Καταπληκτικά Ζώα Ιατροί
ΖΩΑ ΠΟΥ είναι ιατροί; Μα αυτό μοιάζει σαν ένα παιδικό παραμύθι. Εν τούτοις είναι γεγονός ότι πολλά ζώα τα καταφέρνουν πολύ καλά όταν πρόκειται να περιποιηθούν τις αδιαθεσίες των. Και το κάνουν αυτό με τρόπους που συχνά αποδεικνύονται πιο αποτελεσματικοί από εκείνους που χρησιμοποιούν οι άνθρωποι. Μάλιστα, τα ζώα έχουν προικισθή από τον Δημιουργό με μια ενστικτώδη ικανότητα περιποιήσεως του εαυτού των όταν αντιμετωπίζουν ωρισμένες ενοχλήσεις.
Ο Άρτσιμπαλντ Ρούτλετζ, συγγραφεύς και φυσιολόγος, θυμάται πως όταν ήταν ένα αγροτόπαιδο διατηρούσε άγρια ζώα στο σπίτι. Ένα από τα οποία ήταν ένα μικρό ελάφι με λευκή ουρά. Μια μέρα είδε ότι αυτό είχε τραυματισθή από το συρματόπλεγμα του φράχτη του κήπου. Για να βοηθήση την θεραπεία του τραύματος το καθάρισε και το έδεσε προσεκτικά.
Φαίνεται όμως ότι το ελάφι εγνώριζε καλύτερα τι να κάμη για το τραύμα από ό,τι ο ανθρώπινος φίλος του. Το ελάφι λοιπόν έβγαλε εντελώς τους επιδέσμους, παραμέρισε με τη γλώσσα προσεκτικά τις τρίχες του από το τραύμα και έπειτα το εξέθεσε στον καθαρό αέρα και τον ήλιο. Τι συνέβη; Εντός ολίγου χρόνου το τραύμα είχε θεραπευθή.
Πώς μπορούσε όμως αυτό το μικρό ελάφι να επιτύχη αυτά τα ωραία αποτελέσματα; Έχει διαπιστωθή πως τα ζώα διαθέτουν ένα πρώτης τάξεως αντισηπτικό στη γλώσσα τους. Τα ένζυμα του σιέλου των ενεργούν ως ένα φυσικό απαλό μικροβιοκτόνο. Πειράματα έχουν δείξει πως όταν αυτό προσετέθη σε καλλιέργειες βακτηριδίων, τα βακτηρίδια δεν ευδοκίμησαν. Άλλα μικρόβια ευδοκίμησαν σε καλλιέργειες στις οποίες δεν είχαν μεταχειρισθή σίελο. Έτσι, ακριβώς στο στόμα πολλών ζώων φαίνεται να υπάρχη ένα ενσωματωμένο ιατρικό συνεργείο.
Οι Ιατρικές των Μέθοδοι και τα Φάρμακα
Όταν κάποιο τραύμα ή αρρώστια απειλή την υγεία ενός ζώου, το θεόδοτο ένστικτό του διαπιστώνει το πρόβλημα και υπαγορεύει τι θα έπρεπε να κάμη. Αυτό του δίνει τη δυνατότητα να έχη την ορθή συνταγή και να εφαρμόζη την καλύτερη θεραπεία για οτιδήποτε το ενοχλεί. Καθώς παρατηρεί ο Φρανκ Λέην στο βιβλίο του Παρέλασις της Φύσεως: «Τα ζώα συμπεριφέρονται σαν να εγνώριζαν ότι διαφορετικές ασθένειες απαιτούν διαφορετικές θεραπείες.»
Παραδείγματος χάριν, αν ένα ζώο πληγωθή, θα αναζητήση τη μοναξιά όπου θα μπορέση να αναπαυθή. Αν έχη πυρετό, αναζητά ένα ευάερο σκιερό τόπο κοντά σε νερό. Παραμένει εκεί ήσυχο τρώγοντας πολύ λίγο και πίνοντας συχνά νερό. Αν ένα ζώο έχη ρευματικούς πόνους, τότε εκθέτει τον εαυτό του στον ήλιο ώστε η θερμότης να εμποτίση το σώμα και να το ανακουφίση από τους πόνους του. Μερικές φορές τρώγει χορτάρι για να προκαλέση εμετό. Όταν υπάρχη ανάγκη για ένα στυπτικό, μερικά ζώα τρώγουν φλοιούς και κλωνάρια από βελανιδιές, οι οποίες περιέχουν τανίνη που είναι ένα στυπτικό φάρμακο.
Η αποτελεσματικότης της ιατρικής των ζώων επεδείχθη στον Ιωσήφ Ντέλμοντ, ένα συλλέκτη αγρίων ζώων, μ’ ένα μάλλον διασκεδαστικό τρόπο. Μια μέρα βρήκε τον χαϊδεμένο οραγγουτάγγο του να λιάζεται και να κρατά με τα δυο του χέρια το αριστερό του μάγουλο. Παρατήρησε ότι ο οραγγοτάγγος είχε αλείψει την αριστερή πλευρά του προσώπου του με υγρή λάσπη και ότι επίεζε μια άλλη μεγαλύτερη μάζα λάσπης στην αριστερή κάτω σιαγόνα. Επίσης παρετήρησε ότι ο οραγγοτάγγος είχε γεμίσει το στόμα του με λάσπη. Μήπως αυτό που έκανε ο οραγγοτάγγος ήταν κάποιο αστείο παιχνίδι; Όχι, διότι ο Ντέλμοντ σύντομα παρετήρησε ότι το σαγόνι του χαϊδεμένου του ζώου ήταν πρισμένο και ότι είχε ένα σπυρί στα ούλα.
Έγινε φανερό τι προσπαθούσε να κάμη ο οραγγοτάγγος. Περιποιείτο την ασθένειά του τοποθετώντας ψυχρά καταπλάσματα από λάσπη. Προέκυψε κάποια θεραπεία από αυτή τη μέθοδο; Τρεις ημέρας αργότερα ο οραγγοτάγγος έβγαλε το πονεμένο δόντι του και για να διαφημίση την επιτυχία του ιατρικού του επιτεύγματος, έφερε το δόντι του στον κύριό του με καταφανή υπερηφάνεια. Μάλιστα, ο δόκτωρ Οραγγοτάγγος δεν βγήκε χαμένος από τη θεραπεία που εφήρμοσε για τον οδυνηρό πόνο του δοντιού του!
Ο κύριος Αφρικανικός Βούβαλος δεν υστερεί σε τίποτα όταν πρόκειται ν’ αντιμετωπίση τα προβλήματα της υγείας του. Ο Ντέλμοντ αναφέρει πως όταν κάποτε πλησίασε μια αγέλη από βουβάλους διεπίστωσε ότι αυτοί ήσαν γεμάτοι πληγές. Τους ακολούθησε για να δη τι θ’ απογίνη μ’ αυτούς, και ύστερα από δέκα ημέρες ταξιδιού έφθασαν τις ακτές μιας λασπώδους λίμνης. Εκεί οι βούβαλοι υπεβλήθησαν σε μερική νηστεία και περνούσαν τον περισσότερο χρόνο τους βουτηγμένοι στη λάσπη αφήνοντας μόνο το κεφάλι τους έξω από το νερό.
Μετά από ένα μήνα ο Ντέλμοντ μπόρεσε να εξετάση ένα απ’ αυτά και είδε ότι οι πληγές είχαν αρχίσει ν’ αναπτύσσουν τρίχωμα πάλι, και τα ενοχλητικά ζωύφια είχαν εξαφανισθή. Εφόσον η αγέλη δεν έδειχνε σημεία για αναχώρησι, και αυτός συνέχισε να την παρακολουθή. Ύστερ’ από λίγες ημέρες άρχισαν να φροντίζουν για τους τραχήλους των βουτώντας τους συχνά μέσα στη λάσπη και σχηματίζοντας χονδρά στρώματα από λάσπη σ’ αυτές τις τελευταίες πληγωμένες περιοχές. Οι βούβαλοι δεν ξαναγύρισαν στο κανονικό διαιτολόγιό τους ούτε σταμάτησαν τη θεραπεία με τη λάσπη έως ότου θεραπεύθηκαν τελείως.
Προληπτική Ιατρική
Φυσικά, άλλο πράγμα είναι να θεραπεύση κανείς μια νόσο του και κάτι εντελώς διαφορετικό το να προφυλαχθή για να την αποφύγη. Και εν σχέσει με την τελευταία περίπτωσι βλέπομε ότι ο Θεός έχει δημιουργήσει τα ζώα με την ενστικτώδη ικανότητα να εφαρμόζουν προληπτική ιατρική. Μάλιστα, πολλά ζώα, μεγάλα ή μικρά, κάνουν ο,τι μπορούν για να έχουν καλή υγεία.
«Τόσο τα ζώα όσο και τα πουλιά,» λέγει ο Ράτλετζ, «λούζονται συχνά όχι μόνο για ν’ απαλλαγούν από τα παράσιτα αλλά και για ν’ απομακρύνουν μια πιθανή αιτία μολύνσεως. Αυτά τα λουτρά είναι πολλών ειδών—λουτρά νερού, ηλίου, λάσπης, σκόνης. . . . Είναι μια σχεδόν καθημερινή συνήθεια πουλιών του κυνηγίου όπως είναι τα ορτύκια, οι αγριόπαπιες και οι άγριες γαλοπούλες, που παίρνουν λουτρά σκόνης για ν’ απομακρύνουν τα έντομα.»
Προσέξτε τι κάνει η άγρια γαλοπούλα για να προφυλάξη την υγεία των νεοσσών της. Όταν βρέχη, η αντίστασις των νεοσσών της κατά της μολύνσεως ελαττώνεται πολύ. Έτσι η μητέρα γαλοπούλα τα εξαναγκάζει να φάγουν τα πικρά φύλλα ενός αρωματικού θάμνου. Μολονότι αυτά τα φύλλα δεν είναι η κανονική τροφή της γαλοπούλας, εν τούτοις προμηθεύουν το αναγκαίο τονωτικό φάρμακο που οι νεοσσοί χρειάζονται σ’ αυτή την κρίσιμη εποχή.
Ακόμα και οι γύπες, που τρώγουν τα πτώματα άλλων ζώων, ακολουθούν ένα πρόγραμμα πρακτικής υγιεινής που είναι στην πραγματικότητα προληπτική ιατρική. Διατηρούν το μεγάλο ράμφος των, που είναι, το κύριο σκεύος για το φαγητό τους, σε πολύ καθαρή κατάστασι. Επίσης διαλέγουν μια υψηλή τοποθεσία που να την βλέπη καλά ο ήλιος για ν’ απλώνουν και να καθαρίζουν τα πτερά τους. Ο Ράτλετζ παρατηρεί ότι ο τρόπος της ζωής ενός γύπα «απαιτεί ειδική υγιεινή προφύλαξι και την εφαρμόζει.» Αυτό μας βοηθεί να εξηγήσωμε γιατί αυτά τα πουλιά που τρώγουν πτώματα δεν μολύνονται από ό,τι τρώγουν.
Οι μαύρες αρκούδες, όταν βγαίνουν από την χειμερία νάρκη τους κατά την άνοιξι, είναι ευαίσθητες στις διάφορες ασθένειες λόγω της διαφοράς της καταστάσεως όπου ευρίσκοντο. Ποια είναι γι’ αυτές η προληπτική ιατρική τους; Τρώγουν μούρα και ξεσκάβουν πλήθος από βολβούς διαφόρων φυτών, των οποίων η καθαρκτική ενέργεια τις βοηθεί να εγκλιματισθούν.
Γνωρίζατε ότι όταν μερικά ζώα που φέρουν τρίχωμα, όπως τα σκυλιά και οι γάτες, γλείφωνται, αυτό είναι μέρος της προληπτικής ιατρικής; Τα περισσότερα από αυτά τα ζώα δεν παίρνουν βιταμίνη D στα γεύματά τους. Εν τούτοις η ενέργεια του ηλίου επάνω στην γούνα των ζώων την παράγει. Έτσι αυτά γλείφονται για να πάρουν αυτή την πολύτιμη βιταμίνη στα στομάχια των. Με τον τρόπο αυτό αποφεύγουν να πάθουν ραχίτιδα.
Συνηθίζομαι να νομίζωμε ότι οι οργανισμοί που ζουν στη θάλασσα απολαμβάνουν ένα συνεχές λουτρό. Εν τούτοις και αυτοί οι κάτοικοι των βυθών της θαλάσσης συνεχώς καθαρίζουν τις ακαθαρσίες που επικάθηνται στα σώματά των. Πολλά οστρακόδερμα χρησιμοποιούν τα άκρα των για να το κάνουν αυτό. Μερικά ψάρια αφήνουν μικρά οστρακόδερμα να επικάθηνται επάνω τους και αυτά ενεργούν ως καταβροχθισταί της ακαθαρσίας. Μάλιστα, και τα υδρόβια ζώα χρησιμοποιούν επίσης προληπτική ιατρική.
Ο Σερ Ραίη Λάνκεστερ, πρώην πρόεδρος του Μουσείου της Φυσικής Ιστορίας της Αγγλίας, είπε: «Είναι κάτι το καταπληκτικό το ότι η προσαρμογή των οργανισμών, εκτός από τον άνθρωπο, στα διάφορα φυσικά περιβάλλοντα είναι τόσο πλήρης στη Φύσι, ώστε οι ασθένειες είναι άγνωστες ως συνεχή και φυσικά φαινόμενα. Όλες οι ασθένειες από τις οποίες προσβάλλονται τα ζώα, εκτός παροδικών και σπανίων περιπτώσεων, οφείλονται στην επέμβασι του ανθρώπου.