Θηλασμός—Η Στοργική «Θυσία» μιας Μητέρας

Ο ΣΥΖΥΓΟΣ μου κι εγώ έπρεπε να πάρουμε αποφάσεις. Σε λίγο θα είχαμε το πρώτο μας μωρό! Αλλά η επικείμενη αυτή γέννα αύξησε τον αριθμό των προβλημάτων που χρειαζόταν να λυθούν. Θα τρέφαμε το παιδί μας με «φυσική» τροφή; Θα ήταν ο σύζυγός μου στην αίθουσα τοκετού μαζί μου; Ποιο μαιευτήριο θα διαλέγαμε; Ο κατάλογος των ζητημάτων στα οποία έπρεπε ν’ αποφασίσουμε αυξανόταν συνεχώς.

Μια απόφαση ιδιαίτερα, όμως, μου έφερε μεγάλη χαρά—η απόφαση να θηλάσω το μωρό μου. Τώρα ίσως να ενδιαφέρεστε για το πώς και γιατί πήραμε αυτή την απόφαση—και γιατί είμαι τόσο χαρούμενη που την πήραμε.

Πρώτα απ’ όλα, διάβασα αρκετά βιβλία πάνω στο θέμα και συζήτησα με πολλές φίλες μου που θήλαζαν ή είχαν θηλάσει στο παρελθόν τα παιδιά τους. Έμαθα ότι οι περισσότεροι γιατροί και οι παιδίατροι συμφωνούν ότι το γάλα της μητέρας είναι ένας ανώτερος τρόπος διατροφής όχι μόνο από την άποψη των θρεπτικών ουσιών, αλλά και από τη συναισθηματική άποψη επίσης. Μελέτησα τις αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα μιας γυναίκας στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Ο σύζυγός μου κι εγώ παρακολουθήσαμε μαζί ακόμη και μαθήματα για τη γέννηση του παιδιού.

Η Προσαρμογή

Τα συγγράμματα που διάβασα στο σπίτι με βοήθησαν ν’ αποκτήσω μια πιο ρεαλιστική εικόνα για το πώς θα ήταν ο θηλασμός του παιδιού· ότι είναι μια μεγάλη υπόθεση. Είναι ένα μέρος από την ανατροφή του παιδιού που η σύζυγος δεν μπορεί να αναθέσει ούτε ακόμη και στον πιο τρυφερό σύζυγο! Παρ’ όλ’ αυτά, ο σύζυγός μου κι εγώ το συζητήσαμε ξανά το θέμα και αποφασίσαμε ότι το παιδί μας θα έπρεπε να τραφεί αποκλειστικά και μόνο με θηλασμό.

Ποτέ δεν θα ξεχάσω την εμπειρία του να έχω το πρώτο μας παιδί. Όταν πέρασαν οι πόνοι της γέννας, ο γιατρός μου παρουσίασε ένα καινούργιο άτομο—μια κόρη! Εξέτασα κάθε μικρό δαχτυλάκι του χεριού και του ποδιού προτού η νοσοκόμα το πάρει για να το καθαρίσει. Για να είμαστε ειλικρινείς, ήμουν λιγάκι ανήσυχη για το πώς θα ήταν το πρώτο της θήλασμα. Είχα ακούσει ότι μερικά μωρά αληθινά δεν έχουν κανένα ενδιαφέρον για το πρώτο τους φαγητό και μέχρι που φτάνουν να τα πάρει ο ύπνος στην αγκαλιά της μητέρας.

Ωστόσο δεν συνέβη αυτό στην περίπτωση της κόρη μας. Με μεγάλη μου έκπληξη είδα πόσο δυνατό ήταν το ένστικτό της θηλασμού. Δοκίμασα λίγο πόνο. Αλλά συνήθισα σ’ αυτόν και διαπίστωσα ότι το θήλασμά της κάθε φορά που το ζητούσε, και όχι σε προγραμματισμένο χρόνο, δεν άφηνε τα στήθη μου να φουσκώνουν, πράγμα που μπορεί ν’ αποτελέσει πρόβλημα για τις νέες μητέρες.

Χρειάζονται λίγες μέρες μετά τη γέννα του μωρού για να κατεβάσουν γάλα τα στήθη. Αλλά για το μωρό δεν υπάρχει πρόβλημα, εφόσον παίρνει τη διατροφή του από το κίτρινο υγρό που ονομάζεται πρωτόγαλα και το οποίο παράγει στο μεταξύ το σώμα. Όπως λέει το βιβλίο Θηλάστε το Μωρό Σας, το πρωτόγαλα «παίζει ιδιαίτερα ζωτικό ρόλο στην προστασία του μωρού από ασθένειες. Το πρωτόγαλα περιέχει αντισώματα για ασθένειες και ιδιαίτερα αντισώματα μολυσματικών ασθενειών, τα οποία έχει ανακαλυφθεί ότι χρησιμοποιούν τα μωρά και που τα προστατεύουν από ειδικές ασθένειες στη διάρκεια των πρώτων έξι μηνών της ζωής, είτε θηλάσουν είτε όχι μετά από τις πρώτες λίγες μέρες.»

Η γνώση αυτή είναι μια απαιτούμενη ενθάρρυνση για να θηλάσεις το μωρό σου γιατί, τελείως ειλικρινά, κατά καιρούς αισθανόμουν αληθινό δέος για τον επόμενο θηλασμό. Ο γιατρός μου με συμβούλευσε να βάζω στα στήθη μου καθαρή λανολίνη στο διάστημα ανάμεσα στους θηλασμούς. Προσωπικά, βρήκα ότι είναι καλύτερο να «πονάς και να το αντέχεις» μέχρις ότου το συνηθίσει το σώμα σου. Ευτυχώς ποτέ δεν μάτωσε το στήθος μου, αν και αυτό συμβαίνει σε μερικές γυναίκες. Και οι γυναίκες που έχουν λευκό δέρμα συνήθως έχουν μεγαλύτερη δυσκολία στην προσαρμογή, γιατί συχνά το δέρμα τους είναι λιγάκι πιο τρυφερό. Απαιτεί αποφασιστικότητα σ’ αυτές τις περιπτώσεις για να συνεχίσεις το έργο του θηλασμού.

Επίσης πρέπει να συνηθίσεις στον τρόπο με τον οποίο το σώμα αντικαθιστά συνεχώς το γάλα που παίρνει το μωρό. Την πρώτη φορά που η κόρη μου κοιμήθηκε για παρατεταμένο χρονικό διάστημα, ένιωσα τόσο πόνο ώστε έπρεπε να πάω και να βγάλω λίγο γάλα από τα στήθη μου μόνη μου. Αλλά συνήθως μέσα στις πρώτες τέσσερις ως έξι εβδομάδες, μωρό και μητέρα προσαρμόζονται η μια στο άλλο και το γάλα ρέει «φυσιολογικά» από εκεί και μετά.

Πρέπει να ομολογήσω ότι πολλές φορές σχεδόν υπέκυψα στον πειρασμό να ταΐσω το μωρό μου με μπιμπερό. Το νεογέννητο πρέπει να τρέφεται σχεδόν όλο το εικοσιτετράωρο. Αυτό σήμαινε ότι δεν έμενε καιρός για να ξεκουράζομαι. Και όταν πρέπει να σηκώνεσαι γύρω στα μεσάνυχτα για να ταΐσεις το μωρό, μερικές φορές εύχεσαι να υπήρχε και κάποιος άλλος που θα το έτρεφε εκτός από εσένα. Αλλά είχα πάρει την απόφασή μου ότι δεν θα συμπλήρωνα το γάλα μου με κάποιο έτοιμο παρασκεύασμα. Και έτσι βρήκα ότι ήταν καλύτερο να μην έχω καν κάποιο ξένο γάλα στο σπίτι.

Βέβαια, οι τρίτοι άνθρωποι, με όλες τους τις καλές προθέσεις, κατά καιρούς προσφέρουν αυτοπροαίρετη «βοήθεια» λέγοντας: «Ίσως το γάλα σου είναι πολύ αδύνατο» ή «Πώς ξέρεις ότι διατρέφεται καλά, αφού δεν ξέρεις πόσο ακριβώς γάλα πίνει;» Ή ακόμη, «Ίσως το γάλα σου είναι πολύ πλούσιο.» Όμως, στο βαθμό που το μωρό κερδίζει ικανοποιητικό βάρος και έχει φυσιολογικές αντιδράσεις, και η ίδια η μητέρα έχει καλή υγεία και έχει ένα σωστό και ισορροπημένο διαιτολόγιο, μπορεί να είναι βέβαιη ότι το γάλα της είναι η τέλεια τροφή για το μωρό της.

Ο Πρώτος Μας Χωρισμός

Το πρώτο μου ταξίδι έξω από το σπίτι από τότε που απόκτησα το μωρό και μετά ήταν μέχρι το παντοπωλείο. Όταν επέστρεψα βρήκα Μπαμπά και μωρό να με περιμένουν στο παράθυρο και οι δυο πολύ αναστατωμένοι! Αν και είχα βγάλει από το στήθος μου αρκετό γάλα για την περίπτωση που θα το χρειαζόταν το μωρό στο μεταξύ, δεν είχα υπολογίσει ότι θα μπορούσε όλο αυτό το γάλα να χυθεί κατά λάθος κάτω. Ούτε και ο Μπαμπάς το είχε υπολογίσει. Αμέσως αποφάσισα ότι στη διάρκεια των πρώτων έξι μηνών, ή τουλάχιστον μέχρις ότου θα μπορούσε η κορούλα μου να τρώει στερεή τροφή, δεν θα έπρεπε να αποχωρίζομαι το μωρό μου περισσότερο από λίγες ώρες.

Παρ’ όλ’ αυτά, το να παίρνεις το μωρό σου έξω στους άλλους ανθρώπους έχει τα δικά του προβλήματα. Συχνά το μωρό αποφασίζει να φάει σε μέρος που δεν περιμένεις ότι θα θέλει να το κάνει αυτό, πράγμα που ασφαλώς σε φέρνει σε αμηχανία. Μερικές μητέρες είναι αρκετά διακριτικές σχετικά με το θηλασμό των μωρών τους ώστε να αποφεύγουν να προσβάλουν τους άλλους. Μερικά μωρά, όμως, φαίνεται ότι απεχθάνονται να καλύπτονται στη διάρκεια του θηλασμού τους. Η μητέρα ίσως θα πρέπει να αποσυρθεί και να καθίσει μόνη της κάπου μέχρις ότου ικανοποιηθεί το μωρό της.

Αξίζει η Θυσία

Προφανώς, η απόφαση να θηλάσει κανείς το παιδί του είναι σοβαρή. Συνεπάγεται μια μεγάλη θυσία. Για μένα, όμως, τα πλεονεκτήματα ξεπέρασαν τα μειονεκτήματα. Θυμάμαι, για παράδειγμα, μια φίλη μου που είχε αποκλειστεί από την κυκλοφοριακή συμφόρηση. Ποτέ δεν θα ξεχάσει πόσο απελπισμένη αισθανόταν να κάθεται στο αμάξι, ανίκανη να ταΐσει το μωρό της που έκλαιγε. Το μωρό της, βλέπεις, είχε συνηθίσει στο μπιμπερό. Πόσο επιθυμεί να είχε θηλάσει το παιδί της! Φυσικά, σε μερικές περιπτώσεις το μπιμπερό μπορεί να συνιστάται, ιδιαίτερα αν η μητέρα έχει κάποια σοβαρή ασθένεια ή είναι τοξικομανής.

Ο θηλασμός έχει κι άλλα πλεονεκτήματα. Ποτέ δεν σε νοιάζει μήπως τελειώσει το γάλα. Όσο περισσότερο χρειάζεται το μωρό, τόσο περισσότερο γάλα παράγεται, καθώς περνούν οι εβδομάδες. Δεν χρειάζεται να αποστειρώνεις τα μπουκάλια. (Αναρωτιέμαι πόσοι γονείς έχουν τυχαία σπάσει ή ρίξει το τελευταίο μπιμπερό στις 2 η ώρα το πρωί και στην κυριολεξία άρχισαν να κλαίνε πάνω από το χυμένο γάλα.) Ούτε χρειάζεται να σπαζοκεφαλιάζεις για να αλλάζεις συσκευάσματα προκειμένου ν’ ανταποκριθείς στις ανάγκες του μωρού σου που μεγαλώνει. Μπορείς να έχεις την πεποίθηση ότι το μωρό αποκτάει τη σωστή του διατροφή, καθώς εσύ διατηρείς ένα σωστά ισορροπημένο διαιτολόγιο και πίνεις αρκετά υγρά.

Ωστόσο, νομίζω ότι το μεγαλύτερο πλεονέκτημα είναι ο τρόπος που συμβάλλει αυτό στη στενή σχέση σου με το παιδί σου. Το συνεχές άγγιγμα, η προσοχή και η στοργή ανάμεσα στη μητέρα και στο παιδί είναι αναντικατάστατα.

Αλλά δεν νομίζω ότι θα μπορούσα να το είχα κάνει αυτό χωρίς τη στοργική συνεργασία και την ενθάρρυνση του συζύγου μου. Μερικοί σύζυγοι φαίνεται να απεχθάνονται την αδιάκοπη προσοχή που δίνει η μητέρα στο νεογέννητό της. Και το να έχεις ένα μωρό περιορίζει αποφασιστικά τις δραστηριότητές σου. Μερικά εστιατόρια, για παράδειγμα, το καθιστούν σαφές ότι τα παιδιά δεν είναι ευπρόσδεκτα. Έτσι ένας σύζυγος που ρωτάει ανυπόμονα. «Πότε πρόκειται να απογαλακτίσεις το μωρό;» μπορεί να αποθαρρύνει τη σύζυγό του. Αλλά όταν τη βοηθάει, για παράδειγμα, φέρνοντας το μωρό στη σύζυγό του για να το ταΐσει, ή βοηθάει να αλλάξει τις πάνες, γίνεται αγαπητός στη σύζυγό του.

Γι’ αυτό στρέφομαι με χαρά στο παρελθόν στην πείρα που είχα. Για μένα, οι χαρές και οι υπέροχες αναμνήσεις του θηλασμού του μωρού μου ξεπερνούν κατά πολύ οποιεσδήποτε θυσίες έκανα.—Από συνεργάτη.