Πετάξτε στη Λυών Πάνω σε Τροχούς

Του ανταποκριτή του «Ξύπνα!» στη Γαλλία

«ΜΠΙΓΕ, σιλ βου πλαι!» [Εισιτήρια, παρακαλώ!] Ντυμένος μέσα στη γαλάζια φόρμα και φορώντας ένα κομψό κασκέτο ο ελεγκτής ζητάει το εισιτήριό σας. Η παρουσία του σας υπενθυμίζει ότι δεν βρισκόσαστε σε αεροπλάνο αλλά στο Τρεν α Γκραντ Βιτές [Τρένο Μεγάλης Ταχύτητας] ή TGV [ΤΜΤ] της Γαλλίας, το γρηγορότερο του κόσμου. Όταν θα βγείτε αρκετά έξω από το Παρίσι ταξιδεύετε με ταχύτητα 260 χιλιόμετρα (160 μίλια) την ώρα προς τη Λυών, την τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Γαλλίας και κύριο σταθμό στη γραμμή προς τις Άλπεις και την Ιταλία ή τη Μασσαλία και τη Ριβιέρα.

Αλλά σ’ αυτές τις μέρες των υπερηχητικών πτήσεων και των διαστημικών δρομολογίων, τι πλεονέκτημα υπάρχει στην ανάπτυξη ενός τέτοιου νέου επαναστατικού τύπου σιδηροδρομικής μεταφοράς; Γιατί οι Γαλλικοί Εθνικοί Σιδηρόδρομοι αποφάσισαν να μπουν σ’ αυτή τη νέα περιπέτεια;

Μια Νέα Σιδηροδρομική Γραμμή

Η Σιδηροδρομική σύνδεση Παρισιού-Λυών ανέκαθεν ήταν η γραμμή με τη μεγαλύτερη κίνηση. Παρά το γεγονός ότι στο ένα τρίτο της διαδρομής υπάρχουν τέσσερις γραμμές και στο υπόλοιπο της διαδρομής δύο γραμμές δεν είναι πια αρκετές για να αντιμετωπίσουν την κίνηση που υπάρχει. Αναλογιζόμενοι την πρόοδο στο εξωτερικό—ιδιαίτερα το πετυχημένο τρένο—«σφαίρα» στη γραμμή του Τοκάιντο στην Ιαπωνία—αποφασίστηκε να γίνει μια εντελώς νέα γραμμή.

Από την αρχή αποφασίστηκε ότι η νέα γραμμή από το Παρίσι στη Λυών θα γινόταν αποκλειστικά και μόνο για τη μεταφορά επιβατών με τον απαραίτητο εξοπλισμό για υψηλές ταχύτητες. Το πιο εκπληκτικό με την καινούργια αυτή γραμμή είναι η ολοκληρωτική απουσία τούνελ. Αλλά μπορεί να ρωτήσετε, Πώς περνούν τα τρένα από τους λόφους;

Αυτό μας οδηγεί στο πιο σημαντικό χαρακτηριστικό του ΤΜΤ—είναι πούπουλο, πολύ ελαφρότερο από κάθε συνηθισμένο τρένο. Η κάθε αμαξοστοιχία που αποτελείται από οχτώ βαγόνια έχει πολύ δυνατές ηλεκτρικές μηχανές που καθιστούν ικανό το τρένο να ανεβαίνει πολύ πιο απότομες πλαγιές απ’ όσο η βαριά εμπορική αμαξοστοιχία ή ακόμη και ένα συνηθισμένο επιβατικό τρένο. Οι κλίσεις φτάνουν το 3,5%, ενώ στις συνηθισμένες γραμμές δεν ξεπερνούν το 1%. Αυτό γίνεται ιδιαίτερα αισθητό όταν το τρένο κατηφορίζει ορμητικά σε κάποια πλαγιά. Αισθάνεσαι σαν να βρίσκεσαι μάλλον σε αεροπλάνο που προσγειώνεται παρά σε τρένοa. Εξαιτίας της μεγάλης του ταχύτητας το τρένο ως επί το πλείστον φτάνει μέχρι την κορυφή του λόφου με την κεκτημένη του ταχύτητα. Όπως μπορείτε να φανταστείτε, η σιδηροδρομική γραμμή χωρίς τούνελ είναι πολύ πιο φτηνή στην κατασκευή.

Το Τρένο και η Γραμμή

Το πορτοκαλί και σταχτί αυτό τρένο, με τη μακριά στιλπνή του μύτη, δεν κουνάει πολύ σε σύγκριση με τα κανονικά τρένα. Αυτό συμβαίνει επειδή οι ρόδες βρίσκονται ανάμεσα στα βαγόνια και όχι κάτω από κάθε βαγόνι. Έτσι οι επιβάτες δεν κάθονται πάνω στους τροχούς, πράγμα που κάνει πολύ ανετότερο και πιο ήσυχο το ταξίδι τους. Επιπρόσθετα είναι ευκολότερο να μπουν και να βγουν από το τρένο.

Υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που συμβάλλουν επίσης στο άνετο ταξίδι. Οι ενώσεις στις ράγες βρίσκονται σε μακρές αποστάσεις και κάθονται πάνω σε παχιά μαξιλάρια από καουτσούκ στους συνδετήρες που είναι στηριγμένοι στις διασυνδετικές δοκούς, ή τραβέρσες. Επίσης το χαλίκι είναι αξιοσημείωτα βαθύτερα απ’ όσο συνήθως.

Μην Ξεχάσετε να Κρατήσετε Θέση!

Για λόγους ασφαλείας δεν επιτρέπονται όρθιοι στο ΤΜΤ, και έτσι επιβάλλεται να κρατήσετε θέση. Το σύστημα κρατήσεως θέσεων ήδη είχε γίνει ηλεκτρονικό πριν από αρκετά χρόνια στη Γαλλία και τώρα τροποποιήθηκε ελαφρά για το καινούργιο τρένο. Φυσικά μπορεί ακόμη να κρατήσετε τη θέση σας στο σταθμό ή σε κάποιο ταξιδιωτικό γραφείο, αλλά για το ΤΜΤ είναι επίσης δυνατόν να το κάνετε αυτό όταν θα μπείτε στην αποβάθρα.

Μπορεί ακόμη και να «μιλήσετε» με αυτόματους διανομείς που σας πληροφορούν αν υπάρχει κενή θέση στο τρένο που επιθυμείτε να πάρετε, και (αν το τρένο είναι γεμάτο) πότε περνάει το επόμενο τρένο. Τα καθίσματα μπορούν ακόμη να κρατηθούν μέχρι πέντε λεπτά πριν από το χρόνο αναχωρήσεως. Ωστόσο, όταν φτάσει κανείς τόσο καθυστερημένος, δεν υπάρχει τρόπος να διαλέξει θέσεις σε ένα βαγόνι με μη καπνίζοντες.

Επιβιβαστείτε!

Καθήστε και τακτοποιηθείτε. Κρίνοντας από την μπλε ή πράσινη ταπετσαρία βρισκόμαστε σε ένα βαγόνι της δεύτερης θέσεως, γιατί στην πρώτη θέση τα καθίσματα είναι είτε πορτοκαλί είτε καφέ. Το ατομικό φως, τα ατομικά καθίσματα και ο κεντρικός διάδρομος σας κάνουν να νομίζετε ότι βρισκόσαστε σε αεροπλάνο και η ψευδαίσθηση θα ήταν τέλεια εάν δεν πρόβαλε αστραπιαία από το παράθυρο η ύπαιθρος αφού τρέχετε με 260 χιλιόμετρα την ώρα.

Πεινάτε; Ανάλογα με την ώρα που ταξιδεύετε, στην πρώτη θέση μπορείτε να παραγγείλετε ζεστά γεύματα από τους θαλαμηπόλους και τους συνοδούς. Θυμηθείτε βρισκόσαστε στο δρόμο προς τη Λυών, τη Μέκκα της Γαλλικής γαστρονομίας! Οι επιβάτες της δεύτερης θέσεως μπορούν επίσης να πάνε στο μικρό εστιατόριο που βρίσκεται στη μέση κάθε συγκροτήματος οχτώ βαγονιών.

Ασφάλεια

Οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές δεν χρησιμοποιούνται μόνο για τη κράτηση θέσεων· εκείνος που βρίσκεται στο σταθμό της Λυών στο τέρμα της γραμμής του ΤΜΤ που αρχίζει από το Παρίσι, έχει τη γενική επίβλεψη και διεύθυνση του δικτύου. Όταν η κίνηση είναι κανονική, το PAR (Poste d’ Aiguillage et de Regulation, το Σύστημα Διακοπτών και Ελέγχου) ελέγχει την απόσταση ανάμεσα στα τρένα και μεταβιβάζει οδηγίες στους μηχανικούς είτε με αυτόματη μετάδοση που ελέγχεται από μακριά είτε αν είναι αναγκαίο με το τηλέφωνο και το ραδιόφωνο. Σε τέτοιες υψηλές ταχύτητες θα ήταν πάρα πολύ δύσκολο να διαβάσει ο μηχανικός τα σήματα που είναι τοποθετημένα δίπλα στη γραμμή και να ανταποκριθεί σ’ αυτά.

Δεν βλέπετε καθόλου μεγάλες διασταυρώσεις σ’ αυτή τη σιδηροδρομική γραμμή. Επίσης κάθε φορά που κάποια λεωφόρος διασταυρώνεται πάνω από τη σιδηροδρομική γραμμή υπάρχει μια συσκευή ασφαλείας που ανιχνεύει οποιαδήποτε βαριά αντικείμενα μπορεί να πέσουν στη γραμμή. Τότε ενεργοποιείται ο συναγερμός και σταματάει όλα τα τρένα που πλησιάζουν. Η όλη γραμμή επίσης προστατεύεται με φράχτη και από τις δύο μεριές.

Με το Αεροπλάνο ή με το Σιδηρόδρομο;

Το ταξίδι με το ΤΜΤ δεν είναι περισσότερο ακριβό από όσο στα συνηθισμένα τρένα και έχει πολλά πλεονεκτήματα. Για παράδειγμα, οι τιμές του συναγωνίζονται τις τιμές των αεροπορικών γραμμών εσωτερικού. Επίσης όταν θα τελειώσει ολόκληρη η γραμμή το 1983 οι επιβάτες θα μπορούν να ταξιδεύουν από την καρδιά του Παρισιού στην καρδιά της Λυών (426 χιλιόμετρα ή 265 μίλια) μόνο σε δύο ώρες. Προς το παρόν το ταξίδι είναι πολύ πιο μεγάλο με αεροπλάνο, αν υπολογίσουμε και το χρόνο που χρειάζεται για να πας και να γυρίσεις από τα αεροδρόμια.

Επειδή η γραμμή έχει το ίδιο πλάτος όπως και όλο το Ευρωπαϊκό σιδηροδρομικό δίκτυο, δεν είσαι υποχρεωμένος να περιορίσεις το ταξίδι σου στη Λυών, αλλά μπορεί να πας μέχρι τη Γενεύη και στο κοντινό μέλλον, μέχρι τη Λωζάνη (που και οι δύο βρίσκονται στην Ελβετία), τη Γκρενόμπλ ή ακόμη και τη Νίκαια, στη Ριβιέρα. Για τους σταθμούς αυτούς το ΤΜΤ φεύγει από το Παρίσι πάνω στη καινούργια γραμμή και αργότερα περνάει σε παλιότερη γραμμή. Φυσικά πρέπει να επιβραδύνει τη ταχύτητα του, αλλά οπωσδήποτε κάνει λιγότερο χρόνο από το Παρίσι προς τις πόλεις αυτές.

Τρένα Μεγάλης Ταχύτητας σε Άλλες Χώρες

Σύμφωνα με την έρευνα που γίνεται στον τομέα αυτό σε όλο τον κόσμο, φαίνεται ότι η σιδηροδρομική συγκοινωνία πολύ απέχει από την παλαίωσή της. Η ενεργειακή κρίση έδωσε στους σιδηροδρόμους παράταση ζωής, γιατί η επάρκεια σε καύσιμα είναι υψηλότερη απ’ ότι σε κάθε άλλη μορφή χερσαίας μεταφοράς. Η Γερμανία βελτιώνει την κύρια σιδηροδρομική της γραμμή, στην οποία ήδη αρκετά τρένα ταξιδεύουν με ταχύτητα 200 χιλιόμετρα (125 μίλια) την ώρα. Η Ιταλία επίσης έχει μια ταχεία νέα γραμμή που ονομάζεται Ντιρετίσιμα, που συνδέει τη Ρώμη και τη Φλωρεντία.

Στη Μεγάλη Βρετανία το πρόβλημα έχει προσεγγιστεί από μία διαφορετική γωνία, επειδή το γρήγορο επιβατικό τρένο σχεδιάστηκε για να ταξιδεύει πάνω στις γραμμές που ήδη υπάρχουν. Οι Βρετανοί ερευνητές βρήκαν τη λύση στο τρένο που γέρνει όπως το μοτοσακό στις στροφές, και έτσι αυξήθηκε η μέγιστη ταχύτητα από 20 μέχρι το 40% σε όλα τα γρήγορα τρένα που χρησιμοποιούνται τώρα σ’ αυτές τις σιδηροτροχιές.

Η Ιαπωνία κατά κανένα τρόπο δεν βρίσκεται πιο πίσω, γιατί σχεδιάζει να επεκτείνει το σιδηροδρομικό της δίκτυο με τα τρένα μεγάλης ταχύτητας Σινκανσέν, που ήδη ταξιδεύουν με 210 χιλιόμετρα (130 μίλια) την ώρα. Έχοντας αντιμετωπίσει τα προβλήματα με το κλίμα στις ψυχρότερες περιοχές, έφτασαν να επινοήσουν ένα σύστημα που ρίχνει πάνω στις τροχιές ζεστό νερό για να μη σταματάει το τρένο.

Αλλά, προς το παρόν, η Γαλλία είναι εκείνη η οποία κατέχει το παράσημο για το πιο γρήγορο επιβατικό τρένο του κόσμου. Έτσι αν έρθετε στη Γαλλία κάποια μέρα και επιθυμείτε να πάτε προς τα νότια, είτε για δουλειά είτε για τουρισμό, παρακαλούμε μην ξεχάσετε ότι μπορείτε να πετάξετε προς τη Λυών—πάνω σε τροχούς!

[Υποσημειώσεις]

[Χάρτης/Εικόνα στη σελίδα 16, 17]

(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)

ΠΑΡΙΣΙ

ΝΤΙΖΟΝ

ΛΥΩΝ