Οι Νεαροί Ρωτούν . . .

Γιατί Αισθάνομαι Τέτοια Κατάθλιψη;

● Η ΜΕΛΑΝΙΑ ήταν το τέλειο παιδί από την άποψη της μητέρας της—μέχρι που έφτασε στα δεκαεπτά της. Τότε, αποσύρθηκε από τις σχολικές της δραστηριότητες, σταμάτησε να δέχεται προσκλήσεις για πάρτυ και δεν έδειχνε να ενδιαφέρεται καθόλου που οι βαθμοί της έπεφταν από άριστα πολύ χαμηλά. Οι γονείς της παρατήρησαν τη μελαγχολική της διάθεση και στην ώρα του φαγητού, με ευγενικό τρόπο, προσπαθούσαν να δουν τι συνέβαινε. Η Μελανία έφευγε νευριασμένη από το τραπέζι, λέγοντας, «Αφήστε με πια! Δεν συμβαίνει τίποτα.»

● Ο Μαρκ, στα δεκατέσσερά του, ήταν αυθόρμητος και εχθρικός, με εκρηκτική διάθεση. Στο σχολείο ήταν νευρικός και αποδιοργανωτικός. Όταν απογοητευόταν ή νευρίαζε διέσχιζε με μεγάλη ταχύτητα με το ποδήλατό του την έρημο ή κατέβαινε απότομα τις λοφοπλαγιές με τα πατίνια του. Οι γονείς του και οι δάσκαλοί του απέδιδαν την οξύθυμη συμπεριφορά του στην ηλικία του.

Ίσως εκπλαγείτε αν μάθετε ότι και η Μελανία και ο Μαρκ έπασχαν από κατάθλιψη. Ενώ η κατάθλιψη είναι διαδομένη ανάμεσα στους ενήλικους, μόνο πρόσφατα ανακάλυψαν οι ειδικοί ότι και οι νεαροί νιώθουν κατάθλιψη. Αυτό μπορεί να συμβεί και σ’ εσάς.

Ένα Συνηθισμένο Συναίσθημα

Μια έρευνα που έγινε από το Εθνικό Ίδρυμα Διανοητικής Υγείας δείχνει ότι σε κάθε πέντε νέους ο ένας μπορεί να υποφέρει από τα συμπτώματα καταθλίψεως. Σε πολλά έθνη οι νεανικές αυτοκτονίες χαρακτηρίζονται σαν η επιδημία της εποχής μας. Η κατάθλιψη είναι η πιο κοινή αιτία για τις νεανικές αυτοκτονίες. Ίσως και μερικοί από τους φίλους σας να προσπάθησαν ν’ αυτοκτονήσουν όταν αισθάνονταν θλίψη. Αλλά πιθανόν να μη χρειάζεται να μάθετε από τις στατιστικές ότι η κατάθλιψη μπορεί να εγγίσει και τη δική σας ζωή. Διότι, μερικές φορές, σχεδόν όλοι μας αισθανόμαστε κατάθλιψη για λίγες ώρες, μέρες—ή ακόμη και εβδομάδες. Η κατάθλιψη γίνεται μέρος της ζωής μας. Ωστόσο, μερικοί νέοι στη διάρκεια της εφηβείας τους αισθάνονται πιο έντονα την κατάθλιψη. Γιατί;

Αυτά τα χρόνια είναι πιθανόν τα πιο δύσκολα που θα αντιμετωπίσετε ποτέ. Οι εσωτερικές πιέσεις που δημιουργούνται στην εφηβεία μπορεί να δημιουργήσουν μεγάλες ανησυχίες και μεταπτώσεις στη διάθεση. Βρισκόσαστε σε μια μεταβατική περίοδο—δεν είστε πια ούτε παιδί ούτε ενήλικος. Ανάμεσα στις νέες και συχνά αντιλεγόμενες προσδοκίες των γονέων σας, των δασκάλων ή φίλων, αισθάνεστε αποτυχημένος όταν μερικές φορές δεν μπορείτε να ανταποκριθείτε σ’ αυτές. Και τα πράγματα χειροτερεύουν επειδή σαν άπειρος που είστε δεν γνωρίζετε καλά τα σκαμπανεβάσματα της ζωής. Μην απορείτε που μερικοί αισθάνονται μεγάλη κατάθλιψη.

Είναι Φυσιολογική η Κατάθλιψή Μου;

Παρ’ όλ’ αυτά, υπάρχουν διάφοροι βαθμοί καταθλίψεως. Ένας νεαρός θα μπορούσε να χάσει το ηθικό του από κάποιο συνταρακτικό γεγονός: μια αποτυχία σε σχολικές εξετάσεις, ο θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου, όταν δεν βρίσκει δουλειά ή τη χάνει, καθώς επίσης και από άλλες πιεστικές καταστάσεις, Συνήθως, αυτή η κατάθλιψη ξεθωριάζει σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα όταν αλλάζουν και οι περιστάσεις.

Ωστόσο, αν επιμένει η καταθλιπτική διάθεση και το άτομο έχει ένα γενικά αρνητικό αίσθημα καθώς επίσης και συναισθήματα αναξιότητας, ανησυχίας και θυμού, αυτά μπορούν να εξελιχτούν σε ελαφρά μόνιμη κατάθλιψη. Τα συμπτώματα διαφέρουν πάρα πολύ. Ένας νεαρός μπορεί να αισθάνεται κάποια ανησυχία. Ένας άλλος μπορεί να αισθάνεται συνέχεια κουρασμένος, να μην έχει όρεξη, ν’ αντιμετωπίζει προβλήματα με τον ύπνο, ή ακόμη να χάνει και βάρος. Μερικές φορές όταν ένας νέος γίνεται αιτία για ζημιές ή ατυχήματα, μπορεί να είναι μια προειδοποίηση. Παρατηρήστε το πλαίσιο στη σελίδα 23. Αν απαντήσετε στις περισσότερες ερωτήσεις «Ναι», οι πιθανότητες είναι η κατάθλιψή σας να είναι χρόνια. Αναγνωρίζοντας ότι αυτό το είδος καταθλίψεως αφορά τη ζωή σας, γιατί, αν δεν τύχει κατάλληλου χειρισμού θα εξελιχθεί σε βαριά κατάθλιψη, οι σοβαρές διαταραχές απαιτούν συνήθως τη βοήθεια κάποιου γιατρού.a

Μερικοί νεαροί σκεπάζουν την κατάθλιψη με τελείως διαφορετική συμπεριφορά: με ατελείωτα πάρτι, με σεξουαλική ανηθικότητα, με βανδαλισμό ή με το βαρύ ποτό. «Πραγματικά δεν ξέρω γιατί βγαίνω συνέχεια έξω,» ομολόγησε ένας δεκατετράχρονος. «Εκείνο που ξέρω μόνο είναι ότι όταν μένω μόνος μου, συνειδητοποιώ πόσο άσχημα αισθάνομαι.» Συμβαίνει αυτό που γράφει η Βίβλος: «Έτι και εις τον γέλωτα πονεί η καρδία· και το τέλος της χαράς είναι λύπη.» (Παροιμίαι 14:13) Επομένως, το μεθύσι για απόλαυση μπορεί να δείχνει ότι κάποιος έχει πράγματι προβλήματα.

Υπάρχει Μήπως Κανένα Σωματικό Πρόβλημα;

Η Μαρί μόλις είχε αρχίσει να πηγαίνει στο κολέγιο και διαπίστωσε στους πρώτους λίγους μήνες ότι κάτι την ενοχλούσε συνέχεια συναισθηματικά. Δυσκολευόταν να κοιμηθεί. Δεν είχε όρεξη ούτε να φάει, ούτε να διαβάσει, ούτε να βλέπει τους φίλους της. Ευτυχώς, ένας διορατικός σύμβουλος του κολεγίου την πήγε σ’ ένα γιατρό για να κάνει μια ιατρική εξέταση. Η αιτία του προβλήματός της; Αναιμία από έλλειψη σιδήρου. Με κατάλληλη θεραπεία ξαναβρήκε τη διάθεσή της και την ενεργητικότητά της.

Ναι, υπάρχει μερικές φορές κάποια βιολογική αιτία για την κατάθλιψη. Οι μολύνσεις, οι αδενικές, οι ορμονικές διαταραχές, οι κακοήθεις νόσοι, η υπογλυκαιμία, και τα προβλήματα του αίματος—όλ’ αυτά μπορεί να δημιουργήσουν κατάθλιψη. Μήπως συνηθίζετε να τρώτε παλιοτροφές; Οι ελλείψεις που δημιουργούνται από μια τέτοια ανισόρροπη δίαιτα μπορεί να δημιουργήσουν κατάθλιψη. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και με ορισμένες φαρμακευτικές αγωγές ή αλλεργικές αντιδράσεις.

Ωστόσο, η νεανική κατάθλιψη οφείλεται και σε κάποια άλλη αιτία.

«Ποτέ δεν Έκανα Κάτι Σωστό»

Ο Ντόναλντ πίστευε ότι έπρεπε να ξεχωρίζει στο σχολείο για να θεωρείται ότι αξίζει. Οι γονείς του ήταν επιστήμονες και πίστευε ότι περίμεναν πολλά απ’ αυτόν. Ωστόσο, η φιλενάδα του τον δεχόταν άσχετα με την ασήμαντη ακαδημαϊκή του μόρφωση. Αλλά αργότερα οι σχέσεις τους κλονίζονταν από καβγάδες. Αυτή ένιωθε κατάθλιψη και είχε τη διάθεση της αυτοκτονίας. «Ποτέ δεν έκανα κάτι σωστό. Πάντα τους απογοήτευα όλους,» είπε με παράπονο ο Ντόναλντ σ’ ένα γιατρό.

Το ότι η αίσθηση της αποτυχίας μπορεί να δημιουργήσει κατάθλιψη φαίνεται από την περίπτωση ενός Βιβλικού προσώπου, του Επαφρόδιτου. Τον πρώτο αιώνα, αυτός ο πιστός Χριστιανός στάλθηκε από την εκκλησία του σε μια ειδική αποστολή για να βοηθήσει τον φυλακισμένο απόστολο Παύλο. Αλλά όταν έφτασε στον Παύλο αρρώστησε και ο Παύλος κατέληξε να φροντίζει γι’ αυτόν. Η Βίβλος λέει ότι όταν έγινε καλά ο Επαφρόδιτος «ελυπείτο» [ένιωσε κατάθλιψη, ΜΝΚ] επειδή η εκκλησία έμαθε για την αρρώστια του. Μπορείτε να φανταστείτε τι αισθάνθηκε: ‘Δεν κατάφερα τίποτα! Όλοι υπολόγιζαν σ’ εμένα και εγώ τους απογοήτευσα.’ Προφανώς παρέβλεψε όλα τα καλά που είχε κάνει προτού αρρωστήσει. Μια παρόμοια αίσθηση αποτυχίας μπορεί να κάνει και σας να νιώσετε κατάθλιψη.—Φιλιππησίους 2:25-30.

Επίσης, η διασκέδασή σας μπορεί να επηρεάσει την άποψή σας για την απογοήτευση και μπορεί ν’ αυξήσει τα αισθήματα αποτυχίας. Το περιοδικό Ντισκάβερ αναφέρει για κάποια ψυχοθεραπεύτρια τη Μάρτζερυ Φρίντσταϊν, που ήταν στην Υπηρεσία για την πρόληψη των νεανικών αυτοκτονιών και η οποία είχε θεραπεύσει πολλούς νεαρούς που έπασχαν από κατάθλιψη στο Σικάγο. Σύμφωνα μ’ αυτή, τα έργα της τηλεοράσεως, με τις γρήγορες επιφανειακές και ευτυχισμένες καταλήξεις δεν κάνουν καλό στους νεαρούς. Όπως ανέφερε: «Στα παιδιά δεν αρέσει το διάβασμα—προτιμούν να βλέπουν τηλεόραση και προτιμούν τις ιστορίες να τελειώνουν γρήγορα—και γι’ αυτό δεν ξέρουν πώς να χειριστούν τις μακροχρόνιες απογοητεύσεις. Δεν έχουν μέσα τους υπομονή για ν’ αντέξουν την απογοήτευση όταν τους συμβεί ξαφνικά κάτι κακό.» Αν περιμένετε να λύνονται τα προβλήματα εύκολα ή με το να συγκρίνετε τον εαυτό σας με κάποιο ανέμελο ήρωα της τηλεοράσεως που «ποτέ δεν αισθάνθηκε κατάθλιψη», μπορεί να δημιουργήσετε αισθήματα ανικανότητας. Επίσης, οι κινηματογραφικές ταινίες, τα τηλεοπτικά προγράμματα και τα περιοδικά που τονίζουν θέματα καταθλίψεως συχνά δημιουργούν μέσα σας μια παρόμοια κατάσταση.

Επομένως, υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορεί να φέρουν κατάθλιψη. Πιθανόν να μπορούσατε να καταγράψετε περισσότερα, όπως το να μην έχετε κάποιο στενό φίλο και να νομίζετε ότι κανένας δεν ενδιαφέρεται, να αισθάνεστε υπερβολικά ένοχος από κάποια προσωπική αδυναμία ή από τη διάλυση μιας στενής σχέσεως, ακόμη και από το πείραγμα από συμμαθητές. Όταν ξέρετε τις αιτίες μπορεί να βοηθηθείτε όταν νιώσετε κατάθλιψη, επειδή μπορείτε να δείτε τι φταίει. Ωστόσο, όσο και αν βοηθούν αυτά τα πράγματα, το θέμα που σας ενδιαφέρει πραγματικά είναι, ‘Τι θετικά βήματα μπορώ να κάνω για να αντισταθμίσω την καταθλιμμένη διάθεση;’ Μερικές υποδείξεις που έχουν αποδειχτεί αποτελεσματικές θα εξεταστούν σ’ ένα μελλοντικό τεύχος του Ξύπνα!.

[Υποσημειώσεις]

[Πλαίσιο στη σελίδα 23]

Είναι Ελαφρά Μόνιμη Κατάθλιψη;

1. Σαν νεαρός μήπως είστε κουρασμένος τον περισσότερο χρόνο ακόμη και όταν έχετε κοιμηθεί αρκετά;

2. Μήπως είστε διαρκώς ανήσυχος;

3. Μήπως έχετε χάσει το ενδιαφέρον σας σχεδόν για το καθετί—για το σχολείο, την οικογένεια και τους φίλους;

4. Μήπως είστε ανίκανοι να παίρνετε αποφάσεις, ακόμη και σε σχετικά μικρά ζητήματα;

5. Μήπως είστε συνεχώς θυμωμένος ή αγανακτισμένος;

6. Μήπως έχετε πολλές κρίσεις ανησυχίας, και νιώθετε ότι κάτι φρικτό πρόκειται να συμβεί;

7. Μήπως διαρκώς παραπονιέστε;

8. Μήπως είστε αυτοκαταστροφικός;

9. Μήπως επικρίνετε υπερβολικά τον εαυτό σας, και αισθάνεστε συχνά πολύ κατώτερος ή ανίκανος;

10. Μήπως δαπανάτε πάρα πολύ χρόνο ονειροπολώντας;

11. Μήπως έχετε διαρκώς μεταπτώσεις στη διάθεσή σας;

(Εν μέρει βασίζεται στο Βιβλίο της Ελπίδας της Έλεν ΝτεΡόσις και της Βικτόρια Πελλεγκρίνο.)