Οινοπνευματώδη Ποτά—Τι Γνωρίζετε γι’ Αυτά;

Η ΜΠΥΡΑ, το κρασί και το ουίσκυ είναι αναμφιβόλως γνωστά σε σας ως ονόματα κοινών οινοπνευματωδών ποτών. Αλλ’ ακριβώς τι κοινό έχουν αυτά τα ποτά; Πώς παράγονται; Και γιατί συμβαίνει ώστε μερικά άτομα να επηρεάζωνται πιο δυσμενώς από άλλα με την ίδια ποσότητα οινοπνευματωδών ποτών;

Από πολύ παλαιά χρόνια οι άνθρωποι κατασκεύαζαν και έπιναν οινοπνευματώδη ποτά. Είτε έχουν παραχθή προσφάτως είτε πριν από αιώνες, όλα αυτά τα ποτά έχουν κάτι το κοινό. Μπορούν να προσδιορισθούν ως οινοπνευματώδη ποτά επειδή περιέχουν αιθυλική αλκοόλη, το προϊόν που παράγεται από τη ζύμωσι των σακχάρεων και των ζυμομυκήτων.

Υπάρχουν τρεις βασικοί τύποι οινοπνευματωδών ποτών: (1) ποτά με κριθή ζυθοποιίας, (2) χυμοί φρούτων που έχουν υποστή ζύμωσι και (3) αποσταγμένα οινοπνευματώδη ποτά. Τρεις διάφοροι μέθοδοι περιλαμβάνονται στην παρασκευή των.

Η Παραγωγή Οινοπνευματωδών Ποτών

Τα ποτά με κριθή ζυθοποιίας, περιλαμβανομένης της μπύρας, της ελαφράς Αγγλικής ή της μαύρης, γίνονται με κατεργασία δημητριακών (συχνά κριθής). Το πρώτο βήμα στη διαδικασία της ζυθοποιίας είναι «η μετατροπή της κριθής σε βύνη.» Αφού μαλακώσουν αρκετά με το να μουσκέψουν σε νερό, οι κόκκοι μαζεύονται σε σωρούς και αφήνονται να βλαστήσουν. Όταν οι φυτρωμένοι βλαστοί των ριζών είναι περίπου τρία τέταρτα του μήκους των κόκκων, οι κόκκοι υποβάλλονται σε διαδικασία ξηράνσεως. Κατόπιν τα φύτρα αφαιρούνται. Η βύνη (σπόροι χωρίς τα φύτρα) αποθηκεύεται για μια περίοδο τεσσάρων έως οκτώ εβδομάδων. Κατά τη διάρκεια αυτού του χρόνου παράγεται ένα ένζυμο γνωστό ως διαστάση και τότε εμφανίζεται το χαρακτηριστικό άρωμα της βύνης. Το ένζυμο διαστάση μεταβάλλει το άμυλο σε σάκχαρο κατά τη διάρκεια της επομένης διαδικασίας «της χυλοποιήσεως της βύνης.»

Αφού η βύνη τριφθή, αρχίζει η χυλοποίησίς της. Νερό και δημητριακά (όπως ο αραβόσιτος ή το ρύζι) προστίθενται στη βύνη. Αυτό το μίγμα κατόπιν θερμαίνεται και αναταράσσεται συνεχώς. Το στερεό υλικό κατακάθεται όταν σταματήση η ανατάραξις. Το επόμενο βήμα περιλαμβάνει προσθήκη του λυκίσκου, δηλαδή, των αποξηραμένων ανθέων από τα στελέχη του λυκίσκου και βράσιμο του μίγματος. Τελικά, προστίθεται η ζυθοζύμη για ν’ αρχίση η διαδικασία της ζυμώσεως, η μετατροπή του σακχάρου σε αλκοόλ. Η διαδικασία της αποπερατώσεως περιλαμβάνει ωρίμανσι, ένωσι με διοξείδιον του άνθρακος και διύλισι.

Τα κρασιά κοινώς παράγονται με τη ζύμωσι σταφυλιών που συνθλίβονται ή με τη ζύμωσι τον χυμού των κάτω από συνθήκες που ελέγχονται. Τα δυνατά κρασιά γενικώς λαμβάνονται με προσθήκη σ’ αυτά κονιάκ. Τα αρωματισμένα κρασιά όπως είναι το βερμούτ, είναι κρασιά στα οποία προστέθηκαν αρωματικά χόρτα και αρώματα.

Τα αποσταγμένα οινοπνευματώδη ποτά παράγονται από ποικιλία σιτηρών, φρούτων και λαχανικών. Στην παραγωγή του ουίσκυ τα σιτηρά μουσκεύονται με ζεστό νερό για να γίνη ένας χυλός. Με την προσθήκη βύνης, το άμυλο στα σιτηρά μεταβάλλεται σε σάκχαρο. Η μαγιά προστίθεται για να προκαλέση ζύμωσι του μίγματος, μετατρέποντας το σάκχαρο σε οινόπνευμα. Ο χυλός τότε αποστάζεται, δηλαδή εξατμίζεται και κατόπιν συμπυκνώνεται. Το συμπυκνωμένο υγρό, το ουίσκυ, συνήθως ωριμάζει σε ξύλινα βαρέλια. Η επί της εκατό ποσότης οινοπνεύματος ελαττώνεται με προσθήκη αποσταγμένου νερού.

Άλλα αποσταγμένα οινοπνευματώδη ποτά είναι το κονιάκ, το τζιν, η βότκα και το ρούμι. Το κονιάκ είναι απόσταγμα οίνου σταφυλιού που αφήνεται να ωριμάση μέσα σε ξύλινα βαρέλια. Άλλοι χυμοί φρούτων που έχουν υποστή ζύμωσι μπορούν επίσης να αποσταχθούν για να παραχθή κονιάκ, ή μπορεί να προστεθή άρωμα φρούτων σε κονιάκ από σταφύλια ή σε οινόπνευμα. Το τζιν αποστάζεται από σιτηρά, συνήθως σίκαλι, και αρωματίζεται με κουκούτσι κέδρου. Το ρούμι αποστάζεται από ζαχαροκάλαμο. Η ανούσια βότκα αποστάζεται από πατάτες ή σιτηρά. Τα διάφορα λικέρ και τα καρδιοτονωτικά παράγονται με προσθήκη ζάχαρις και ωρισμένων αρωμάτων σε κονιάκ ή άλλα οινοπνεύματα.

Τα αποσταγμένα οινοπνευματώδη ποτά έχουν την πιο μεγάλη περιεκτικότητα σε οινόπνευμα. Αυτή κοινώς μετράται σε «προυφ.» Στις Ηνωμένες Πολιτείες το ποσόν του προυφ είναι κατά προσέγγισιν το διπλάσιο της εκατοστιαίας αναλογίας οινοπνεύματος σε όγκο. Έτσι ένα ουίσκυ 100 προυφ περιέχει κατά προσέγγισιν 50 τοις εκατό οινόπνευμα. Αντιθέτως, μερικές μπύρες μπορεί να περιέχουν μόνον 2 τοις εκατό οινόπνευμα, αλλά συνήθως η περιεκτικότης της μπύρας σε οινόπνευμα είναι περίπου 4 έως 6 τοις εκατό. Η περιεκτικότης σε οινόπνευμα των ξηρών επιτραπεζίων οίνων δεν υπερβαίνει τα 14 τοις εκατό.

Επιδράσεις σ’ Εκείνον που τα Χρησιμοποιεί

Όταν εκείνος που χρησιμοποιεί τα οινοπνευματώδη ποτά έχη υπ’ όψιν τη μεγάλη διαφορά που υπάρχει στην περιεκτικότητα οινοπνεύματος των διαφόρων ποτών, ελέγχει προσεκτικά την επιγραφή για να εξακριβώση τη δύναμι του οινοπνευματώδους ποτού που περιλαμβάνεται.

Οποιαδήποτε ασυνήθιστη συμπεριφορά εκ μέρους ενός ατόμου μετά την πόσι οινοπνευματώδους ποτού γενικά οφείλεται στο ποσόν του οινοπνεύματος που απορροφήθηκε στο αίμα του. Επειδή ένα αξιόλογο ποσόν αίματος φθάνει στον εγκέφαλο, το οινόπνευμα συγκεντρώνεται εκεί. Γι’ αυτόν τον λόγο ακόμη και μικρά ποσά οινοπνεύματος ενεργούν σαν ένα καταπραϋντικό του κεντρικού νευρικού συστήματος.

Εκτός της ποσότητος του ποτού που καταναλίσκεται και του περιεχομένου οινοπνεύματός του, ένας αριθμός άλλων παραγόντων επηρεάζουν σημαντικά τη συγκέντρωσι οινοπνεύματος στο ρεύμα του αίματος κάθε φορά. Αυτοί οι παράγοντες περιλαμβάνουν την ταχύτητα με την οποίαν το οινοπνευματώδες ποτό καταναλίσκεται, την ταχύτητα με την οποίαν το οινόπνευμα απορροφάται μέσα στο αίμα και το ανάστημα του ποτού. Η έρευνα έδειξε ότι ένας άνθρωπος κανονικής υγείας που ζυγίζει περίπου 220 πάουντς (100 χιλιόγραμμα) μπορεί ν’ αποβάλλη ένα έκτον της ουγγίας καθαρό οινόπνευμα την ώρα περισσότερο από έναν άνθρωπο που ζυγίζει 150 πάουντς (67,5 χιλιόγραμμα), αρκεί όλες οι άλλες συνθήκες να είναι οι ίδιες. Έτσι η επίδρασις οινοπνευματωδών ποτών συνήθως θα είναι μεγαλύτερη σε άτομα μικρόσωμα.

Επειδή το ανθρώπινο σύστημα μπορεί ν’ αποβάλλη μόνον ωρισμένο ποσόν οινοπνεύματος την ώρα, ένα άτομο πρέπει να είναι προσεκτικό ώστε η εκατοστιαία αναλογία οινοπνεύματος στο αίμα του να μη γίνη αρκετά μεγάλη ώστε να προξενή βλαβερά αποτελέσματα. Αν προτιμά να πίνη, μπορεί να συνεργάζεται με το σύστημά του ώστε να πίνη με μετριοπάθεια. Μπορεί επίσης να επιβραδύνη την ταχύτητα με την οποίαν το οινόπνευμα απορροφάται και ως εκ τούτου να δίνη στο σύστημά του χρόνο για ν’ αποβάλλη το οινόπνευμα προτού γίνη μια υψηλή συγκέντρωσις στο αίμα του. Μπορεί να το κάμη αυτό με το να παρατείνη τον χρόνο που χρειάζεται για να πιη μια μικρή ποσότητα. Επίσης, η τροφή στο στομάχι ή υγρά, όπως το γάλα, η κρέμα και ο χυμός τομάτας, επιβραδύνουν την ταχύτητα απορροφήσεως. Εξ άλλου, το διοξείδιο του άνθρακος που περιέχεται σε ποτά σαν τη σόδα επιταχύνει τον ρυθμό της απορροφήσεως. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίον οι επιδράσεις από τη σαμπάνια γίνονται αισθητές ταχύτερα από εκείνες του συνήθους οίνου.

Έχει διαπιστωθή ότι ποτά που περιέχουν οινόπνευμα 10 έως 35 τοις εκατό απορροφώνται ταχύτερα. Έτσι θα συνέβαινε ώστε το άτομο που πίνει ουίσκυ (με την υψηλή περιεκτικότητά του σε οινόπνευμα) και αμέσως κατόπιν πίνει μπύρα (με τη χαμηλή της περιεκτικότητα οινοπνεύματος) να παραγάγη ένα μίγμα στο στομάχι του που θ’ απορροφηθή ταχύτερα μέσα στο αίμα και θα έχη πιο έντονη επίδρασι σ’ αυτόν παρά μόνον από το ουίσκυ.

Μερικοί Κίνδυνοι

Ενώ η κατάχρησις οινοπνευματωδών ποτών ήγειρε προβλήματα από τον καιρό που ο άνθρωπος άρχισε να τα παράγη, στον εικοστόν αιώνα ήλθαν επιπρόσθετοι κίνδυνοι μέσα στην όλη εικόνα. Ένας απ’ αυτούς είναι η εκτεταμένη χρήσις χημικών προσθέτων στην παραγωγή των οινοπνευματωδών ποτών. Πριν από πέντε περίπου χρόνια, επί παραδείγματι, ένα χημικό πρόσθετο εθεωρήθη η αιτία του θανάτου πενήντα ατόμων τα οποία τακτικά έπιναν μια σημαντική ποσότητα μπύρας. Το πρόσθετο ήταν άλας του κοβαλτίου. Η μπύρα επεξεργαζόταν με αυτό το πρόσθετο ώστε να κρατή και να διατηρή στη μπύρα το επάνω «στρώμα» αφρού.

Το γεγονός ότι πολλά άτομα χρησιμοποιούν σε μεγάλη έκτασι χάπια ή φάρμακα προκαλεί περισσότερους κινδύνους. Σε πολυάριθμες περιπτώσεις δεν είναι γνωστόν ακριβώς πώς ωρισμένα φάρμακα επηρεάζουν το αίμα. Η αιτία αυτή κάνει ακόμη δυσκολώτερο τον προσδιορισμό της επιδράσεως που έχουν αυτά τα φάρμακα σε συνδυασμό με το οινόπνευμα. Ωστόσο υπάρχουν κίνδυνοι. Το βιβλίο Συνδυασμένες Επιδράσεις του Οινοπνεύματος και Άλλων Φαρμάκων υπό Ρόμπερτ Μπ. Φόρνεϋ και Φράνσις Β. Χιούζ, σημειώνει:

«Εφόσον τα βαρβιτουρικά που ενεργούν ταχέως είναι πολύ δημοφιλή για να φέρουν τη νύχτα ύπνο ή να τον παρατείνουν, μια συνδυασμένη επίδρασις μαζί με οινόπνευμα θα μπορούσε να προκαλέση επικίνδυνο ή πιο βαθύ ύπνο. Αυτά τα φάρμακα χρησιμοποιούνται επίσης σε δόσεις ελαφρών υπνωτικών για να δημιουργήσουν ηρεμία την ημέρα ή χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με αναλγητικά για ν’ αυξήσουν τη δύναμι των τελευταίων. Ένας άρρωστος, στον οποίον διετάχθη από τον γιατρό ένα βαρβιτουρικό ταχείας ενεργείας για να φέρη ύπνο ή ηρεμία την ημέρα, θα έπρεπε να προειδοποιηθή να μη κάμη ταυτόχρονο χρήσι οινοπνεύματος. Σε τέτοιες περιστάσεις, η συνήθης δόσις ηρεμιστικού μαζί με το οινόπνευμα θα μπορούσε να παραγάγη μια επικίνδυνη αύξησι της ενεργείας του ηρεμιστικού που θα είχε ως αποτέλεσμα την ύπνωσι ή σχεδόν ύπνωσι και να δημιουργήση μια πιθανή κατάστασι με σοβαρό κίνδυνο για το άτομο το ίδιο και για την κοινωνία.

»Αυτοκτονίες εξ αμελείας δυνατόν να συμβούν με συνδυασμούς φαρμάκων, όπως είναι τα βαρβιτουρικά, και οινοπνεύματος. Άνθρωποι με κλίσι να παίρνουν φάρμακα και να πίνουν μπορεί να λησμονούν την ποσότητα των φαρμάκων που καταναλίσκουν και απρόσεκτα να επαναλαμβάνουν μια δόσι. Προτού κοιμηθούν δυνατόν να συμβή σύγχυσις και αμνησία που ενθαρρύνει μια ριψοκίνδυνη επανάληψι της δόσεως. Μοιραίες ποσότητες είναι δυνατόν εύκολα να ληφθούν που να προκαλέσουν αναισθησία κι έναν απρόβλεπτο θάνατο.»

Γνωρίζοντας τον κίνδυνο του υπερβολικού πιοτού, ο Χριστιανός που χρησιμοποιεί οινοπνευματώδη ποτά εκτιμά την ανάγκη να προφυλάσσεται. Ακολουθεί τη σοφή συμβουλή της Βίβλου: «Είτε τρώγετε, είτε πίνετε, είτε πράττετέ τι, πάντα πράττετε εις δόξαν Θεού.» (1 Κορ. 10:31) Ναι, επειδή η σχέσις των με τον Θεό είναι το πρώτιστο ενδιαφέρον των, οι αληθινοί Χριστιανοί γνωρίζουν ότι δεν μπορούν πραγματικά να δοξάζουν τον Θεό αν οι αισθήσεις των εξασθενίζουν μέχρι συγχύσεως με την άμετρη χρήσι οινοπνεύματος.