Είναι Πάντοτε Συνετό να Δίνωμε για Φιλανθρωπικά Έργα;
ΠΩΣ θα αισθανόσαστε σχετικά με το να δίνετε για φιλανθρωπικά έργα αν μόνον 1 έως 5 τοις εκατό από ότι συνεισφέρατε πήγαινε στους άπορους, ενώ όλα τα λοιπά χρησιμοποιούνται για να πληρώνονται τα έξοδα των εισπράξεων των χρημάτων φιλανθρωπίας. Πώς θα αισθανόσαστε γι’ αυτό που δίνετε για φιλανθρωπικούς σκοπούς αν ξέρατε ότι ο πρόεδρος της φιλανθρωπικής οργανώσεως ελάμβανε ετησίως 75.000 δολλάρια για μισθούς και έξοδα; Ασφαλώς αυτό δεν θα σας ευχαριστούσε, δεν είν’ έτσι; Κι’ εν τούτοις τέτοια πράγματα συμβαίνουν και μάλιστα επανειλημμένως!
Το ποσό των χρημάτων που δίδεται ετησίως για φιλανθρωπικά έργα μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι πάνω από 20 δισεκατομμύρια (20.000.000.000) δολλάρια. Απ’ αυτό το ποσόν, περίπου 41 τοις εκατό δίδεται για θρησκευτικούς σκοπούς, 16 τοις εκατό για την υγεία, 16 τοις εκατό για την εκπαίδευσι, 7 τοις εκατό για κοινωνική πρόνοια και το υπόλοιπο για μορφωτικούς και άλλους σκοπούς.
Πολλές είναι οι φιλανθρωπικές οργανώσεις που κάνουν εκκλήσεις για εισφορά χρημάτων μερικές είναι διεθνώς γνωστές, άλλες γνωστές μόνον τοπικώς. Και ομοίως, πολλοί είναι οι λόγοι για τους οποίους οι άνθρωποι δίνουν. Μερικοί δίνουν επειδή πιστεύουν ότι αυτό είναι καλό έργο η επειδή οι δωρεές εκπίπτονται από τους φόρους. Άλλοι δίνουν λόγω αισθημάτων ενοχής, νομίζοντας ότι με την ελεημοσύνη θα εξιλεωθούν από τις αμαρτίες των, και άλλοι δίνουν για θρησκευτικούς ή φιλανθρωπικούς λόγους, επειδή αισθάνονται συμπόνια, ευσπλαχνία ή οίκτο.
Δεν αρνείται κανείς ότι καλό μπορεί να προκύπτη από τις θεωρίες, όπως ακριβώς ετόνισε ο Ιησούς, ο Υιός του Θεού, όταν είπε: «Μακάριον είναι να δίδη τις μάλλον παρά να λαμβάνη.» (Πράξ. 20:35) Αλλ’ έδειξε, επίσης, ότι το να δίνη κανείς με εσφαλμένο ελατήριο μπορεί ν’ αποδειχθή μάταιο, που δεν φέρνει καμμιά εύνοια από τον Θεό.—Διαβάστε Ματθαίον 6:1-4.
Είναι αλήθεια ότι είναι καλό να δίνη κανείς με ορθά ελατήρια, αλλά είναι λογικό να θέλη ένα άτομο να ξέρη ότι δίνει για λόγους που αξίζουν. Σε ποιο βαθμό τα δισεκατομμύρια που δίδονται σε φιλανθρωπικές οργανώσεις χρησιμοποιούνται για να βοηθούν ανθρώπους, και σε ποιο βαθμό αυτές οι καθ’ υπόθεσιν φιλανθρωπικές οργανώσεις ελειτούργησαν από ανθρώπους ή εκμεταλλεύθηκαν ανθρώπους χάριν εμπορικού κέρδους;
Στο Όνομα της Θρησκείας
Για το ζήτημα αυτό των δωρεών και των μεθόδων που χρησιμοποιούνται, μια εφημερίς της Καλιφόρνιας εδημοσίευσε ένα άρθρο με τον τίτλο «Πάρα πολλά ξοδεύονται για γενικά έξοδα, κατηγόρησαν οι επαγγελματίες για τη μεγάλη δαπάνη των εράνων.» Παρέθεσε τα λόγια του προέδρου του τοπικού «Συμβουλίου Εκκλήσεων για Φιλανθρωπικά Έργα» που είπε ότι «οι ελεεινότεροι εκβιασμοί για ελεημοσύνη» είναι εκείνοι που γίνονται «εν τω ονόματι του Θεού.» Εν σχέσει με αυτές τις επαγγελματικές φιλανθρωπικές ενέργειες που γίνονται, πρόσθεσε: «Οι θρησκευτικοί όμιλοι και εκείνοι που συλλέγουν χρήματα εν τω ονόματι του Κυρίου είναι οι χειρότεροι ένοχοι.»
Ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε στο Ρωμαιοκαθολικό λαϊκό περιοδικό Ράμπαρτς, προ ολίγων ετών, προσέδιδε κάποια βαρύτητα σ’ αυτή την κατηγορία. Κατηγόρησε έναν από τους εξέχοντας Ρωμαιοκαθολικούς επισκόπους της Αμερικής ότι διέπραξε «μια φιλανθρωπική απάτη» εις βάρος Αμερικανών Καθολικών με την επικερδή του οργάνωσι γνωστή ως «Οργάνωσις για τη Διάδοσι της Πίστεως.» Ο συγγραφεύς του άρθρου, ο οποίος είχε λάβει συνεντεύξεις με τριάντα πέντε επισκόπους σε διάφορα υπανάπτυκτα μέρη της γης, έγραψε. «Η οργάνωσις εισπράττει εκατομμύρια δολλάρια κάθε χρόνο, φαινομενικά για να βοηθή τους πτωχούς του κόσμου . . . και αυτό είναι πιθανώς μια από τις μεγάλες φιλανθρωπικές απάτες όλων των καιρών.» Όταν αυτές οι κατηγορίες ετέθησαν υπ’ όψι του επισκόπου, αυτός αρνήθηκε συνέντευξι για να συζητήση μαζί τους, και το γραφείο του είπε ότι «ο επίσκοπος δεν είχε τίποτε να πη.»
Υπηρεσία Χωρίς Ενδιαφέρον για Προσωπικό Κέρδος;
Γενικά νομίζουν ότι εκείνοι που υπηρετούν στις φιλανθρωπικές οργανώσεις υποκινούνται από αλτρουιστικά ελατήρια, αλλά συμβαίνει κατ’ ανάγκην έτσι; Επί παραδείγματι, μια φιλανθρωπική οργάνωσις επί πολλά έτη έκανε εκκλήσεις για χρήματα για να βοηθήση στη διατροφή των ορφανών της Ανατολής που ισχυρίζετο ότι θα μπορούσε να το κάμη αυτό με 12 δολλάρια τον μήνα για κάθε ορφανό. Αλλά ενδιαφερόταν ο πρόεδρος της οργανώσεως εκείνης κυρίως για κείνα τα ορφανά; Έπαιρνε ακριβώς τον ίδιο μισθό των 20.000 δολλαρίων ετησίως που έπαιρνε όταν ήταν διευθυντής του Εμπορικού Επιμελητηρίου της Πολιτείας της Βιργινίας.
Ένα άλλο τέτοιο παράδειγμα είναι του αποθανόντος Μπάζιλ Ο’ Κόννορ, ο οποίος μαζί με τον Πρόεδρο Ρούζβελτ ίδρυσε το Εθνικό Ίδρυμα—«Η Πορεία των Ντάιμς,» και ο οποίος ήταν πρόεδρος του Ιδρύματος από τον καιρό της ιδρύσεώς του το 1972. Μολονότι στην αρχή έπαιρνε μόνον τα έξοδά του, τα τελευταία δεκατρία χρόνια έπαιρνε ένα ετήσιο μισθό 54.000 δολλαρίων και έξοδα μέχρι ποσού 21.405 δολλαρίων. Πόσοι άνθρωποι που συνεισέφεραν στην Πορεία των Ντάιμς εγνώριζαν το γεγονός ότι ο πρόεδρος της επληρώνετο με 75.000 δολλάρια ετησίως; Θα είχατε τα ίδια αισθήματα όσον αφορά τις δωρεές σας, αν το γνωρίζατε αυτό; Θα μπορούσατε να μην αισθάνεσθε ότι θα κάνατε περισσότερο καλό δίνοντας κατ’ ευθείαν και προσωπικώς σ’ εκείνους που γνωρίζετε ότι έχουν ανάγκη;
Υψηλές Δαπάνες Εισπράξεων
Εθνικώς γνωστές φιλανθρωπικές οργανώσεις, με κύρος, όπως είναι ο Ερυθρός Σταυρός, θεωρούν ότι μια δαπάνη για τις εισπράξεις 10 έως 15 τοις εκατό είναι λογική και δικαία. Έτσι, από κάθε συνεισφερόμενο δολλάριο, 85 έως 90 σεντς θα έπρεπε να διατίθενται για φιλανθρωπίες. Αλλά πολλές φιλανθρωπικές οργανώσεις υστερούν πολύ από αυτή την άποψι. Έτσι το Αμερικανικό Ταμείο Νεφρών συνεκέντρωσε πάνω από 779.000 δολλάρια στο πρώτο έτος της ιδρύσεώς του (1971-72). Αλλά μόνον 5 τοις εκατό, δηλαδή 39.000 δολλάρια πήγαν για τη φροντίδα ασθενών τα υπόλοιπα χρησιμοποιήθηκαν για «διοικητικές δαπάνες», σύμφωνα με την εφημερίδα Ποστ της Νέας Υόρκης, 8 Ιουνίου 1973.
Εκθέτοντας αυτή την αδυναμία των φιλανθρωπικών κινήσεων, μια εφημερίς του Σηάτλ, της Πολιτείας Ουάσιγκτον, έφερε ένα πηχιαίο τίτλο στην πρώτη σελίδα της που είχε ως εξής: «Γελοίες οι Υψηλές Δαπάνες των Φιλανθρωπικών Κινήσεων.» Έγραφε για μια περίπτωσι όπου η φιλανθρωπία έλαβε μόνον 25.000 δολλάρια από τα 500.000 δολλάρια που προφανώς είχαν εισπραχθή γι’ αυτήν, δηλαδή μόνον 5 τοις εκατό. Μεταξύ των πολλών άλλων παραδειγμάτων που η εφημερίς παρέθετε ήταν και ένα στο οποίον οι εξ επαγγέλματος υποστηρικταί έλαβαν 131.288.92 δολλάρια, ο κοινωνικός όμιλος που έδωσε το όνομά του ως εγγυητής έλαβε 7.893 δολλάρια και τα φιλανθρωπικά ιδρύματα, όπως είναι «Εγκάρδιος Ένωσις» και «Κοινότης και Δραστηριότης της Νεολαίας» μόνον 1.000 δολλάρια· έτσι, λιγώτερα από 1 τοις εκατό δόθηκαν στους άπορους ή σ’ εκείνους που άξιζε να βοηθηθούν!
Υπό τον τίτλο «Οι Πειραταί της Φιλανθρωπίας: Οι εύπιστοι είναι η λεία των,» μια Καναδική εφημερίς πριν από λίγον καιρό περιέγραφε πώς ωρισμένοι επαγγελματίες προωθούν φιλανθρωπικές κινήσεις. Πρώτα, επηρεάζουν κάποια θρησκευτική οργάνωσι η αδελφότητα να υποστηρίξη την κίνησι, και υπόσχονται σ’ αυτήν ένα μέρος από τις συνεισφορές που θα έχουν. Πριν αρχίσουν, μισθώνονται πεπειραμένοι άνθρωποι για να ζητούν συνεισφορές με το τηλέφωνο. Αυτοί παίρνουν 25 σεντς από κάθε δολλάριο που επιτυγχάνουν να καταβληθή. Έπειτα ένας εισπράκτωρ, συνήθως γυναίκα, επισκέπτεται για να εισπράξη το ποσόν για το οποίον εδόθη υπόσχεσις από τηλεφώνου και αυτή παίρνει 15 σεντς για κάθε δολλάριο που εισπράττει. Εκείνος που είχε την πρωτοβουλία παίρνει 40 σεντς από κάθε δολλάριο, αφήνοντας 20 σεντς για τον φιλανθρωπικό σκοπό και την οργάνωσι που υπεστήριξε την κίνησι.
Ο πρόεδρος του Αμερικάνικου Συμβουλευτικού Συνδέσμου Εξευρέσεως Κεφαλαίων, αναγνωρίζοντας τον κίνδυνο της ιδιοτελούς εκμεταλλεύσεως στις φιλανθρωπικές κινήσεις, συμβούλευσε: «Κανένας, κάτω από οποιεσδήποτε περιστάσεις, δεν θα έπρεπε να συνεισφέρη για κάποιον φιλανθρωπικό σκοπό όταν καλήται τηλεφωνικώς γι’ αυτό από ένα άγνωστον.» Με την ευκαιρία, όμως, θα μπορούσε να παρατηρηθή ότι ένας απατεών που ήταν σ’ αυτή την επιχείρησι παραπονέθηκε ότι τα χρήματα πληρώνονται σε κείνους που κάνουν τηλεφωνήματα και σε κείνους που κάνουν τις εισπράξεις, απλούστατα επειδή οι θρησκευτικές ή αλληλοβοηθητικές ή πολιτικές οργανώσεις που υποστηρίζουν τέτοιες εκστρατείες δεν είναι πρόθυμες να καταβάλουν οι ίδιες οποιαδήποτε προσπάθεια. Αν ήσαν πρόθυμες να κάμουν «τα τρεξίματα,» θα μπορούσαν να πραγματοποιήσουν έσοδα 85 ή 90 σεντς για κάθε δολλάριο που εισπράττεται.
Να Δίνωμε στα Άτομα που Επαιτούν;
Η επαιτεία σε πολλές μεγαλουπόλεις σ’ όλο τον κόσμο έχει γίνει ένας επικερδής τρόπος βιοπορισμού. Εξέχοντες μεταξύ εκείνων που καταφεύγουν σ’ αυτήν είναι οι νεαροί χίππις. Ο επαίτης δεν χρειάζεται πια να προβάλη ως δικαιολογία τυφλότητα, χωλότητα ή φτώχεια. Φαινομενικά, κάθε δικαιολογία είναι επαρκής. Έτσι είναι ο επαίτης του Σαν Φρανσίσκο που καυχάται ότι εισπράττει 400 δολλάρια κάθε εβδομάδα από τουρίστες που επισκέπτονται τον ναό των χίππις αυτής της πόλεως.
Ακόμη καλύτερα κάνει ο βιολιστής της Νέας Υόρκης ο οποίος συχνάζει στην περιφέρεια των θεάτρων. Λόγω του πολύ καλού παιξίματός του, και ειδικά της επιγραφής που λέγει, «Ο Βιολιστής Χρειάζεται Χρήματα για να Συνεχίση τις Σπουδές του,» πραγματικά μπορεί να δονήση τις χορδές των αισθημάτων των διαβατών, με αποτέλεσμα να εισπράττη κατά μέσον όρο 35 δολλάρια την ώρα. Επιπροσθέτως, έχει λάβει και επιταγές, ομολογίες, φωτογραφικές μηχανές, ωρολόγια, και ακόμη προσκλήσεις για δείπνα και για κρουαζιέρες στην Καραϊβική.
Είναι αλήθεια, ότι μπορεί μερικές φορές εκείνος που επαιτεί να βρίσκεται σε πραγματική ανάγκη, ενώ είναι πρόθυμος να εργασθή, αλλά είναι είτε σωματικώς περιωρισμένος ή ανίκανος να βρη απασχόλησι. Σε καιρούς φυσικών καταστροφών, πείνας ή σοβαρής οικονομικής καταρρεύσεως, αφθονούν τα άτομα που βρίσκονται σε ανάγκη. Τότε είναι ζήτημα το να κάμη κανείς εκείνο που μπορεί με ότι έχει για να βοηθήση άλλους στην ανάγκη τους.
Επίσης, δυνατόν να είναι περιστάσεις οπότε η φρόνησις θα δείξη αν πρέπει να δώσωμε. Έτσι, ένας άνθρωπος πλησίασε ένα Σάββατο πρωί στη Νέα Υόρκη ένα ηλικιωμένο άτομο και του είπε: «Αι, κ. καθηγητά, μόλις βγήκα από τη φυλακή χθες, δόσε μου ένα δολλάριο.» Είναι φανερό ότι αυτή ήταν μια συγκαλυμμένη απειλή, και ο επαίτης ήταν πολύ επίμονος. Ειδικά αν ήταν εκεί μια κακή γειτονιά, θα μπορούσε κανείς να αισθανθή ότι οι περιστάσεις επέβαλλαν να ενδώση στην απαίτησι. Ο καθένας πρέπει να κρίνη μόνος του σε τέτοιες περιστάσεις.
Μια Ισορροπημένη Άποψις
Δεν υπάρχει αμφιβολία γι’ αυτό, όπως είπε ο Ιησούς, «Τους πτωχούς έχετε πάντοτε μεθ’ εαυτών.» (Ματθ. 26:11) Και επίσης είπε, ότι είναι καλό να δίνη κανείς, να είναι ανιδιοτελής και βοηθητικός. Αλλά με το να απατάται κανείς εύκολα σημαίνει ν’ ανταμείβη τους πλεονέκτες ή εκείνους που είναι πολύ οκνηροί ώστε να εργάζωνται. Εφόσον υπάρχουν άτομα που αξίζουν βοηθείας και λόγοι που δικαιολογούν τη βοήθεια, πρέπει να κάνη κανείς διάκρισι. Έτσι το παληό ρητό, «Ας προσέχη ο αγοραστής», θα μπορούσε εύλογα να παραφρασθή, «Ας προσέχη εκείνος που δίνει.»
Και, φυσικά, εκείνοι που είναι Χριστιανοί διάκονοι είναι σε θέσι να δίνουν κάτι πολύ καλύτερο από άργυρο και χρυσό. Και ποιο είναι αυτό; Η αλήθεια του Λόγου του Θεού, η οποία φέρνει παρηγοριά, ελπίδα, ειρήνη διανοίας, και η οποία μπορεί ακόμη να έχη ως αποτέλεσμα ζωή αιώνιο. Αφού έλαβαν δωρεάν, επίσης θέλουν να δίνουν δωρεάν. (Ματθ. 10:8· παράβαλε με Πράξ. 3:1-8) Και πράγματι, σχετικά με το να δίνωμε πνευματικά πράγματα ο απόστολος Παύλος παρέθεσε τους λόγους του Ιησού για τη μεγαλύτερη ευτυχία που έρχεται με το να δίνωμε.—Πράξ. 20:35.