Πώς Μπορούν να Βοηθήσουν οι Άλλοι
ΕΙΝΑΙ ζωτικό για τους άλλους να δείχνουν συμπάθεια στους καταθλιμμένους—να βάζουν τον εαυτό τους στη θέση του άλλου. Η σημασία τούτου φαίνεται στην επόμενη περίπτωση. Ο καταθλιμμένος πατέρας, αφού έδειρε τη γυναίκα του, έκλαψε: «Δεν θέλω να φέρομαι έτσι!» Συγκινήθηκε βαθιά από την απλή με κατανόηση απάντηση της γυναίκας του: «Ξέρω ότι δεν το θέλεις, γλυκέ μου.»
Ο Δρ Άρι Κιβ, ένας βοηθός καθηγητού ψυχιατρικής, προειδοποίησε: «Όταν οι οικογένειες βλέπουν την κατάθλιψη σαν αποτέλεσμα ισχυρογνωμοσύνης, μιας απροθυμίας για την καταπολέμησή της, τότε αυτή τείνει να αυξήσει την απογοήτευση του αρρώστου. . . . Και θα μπορούσε να δει κανείς ενέργειες αυτοκτονίας.» Όμως, προσθέτει: «Οι άνθρωποι θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν καλύτερα την κατάθλιψη, αν αυτοί και η οικογένειά τους τη δέχονταν σαν αρρώστια που διαρκεί μια ορισμένη περίοδο και τελικά θα περάσει.» Αυτή η συμβουλή είναι καλή και για την οικογένεια και για τους φίλους.
«Μιλάτε Παρηγορητικά»
Μερικοί που υπέφεραν από μεγάλη κατάθλιψη ρωτήθηκαν ποια από τα σχόλια των άλλων τους βοήθησαν περισσότερο. Είπαν: «Καταλαβαίνω,» «Σε αγαπούμε,» «Ξέρω ότι γρήγορα θα ξαναβρείς τον παλιό σου εαυτό,» «Φαίνεσαι πολύ καλύτερα σήμερα», και «Δεν ξέρω πώς ακριβώς αισθάνεσαι, αλλά σε συμμεριζόμαστε.» Μια μητέρα έγραψε: «Όταν άκουγα τα παιδιά μου να λένε, ‘σε χρειαζόμαστε,’ ήταν σαν να μου πέρναγε ο πόνος.» Αλλά πρόσθεσε: «Η ακατάλληλη επίκριση σ’ ένα άτομο που είναι ήδη καταθλιμμένο είναι η χαριστική βολή.» Πόσο πρακτική είναι η θεόπνευστη συμβουλή της Βίβλου! Παροτρύνει: «Παρηγορείτε τους ολιγοψύχους, περιθάλπετε τους ασθενείς, μακροθυμείτε προς πάντας.»—1 Θεσ. 5:14.
Τι έλεγαν οι άλλοι που τους έβλαπτε; Μερικές από τις απαντήσεις ήταν: «Λυπάμαι,» «Θέλει προσοχή» και «Μη λυπάσαι τον εαυτόν σου· υπάρχουν και άλλοι άνθρωποι πιο άρρωστοι από σένα που δεν κλαίνε και δεν παραπονιούνται.» Φαντασθείτε πώς αισθάνονταν αυτοί οι άνθρωποι μ’ αυτά τα σχόλια! Ο φλύαρος (ομιλών απερίσκεπτα, ΜΝΚ) είναι ως τραύματα μαχαίρας· η δε γλώσσα των σοφών, ίασις.» (Παρ. 12:18) Δεν είναι ότι οι άνθρωποι έχουν την πρόθεση να βλάψουν ή να ‘τραυματίσουν’ τους καταθλιμμένους, αλλά συχνά απλώς δεν σκέπτονται προτού μιλήσουν.
«Ο καταθλιμμένος είναι ήδη θυμωμένος με τον εαυτό του, γι’ αυτό μην προσθέτετε στην ενοχή του με το να διορθώνετε συνεχώς ότι κάνει,» συμβουλεύει ένας ψυχολόγος που εργάσθηκε με άτομα που είχαν διανοητικές διαταραχές για 20 και πλέον χρόνια.» Αντί να του πείτε, ‘Γιατί δεν το ξεπερνάς’, ίσως μπορούσατε να πείτε, ‘Φαίνεται ότι σου είναι πραγματικό πρόβλημα, δεν σε καταλαβαίνω απόλυτα, αλλά θα ήθελα να καταλάβω τι αισθάνεσαι. Θάθελα να βοηθήσω.’ Δείξτε ειλικρινές ενδιαφέρον. Ο άλλος μπορεί να διακρίνει αν ενδιαφερόσαστε.»
Αναζητείτε ευκαιρίες για να δίνετε ειλικρινή έπαινο. Να είστε συγκεκριμένοι: «Για δες τι καλή δουλειά έκανες ανατρέφοντας τα παιδιά σου,» «Έχεις πραγματικό ταλέντο να κάνεις τους άλλους να νοιώθουν ευχάριστα,» κλπ. Βοηθήστε το άτομο να επανακτήσει την αυτοεκτίμησή του. Αλλά πάνω απ’ όλα . . .
Να Είστε Καλός Ακροατής
Συνήθως, ένα καταθλιμμένο άτομο έχει πολλά να πει, αλλά συχνά αισθάνεται ανάξιο να τα εκφράσει. Μπορεί να αισθάνεται ότι κανένας πραγματικά δεν ενδιαφέρεται ν’ ακούσει τα προβλήματά του ή τα αισθήματά του. Μια 27-χρονη που υπέφερε αρκετά χρόνια από κρίσεις καταθλίψεως είπε: «Χρειαζόμουν κάποιον ν’ ακούει, όχι κάποιον να με συμβουλεύει και να με κάνει να αισθάνομαι ότι φερόμουνα έτσι επίτηδες. Τα προβλήματά μου ήταν πραγματικά!»
Αυτή η νεαρή γυναίκα, που ήθελε να πεθάνει, πρόσθεσε: «Είχα δυο φίλες στις οποίες μπορούσα πραγματικά ν’ ανοίξω την καρδιά μου. Αν και δεν μπορούσαν να καταλάβουν απόλυτα τα αισθήματά μου αυτή η συζήτηση πραγματικά με βοηθούσε». Αφήστε λοιπόν το καταθλιμμένο άτομο να «ξεφορτώσει» τα αισθήματά του. Δεν υπάρχει ανάγκη να κρίνετε το κάθε τι που λέει. Μπορεί να κάνει μερικές δηλώσεις που φαίνονται υπερβολικές. Συχνά, δεν εννοεί στην πραγματικότητα αυτά που λέει. Όμως, αν είσαστε ένας καλός ακροατής και κερδίσετε την εμπιστοσύνη του ατόμου, είναι πιθανό με ευγενική συνομιλία, βήμα το βήμα, να μπορέσετε να διορθώσετε τον τρόπο σκέψεως του.—Ματθ. 7:1.
«Περιθάλπετε τους Ασθενείς»
«Οι φίλοι βοηθάνε. Οι άλλοι λυπούνται», λέει ένα παλιό ρητό. Ασφαλώς οι ειλικρινείς φίλοι και τα μέλη της οικογένειας, οι περιστάσεις των οποίων το επιτρέπουν, θα κάνουν βήματα για να υποστηρίξουν εκείνους που είναι κοντά τους και πάσχουν από κατάθλιψη. Μέσα στις εκκλησίες των Μαρτύρων του Ιεχωβά υπάρχουν πνευματικά ικανοί άνδρες που συχνά έχουν προσφέρει μεγάλη βοήθεια σε καταθλιμμένα άτομα. Οι καταθλιμμένοι προσκαλούνται να ζητήσουν τη συναισθηματική και στοργική βοήθειά τους. Κάποιος που έπασχε από κατάθλιψη ομολόγησε: «Ήμουν πολύ περήφανος για να ζητήσω βοήθεια.»—Ιακ. 5:14, 15.
Ανάλογα με τις περιστάσεις, υπάρχουν πολλά πράγματα που οι άνθρωποι μπορούν να κάνουν. Αν αυτός που πάσχει δεν μπορεί να κοιμηθεί, μείνετε μαζί του. Αν δεν θέλει να φάει, μην τον πιέζετε, αλλά ανοίξτε του την όρεξη με μικρές ποσότητες θρεπτικής τροφής, νοστιμότατα μαγειρευμένες. Αν δεν θέλει να ασκηθεί, τότε κάντε ένα περίπατο, ή απασχολήστε τον σε κάποιο είδος ζωηρής σωματικής εργασίας. Η παροχή βοήθειας μ’ αυτούς τους τρόπους μπορεί να μην είναι εύκολη.
Μια μεγαλόκαρδη γυναίκα έχει βοηθήσει αρκετούς σοβαρά καταθλιπτικούς. Μια γυναίκα την οποία προσκάλεσε να μείνει μαζί της μέχρις ότου καλυτερέψει περνούσε δύσκολες ώρες. Με πολύ συμπάθεια η Ντορήν είπε σ’ αυτή τη νεαρή γυναίκα: «Φόρεσε το παλτό σου, το καπέλλο και τις μπότες σου.» Αλλά εκείνη είπε: «Δεν θέλω να πάω βόλτα.» «Της είπα ευγενικά, αλλά σταθερά, ‘Ναι, θα πας. Φόρεσέ τα,’» εξήγησε η Ντορήν. «Τα φόρεσε. Περπατήσαμε τέσσερα μίλια. Όταν γυρίσαμε ήταν κουρασμένη, αλλά αισθανόταν καλύτερα. Κανένας δεν πιστεύει πόσο βοηθάει η σκληρή άσκηση μέχρι να τους πείσετε να την κάνουν. Τότε το βλέπουν.»
Η περίθαλψη μπορεί επίσης να περιλαμβάνει το να βοηθήσεις τον βαριά καταθλιμμένο να βρει μια κατάλληλη επαγγελματική βοήθεια. Αυτός που πάσχει από βαριά κατάθλιψη μπορεί να χρειάζεται βοήθεια από άτομα ειδικά εκπαιδευμένα στην αντιμετώπιση αυτής της αρρώστιας. Σήμερα υπάρχουν πολλά είδη θεραπείας.
Άλλες βοηθητικές ενέργειες που ανέφεραν καταθλιπτικοί ήταν: «Μην προσκαλείτε πάρα πολλούς επισκέπτες· εμποδίστε τους άλλους να κάνουν άσκοπα θόρυβο—όπως η δυνατή μουσική.» «Οι σύντομες επισκέψεις από ειλικρινές ενδιαφέρον για τους άλλους είναι ευχάριστες.» «Η οικογένειά μου με πρόσεχε, μ’ έπαιρναν τακτικά τηλέφωνο, μ’ έβγαζαν έξω, με βοηθούσαν ακόμη και να ντυθώ μερικές φορές.»
Συχνά το μόνο που χρειάζεται είναι να βρίσκεται κανείς κοντά και να δείχνει αγάπη. Μια πρώην καταθλιμμένη γυναίκα αφηγήθηκε τι την στερέωσε τους εννιά μήνες που ήταν «παγιδευμένη σ’ ένα τρομερό εφιάλτη.» Κάποια στιγμή ξέσπασε κλαίγοντας στο σύζυγό της: «Δεν αντέχω άλλο! Αντί να πηγαίνω καλύτερα χάνομαι!» Εκείνος απάντησε με τρυφερότητα: «Αν χάνεσαι εσύ, χάνομαι κι εγώ μαζί σου!» Αναλογιζόμενη όλα αυτά, η γυναίκα είπε: «Για να το πούμε απλά-βρισκόταν πάντα εκεί κοντά μου.»
Ναι, η ειλικρινής υποστήριξη, μαζί με τα παρηγορητικά λόγια, και μ’ ένα αυτί πρόθυμο να ακούσει, είναι η καλύτερη βοήθεια που μπορούν να δώσουν οι άλλοι στις «καταθλιμμένες ψυχές.»