Η Πετρώδης Γη Μας—Σχεδιασμένη για Ζωή
ΖΟΥΜΕ στην επιφάνεια ενός τεράστιου σφαιρικού διαστημοπλοίου από πέτρα και μέταλλο. Αν μπορούσατε να σκάψετε σε βάθος είκοσι μιλίων (32 χιλιομέτρων) από την επιφάνεια της γης δεν θα βρίσκατε μέσα στον λεγόμενο γήινο μανδύα τίποτε άλλο παρά άψυχα πετρώματα. Ζούμε επάνω στον φλοιό της γης, που αποτελείται από αμέταλλα στοιχεία και είναι επομένως μια λεπτή μόνον επιφάνεια στην κορυφή ύλης που έχει βάρος της τάξεως των επτάκις εκατομμυρίων τόννων. Την ύλη αυτή δεν την έχομε δει ποτέ εκτός από μερικούς βράχους που ξεπήδησαν μέσα από το φλοιό της γης λόγω ηφαιστειακών εκρήξεων. Εν τούτοις, είναι απαραίτητη για την ζωή μας.
Πώς φθάνουν οι γεωλόγοι σε συμπεράσματα σχετικά με τη σύνθεσι της γης; Στην πραγματικότητα, έχουν μεθόδους, που διερευνούν το εσωτερικό του πλανήτου μας παρέχοντας μία περιγραφή κατά προσέγγισιν, σχετικά με το εσωτερικό του, αλλά παραδέχονται ότι η εικόνα πιθανόν να μην είναι ακριβής. Κανείς δεν κατάφερε μέχρι τώρα να σκάψη τον μανδύα σε βάθος, ούτε ακόμη και στους ωκεανούς όπου ο φλοιός είναι πολύ λεπτός, μόνον τρία ως πέντε μίλια (5 έως 8 χιλιόμετρα). Υπήρχε ένα τέτοιο σχέδιο στη διάρκεια του Διεθνούς Γεωφυσικού Έτους (Ιούλιος 1957-Δεκέμβριος 1958). Θα έχετε πιθανόν διαβάσει γι’ αυτό το ονομαζόμενο σχέδιο «Μόχο.» Η λέξις «Μόχο» είναι ένας συντετμημένος όρος που αναφέρεται στο όριο μεταξύ του μανδύα και του φλοιού. Αυτή η προσπάθεια για την εξακρίβωσι της συστάσεως του φλοιού και του ανωτέρου τμήματος του μανδύα απέτυχε λόγω των τρομερών εξόδων και της ελλείψεως επιτηδειότητος που απαιτείται για να γίνη αυτό το έργο.
Οι Σεισμοί «Ακτινογραφούν» τη Γη
Όσο κι αν φανή παράξενο, οι σεισμοί είναι αυτοί που απεδείχθησαν πολύ υποβοηθητικοί για τον προσδιορισμό της συστάσεως του υπεδάφους. Και, με τη σειρά της, αυτή η γνώσις μάς βοηθεί να εξηγήσωμε τους παράγοντας που καθιστούν τον φλοιό κατάλληλο τόπο για να ζούμε. Η μελέτη των σεισμών καλείται «σεισμολογία.»
Οι σεισμολόγοι ανεκάλυψαν ότι υπάρχουν αρκετά είδη δονήσεων ή κυμάτων που δημιουργούνται κατά τη διάρκεια ενός σεισμού. Τα κύματα αυτά εξαπλώνονται προς όλες τις κατευθύνσεις από το επίκεντρο, ή εστία, δηλαδή το σημείο της αρχής του σεισμού. Καθώς τα κύματα οδεύουν μέσω της γης κάμπτονται σχηματίζοντας μια καμπύλη αντίθετη με την καμπύλη της επιφανείας της γης ώστε οι σεισμογραφικοί σταθμοί που βρίσκονται μίλια μακρυά μπορούν να λαμβάνουν και να καταγράφουν τις δονήσεις. Υπάρχουν τρία είδη κυμάτων: (1) τα κύριο κύμα, που ταξιδεύει δια του φλοιού, (2) το πρωτεύον («Π») κύμα (ένα είδος διαμήκους κύματος) και (3) το δευτερεύον («Δ») κύμα (το οποίο είναι εγκάρσιο). Τα δύο τελευταία κύματα διαδίδονται εντός της γης. Το κύμα «Π» έχει βάθος εκτροπής 1800 μιλίων (2.900 χιλιόμετρα) υπό την επιφάνεια της γης. Το κύμα «Δ» εξαλείφεται τελείως πέρα απ’ αυτό το βάθος. Αυτό συμβαίνει διότι προφανώς υπάρχει κάποιο είδος εμποδίου στο κατώτερο όριο του μανδύα όπου συναντάται με τον εξωτερικό πυρήνα. Μια άλλη ακτίνα του κύματος «Π» συνεχίζει μέσω του κέντρου της γης, μολονότι όπως αναφέραμε το κύμα «Δ» περιορίζεται μέχρι βάθους 1800 μιλίων.
Ένας Κατά Μέρος Υγρός Πυρήνας
Γιατί το κύμα «Δ» σταματά στο βάθος των 1.800 μιλίων; Γιατί επίσης υπάρχει μια ακτίνα του κύματος «Π» που εκτρέπεται ενώ ένα μέρος του «Π» συνεχίζει επιβραδυνόμενο; Προφανώς διότι κάτω από τον μανδύα της γης ο εξωτερικός πυρήνας είναι υγρός. Αυτό το φαινόμενο εξηγείται παραστατικά από το γεγονός ότι ένα σκληρό μεταλλικό αντικείμενο (παραδείγματος χάριν, ένα κουδούνι) θα μεταφέρη μια δόνησι καλύτερα από ένα μαλακό αντικείμενο. Το κύμα «Δ» δεν διαδίδεται στα υγρά και το «Π» είτε εκτρέπεται είτε επιβραδύνεται αισθητά. Αυτή η επιβράδυνσις συνεχίζεται στα επόμενα 1.350 μίλια (2.175 χιλιόμετρα). Έτσι, ο εξωτερικός πυρήνας, που εκτείνεται κατά 1.350 μίλια, κάτω από τον μανδύα, φαίνεται ότι είτε είναι υγρός είτε έχει τις χαρακτηριστικές ιδιότητες των υγρών. Κάτω από τρομερή πίεσι και θερμοκρασία (περίπου 4.000 βαθμοί Φαρενάιτ [2.200 βαθμοί Κελσίου] στα ανώτερα στρώματα του εξωτερικού πυρήνα και περίπου 9.000° [5.000° Κ] εκεί όπου αρχίζει ο κεντρικός ή εσωτερικός πυρήνας) τα πετρώματα του εξωτερικού πυρήνα μπορεί να βρίσκωνται σε μια υγρή κατάστασι ή κατάστασι τήξεως.
Ποια είναι η σύστασις του εξωτερικού πυρήνα και του κεντρικού πυρήνα; Μια μελέτη των μετεωριτών που έρχονται στη γη από το έξω διάστημα δείχνει ότι οι πυρήνες αποτελούνται κυρίως από κράμα σιδήρου και νικελίου. Το σεισμικό κύμα που οδεύει μέσω του κεντρικού πυρήνα επιταχύνεται, πράγμα που σημαίνει ότι πιθανώς ο πυρήνας είναι στερεός κατά το μεγαλύτερο μέρος του και εξαιρετικά πυκνός και σκληρός.
Ο Φλοιός και ο Υποκείμενος Μανδύας
Εμείς που βρισκόμαστε στον φλοιό χρειαζόμαστε ένα σταθερό, στερεό μέρος για να ζούμε, και πράγματι αυτό μας το προμηθεύει η γη. Δεν χρειαζόμαστε μόνον πετρώματα που περιέχουν κυρίως μέταλλα. Ο Δημιουργός φρόντισε γι’ αυτές τις άλλες ανάγκες παρέχοντας τον φλοιό και την ατμόσφαιρα επίσης. Ο φλοιός συνίσταται από ελαφρότερα πετρώματα που περιέχουν πολλά στοιχεία, ιδίως οξυγόνο και πυρίτιο, καθώς επίσης αλουμίνιο, σίδηρο, ασβέστιο, κάλιο, νάτριο και μαγνήσιο, κατά σειράν αναλογίας. Το οξυγόνο και το πυρίτιο είναι αμέταλλα και αποτελούν περίπου τα τρία τέταρτα του ολικού φλοιού σε βάρος και το 93 τοις εκατό σε όγκο. Κατόπιν, υπάρχει το νερό και η ατμόσφαιρα, που συνεργάζονται για τη θραύσι των βράχων του φλοιού και τη μετατροπή τους σε χώμα. Αλλά ο Δημιουργός δεν άφησε την ολοκλήρωσι αυτού του έργου σε μηχανικά μέσα. Δημιούργησε το ταπεινό σκουλήκι που βοηθεί πολύ περισσότερο τον άνθρωπο απ’ ό,τι μπορούμε να φαντασθούμε.
Το έδαφος, ιδιαίτερα, παρέχει τα στοιχεία που είναι απαραίτητα για την αύξησι και τη διατήρησι της φυτικής ζωής, της βάσεως όλης της ζωικής κτίσεως. (Γέν. 1:29, 30) Οι άλλες ύλες που βρίσκονται στον φλοιό, τόσο οι ανόργανες όσο και οι οργανικές, είναι χρήσιμες στις κατασκευές, στη μηχανική, για καύσιμα, στη χημεία, στη φαρμακευτική κι έχουν άλλες αμέτρητες εφαρμογές.
Η ύλη που βρίσκεται κάτω από τον φλοιό προξενεί διαρκείς μεταβολές στον φλοιό λόγω της ηφαιστειακής δράσεως. Τα θερμικά κύματα κάτω από τον πυθμένα των ωκεανών θεωρούνται ως αιτία της δημιουργίας μιας οροσειράς, ύψους 2.000 ποδών (600 μέτρων) που διασχίζει τον Ατλαντικό. Μερικοί γεωλόγοι πιστεύουν ότι οι ήπειροι που περιβάλλουν τώρα τον Ατλαντικό Ωκεανό κάποτε ήσαν ενωμένες και κατόπιν βαθμιαίως διαχωρίσθηκαν, ενώ η οροσειρά που διασχίζει τον Ατλαντικό παρέμεινε μεταξύ τους.
Υπάρχει μια θεωρία ότι το νερό στους ωκεανούς σχηματίσθηκε από τον μανδύα. Η ιδέα βασίζεται στο γεγονός ότι το ανώτερο μέρος του μανδύα περιέχει ένα ορυκτό, που καλείται οφίτης, και είναι συνδυασμός υαλοσιδηρίτη και νερού. Ο Μανδύας είναι προφανώς η πηγή του νερού. Μερικοί μπορεί να ισχυρισθούν, ‘Καλά, δεν βλέπετε την τεράστια ποσότητα του νερού στους ωκεανούς;’ Αυτό αληθεύει, αλλ’ όταν διαπιστώσουμε ότι όλοι οι ωκεανοί μας βρίσκονται στον φλοιό και ότι ο όγκος του μανδύα είναι πενήντα φορές μεγαλύτερος από τον όγκο του φλοιού, εύκολα εξηγείται αυτή η ποσότης νερού.
Έτσι, ο φλοιός της γης φαίνεται σαν να στηρίζεται επάνω σ’ ένα ζεστό μανδύα, που πιθανόν, τουλάχιστον σε μερικές περιοχές, βρίσκεται σε μια εύπλαστη κατάστασι, και συνεπώς ο φλοιός ‘επιπλέει’ επάνω στον μανδύα. Στα εξωτερικά πέντε μίλια (8 χιλιόμετρα) του φλοιού της γης, η θερμοκρασία αυξάνεται κατά 1° Φ (5/9° Κ) κάθε 60 πόδια (18 μέτρα) βάθους. Όσο πιο βαθειά προχωρούμε οι πιέσεις είναι επίσης μεγαλύτερες. Το νερό που ρέει υπογείως μέχρις ότου φθάση σε πολύ θερμά πετρώματα στο εσωτερικό της γης υπερθερμαίνεται μέχρι θερμοκρασίας 290° Φ (145° Κ) και, όταν βρη διέξοδο, ξεπηδά αυτόματα υπό μορφή ατμού. Έτσι σχηματίζονται οι θερμοπίδακες, όπως ο θερμοπίδαξ Παλιός Πιστός στο πάρκο Γέλλοστον των Ηνωμένων Πολιτειών, που εκτινάσσει χιλιάδες γαλλόνια νερού πάνω από 100 πόδια (30 μέτρα) ψηλά στον αέρα. Θερμές πηγές σχηματίζονται απ’ αυτό το υπόγειο νερό και είναι σπουδαίες στον άνθρωπο για θερμά λουτρά, πλυντήρια, θέρμανσι κτιρίων καθώς επίσης και ως πηγές ατμού για παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος.
Οι πιέσεις των αερίων στον φλοιό διευκολύνουν την έξοδο του αρτεσιανού ύδατος και των ορυκτελαίων στην επιφάνεια της γης, κι επίσης συντελούν στη δημιουργία πηγών φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται σαν καύσιμο. Βαθειά στον μανδύα σχηματίζονται πετρώματα σε κατάστασι τήξεως. Αυτό καλείται «μάγμα» (από τη λέξι που σημαίνει «ουσία υπό μορφή ζύμης»). Λόγω υψηλών πιέσεων μπορεί να φθάση έως τον φλοιό μέσω ανοιγμάτων ή σχισμών, και κατόπιν να εκτοξευθή από μια έκρηξι ηφαιστείου. Μεγάλες ποσότητες βράχων, λυωμένης λάβας, αερίων, σκόνης και στάχτης, καθώς επίσης και πολλά δηλητηριώδη αέρια, εκτοξεύονται τότε. Αυτό μπορεί να είναι καταστρεπτικό· εν τούτοις, έτσι εμπλουτίζεται με νέα ύλη ο φλοιός.
Επομένως, η γη μας πολύ απέχει από του να είναι ένας άψυχος, αδρανής «σωρός» πετρωμάτων. Αν ο άνθρωπος συσσώρευε βράχια και χώμα σε μεγάλες αναλογίες, όπως είναι τα βουνά, αυτοί οι σωροί ούτε καν θα έμοιαζαν με το υπέροχο κατασκεύασμα του Θεού. Ένα ανθρωποποίητο βουνό θα ήταν ένας απλός «σωρός.» Αλλά σκεφθήτε, μόνον ένα θαυμάσιο γνώρισμα των βουνών που έχει δημιουργήσει ο Θεός, δηλαδή την προμήθεια του γάργαρου νερού που κυλάει από τις τόσες πηγές που υπάρχουν στις πλαγιές του. Τι υπέροχη «υδραυλική εγκατάστασις»! Ανακαλύπτομε, επίσης, θερμές πηγές, πηγές με νερό που περιέχει ανθρακικό νάτριο ή θειούχες, σιδηρούχες ή άλλου είδους πηγές που συχνά είναι ευεργετικές για την υγεία μας.
Το Μαγνητικό Πεδίο
Ο βαρύς πυρήνας της γης φαίνεται ότι έχει μεγάλη επίδρασι και στο γήινο μαγνητικό πεδίο. Πιστεύεται ότι ηλεκτρικά κύματα στον εξωτερικό πυρήνα είναι η κυρία αιτία του μαγνητικού πεδίου. Το πεδίο αυτό περιβάλλει τη γη, όπως ακριβώς το μαγνητικό πεδίο περιβάλλει ένα ραβδόμορφο μαγνήτη. Είναι βασικό για την ζωή, διότι προστατεύει τη γη από την επικίνδυνη ακτινοβολία, που προέρχεται από το έξω διάστημα. Βοηθά στην ασύρματο επικοινωνία και σίγουρα έχει πολλές άλλες ανεξερεύνητες ωφέλιμες επιδράσεις στη ζωή. Φορτισμένα σωματίδια έλκονται από το γήινο μαγνητικό πεδίο και δημιουργούν τα θεαματικά εωθινά (αυγινά) σχέδια. Οι ναυτικοί και οι ταξιδιώτες από τα παλιά χρόνια βασίζονται στον γήινο μαγνητισμό για την κατεύθυνσι της πυξίδας.
Το γήινο μαγνητικό πεδίο υφίσταται βραδείες μεταβολές λόγω αγνώστων αιτίων. Η θέσις των μαγνητικών πόλων ποικίλλει από καιρό σε καιρό. (Υπάρχει διαφορά μεταξύ του «γεωμαγνητικού» βορείου πόλου, δηλαδή του βορείου άκρου του γήινου μαγνητικού πεδίου, και του βορείου «μαγνητικού» πόλου, όπου κατευθύνεται δηλαδή η μαγνητική βελόνη. Το ίδιο συμβαίνει, με το νότιο γεωμαγνητικό και νότιο μαγνητικό πόλο.) Ο πραγματικός γεωγραφικός Βόρειος Πόλος (το βόρειο άκρο του άξονα περιστροφής της γης) απέχει προς το παρόν μερικές εκατοντάδες μίλια από τον γεωμαγνητικό και τον μαγνητικό βόρειο πόλο. Ομοίως, ο πραγματικός Νότιος Πόλος δεν συμπίπτει με τον Νότιο γεωμαγνητικό και μαγνητικό πόλο.
Μελέτες που έγιναν σε μόνιμα μαγνητικά πετρώματα διαφόρων τοποθεσιών της γης μαρτυρούν ότι στο πολύ μακρινό παρελθόν, οι μαγνητικοί πόλοι της γης άλλαξαν θέσι και αρκετές φορές και πολικότητα. Οι αιτίες είναι άγνωστες, όπως είναι άγνωστοι και τόσοι άλλοι παράγοντες σχετικά με τη θαυμάσια γη μας. Δίκαια λοιπόν το εσωτερικό της γης τώρα κρύβει τόσα μυστήρια όσα και το διάστημα. Αυτό δείχνει πόσο αληθινά είναι τα προφητικά λόγια που αναφέρονται στον Δημιουργό και Κυρίαρχο, Ιεχωβά Θεό:
«Τις εμέτρησε τα ύδατα εν τω κοιλώματι της χειρός αυτού και εστάθμισε τους ουρανούς με την σπιθαμήν και συμπεριέλαβεν εν μέτρω το χώμα της γης και εζύγισε τα όρη δια στατήρος και τους λόφους δια πλάστιγγος; . . . Ιδού, τα έθνη είναι ως ρανίς από κάδου και λογίζονται ως η λεπτή σκόνη της πλάστιγγος· ιδού, μετατοπίζει τας νήσους ως σκόνην. . . . Αυτός είναι ο καθήμενος επί τον γύρον της γης και οι κάτοικοι αυτής είναι ως ακρίδες· ο εκτείνων τους ουρανούς ως παραπέτασμα και εξαπλόνων αυτούς ως σκηνήν προς κατοίκησιν.»—Ησ. 40:12-22.
[Διάγραμμα στη σελίδα 17]
(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)
Εσωτερικός Πυρήνας
Εξωτερικός Πυρήνας
Μανδύας
Φλοιός
800 Μίλια
1.350 Μίλια
1.800 Μίλια
3 ως 20 Μίλια