Μόνο Εσύ κι Εγώ, Μαμά
Παιδιά με ένα γονέα: Μπορούν να ξεπεράσουν το πρόβλημα; Πώς μπορούν να βοηθήσουν στη δημιουργία ενός πιο ευτυχισμένου σπιτικού;
«Ο ΠΑΤΕΡΑΣ μου μας εγκατέλειψε και η μητέρα μου ήταν πολύ άρρωστη. Τώρα είναι καλύτερα, αλλά περνούμε άσχημα. Χρειαζόμαστε έναν πατέρα, διότι μόλις που τα καταφέρνουμε. Μερικές φορές έχομε λίγη ή καθόλου τροφή επειδή πολλά από τα χρήματα χρησιμοποιούνται για λογαριασμούς εξόδων και επισκευές του σπιτιού. Λυπούμαι πολύ που βλέπω τη μητέρα μου τόσο μόνη. Τι θα γίνη μ’ εμάς; Φοβόμαστε.»
Αυτή η θλιβερή επιστολή ήταν μια επείγουσα έκκλησις από έναν 14-χρονο, ο οποίος ανήκει στα εκατομμύρια των παιδιών που μεγάλωσαν με ένα μόνο γονέα.
Αν δεν έχετε προσωπικά αντιμετωπίσει αυτή την κατάστασι, δεν μπορείτε πλήρως να φαντασθήτε το τραύμα που δημιουργείται στη διάνοια ενός μικρού όταν ξαφνικά φεύγη ο ένας γονέας—ίσως για πάντα. Μολονότι πολλές οικογένειες χάνουν τον ένα γονέα λόγω θανάτου, οι περισσότερες πέφτουν στην ημιορφάνια είτε λόγω εγκαταλείψεως, είτε διαζυγίου ή χωρισμού. Υπολογίζεται ότι το 40 τοις εκατό όλων των παιδιών που ζουν τώρα στις Ηνωμένες Πολιτείες, θα περάσουν μέρος της ζωής τους σε μια οικογένεια με ένα μόνο γονέα. Αυτό το θέαμα χειροτερεύει παγκοσμίως.
Είναι μια πραγματική πρόκλησις να υπερνικήση ένας νέος τα προβλήματα αυτής της καταστάσεως, την οποία ένα παιδί χαρακτηρίζει σαν «τείχος απογοητεύσεως, πόνου και ανησυχίας.» Τι μπορεί να κάνη αυτός ή αυτή για να αντιμετωπίση αυτή την καινούργια κατάστασι; Αν το παιδί γίνη κακό, φταίει πάντα ο γονέας; Σε τι βαθμό εξουσιάζει τον προορισμό του ένα παιδί; Οι ακόλουθες αληθινές εμπειρίες της ζωής μπορεί να σας βοηθήσουν να βρήτε τις απαντήσεις σ’ αυτά τα ερωτήματα.
Τι Μπορεί να Κάνη Χειρότερα τα Πράγματα;
«Αν δεν μ’ αφήσης να το κάνω αυτό, τότε απλούστατα θα πάω να ζήσω με τον μπαμπά—αυτός θα μ’ αφήση!» απείλησε ένας έφηβος τη μητέρα του όταν τον τιμώρησε. Τέτοιες απειλές δεν είναι ασυνήθιστες. Μια 14-χρονη κοπέλλα ωμολόγησε φανερά: «Έχω, επίσης, περισσότερη ελευθερία. Ο μπαμπάς μ’ αφήνει να κάνω πράγματα που η μαμά δεν με άφηνε. . . . Οι μητέρες μερικές φορές προσπαθούν να σας μεγαλώσουν με τον τρόπο που νομίζουν ότι είναι καλύτερος, αλλά οι πατέρες σας αφήνουν να ζήτε όπως θέλετε.» Φυσικά, δεν συμβαίνει πάντοτε αυτό.
Ωστόσο, το να ζη κανείς όπως θέλει φέρνει γνήσια ικανοποίησι; Πολλά παιδιά, χωρίς να σκεφθούν, θα φωνάξουν «Ναι!» Το ίδιο έκανε κι ένας 16-χρονος ο οποίος αργότερα είδε τα πράγματα διαφορετικά.
Οι γονείς αυτού του αγοριού ήσαν χωρισμένοι, και η κηδεμονία αυτού και του αδελφού του είχε δοθή στη μητέρα. Η Χριστιανή μητέρα ήταν σταθερή και έθεσε «οικιακούς κανόνες,» μεταξύ των οποίων και έγκαιρη προσέλευσι στο σπίτι, και απαιτούσε από τα παιδιά να τους υπακούουν. Αλλά ο 16-χρονος γιος νόμιζε ότι η μητέρα του ήταν πολύ αυστηρή. Ήθελε ελευθερία και γι’ αυτό έφυγε. Εγκαταστάθηκε στον πατέρα του, ο οποίος αμέσως τον γέμισε με υλικά δώρα—καινούργιο αυτοκίνητο, καινούργιο ρολόι και άλλα πράγματα. Είχε την ελευθερία του. Αλλά σύντομα αυτή η καινούργια ελευθερία που απέκτησε του δημιούργησε προβλήματα.
Οι ηθικές αρχές που κρατούσε ψηλά προηγουμένως χάθηκαν. Οι χωρίς διάκρισι σεξουαλικές σχέσεις του τον ωδήγησαν σε μια αισχρή διαμάχη μ’ έναν ζηλότυπο φίλο. Έφυγε αρκετές φορές από το σπίτι του πατέρα του, ο οποίος είχε τώρα ξαναπαντρευτή, λόγω της πιέσεως που επικρατούσε εκεί. Στη βιασύνη του να απαλλαγή απ’ αυτή την πίεσι, χωρίς να το σκεφθή, παντρεύτηκε, και μαζί με τη νεαρή σύζυγό του ζούσαν μια ζωή συνεχών πάρτυ. Σχεδόν κάθε βράδυ πήγαιναν σε μπαρ. Ασφαλώς, αυτός ο νεαρός ζούσε όπως ήθελε.
Ένα βράδυ, καθώς καθόταν σ’ ένα μπαρ, άρχισε να βλέπη με σοβαρότητα τον εαυτό του, πώς είχε καταντήσει. «Πώς ζω· τι μου συμβαίνει· πού πράγματι πηγαίνω;» σκέφθηκε. Γρήγορα η σύζυγός του τον εγκατέλειψε. Η ζωή του αποχαλινώθηκε. Αντιλαμβανόμενος πού υπήρχε ασφάλεια, επέστρεψε στο σπίτι της μητέρας του, θέλοντας τώρα να ζήση μ’ εκείνους τους ίδιους κανόνες που τον εκνεύριζαν στο παρελθόν. Τώρα κατάλαβε ότι ήταν για το καλό του. Ευτυχώς, αναγνώρισε την αληθινότητα της Βιβλικής παροιμίας (29:15): «Παιδίον δε απολελυμένον καταισχύνει την μητέρα αυτού.»
Πραγματικοί Γιοι και Κόρες
Μια 16-χρονη κοπέλλα στη Μπογκοτά της Κολομβίας, αποδείχθηκε πραγματική κόρη. Ο πατέρας της εγκατέλειψε το σπίτι όταν ήταν τριών ετών, και η μητέρα της αγωνίσθηκε, χωρίς καμμιά υλική υποστήριξι από τον άνδρα της, να φροντίση για τις φυσικές και συναισθηματικές ανάγκες της μικρής Υβόννης, και προσπάθησε επίσης να ενσταλάξη Χριστιανικές αρχές μέσα της. Όταν το κορίτσι αυτό έγινε 13 ετών, επλήγη από μια παραλυτική ασθένεια. Όμως, με τη φροντίδα της μητέρας της, έγινε καλά. Έπειτα, ξαφνικά, όταν ήταν 16 ετών εμφανίσθηκε πάλι ο πατέρας—τώρα ένας επιτυχημένος επιχειρηματίας.
Αμέσως, άρχισε νομικές ενέργειες για να κερδίση την κηδεμονία του κοριτσιού. Η Υβόννη και η μητέρα της εκλήθησαν στο δικαστήριο, όπου ο πατέρας εξέφρασε την εξής κατηγορία: «Έχει παραμελήσει την ευημερία και τη μόρφωσι της κόρης μου!»
«Όταν ήμουν άρρωστη και χρειαζόμουν θεραπεία, πού ήταν ο πατέρας μου;» απάντησε ήρεμα η Υβόννη. Και επειδή είχε δυσφημήσει τις ηθικές αρχές που η μητέρα της τής είχε διδάξει, συνέχισε να πη: «Η μητέρα μου μού έδωσε την πιο καλή εκπαίδευσι που θα μπορούσα ποτέ να πάρω.»
«Αλλά θέλω να δώσω στην κόρη μου όλα τα προσόντα που χρειάζεται για να αποκτήση μια ευτυχισμένη ζωή,» παρακαλούσε ο πατέρας. Και πρόσθεσε, «Μπορεί να έχη πλήρη κολλεγιακή μόρφωσι στην καριέρα που κείνη θα διαλέξη, ωραία ρούχα, πάρτυ, κοινωνικές επαφές—ό,τι χρειάζεται για να επιτύχη. Και έχω τον τρόπο για να τα προσφέρω αυτά.»
Τι προσφορά! Ασφαλώς η μητέρα δεν βρισκόταν σε θέσι να τον συναγωνισθή—δραχμή προς δραχμή. «Κοίτα τι αρνιέσαι στην κόρη σου!» είπε βλοσυρά ο δικαστής καθώς κοίταξε την αβοήθητη μητέρα.
«Η Υβόνη είναι μεγάλη κοπέλλα τώρα. Μπορεί μόνη της ν’ αποφασίση,» απάντησε η μητέρα. «Αν θέλη να πάη με τον πατέρα της, εγώ δεν θα την εμποδίσω.»
Η Υβόννη χωρίς κανένα δισταγμό είπε: «Εκτιμώ ό,τι θέλεις να κάνης για μένα, πατέρα, αλλά ήδη είμαι πολύ ευτυχισμένη και ικανοποιημένη που ζω με τη μητέρα μου. Έχω πράγματι ό,τι χρειάζομαι από υλική άποψι.» Έπειτα, συλλογιζόμενη το έργο που κάνει βοηθώντας άλλους πνευματικά ολοχρονίως, είπε: «Αλλά εκτός των υλικών πραγμάτων που έχω, έχω κι ένα γνήσιο σκοπό στη ζωή. Είναι κάτι που τα χρήματα απλούστατα δεν μπορούν να το αγοράσουν.» Η μητέρα, με δάκρυα στα μάτια, αγκάλιασε την κόρη της καθώς ο πατέρας εγκατέλειψε την προσπάθειά του και ώρμησε βγαίνοντας από την αίθουσα του δικαστηρίου.
Στο Ντιτρόιτ του Μίτσιγκαν στις Η.Π.Α., ένα θανατηφόρο ατύχημα άφησε μια Χριστιανή χήρα μόνη να φροντίση τις τρεις κόρες της εφηβικής ηλικίας. Μια απ’ αυτές είναι τελείως παράλυτη.
Πώς θα αισθανόσασταν αν έπρεπε να ταΐζετε μια 18-χρονη κοπέλα, να την αλλάζετε, να της κάνετε μπάνιο και να την ντύνετε, καθώς επίσης να την πηγαινοφέρνετε στις θρησκευτικές συναθροίσεις; Δεν είναι εύκολο πράγμα, και ο πατέρας βοηθούσε πάρα πολύ τη μητέρα προηγουμένως. Μήπως η μητέρα θα έπρεπε τώρα να κλείση το κορίτσι σε κάποιο ίδρυμα για να το φροντίζουν;
«Θα την φροντίσωμε εμείς, μαμά,» απάντησαν οι άλλες κόρες. Και αυτό ακριβώς έκαναν. «Μπόρεσα να την φροντίσω, απλούστατα επειδή με βοήθησαν τα άλλα δύο παιδιά μου,» είπε η μητέρα.
Υπάρχουν πολλά άλλα παραδείγματα όπου παιδιά με ένα γονέα έχουν δείξει ενδιαφέρον για τις δουλειές του σπιτιού και ουσιαστικά υποστήριξαν τους γονείς τους. Αυτό ωφελεί όχι μόνο το γονέα, αλλά όπως δήλωσε κι ένας επιφανής παιδοψυχολόγος, ο Δρ Λη Σαλκ, ωφελείται και το παιδί επίσης: «Μερικοί μεμονωμένοι γονείς χωρίς γαμήλιο σύντροφο έχουν επιτύχει πάρα πολύ . . . Λένε, ‘Έχω τόσα πολλά πράγματα να κάνω σήμερα που θα με βοηθούσες πολύ αν μπορούσες να στρώσης το τραπέζι όταν έλθης στο σπίτι από το σχολείο. Και ίσως να μπορούσες επίσης να πας στα μαγαζιά να αγοράσης μερικές ντομάτες, αυγά και ψωμί—αυτό ασφαλώς θα με διευκόλυνε πάρα πολύ όταν επιστρέψω σπίτι.’ Στα παιδιά αρέσει να το κάνουν αυτό. Τους κάνει να αισθάνωνται ότι είναι σπουδαίοι. Αποκτούν ένα μεγάλο αίσθημα αυτοεκτιμήσεως επειδή κάνουν κάτι που διευκολύνει κάπως τη ζωή του γονέα τους, και επειδή το εκτιμά ο γονέας.» Έτσι, η ζωή και για το παιδί και για την οικογένεια βελτιώνεται.
Σε κανένα παιδί δεν αρέσει να το θεωρούν ότι είναι μωρό. Πολλά παιδιά, μολονότι ίσως είναι μικρά σε ηλικία, θέλουν να αισθάνωνται ότι είναι πιο ώριμα στη σκέψι τους.
Τα παιδιά με ένα γονέα συχνά μεγαλώνουν πιο γρήγορα συναισθηματικά από κείνα που έχουν και τους δύο γονείς. Γιατί συμβαίνει αυτό συχνά; Στο άρθρο ενός περιοδικού «Διαζύγιο: Η θετική Πλευρά» η αρθρογράφος Τζέιν Άνταμς δηλώνει: «Τα παιδιά των οποίων οι γονείς είναι διαζευγμένοι αναγκάζονται να γίνουν ανεξάρτητα—ο ένας γονέας απλούστατα δεν μπορεί να είναι τόσο προσεκτικός, διαθέσιμος και βοηθητικός όσο οι δύο. . . . Γνωρίζω ότι και τα δυο μου παιδιά—στην αρχή της εφηβείας τους—μπορούν να μαγειρέψουν θρεπτικά φαγητά. Και τα δύο μπορούν να βοηθήσουν στη διατήρησι του σπιτιού καθώς ζούμε αρμονικά και αναλαμβάνουν δουλειές από ξεσκόνισμα μέχρι πλύσιμο και σιδέρωμα των ρούχων τους, καθώς και να επισκευάσουν κάποιο σπασμένο παράθυρο. Καθαρίζουν τους χώρους αμέσως μετά από τις δουλειές επειδή πρέπει να το κάνουν—δεν υπάρχει άλλος να το κάνη.»
Καθώς ωριμάζουν στη σκέψι τους, γίνονται ιδιαίτερα υποβοηθητικά στον μοναδικό γονέα τους. Παραδείγματος χάρι, μια Χριστιανή ζωντοχήρα αναγκάσθηκε να μεγαλώση πέντε αγόρια κι ένα κορίτσι. Μολονότι ο πατέρας τους συντηρούσε οικονομικά, προβλήματα άρχισαν να δημιουργούνται. «Ήμουν πιο επιεικής με τα παιδιά επειδή αισθανόμουν ότι με συναγωνιζόταν ο πατέρας τους, ο οποίος είχε το δικαίωμα να τα επισκέπτεται. Δεν ήθελα να τα χάσω,» ωμολόγησε.
Αλλά ένας από τους γιους της την κατάπληξε όταν της είπε, «Μαμά, καταστρέφεις τα παιδιά! Μαμά, κοίτα απλώς πώς ενεργούν—θέλουν ξύλο. Πρέπει να είσαι σταθερή. Το ‘Ναι’ σου πρέπει να είναι ‘Ναι’ και το ‘Όχι’ σου, Όχι.’» Η μητέρα γρήγορα ακολούθησε αυτή την ώριμη συμβουλή, και πόσο άλλαξαν τα πράγματα σ’ αυτό το σπίτι!—Παρ. 22:15· Ιακ. 5:12.
Τα παιδιά που απεκδύονται τα χαρακτηριστικά του νηπίου με το να ωριμάζουν σε σκέψι και σε διαγωγή, στα μετέπειτα χρόνια ανατρέχουν πάντοτε στο παρελθόν με ευγνωμοσύνη. Στην ηλικία των τεσσάρων ετών ένα απ’ αυτά τα παιδιά έχασε τον πατέρα του, ο οποίος πέθανε. Αυτό συνέβη σε οικονομικά δύσκολους καιρούς και πολλοί διερωτώντο πώς μητέρα θα αντιμετώπιζε την ανατροφή 11 παιδιών μόνη της!—1 Κορ. 13:11.
Οι συγγενείς ήλθαν και ήσαν έτοιμοι να μοιράσουν τα παιδιά για να ενδιαφερθούν γι’ αυτά. «Όχι,» είπε η κάπως περήφανη μητέρα, «θα μείνωμε όλοι μαζί, ακόμη κι αν χρειασθή να πεθάνουμε μαζί από πείνα!»
«Σκέπτομαι αυτή την εμπειρία στη ζωή μου,» έγραψε ο μεγάλος τώρα τετράχρονος γιος «και κατανοώ ότι ήταν ένα από τα πιο σπουδαία συμβάντα που μου συνέβη ποτέ. Σαν οικογένεια, αρχίσαμε να συνεργαζώμαστε κι έτσι μπορέσαμε να επιβιώσωμε.»
Στην αρχή έφτιαχναν σάντουιτς και ‘σνακς’ και, αφού έπαιρναν άδεια, τα πουλούσαν σε σιδηροδρομικούς σταθμούς. Τελικά, η μητέρα άνοιξε ένα μικρό εστιατόριο. Ο γιος που αναφέρθηκε προηγουμένως είπε, «θυμάμαι καλά τον καιρό που, όταν κάποιος έμπαινε στο εστιατόριο και ήθελε σάντουιτς με αυγό, εγώ έβγαινα από την πίσω πόρτα για να πάω στο μπακάλικο να αγοράσω ένα αυγό.»
Τώρα αυτός ο Χριστιανός όχι μόνο έχει αναθρέψει με επιτυχία τη δική του οικογένεια αλλά είναι ιδρυτής μιας μεγάλης επιχειρήσεως. Κατόπιν σκέψεως, έγραψε, «Ευχαριστώ το Θεό γι’ αυτή τη θαυμάσια μητέρα.»
Γνωρίζεσθε από τις Πράξεις Σας
Τα προηγούμενα παραδείγματα ασφαλώς δείχνουν ότι τα παιδιά με ένα γονέα δεν πρέπει απλώς να είναι αβοήθητα θύματα της δύσκολης καταστάσεώς τους. Μολονότι αναντίρρητα η απώλεια ενός γονέως μπορεί να επηρεάση και επηρεάζει ριζικά τη ζωή ενός παιδιού, πολλά παιδιά συμφωνούν με την παροιμία (20:11): «Γνωρίζεται και αυτό το παιδίον εκ των πράξεων αυτού [όχι από την κατάστασι των γονέων του], αν τα έργα αυτού είναι καθαρά και αν ευθέα.»
Το λεγόμενο διαλυμένο σπίτι δεν πρέπει να παραμορφώνη τη ζωή του παιδιού. Τα παιδιά που προθυμοποιούνται να βοηθήσουν τους γονείς τους, και ανταποκρίνονται σε κατάλληλη ηθική κατεύθυνσι και εκπαίδευσι από έναν τέτοιο γονέα μπορούν να πετύχουν στη ζωή. Όχι μόνο θα αποκτήσουν αυτοεκτίμησι, αλλά θα αναπτύξουν επίσης την εσωτερική ειρήνη διανοίας που τόσο επικίνδυνα λείπει από πολλούς νέους σήμερα. Τα άτομα αυτά μπορούν να συμβάλλουν σε μια θερμή οικογενειακή ζωή. Με τις πράξεις τους μπορούν πραγματικά να πουν, «Μόνο εσύ κι εγώ, μαμά—αλλά μαζί μπορούμε να φτιάξωμε μια πλούσια και γεμάτη νόημα ζωή.»