Τι Υπάρχει Μέσα σ’ ένα Ενυδρείον;

ΤΙ είναι ένα ενυδρείο; Χόμπυ; Εκπαίδευσις; Διασκέδασις; Έσοδο; Ένα γυάλινο δοχείο με ψάρια μπορεί να είναι ό,τι θέλετε να είναι και μπορείτε να έχετε μέσα ό,τι θέλετε να έχη. Πολλές οικογένειες το βρήκαν απολαυστικό το να κάνουν ένα οικιακό ενυδρείο μια οικογενειακή ευχάριστη απασχόλησι. Μπορεί να περνά κανείς ώρες ευχάριστες με το να κυττάζη και να περιποιήται αυτούς τους φίλους με τα λέπια.

Μικροί και μεγάλοι το βρίσκουν συχνά γοητευτικό να έχουν ένα τέτοιο δοχείο με ψάρια. Ένα ενδεκάχρονο παιδί που το ονομάζει «όμορφο χόμπυ» λέγει: «Μ’ αρέσει να παρατηρώ κάτι που είναι ζωντανό, μ’ αρέσει να βλέπω τα ψάρια να παίζουν παιγνίδια, όπως το κυνηγητό.» Και κάποιος συγγραφεύς και εκδότης είπε: «Τα τέσσερα χρυσόψαρα που ζουν σε μια μεγάλη γυάλα, κοντά στη μεγάλη μου καρέκλα, είναι απόλαυσις. Αισθάνομαι μεγαλύτερη έξαρσι με το να παρατηρώ τις χαριτωμένες κινήσεις τους παρά όταν βλέπω τους λεγόμενους θησαυρούς που στολίζουν τα ράφια και τους τοίχους του διαμερίσματός μου.»

Άλλοι βρίσκουν όχι μόνο απόλαυσι, αλλά ξεκούρασι και εκπαίδευσι με το να έχουν ένα τέτοιο ενυδρείο. Το βιβλίο Τρόπικαλ Φις το εκφράζει ως εξής: «Μόνον το να παρακολουθή κανείς τις χαριτωμένες κινήσεις, το ανεμπόδιστο παίξιμο, την απόλυτη χαρά της ζωής υγιών ψαριών, είναι αυτό καθ’ εαυτό ένα ξεκουραστικό τονωτικό των νεύρων. . . . Από εκπαιδευτική άποψι, το ενυδρεία παρέχει μια ζωντανή εμπειρία της φύσεως. . . . Δημιουργώντας ένα υγιές περιβάλλον για τα ψάρια μαθαίνομε αρκετά σχετικά με όλη τη φύσι. Βλέπομε ότι το κατάλληλο οξυγόνο (αντίθετα με τις μολυσμένες καταστάσεις της αναπνοής) συντελεί στην υγεία μας.»

Τα ψάρια σας πραγματικά μπορούν να γίνουν τα χαϊδεμένα σας ζώα. Συνηθίζουν την παρουσία σας και το χέρι σας μέσα στη γυάλα όταν την καθαρίζετε ή την ξανατακτοποιήτε. Φαίνεται να γνωρίζουν τη διαφορά μεταξύ του χεριού σας και του αλιευτικού δικτύου. Ένα ψαράκι θα μπορούσε να πηδήση έξω από το νερό για να πιάση μια μυίγα που μόλις κτυπήθηκε και κρατείται πάνω από τη γυάλα.

Διαλέγοντας Ενυδρείο και Ψάρια

Αν θα επιθυμούσατε ένα ενυδρείο, ποιον από τους πολλούς τύπους ενυδρείων πρόκειται να διαλέξετε; Ένα μικρό και στρογγυλό γυάλινο δοχείο για ψάρια σαν ένα διακοσμητικό πράγμα που να είναι εύκολη η συντήρησίς του; Ίσως ένα ορθογώνιο δοχείο με επίπεδες γυάλινες πλευρές και γωνίες από μεταλλικά πλαίσια; Σχετικώς πολλά άτομα προτιμούν κάτι που είναι μακρουλό, ψηλό και στενό για να χρησιμεύη σαν είδος εκθέσεως κάτι σαν εικόνα. Άλλοι προτιμούν κάτι που είναι χαμηλό και φαρδύ, για σκοπούς αναπαραγωγής.

Αν και υπάρχουν πάνω από 30.000 γνωστά είδη ψαριών, τα τροπικά ψάρια είναι τα πιο ευνοούμενα. Υπάρχουν, φυσικά, ψάρια του γλυκού νερού και θαλασσινά τροπικά ψάρια. Οι περισσότεροι άνθρωποι γεμίζουν το ενυδρείο τους με ψάρια του γλυκού νερού διαλέγοντας μια ποικιλία από ψάρια που ευδοκιμούν σ’ αυτό και τα πηγαίνουν καλά μεταξύ τους.

Όταν αγοράζετε ψάρια από ειδικό κατάστημα, πρέπει να φροντίσετε να διαλέξετε υγιή ψάρια. Αν βάλετε άρρωστα ψάρια στο ενυδρείο σας μπορεί να έχη σαν αποτέλεσμα την απώλεια κι εκείνων που ήδη βρίσκονται στο δοχείο.

Φυσικά, ψάρια για το ενυδρείο σας μπορείτε να πάρετε από ένα κοντινό ποτάμι. Λόγου χάριν, οι ποταμοί της Κεντρικής Αμερικής μπορεί να περιέχουν όμορφα ξιφόψαρα. Το αρσενικό έχει μια ξιφοειδή προεξοχή στην ουρά του που έχει χρώμα θαλασσοπράσινο ή ουρανί ή καναρινί κίτρινο με γραμμές μαύρες. Τα ψάρια αυτά φαίνεται να μπορούν να κολυμβούν εξ ίσου καλά είτε προς τα εμπρός είτε προς τα πίσω. Έχετε ποτέ σταματήσει σε νερόλακκους ή σε ποταμάκια κοντά στο σπίτι σας για να δήτε τα διάφορα είδη μικρών ψαριών που μπορείτε να βρήτε;

Περιποίησις του Ενυδρείου

Αν κανείς αποφασίση ν’ αποκτήση ένα ενυδρείο, πρέπει να διαθέτη επίσης χρόνο για να το περιποιήται κατάλληλα. Αντίθετα με τις απόψεις πολλών, πάντως η περιποίησις ενός ενυδρείου δεν περιλαμβάνει το λύσιμο του και το καθάρισμά του κάθε εβδομάδα ή ακόμη και κάθε μήνα.

Αφαιρώντας κάθε εβδομάδα ένα μικρό μέρος του νερού από τον πυθμένα, όπου συγκεντρώνονται ακαθαρσίες, και προσθέτοντας καθαρό νερό ή χρησιμοποιώντας μηχανικό φίλτρο για να διατηρήσουν το νερό καθαρό μερικοί που έχουν αυτό το χόμπυ άφησαν να περάσουν χρόνια χωρίς να ξεμοντάρουν τελείως το ενυδρείο τους. Εκτός από το να διατηρήτε καθαρό το δοχείο σας, πρέπει επίσης να προμηθεύετε ό,τι χρειάζεται για να παραμείνουν τα ψάρια υγιή.

Οξυγόνο και Φως

Για να παραμείνουν τα ψάρια σας υγιή χρειάζονται το κατάλληλο οξυγόνο. Απορροφούν διαλυμένο οξυγόνο από το νερό καθώς αυτό περνάει μέσα από τα βρόγχιά τους. Το ποσόν του οξυγόνου σ’ ένα ενυδρείο καθορίζεται από τη θερμοκρασία του νερού (το δροσερό νερό περιέχει περισσότερο οξυγόνο από το ζεστό), και επίσης από το μέγεθος της επιφανείας του νερού. Το νερό αναπληρώνει τα αποθέματά του σε οξυγόνο όταν έρχεται σε επαφή με την ατμόσφαιρα. Μερικοί χρησιμοποιούν ηλεκτρική αντλία, για να εισάγουν αέρα μ’ ένα σωλήνα μέσα στο ενυδρείο. Ενώ μια μικρή ποσότης οξυγόνου απορροφάται από φυσαλίδες, ο κύριος σκοπός του ρεύματος του αέρος είναι να κάμη το νερό να κυκλοφορήση επάνω προς την επιφάνεια, όπου απορροφάται το οξυγόνο.

Εφ’ όσον η ποσότης του οξυγόνου καθορίζεται από το μέγεθος της επιφανείας του νερού, τότε, όταν πρόκειται για ένα μικρό γυάλινο δοχείο με μικρή περιφέρεια στο επάνω μέρος, δεν θα πρέπει να γεμίζη με νερό μέχρι επάνω. Θα πρέπει το νερό να είναι λίγο πιο πάνω από τη μέση για να έχη μεγαλύτερη επιφάνεια νερού.

Επειδή υπάρχει ανάγκη οξυγόνου, το μέγεθος της επιφανείας του νερού καθορίζει και το πόσα ψάρια μπορείτε να έχετε μέσα στο ενυδρείο σας. Φυσικά, και το μέγεθος των ψαριών σας είναι επίσης αποφασιστικός παράγων. Μια αυθεντία διαπιστώνει ότι θα έπρεπε να υπάρχουν τουλάχιστον τρεις τετραγωνικές ίντσες επιφανείας αέρος για κάθε πλήρως ανεπτυγμένο ψάρι μήκους μιάμισης ίντσας. Αυτό θα εσήμαινε ότι ένα ενυδρείο με επιφάνεια νερού εννέα επί είκοσι ιντσών (180 τετραγωνικές ίντσες) δεν θα έπρεπε να περιέχη περισσότερα από 60 ανεπτυγμένα ψάρια.

Η χρησιμοποίησις μερικών υδροφύτων μέσα σ’ ένα ενυδρείο είναι επωφελής. Υγιή φυτά αποδίδουν οξυγόνο και απορροφούν διοξείδιο του άνθρακος στη διάρκεια της ημέρας. Με τη σειρά τους τα ψάρια εισπνέουν οξυγόνο, και εκπνέουν διοξείδιο του άνθρακος. Έτσι, υγιή και αναπτυσσόμενα φυτά είναι όχι μόνο ελκυστικά μέσα σ’ ένα ενυδρείο, αλλ’ είναι επίσης μια πηγή οξυγόνου.

Όταν λείπη αρκετό οξυγόνο, τα ψαράκια σας θα σας το φανερώσουν με τη γρήγορη αναπνοή τους ή με το ν’ ανεβαίνουν στην επιφάνεια, αναζητώντας οξυγόνο.

Επαρκής φωτισμός είναι απαραίτητος για να εξασφαλισθούν υγιή φυτά, που με τη σειρά τους συμβάλλουν στην υγεία των ψαριών σας. Όταν δεν υπάρχη αρκετό φως, τα φυτά πεθαίνουν και σαπίζουν, η μικροβιακή ζωή πολλαπλασιάζεται στο δοχείο και αυτό δυνατόν να προκαλέση ασθένεια στα ψάρια. Από την άλλη πλευρά, το πάρα πολύ φως συχνά κάνει ν’ αναπτυχθούν πολλά φύκια, πράσινο νερό και υψηλές θερμοκρασίες. Όπως και στην περίπτωσι της φυσικής υπαίθριας ζωής, το ενυδρείο σας πρέπει να λαμβάνη περίπου επί οκτώ έως δέκα ώρες φυσικό ή τεχνητό φως κάθε μέρα.

Θερμοκρασία και Τροφή

Εκτός από το κατάλληλο οξυγόνο και το αρκετό φως (αν υπάρχουν φυτά), τα ψάρια χρειάζονται την κανονική θερμοκρασία και τροφή. Μια ανισορροπία των ουσιωδών αυτών στοιχείων θα προκαλέση αναμφιβόλως προβλήματα στον υδρόβιο κόσμο σας. Επειδή η λέξις «τροπικός» υπονοεί υψηλή θερμοκρασία, τα περισσότερα από τα τροπικά ψάρια ευδοκιμούν σε θερμοκρασία μεταξύ 72 και 80 βαθμών Φαρενάιτ (22-27° Κελσίου). Θερμοκρασίες χαμηλότερες από αυτές μπορούν να αδυνατίσουν την αντίστασι κατά των ασθενειών. Και νερό που είναι πάρα πολύ ζεστό μπορεί να τους πάρη το απαιτούμενο οξυγόνο.

Πολύ σπουδαίο είναι ν’ αποφεύγετε τις απότομες αλλαγές των θερμοκρασιών. Αυτό συχνά αναστατώνει τα ψάρια και ελαττώνει την αντίστασι στην ασθένεια. Λόγω του κινδύνου της απότομης αλλαγής, το θέμα της προσθήκης νέου νερού ή άλλων ψαριών στο δοχείο είναι κρίσιμο. Βεβαιωθήτε ότι το νερό που πρόκειται να προσθέσετε είναι της ίδιας θερμοκρασίας. Επίσης, όταν προσθέτετε και άλλα ψάρια στο ενυδρείο, θα είναι καλό να τα βάζετε στο νέο τους περιβάλλον σιγά-σιγά, παρά απλώς να τα πετάξετε εκεί μέσα. Αυτό επιτυγχάνεται με το ν’ αφήσετε να επιπλεύση μέσα στο ενυδρείο το δοχείο που τα περιέχει, ώσπου το νερό του ενός και του άλλου να έχουν την ίδια θερμοκρασία. Αυτό συνήθως απαιτεί περίπου δεκαπέντε λεπτά.

Την τροφή τους φυσικά θα πρέπη να την προμηθεύετε κανονικά και θα πρέπη να ποικίλλη από καιρό σε καιρό. Μπορείτε ν’ αγοράζετε απλώς αποξηραμένη ή κατεψυγμένη προετοιμασμένη τροφή για ψάρια· ή μπορείτε να τους σερβίρετε ένα νόστιμο πιάτο από κάμπιες κουνουπιών, σκουλήκια, μυρμήγκια και μυίγες, για ν’ αναφέρουμε μόνον λίγα. Μπορείτε να προσθέσετε από το δικό σας τραπέζι λίγη τριμμένη καρδιά μοσχαριού, πολύ ψιλοκομμένο ωμό σπανάκι ή μαρούλι ή μικρά κομματάκια ψαριού. Μια καλή δίαιτα καθορίζει πολύ αν θα πρόκειται να έχετε υγιή ψάρια που θα ζήσουν πολύ και με καλό χρώμα. Διάφορα ψάρια έχουν, φυσικά, ποικίλες συνήθειες τροφής και αυτό θα πρέπει να ληφθή υπ’ όψιν.

Η κατάλληλη διατροφή των φίλων σας ψαριών περιλαμβάνει, όχι μόνον εκείνο με το οποίο τρέφωνται, αλλά και το πώς τρέφονται. Σε θερμότερα νερά το ψάρι χρειάζεται περισσότερη τροφή, εφ’ όσον θ’ αναπνέη, θα χωνεύη, θ’ αποβάλη και θ’ αναπτύσσεται ταχύτερα παρά σε ψυχρότερα νερά. Τα υγιή ψάρια συνήθως φαίνονται να πεινούν και συχνά ανταποκρίνονται στην παρουσία σας με το να κολυμπούν ζωηρά προς το μπροσθινό μέρος του γυαλιού του δοχείου, σαν να ζητούν τροφή. Πάντως πρέπει να προσέχετε να μη τα παραταΐζετε.

Ένας γενικός κανών που πρέπει να εφαρμόζεται είναι να δίνετε στα ψάρια σας τόση τροφή κάθε φορά που να την τρώνε όλη μέσα σε τρία ως πέντε λεπτά. Η τροφή που περισσεύει, επειδή είναι περισσότερη απ’ όσο πρέπει, θα σαπίση. Υπερβολική δόσις τροφής καταλήγει σε αύξησι μικροβίων και κατόπιν σε ασθένεια και σε θάνατο των ψαριών. Αφού τα ψάρια τρώγουν από λίγο όλη την ημέρα στη φυσική τους κατοικία, είναι προτιμότερο να δίδωνται συνήθως μικρές δόσεις τροφής. Πάντως, αν είναι εύκολο να τα ταΐζετε μια φορά την ημέρα, γενικά είναι καλύτερα να το κάνετε αυτό το πρωί.

Οι συνθήκες που προκαλούν ασθένειες των ψαριών είναι κυρίως οι ίδιες που αφορούν όλα τα ζωντανά πλάσματα, δηλαδή συνωστισμός, ψυχρές ή ασταθείς θερμοκρασίες, ανεπαρκής τροφή, υπερτροφία, ανεπαρκές φως και περιβάλλον από νεκρές και σηπόμενες ουσίες. Οτιδήποτε απ’ αυτά μπορεί να οδηγήση στην κατάρρευσι της φυσικής ανοσίας των ψαριών.

Αναπαραγωγή Τροπικών Ψαριών

Τα τροπικά ψάρια γενικώς ταξινομούνται είτε σε ψάρια που «γεννούν ζωντανά» ψάρια ή σε ψάρια που «γεννούν αυγά.» Απ’ αυτά τα δυο, εκείνα που γεννούν ζωντανά ψάρια είναι συνήθως πολύ πιο εύκολα για αναπαραγωγή και ανάπτυξι. Κι αυτό συμβαίνει διότι το ζωοτόκο ψαράκι γεννιέται τελείως ανεπτυγμένο και είναι συνήθως μεγαλύτερο από το ωοτόκο ψαράκι. Το νεογέννητο ψαράκι μπορεί να κολυμβά ζωηρά και μπορεί να τρώη την ίδια τροφή που τρώγουν και οι γονείς του.

Τα ζωοτόκα ψάρια διακρίνονται εύκολα ως προς το φύλο, διότι τα άρρενα έχουν ένα διαφοροποιημένο κωλικό πτερύγιο με το οποίο γονιμοποιεί το θηλυκό καθώς κολυμπάει δίπλα του. Μπορείτε εύκολα ν’ αναγνωρίσετε ένα γονιμοποιημένο ζωοτόκο ψάρι από το μέγεθός του και τη σκοτεινού χρώματος περιοχή στο κωλικό τμήμα πίσω από το χαμηλότερο πτερύγιο. Πολλοί γονείς διεπίστωσαν ότι η αναπαραγωγή των ζωοτόκων ψαριών είναι ένα φυσικό μέσον για να εκπαιδεύσουν τα παιδιά τους σχετικά με τα «πράγματα της ζωής.»

Επειδή τα ζωοτόκα θηλυκά ψάρια και άλλα έχουν την τάσι να τρώγουν τα μικρά ψαράκια, θα θέλετε να παρέχετε προστασία στα νεογέννητα ψάρια. Ο καλύτερος τρόπος είναι ν’ αποχωρήσετε τη μητέρα από τα άλλα κανιβαλικά ψάρια προτού αυτή γεννήση. Μπορείτε τότε είτε να προμηθεύσετε κρυψώνες για τα νεογέννητα, όπως μέρη με πυκνά φυτά, ή να χρησιμοποιήσετε κάποιον τύπο παγίδας αναπαραγωγής που να εμποδίση τη μητέρα να βλάψη τα μικρά της.

Τα περισσότερα τροπικά ψάρια αναπαράγονται με το να γεννούν αυγά και χρησιμοποιούν μια ποικιλία μεθόδων για να το κάμουν αυτό. Μερικά σκορπίζουν τα αυγά τους πάνω στην άμμο ή στα βότσαλα. Άλλα στερεώνουν τα αυγά τους πάνω σε φυτά ή πέτρες. Μερικά ψάρια που γεννούν αυγά κτίζουν φωληές και έπειτα τα προφυλάσσουν από τους άρπαγες. Μερικά είδη τέτοιων ψαριών χρειάζονται ειδικές συνθήκες αναπαραγωγής και μερικές φορές και ειδική τροφή. Έτσι, λοιπόν, χρειάζεται πιο εκτεταμένη γνώσις για μια επιτυχή αναπαραγωγή.

Τροπικά ψάρια που προκαλούν ενδιαφέρον είναι τα ψάρια που γεννούν αυγά και που είναι γνωστά ως κτίστες φωληών από φυσαλίδες. Το αρσενικό ψάρι πράγματι δημιουργεί φυσαλίδες από ρουφηξιές αέρος τον οποίον τυλίγει με σάλιο σαν με μια μεμβράνη για να προετοιμάση τη φωληά για τ’ αυγά. Το να το παρατηρή κανείς αυτό είναι πράγματι συναρπαστικό. Παραδείγματος χάριν, ένα ζεύγος μαχητικών Σιαμαίων ψαριών γνωρίζονται πρώτα μεταξύ τους χωρισμένα με ένα γυάλινο χώρισμα, όταν είναι προφανές ότι το ογκώδες θηλυκό είναι φορτωμένο με αυγά. Το αρσενικό προσπαθεί τρελλά να πλησιάση το θηλυκό και αρχίζει ένα παράξενο χορό που είναι ωραίο να τον βλέπη κανείς καθώς επιδεικνύει τα πλέοντα λεπτότατα πτερύγια με αποχρώσεις ροζ, ερυθροκύανες ή μπλε. Έπειτα το άρρεν δημιουργεί στην επιφάνεια του νερού μια μάζα από αφρό, κι αυτή η φωληά από φυσαλίδες έχει διάμετρο περίπου μιάμιση ίντσα. Στο σημείο αυτό το γυάλινο χώρισμα μπορεί ν’ αφαιρεθή.

Μετά από το κυνήγι, που είναι αρκετά άγριο, το θηλυκό επιτρέπει στο αρσενικό να περιτυλιχθή γύρω του να το πιέση ν’ αποβάλη τα αυγά του και κατόπιν να τα γονιμοποιήση. Καθώς τα αυγά πλέουν προς τα κάτω, το αρσενικό τα πιάνει με το στόμα του και τα πετά μέσα στη φωληά που έχει γίνει με τις φυσαλίδες του αέρος. Αφού τ’ αυγά προστατευθούν προσεκτικά μέσα στις φυσαλίδες, το αρσενικό επιστρέφει για να συνεχίση τη διαδικασία της πιέσεως μέχρις ότου όλα τα αυγά, που μπορεί να ανέρχωνται σε πολλές εκατοντάδες, απορριφθούν από το θηλυκό. Τα αυγά εκκολάπτονται περίπου σε σαράντα ώρες. Επειδή είναι εξαιρετικά μικρά στο μέγεθος, τα νεογνά πρέπει συνήθως να τρέφωνται με μικροσκοπικούς οργανισμούς.

Είτε υπάρχει μόνον ένα ψάρι μέσα σε μια γυάλα είτε πρόκειται για μεγάλο ενυδρείο γεμάτο ψάρια, πολλές οικογένειες βρίσκουν πραγματική απόλαυσι στο να βλέπουν πώς κάθε ψάρι αντανακλά την ανεξάντλητη δημιουργική ποικιλία του Δημιουργού. Δεν είναι παρά μόνον μια ελαχίστη πρόγευσις του τι επιφυλάσσει το μέλλον στη νέα τάξι του Θεού, οπότε θα είναι δυνατόν να εξερευνούν πιο τέλεια τα πράγματα «τα διαπορευόμενα τας οδούς των θαλασσών.»—Ψαλμ. 8:8.

Τι είναι το ενυδρείο; Για πολλούς είναι μια ξεκούρασις, χαρά και απόλαυσις.