνων έχουν βρεθή στους ιστούς βρεφών που γεννήθηκαν νεκρά ή που δεν είχαν γεννηθή. Σε μερικές περιπτώσεις η συγκέντρωσις δηλητηρίων ήταν τόσο μεγάλη όσο και στη μητέρα. Τα εντομοκτόνα βρέθηκαν στο συκώτι, στα νεφρά και τον εγκέφαλο των βρεφών, με τη μεγαλύτερη περιεκτικότητα στους λιπαρούς ιστούς.

Σε μια περίπτωσι, που αναφέρθηκε από την εθνική τηλεόρασι των Ηνωμένων Πολιτειών, ένας πατέρας έδωσε κατά λάθος στο χοίρο του σιτάρι που είχε ραντισθή με υδράργυρο, σιτάρι που υποτίθεται ότι μπορεί να φυτεύεται αλλά όχι να τρώγεται. Αργότερα έσφαξε τον χοίρο και η οικογένειά του τον έφαγε. Μια σοβαρή ασθένεια προσέβαλε την έγκυο γυναίκα του και μερικά από τα παιδιά. Συνέβησαν τύφλωσις, φωνητικές ανωμαλίες, βλάβη του εγκέφαλου και άλλες περιπλοκές. Ελέχθη για ένα από τα κοριτσάκια ότι αν ζούσε θα ήταν όπως ένα «φυτό» εξ αιτίας μιας σοβαρής βλάβης του εγκεφάλου.

Σε πειράματα με ποντίκια ισχυρές δόσεις εντομοκτόνου προξένησαν καρκίνο, γενετικές ανωμαλίες και διαρκή κληρονομικά ελαττώματα. Είναι αλήθεια ότι τα περισσότερα άτομα δεν παίρνουν μια συγκεντρωμένη δόσι χημικών δηλητηρίων διά μιας. Αλλά τι συμβαίνει μ’ εκείνους που παίρνουν μικρές ποσότητες καθημερινά με την τροφή που τρώγουν, με τον αέρα που αναπνέουν και με το νερό που πίνουν; Μπορούμε να δεχθούμε ως δεδομένον ότι τα έντομα, τα πτηνά και τα ψάρια είναι δυνατόν να φονευθούν και μερικά είδη σχεδόν να εξαλειφθούν, και εν τούτοις να μη προκύψη καμμιά ζημία στον άνθρωπο απ’ αυτά τα ίδια τα δηλητήρια;

Διατάραξις της Ισορροπίας

Τα εντομοκτόνα έχουν διαταράξει αυτό που αποκαλείται «ισορροπία της φύσεως.» Ένα παράδειγμα τούτου αναφέρθηκε από τον Δρα Λαμόν Κ. Κόλε του Πανεπιστημίου Κορνέλ, όπως ανεγράφη από τα Γιουνάιτεντ Σταίητς Νιους Εντ Ουόρλντ Ρηπόρτ της 24 Νοεμβρίου 1969: «Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έστειλε DDT στη Βόρνεο για την εξόντωσι των κουνουπιών. Έκαμε πολύ καλά τη δουλειά του. Αλλ’ αυτό δεν πείραξε τις κατσαρίδες, οι οποίες συσσώρευσαν DDT στα σώματά των. Σαύρες που ζούσαν στις καλύβες έφαγαν τις κατσαρίδες. Το DDT έκαμε τις σαύρες δυσκίνητες. Οι γάτες έπειτα εύκολα έπιαναν τις σαύρες. Αλλ’ οι γάτες ψόφησαν. . . . Με τις γάτες εκτός σκηνής, ήλθαν τα ποντίκια φέροντας την απειλή μιας πληγής. Και με απούσες τις σαύρες οι κάμπιες πολλαπλασιάσθηκαν στις καλύβες όπου έτρωγαν την καλαμωτή των καλυβών. Έπειτα οι στέγες άρχισαν να καταρρέουν.»

Εκείνο που είναι ειρωνικό είναι ότι ενώ τα εντομοκτόνα έχουν φονεύσει έντομα, αυτοί οι ίδιοι τύποι των εντόμων έχουν αποκτήσει δυνάμεις που ανθίστανται σ’ αυτά τα εντομοκτόνα. Έτσι απαιτούνται πιο ισχυρά δηλητήρια για να τα φονεύσουν. Αλλά λέγουν ότι δεν υπάρχει εντομοκτόνο που τα έντομα να μη μπορούν τελικά να το αντιμετωπίσουν.

Ποια είναι αυτά τα έντομα; Το Υπουργείο των Ηνωμένων Πολιτειών έκαμε μια απογραφή όλων των εντόμων που θεωρούνται επιβλαβή για τον άνθρωπο. Σε περισσοτέρους από 800.000 γνωστούς τύπους εντόμων ο αριθμός που θεωρήθηκε ως «επιβλαβής» ανήλθε μόνον σε 235, ήτοι λιγώτερο από το 1/25 του 1 τοις εκατό εκείνων που είναι γνωστά στην επιστήμη!

Η εργασία που κάνουν τα έντομα στη διαδικασία γονιμοποιήσεως των ανθέων αντισταθμίζει τη ζημία που γίνεται από άλλα έντομα. Αν επρόκειτο να εξαφανισθούν τα έντομα εκείνα που μεταφέρουν τη γύρι των ανθέων, τα περισσότερα καλλωπιστικά φυτά και άνθη θα εξαλείφονταν. Αν οι μέλισσες και μόνο επρόκειτο να εξαφανισθούν, υπολογίζεται ότι 100.000 τύποι ανθέων θα εξηφανίζονταν.

Επίσης σκεφθήτε αυτό το σχόλιο που έγινε από την Παγκόσμια Εγκυκλοπαιδεία του Βιβλίου (στην Αγγλική): «Οι γεωργοί έχουν και αυτοί συνεισφέρει στην εξάπλωσι και αύξησι των επιδημιών των εντόμων με το να διαταράσσουν την ισορροπία της φύσεως και ν’ αντικαθιστούν την ποικιλία της φυτικής ζωής των ακαλλιεργήτων περιοχών με εκτάσεις ενός είδους φυτού.» Είναι βέβαιο ότι τα έντομα ευημερούν όταν μεγάλες περιοχές είναι φυτεμένες μ’ ένα είδος βλαστήσεως.

Ποιοι Άλλοι Τρόποι

Υπάρχουν άλλοι τρόποι εκτός της χρήσεως των εντομοκτόνων; Μάλιστα. Ένας είναι η χρήσις εντόμων που μπορούν να φάγουν άλλα έντομα που θεωρούνται επιβλαβή. Υπάρχουν πολλά έντομα που ελέγχουν επιβλαβή έντομα, όπως είναι οι παπαδίτσες, τα αλογατάκια της Παναγιάς, τα ημερόβια και οι τριχόγραμμες σφήκες.

Στο Κάνσας, ωρισμένες συγκομιδές κατεστράφησαν από φυτοκοριούς, έτσι οι γεωργοί εισήγαγαν μεγάλες ποσότητες παπαδίτσες από τους αναπαραγωγούς. Μετά από έξη εβδομάδες οι παπαδίτσες είχαν θέσει υπό τον έλεγχό τους τούς φυτοκοριούς. Ένας που έκαμε μεγάλη χρήσι ανέφερε ότι οι φυτοκοριοί ετέθησαν σχεδόν υπό πλήρη έλεγχο μέσα σε δυο μέρες. Και οι παπαδίτσες δεν αποτελούσαν κίνδυνο για τη συγκομιδή.

Άλλοι τρόποι περιλαμβάνουν την ανάπτυξι φυτών περισσότερο ανθεκτικών στα έντομα· μεθόδους αποστειρώσεως· μηχανικούς ελέγχους· ποικιλία καλλιεργείας· χρήσι υγρών ραντίσματος από οργανικά υλικά, όπως είναι τα κρεμμύδια, τα σκόρδα, ο δυόσμος και άλλα.

Σχετικά με τη λειτουργία και τον έλεγχο των εντόμων είναι ενδιαφέρουσα η κάτωθι παρατήρησις του περιοδικού Οργανική Κηπουρική Γεωργία, Αυγούστου 1969. Αυτό αναφέρει: «Όσο περισσότερο παρατηρούμε τις μεθόδους της, τόσο περισσότερο πλησιάζομε στο να κατανοήσωμε ότι το έντομο είναι το μέσον που χρησιμοποιεί η Φύσις στην καταστροφή ανεπιθύμητης βλαστήσεως . . . γενικά, τα έντομα προτιμούν να τρέφωνται από φυτά που αναπτύσσονται με χημικά λιπάσματα μάλλον παρά με φυτά που αναπτύσσονται με οργανικές μεθόδους. Έλεγχος των επιβλαβών εντόμων είναι δυνατός με πολλούς τρόπους χωρίς την προσφυγή στα δηλητηριώδη ραντίσματα και τις χημικές ουσίες. Φυτά που υφίστανται ισχυρή επίθεσι από έντομα συχνά χάνουν τη θρεπτική τους αξία.»

Γίνεται φανερό ότι πολλά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο άνθρωπος με τη χρήσι χημικών δηλητηρίων οφείλονται στην έλλειψι γνώσεως και προνοίας όπως επίσης και στην οικονομική πλεονεξία του. Αυτό κάνει πιο έντονη την ανάγκη κατευθύνσεως από τον Δημιουργό όλων των φυτών, των ζώων, των εντόμων και του ανθρώπου. Στη νέα τάξι του Θεού μπορούμε ν’ αναμένωμε αυτή την κατεύθυνσι, ώστε ο άνθρωπος να βρίσκεται σε αρμονία με την υπόλοιπη δημιουργία του Θεού.

[Εικόνα στη σελίδα 21]

Το γάλα των μητέρων μπορεί να περιέχη πολύ περισσότερο DDT από ό,τι επιτρέπεται στο γάλα των γαλακτοκομείων

[Εικόνα στη σελίδα 22]

Ένας επιστήμων λέγει: ‘Δεν υπάρχει ζώον, νερό ή έδαφος στη γη που να μη είναι μολυσμένο με DDT’

    Ελληνικές Εκδόσεις (1950–2025)
    Αποσύνδεση
    Σύνδεση
    • Ελληνική
    • Κοινή Χρήση
    • Προτιμήσεις
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Όροι Χρήσης
    • Πολιτική Απορρήτου
    • Ρυθμίσεις Απορρήτου
    • JW.ORG
    • Σύνδεση
    Κοινή Χρήση