Κακομεταχείρισις Παιδιών—Τι Μπορείτε να Κάμετε γι’ Αυτήν
Η «ΕΠΙΔΗΜΙΑ» της κακομεταχειρίσεις των παιδιών έχει φθάσει τώρα σε τρομακτικές αναλογίες. Όπως γράψαμε στο προηγούμενο άρθρο, διάφορες περιστάσεις και στάσεις που επηρεάζουν τους γονείς, οδηγούν στην κακομεταχείρισι των μικρών.
Πώς μπορούν οι γονείς και άλλοι ενήλικοι ν’ αντιμετωπίσουν την τάσι που υπάρχει να κακομεταχειρίζωνται τα παιδιά; Κατ’ αρχήν πρέπει να κατανοήσουν τα βλαβερά αποτελέσματα της κακομεταχειρίσεως των παιδιών. Σκεφθήκατε ποτέ σοβαρά σχετικά μ’ αυτό;
Μια ομάδα ερευνητών στο Πίτσμπουργκ έκαμε μια έρευνα σε είκοσι μικρά που είχαν υποστή κακομεταχείρισι. Μια είδησις απ’ αυτή την έρευνα εξηγεί:
«Τα περισσότερα απ’ αυτά φαίνονται να έχουν μόνιμες διανοητικές, σωματικές και συναισθηματικές βλάβες. Μόνο δύο από τα είκοσι μπορούσαν να θεωρηθούν εντελώς φυσιολογικά. Περισσότερα από τα μισά ζύγιζαν κάτω του κανονικού βάρους, μερικά ετρέφοντο ελλιπώς, και έξη παρουσίαζαν σημεία βλάβης, στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Σε δύο περιπτώσεις αυτό ήταν σαφώς αποτέλεσμα ξυλοδαρμού που είχαν υποστή στο κεφάλι. Τρία από την ομάδα παρουσίαζαν σωματικές ανεπάρκειες: ένα είχε μια παραμόρφωσι του κρανίου, ένα άλλο παράλυσι των κάτω άκρων, και ένα τρίτο είχε μόνιμη βλάβη των ματιών. Δύο άλλα είχαν διαστάσεις και βάρος κάτω του κανονικού, τέσσερα σημείωσαν κάτω του 80 στα τεστ αντιλήψεως και τέσσερα είχαν συναισθηματικές διαταραχές· περίπου τα μισά από την ομάδα παρουσίαζαν προβλήματα ομιλίας.»
Γνωρίζατε ότι παρόμοιες βλάβες μπορεί να προκύψουν και από το τράνταγμα ενός μικρού παιδιού; Αυτό επίσης μπορεί να οδηγήση σε μόνιμη βλάβη του εγκεφάλου. Οι συνεχείς κραυγές και άλλες προφορικές επιθέσεις εναντίον των μικρών είναι πράγματα που προξενούν μόνιμη βλάβη στα παιδιά.
Οι Γραφές παροτρύνουν όλους εκείνους που επιθυμούν να έχουν την επιδοκιμασία του Ιεχωβά: «Πάσα πικρία και θυμός και οργή και κραυγή και βλασφημία ας αφαιρεθή από σας μετά πάσης κακίας.» (Εφεσ. 4:31) Αυτό κτυπά τη ρίζα σχεδόν κάθε περιπτώσεως κακομεταχειρίσεως παιδιών, δηλαδή τον ακράτητο θυμό.
«Αλλά Εγώ Είμαι Ευέξαπτος»
Μήπως είναι αυτό το πρόβλημα σας; Τι μπορείτε να κάνετε για ν’ αποφύγετε τις εκρήξεις θυμού;
Είναι σπουδαίο να έχωμε την ορθή άποψι για τον θυμό. Αναμφιβόλως η πείρα σάς έχει διδάξει ότι ο σημερινός κόσμος βλέπει τον θυμό και τη βία σαν παραδεκτό τρόπο αντιμετωπίσεως των προβλημάτων και των πιέσεων. Αλλά μήπως οι δύο παγκόσμιοι πόλεμοι και οι πολυάριθμες άλλες συγκρούσεις που προέκυψαν απ’ αυτή τη στάσι, έδειξαν ότι αυτό είναι ωφέλιμο;
Σύμφωνα με τις Γραφές, ο θυμός και η βία είναι ένδειξις, όχι δυνάμεως, αλλά αδυναμίας. Διαβάζομε: «Ο άφρων εκθέτει όλην αυτού την ψυχήν· ο δε σοφός αναχαιτίζει αυτήν εις τα οπίσω.» (Παροιμ. 29:11) Δείχνοντας την κατάστασι αδυναμίας του ευέξαπτου ατόμου, η Βίβλος λέγει περαιτέρω: «Όστις δεν κρατεί το πνεύμα αυτού, είναι ως πόλις κατεδαφισμένη και ατείχιστος.»—Παροιμ. 25:28.
Πώς μπορείτε να ελέγξετε καλύτερα τον θυμό σας; Ένα βασικό βήμα είναι να προσέξετε την επόμενη βασική συμβουλή: «Μη κάμνε φιλίαν μετά ανθρώπου θυμώδους· και μετά ανθρώπου οργίλου μη συμπεριπάτει· μήποτε μάθης τας οδούς αυτού, και λάβης παγίδα εις την ψυχήν σου.» (Παροιμ. 22:24, 25) Αυτό είναι εύκολο να το κάμετε, διότι πιθανώς εξαρτάται από σας να διαλέξετε τα άτομα που θα συναναστρέφεσθε τακτικά. Το να επιδιώκετε συντροφιά, ήρεμων ατόμων θα σας βοηθήση να διατηρήσετε εγκράτεια.
Μπορείτε ν’ αποφύγετε καταστάσεις κατά τις οποίες το παιδί σας πιθανώς να σας προκαλέση θυμό; Τι θα λέγατε να προσλάβετε μια μπέιμπυ-σίττερ την ώρα που εσείς πηγαίνετε για ψώνια ή να ψωνίζετε σε ώρα, που μπορούν να φροντίσουν για τα παιδιά σας αλλά μέλη της οικογενείας; Όταν τα παιδιά γίνωνται δύστροπα επειδή κουράσθηκαν, πολλοί φρόνιμοι γονείς σταματούν οτιδήποτε κάνουν και κάθονται μαζί τους σ’ ένα παγκάκι ή σε οποιοδήποτε άλλο διαθέσιμο μέρος που μπορεί να χρησιμεύση γι’ αυτόν τον σκοπό. Λίγα παρηγορητικά λόγια, αντί επιπλήξεως, και τα μικρά συνήθως ηρεμούν.
Μερικοί ίσως το θεωρούν αυτό σαν υπερβολική αδυναμία για τους μικρούς που οφείλουν να «είναι φρόνιμοι» παρά να κάνουν τέτοια φασαρία. Αλλά συχνά τα παιδιά είναι απλώς εξαντλημένα από μερικές ώρες ορθοστασίας ή από κάποια άλλη ανάλωσι ενεργείας. Σχετικά με τέτοιες περιπτώσεις, η Βίβλος προτρέπει, να δίδωμε προσοχή στα παράπονα, λέγοντας: «Όστις εμφράττει τα ώτα αυτού εις την κραυγήν του πτωχού, θέλει φωνάξει και αυτός και δεν θέλει εισακουσθή.»—Παροιμ. 21:13.
Θυμάσθε τον Καιρό που κι Εσείς Ήσαστε Μικροί;
Ένας σπουδαίος τρόπος για ν’ αποφεύγετε να εξοργίζεσθε με τα παιδιά, είναι να θυμάσθε τι συνέβαινε όταν ήσαστε εσείς μικροί. Διδακτική είναι η ακόλουθη πείρα που διηγήθηκε μια δημοσιογράφος και μητέρα:
Μία μέρα ένας νεαρός άνδρας ανέβηκε σ’ ένα λεωφορείο με ένα κοριτσάκι το οποίο ξεφώνιζε και σφάδαζε στην αγκαλιά του. Ήταν το μόνο που μπορούσε να κάνη για να τη συγκρατήση. Καθώς εκείνη ούρλιαζε μ’ όλη τη δύναμι των πνευμόνων της, ο πατέρας μπορούσε να δη την έκφρασι ενοχλήσεως στα πρόσωπα των επιβατών του λεωφορείου. Όταν τελικά κάθησε, ο νεαρός πατέρας έσφιξε σταθερά το ανθρωπάκι που ξεφώνιζε και μίλησε με χαμηλή, σταθερή φωνή. ‘Τζέννυ, αγάπη μου’ της είπε ‘ξέρω πώς ακριβώς αισθάνεσαι. Πεινάς τόσο πολύ και είσαι κουρασμένη. Νοιώθεις πολύ άσχημα. Σε πειράζουν όλα. Απλώς δεν μπορείς να σταματήσης να κλαις. Ξέρω ότι δεν μπορείς να κάνης αλλιώς. Έλα να σε κουνήσω λίγο. Σου υπόσχομαι ότι σε λίγο θα είμαστε στο σπίτι και θα μπορέσης να πας στο κρεββατάκι σου και εγώ θα σου τραγουδήσω να κοιμηθής. Ναι, μωρό μου, ξέρω ότι δεν μπορείς να σταματήσης να κλαις.’»
Ποιο ήταν το αποτέλεσμα αυτού του τρυφερού αισθήματος του πατέρα για το παιδί του; «Ύστερ’ από λίγα λεπτά λες και το μήνυμα κατανοήσεως έδιωξε την εξάντλησι, η Τζέννυ ηρέμησε, πιπίλισε το μεγάλο της δάκτυλο και αποκοιμήθηκε.» Ο παρατηρητής συνεπέρανε απ’ αυτή την πείρα τα εξής:
«Αν ένας γονεύς προσπαθή να κατανοήση αυτό που περνά το παιδί—και αναγνωρίση ότι κι ο ίδιος ένοιωθε το ίδιο πριν από πολύ καιρό—αλλάζει την όλη κατάστασι. Αν νομίζετε ότι το παιδί σας είναι ένα κακομαθημένο παληόπαιδο, που προσπαθεί να σας κάνει έξω φρενών, τότε η επιθυμία να του το ανταποδώσετε είναι ακατανίκητη. Εξ άλλου, αν σκεφθήτε, ‘Όταν ένα παιδάκι κουράζεται, ολόκληρος ο κόσμος χάνεται γι’ αυτό—και θα ένοιωθα κι εγώ το ίδιο κάποτε,’ τότε μπορεί να προκύψη όφελος και για τον γονέα και για το παιδί.»
Πειθαρχία Χωρίς ‘Ερεθισμό’
Μήπως αυτό σημαίνει ότι η σωματική τιμωρία, όπως το ξύλο στα μαλακά, είναι εντελώς ακατάλληλη; Όχι, καθόλου. Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις όπου αυτό το είδος τιμωρίας είναι αναγκαίο. Η Βίβλος δηλώνει: «Μη φείδου να παιδεύης το παιδίον· διότι εάν κτυπήσης αυτό δια της ράβδου, δεν θέλει αποθάνει· συ κτυπών αυτό δια της ράβδου, θέλεις ελευθερώσει την ψυχήν αυτού εκ του άδου [τάφου].»—Παροιμ. 23:13, 14.
Αλλά η σωματική τιμωρία δεν είναι πάντοτε απαραίτητη· ούτε είναι αποτελεσματική σε κάθε παιδί. Πιθανόν να έχετε παρατηρήσει ότι πολλοί γονείς φθάνουν στα άκρα με τη σωματική τιμωρία. Χάνουν τη ψυχραιμία τους και καταφέρουν κτυπήματα πολύ δυνατώτερα απ’ ό,τι απαιτείται για τη διόρθωσι. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι περισσότεροι γονείς που κακομεταχειρίζονται παιδιά, είναι γονείς οι οποίοι επιβάλλουν υπερβολική πειθαρχία.
Οι Γραφές προειδοποιούν εναντίον αυτού. Ενώ ενθαρρύνουν τους γονείς ν’ ανατρέφουν τα παιδιά τους ‘εν παιδεία και νουθεσία Ιεχωβά,’ ο απόστολος Παύλος προειδοποιεί: «Μη παροργίζετε τα τέκνα σας.» (Εφεσ. 6:4) Σ’ ένα άλλο μέρος ο Παύλος συμβουλεύει: «Οι πατέρες, μη ερεθίζετε τα τέκνα σας.» (Κολ. 3:21) Αυτό αποκλείει τα κτηνώδη κτυπήματα ή άλλα σωματικά βασανιστήρια, καθώς και την παρενόχλησι των μικρών με συνεχή ξεφωνήματα ή με το να τα μειώνετε και να τα υποβάλλετε σε άλλες ψυχολογικές προσβολές. Σαν ένα υπόδειγμα συμπεριφοράς που ευαρεστεί τον Θεό η Βίβλος αναφέρει τον γονέα που ‘περιθάλπει’ και είναι ‘γλυκύς’ με τα παιδιά του.—1 Θεσσ. 2:7.
Βοήθεια για τους Γονείς που Κακομεταχειρίζονται τα Παιδιά
Βασικό στοιχείο για την καταπολέμησι της κακομεταχειρίσεως των παιδιών είναι να βοηθηθούν οι γονείς. Ο Έντουαρτ Έντελσον τονίζει σ’ ένα άρθρο με τίτλο «Ο Γονεύς είναι Εκείνος που Χρειάζεται Βοήθεια»:
Σχεδόν σε κάθε περίπτωσι η θεραπεία στην κακομεταχείρισι τών παιδιών είναι ν’ αποκτήσουν οι γονείς αρκετό αυτοσεβασμό και αξιοπρέπεια για να συνάψουν τις βαθειές φιλικές σχέσεις που τους λείπουν. Οι περισσότεροι απ’ αυτούς τους γονείς ζουν σε ανυπόφορη μοναξιά, επειδή φοβούνται ότι οι γνωστοί τους θα τους απορρίψουν, όπως και οι γονείς τους. Μόνον αυτό το είδος της φιλίας μπορεί να βοηθήση τον γονέα να δη το παιδί με τον σωστό τρόπο—όχι σαν ένα ζωντανό παιχνίδι σχεδιασμένο για να ικανοποιήση τις ανάγκες των γονέων, αλλά σαν ανθρώπινο πλάσμα με δική του ζωή και απαιτήσεις.»
Για να επιτύχουν στενές προσωπικές σχέσεις με άλλους ενηλίκους μερικοί γονείς που κακομεταχειρίζονται τα παιδιά τους έχουν συγκροτήσει οργανώσεις όπως «Ανώνυμοι Γονείς» και «Ανώνυμες Μητέρες.» Συναντώνται τακτικά για να βοηθηθούν να βελτιώσουν τις σχέσεις με τα παιδιά τους. Σε μερικές περιοχές υπάρχουν κέντρα επειγούσης καθημερινής φροντίδος όπου οι γονείς μπορούν ν’ αφήσουν τα παιδιά τους όταν τα πράγματα γίνουν πιεστικά. Μήπως υπάρχει κάτι παρόμοιο και στη χώρα σας; Ένα τηλεφώνημα στον οικογενειακό σας γιατρό ή στο τοπικό νοσοκομείο ή μια ματιά στον τηλεφωνικό κατάλογο, μπορεί να σας φέρη σ’ επαφή με άτομα που μπορούν να βοηθήσουν στο πρόβλημα της κακομεταχειρίσεως των παιδιών.
Αλλά, υπάρχει κάτι ακόμη πιο αποτελεσματικό απ’ αυτές τι κοσμικές εξυπηρετήσεις στον τομέα της αναπτύξεως σημαντικών ανθρωπίνων σχέσεων. Τι είναι αυτό;
Καθοδηγία η Οποία Πράγματι Επιτυγχάνει
Ο απόστολος Παύλος έγραψε σχετικά με τον γραπτό Λόγο του Θεού: «Όλη η Γραφή είναι θεόπνευστος και ωφέλιμος. . . . προς επανόρθωσιν» ακόμη και όταν πρόκειται για κακές σχέσεις μεταξύ γονέων και τέκνων. (2 Τιμ. 3:16) Ας εξετάσωμε τις βασικές αρχές που μπορούν να επιφέρουν βελτίωσι στις σχέσεις.
Τα άτομα που μελετούν την κακομεταχείρισι παιδιών λέγουν ότι οι εν λόγω γονείς αναμένουν από τα παιδιά τους πολύ περισσότερα απ’ όσα μπορούν λογικά να δώσουν. Η Βίβλος βοηθεί στη διόρθωσι αυτής της ιδιοτελούς στάσεως λέγοντας: «Διότι λέγω . . . προς πάντα όστις είναι μεταξύ σας, να μη φρονή υψηλότερα παρ’ ό,τι πρέπει, να φρονή.» (Ρωμ. 12:3) Οι ενήλικοι θα βοηθηθούν να εφαρμόσουν αυτή τη συμβουλή, όταν αναγνωρίσουν την περαιτέρω Γραφική αλήθεια: «Διότι δεν υπάρχει άνθρωπος δίκαιος επί της γης, όστις να πράττη το καλόν, και να μη αμαρτάνη.» (Εκκλησ. 7:20) Όλοι σφάλλουν, είτε ενήλικοι είναι είτε παιδιά· και δεν συμφωνείτε ότι οι αταξίες των βρεφών είναι λιγώτερο αξιοκατάκριτες από τις άστοργες (και μερικές φορές προμελετημένες πράξεις) των μεγάλων;
Είναι αλήθεια ότι υπάρχουν στιγμές που τα παιδιά ενεργούν εκουσίως απερίσκεπτα και οι γονείς δικαίως ενοχλούνται. Όπως αναφέραμε πιο πάνω η εκπαίδευσις με την κατά γράμμα ‘ράβδο’ ίσως να είναι αναγκαία μερικές φορές. Αλλά οι γονείς δεν πρέπει ποτέ να χάνουν τον αυτοέλεγχο τους όταν επιβάλλουν πειθαρχία. Πρέπει να θυμούνται τη Γραφική συμβουλή: «Υποφέροντες αλλήλους, και συγχωρούντες εις αλλήλους,» και αυτό ακόμη «εάν τις έχη παράπονον κατά τινος»—Κολ. 3:13.
Οι υψηλές αρχές της Αγίας Γραφής για τη σεξουαλική ηθική, αποτελούν ένα ακόμη προληπτικό μέτρο στην κακομεταχείρισι των παιδιών. Τα παιδιά των οποίων οι γονείς εφαρμόζουν τη Γραφική εντολή, «Φεύγετε την πορνείαν», δεν χρειάζεται να φοβούνται σκληρή κακομεταχείρισι από τους «εραστές» ή τις «ερωμένες» του γονέως με τον οποίον ζουν.—1 Κορ. 6:18.
Η Χαρά του Ενδιαφέροντος για τους Άλλους
Ο Λόγος του Θεού υπερέχει, ιδιαιτέρως όσον αφορά την ανάγκη που έχουν οι γονείς που κακομεταχειρίζονται τα παιδιά τους ν’ αναπτύξουν αρμονικές σχέσεις με άλλους ενηλίκους. Μια αρχή, που επιτυγχάνει οπωσδήποτε, είναι αυτή που βρίσκεται στους Φιλιππησίους 2:3, 4: «Μη πράττοντες μηδέν εξ αντιζηλίας ή κενοδοξίας, αλλ’ εν ταπεινοφροσύνη, θεωρούντες αλλήλους υπερέχοντας εαυτών. Μη αποβλέπετε έκαστος τα εαυτού, αλλ’ έκαστος και τα των άλλων.»
Αλλά έχει σημασία αυτό; Είναι πρακτικό να θεωρήτε τους άλλους ως «υπερέχοντας» από τον εαυτό σας, στον σημερινό εχθρικό κόσμο; Ο Ιησούς Χριστός επιβεβαίωσε ότι, όχι μόνον έχει σημασία αυτό, αλλά θα παρακινήση τους ανθρώπους να ενεργήσουν απέναντι σας με τον ίδιο ανιδιοτελή τρόπο. «Διότι με το αυτό μέτρον με το οποίον μετρείτε, θέλει αντιμετρηθή εις εσάς.» (Λουκ. 6:38) Γιατί να μην το δοκιμάσετε και να διαπιστώσετε μόνοι σας ότι ο Υιός του Θεού ήξερε τι έλεγε;
Οι αρχές της Βίβλου που αναφέρονται πιο πάνω σημειώνουν πραγματική επιτυχία όταν εφαρμόζωνται. Θα θέλατε να έχετε και σεις αυτή την επιτυχία; Αυτό θ’ απαιτήση τακτική συναναστροφή με άλλους, που καταβάλλουν προσπάθεια να βελτιώσουν τις σχέσεις τους με τους συνανθρώπους τους, και με τις οικογένειες τους. Πού μπορείτε να βρήτε τέτοιους ανθρώπους;
Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά συγκεντρώνονται στις Αίθουσες Βασιλείας τους σε πέντε εβδομαδιαίες συναθροίσεις. Συχνά, οι συζητήσεις σ’ αυτές τις συναθροίσεις περιστρέφονται σε Βιβλικές αρχές για ευτυχισμένη οικογενειακή ζωή και πώς μπορούν οι γονείς και τα παιδιά ν’ απολαμβάνουν πραγματικά τη συντροφιά μεταξύ τους. Προσκαλείσθε θερμά να προσέλθετε στην πλησιέστερη σ’ εσάς Αίθουσα Βασιλείας. Δεν συλλέγονται ποτέ χρήματα εκεί. Εκτός αυτού, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά θα είναι ευτυχείς να διεξάγουν μια Γραφική μελέτη με σας και με την οικογένεια σας δωρεάν είτε στο σπίτι σας είτε σε κάποιο άλλο κατάλληλο μέρος. Αν το θέλετε αυτό, απλώς επικοινωνήστε με τους Μάρτυρες στην τοπική σας Αίθουσα Βασιλείας ή γράψατε στους εκδότας αυτού του περιοδικού.