Ένα Θαυμαστό Δώρο—Η Φωνή Σας

‘Μέσα στο αναπνευστικό σας σύστημα υπάρχουν όλα τα αναγκαία συστατικά πολλών μουσικών οργάνων. Το διάφραγμα σας είναι μια μεμβράνη παλμικών δονήσεων. Οι φωνητικές σας χορδές, που πάλλονται όταν μιλάτε ή τραγουδάτε, είναι χορδές βιολιού. Το αναπνευστικό σας σύστημα, που επιτρέπει το πέρασμα του αέρα από τα πνευμόνια μέσα από την τραχεία, τον λάρυγγα, τη μύτη, τα δόντια και τα χείλια, παράγει τους ήχους των πνευστών οργάνων. Το σώμα σας περιέχει μια ολόκληρη ορχήστρα’.

Η δασκάλα μας της φωνητικής, αρθρώνοντας τις λέξεις πάρα πολύ όμορφα και σε πολύ ωραίους τόνους, μας μιλάει πάντα με αυτόν τον τρόπο. ‘Να σκέφτεστε ότι η φωνή σας είναι ένα απαράμιλλο μουσικό όργανο καθώς εξερευνούμε μερικές από τις περίπλοκες λειτουργίες που έχουν να κάνουν με την παραγωγή της’. Μας δείχνει μια μεγάλη φωτογραφία στον τοίχο.

Προστατευμένα από τον θώρακα είναι τα δυο πνευμόνια που μοιάζουν με σφουγγάρια. Είναι απομονωμένα από το υπογάστριο από κάτω τους, με ένα θολωτό μυ, το διάφραγμα. ‘Το διάφραγμα’. Παίρνει βαθιά ανάσα και πιέζει με τα δάχτυλα της το διάφραγμα της. ‘Πιάστε το οι ίδιοι’, ξεφυσά. Αισθανθείτε το διάφραγμα σας να διευρύνεται όταν ανασαίνετε βαθιά. Είναι σημαντικό να γνωρίζετε πού βρίσκεται το διάφραγμα σας και τι είναι αυτό’.

Όταν εισπνέουμε, μας λέει η δασκάλα, ότι, το διάφραγμα μας πηγαίνει προς τα κάτω και διευρύνεται οριζόντια. Ταυτόχρονα, οι μύες που βρίσκονται ανάμεσα στις πλευρές σηκώνονται και ανοίγουν το θώρακα μπρος και πίσω. Η πίεση του αέρα μέσα στα πνευμόνια μας χαμηλώνει. Ο εξωτερικός αέρας εισέρχεται. Έχουμε εισπνεύσει.

Κατόπιν το διάφραγμα ηρεμεί. Τα όργανα που βρίσκονται κάτω απ’ αυτό πιέζουν προς τα πάνω. Οι μύες τού θώρακα ηρεμούν. Οι πλευρές πιέζουν προς τα μέσα. Τα πνευμόνια συμπιέζονται. Ο αέρας εξαναγκάζεται να βγει. Έχουμε εκπνεύσει.

Με ποιον τρόπο αυτός ο εκπνεόμενος αέρας παράγει φωνητικούς ήχους;

‘Όταν ο γιατρός εξετάζει το εσωτερικό τού στόματος σας με τον καθρέφτη του’, λέει η δασκάλα μας, ‘κοιτάζει βαθιά μέσα στο κοίλωμα του λαιμού σας ένα είδος τριγώνου. Οι δυο πλευρές του περιβάλλονται από μεμβράνες που στέκονται ανεξάρτητα απ’ αυτόν και αποκαλούνται φωνητικές χορδές. Αυτές δονούνται στη διάρκεια της αναπνοής. Ο ήχος που προξενούν είναι η φωνή σας. Αυτό το τριγωνικό όργανο είναι το κουτί της φωνής σας, ο λάρυγγας σας’.

Το μήκος και το πλάτος των ατομικών μας φωνητικών χορδών είναι υπόλογα εν μέρει για τη διαφορά της φωνής που υπάρχει από το ένα στο άλλο άτομο. Οι χορδές μπορούν να προσαρμοστούν για να υπάρχει ποικιλία στον τόνο της φωνής. Ο όγκος τής φωνής εξαρτάται από το πώς αυξάνουμε τις παλμικές δονήσεις. Μιλάμε και αναπνέουμε χωρίς συνειδητή προσπάθεια. Αλλά όσο περισσότερο κατανοούμε αυτή την υπέροχα σχεδιασμένη «βαλβίδα», και πώς εξυπηρετείται από το όλο μας αναπνευστικό σύστημα, τόσο καλύτερα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και να ελέγξουμε τη φωνή μας.

Είναι η φωνή σας από φύση της ευχάριστη για να ακούγεται; Δονείται; Είναι ηχηρή; Έχει διακύμανση; Αν της λείπει κάποια από τις επιθυμητές ιδιότητες ή αν έχει κάποιο ελάττωμα από κάποιο δυσάρεστο χαρακτηριστικό, υπάρχουν πιθανότητες ότι με συνειδητή προσπάθεια μπορείτε να κάνετε βελτιώσεις. Ο έλεγχος της φωνής περιλαμβάνει τον έλεγχο της αναπνοής, τη στάση του σώματος και τη συνειδητή εξάσκηση των ζωτικών περιοχών των μυών στο πρόσωπο, στο σαγόνι, στη γλώσσα, στα χείλια, στο λαιμό, στους ώμους, στην πραγματικότητα σε όλο το σώμα.

Για παράδειγμα, η ένταση που δημιουργείται στο λάρυγγα από ένα άκαμπτο σαγόνι ή τους μύες τού λαιμού ή των ώμων, μπορεί να διαστρέψει την ποιότητα του τόνου. Αν εδώ υπεισέλθει και εσφαλμένη αναπνοή και κακή στάση του σώματος, η φωνή σας μπορεί να βγαίνει άσχημη με διάφορους τρόπους.

Αναπνοή με το Διάφραγμα

Για καλή «ενορχήστρωση» χρειάζεται προσοχή σ’ όλο το αναπνευστικό σύστημα. Αλλά ας αρχίσουμε με το ρόλο τού διαφράγματος. Στην κανονική αναπνοή εισπνέουμε γύρω στο μισό κιλό αέρα, γύρω στο ένα όγδοο της ικανότητας των πνευμονιών μας. Πώς μπορούμε να αξιοποιήσουμε την υπόλοιπη ικανότητα;

Πρέπει κατά γράμμα να φτάσουμε στο βάθος των πνευμονιών. Δηλαδή, πρέπει να αναπνεύσουμε βαθιά κάτω προς τον πυθμένα των πνευμονιών. Οι ευρύτερες περιοχές των πνευμονιών επεκτείνονται κάτω από το θώρακα. Η διεύρυνση του στήθους και το φούσκωμα των ώμων δε βοηθάει και πολύ τη βαθιά ανάσα. Βαθιά ανάσα σημαίνει να αισθανόμαστε την περιοχή στα μέσα του διαφράγματος μας να φουσκώνει αρχικά, ενώ η περιοχή τού στήθους απλώς επεκτείνεται μαζί της. Αυτή είναι η ανάσα του διαφράγματος. Ο αέρας είναι ελεύθερος να φτάσει στη βάση των πνευμονιών και να παραμένει εκεί σαν εφεδρεία αναπνοής, επιτρέποντας μια ήρεμη, ισορροπημένη ροή τού αέρα μέσα και έξω. Επειδή κάθεται πάνω σ’ αυτό το απόθεμα του αέρα σαν μαξιλάρι, το διάφραγμα μπορεί να ανεβοκατεβαίνει ελεύθερα. Το αέρινο αυτό μαξιλάρι βοηθάει να κινείται ελεύθερα το εσωτερικό πάνω σώμα. Όμως, για να καταφέρουμε να έχουμε το μαξιλάρι αυτό, πρέπει να διατηρούμε μια σωστή όρθια στάση. Η σωστή στάση μπορεί να απαιτήσει μερικές ασκήσεις.

Η Μπερνίς Λορέν, στο βιβλίο της Αποτελεσματική Ομιλία, λέει ότι η άσκηση για σωστή στάση και ομιλία είναι εκπληκτικά όμοια με εκείνη «που συστήνουν τα περιοδικά ομορφιάς για τα διπλοσάγωνα, για την κακή μορφή των ώμων» κλπ. Το αρχικό της μάθημα για τη σωστή γραμμή τού σώματος και τη σωστή αναπνοή απαιτεί, όχι προσπάθεια, αλλά απλώς «απελευθέρωση». «Αφήστε το κεφάλι να πέσει προς τα εμπρός και ξαναανορθώστε το οχτώ φορές από το σημείο στο οποίο η βάση τού κρανίου συναντάει τη σπονδυλική στήλη». Μετά αφήστε το να πέσει ακόμη πιο εμπρός από τη σύνδεση του λαιμού και των ώμων· κατόπιν αφήστε το κεφάλι και το πάνω μέρος τού στήθους να πέσει προς τα εμπρός από το σημείο μεταξύ των ωμοπλατών· κατόπιν αφήστε το κεφάλι και το θώρακα να πέσουν από τη μέση και κάτω· κατόπιν αναπηδήστε στο σώμα σας, κρεμώντας το χαλαρά, στα γόνατα· και τελικά γυρίστε στην όρθια στάση αρχίζοντας από τους αστραγάλους, κατόπιν τα γόνατα, τους μηρούς, μέχρι να έρθει σε τέλεια όρθια στάση, ξετυλίγοντας κάθε σπόνδυλο στη σπονδυλική στήλη.

Ένας άριστος τρόπος για να ηρεμήσετε το σαγόνι και τους μύες τού προσώπου είναι να χαμογελάτε ελεύθερα. Να κρατάτε τη γλώσσα μαλακή και κάτω προς τα πίσω. Να σκέφτεστε ότι η γλώσσα συνδέεται και επεκτείνεται από το διάφραγμα. Αυτό χαλαρώνει την ένταση στους μύες του σαγονιού, του λαιμού και των ώμων.

Τα Χείλια και η Γλώσσα

Κάτι ιδιαίτερο για τη γλώσσα. Είναι το πιο δραστήριο μέλος στη δημιουργία της ομιλίας. Είναι μια πολύπλοκη μάζα από μύες. Μπορεί να κινηθεί προς πολλές κατευθύνσεις, να πάρει πολλά σχήματα. Μπορεί να προσαρμοστεί σε μια διαφορετική θέση για κάθε ένα φωνήεν, και σχηματίζει τα περισσότερα από τα μισά σύμφωνα.

Αυτό, όμως, δε σημαίνει ότι τα χείλια παραμένουν άκαμπτα και ακίνητα. Το πάνω χείλι ιδιαίτερα θα πρέπει να κάνει συνεχείς γυμναστικές ασκήσεις, διαμορφώνοντας καμάρες, κύκλους, διευρύνσεις, τώρα προς τα έξω, κατόπιν προς τα μέσα. Οι κινήσεις των χειλιών ολοκληρώνουν ή αποτελειώνουν πολλά φωνήεντα. Τα χείλια είναι το «άκρο μιας τρομπέτας», που σχηματίζει τους τελικούς τόνους αρκετών συμφώνων. Κι αυτά, επίσης, πρέπει να είναι χαλαρά, ευκίνητα και εύκαμπτα.

Η Δημιουργία τής Ηχηρότητας

Όταν έχουμε τη σωστή στάση στο σώμα έτσι ώστε να ανασαίνουμε ελεύθερα και εύκολα, βαθιά μέσα στο διάφραγμα, ας ελέγξουμε για να βεβαιωθούμε ότι δεν εμποδίζουμε με κάποιον άλλο τρόπο την παραγωγή τής φωνής μας. Σχεδιάζουμε την ‘ανάσα του διαφράγματος’. Το σαγόνι, ο λαιμός και οι ώμοι είναι τελείως χαλαρωμένοι. Αρχίζουμε απελευθερώνοντας την ανάσα, κάνοντας έναν ήχο χχχχχχχχ, κατόπιν τον συνδυάζουμε με έναν ήχο μμμμμμμμ. Φανταστείτε ότι το χχχμμμ περνάει όλο το δρόμο μέσα από τον λάρυγγα και πάνω από τον ουρανίσκο, μέσα από τη γέφυρα της μύτης. Τα δάχτυλα ανιχνεύουν ελαφρά τις παλμικές δονήσεις στο κλειδοκόκαλο, στο λάρυγγα, στην περιοχή τής μύτης. Παράγουμε ηχηρότητα.

Όπως μας δείχνει με παράδειγμα τη δική της δονούμενη φωνή η δασκάλα μας της φωνητικής, ‘Μια ελεύθερη και ευχάριστη φωνή είναι η ενορχήστρωση όλου του σώματος που φτιάχνει την ομιλία. Ο ιδιοκτήτης του οραματίζεται τη δράση τού διαφράγματος σαν να ήταν προσαρμοσμένο στους μύες τού προσώπου χωρίς να υπάρχει τίποτα μεταξύ των δύο. Μιλάει απευθείας από το διάφραγμα’.

Το θαυμαστά πολύπλοκο φωνητικό μας σύστημα μπορεί να ενσωματώσει τις αρχές που βρίσκονται πίσω από την όλη παράταξη των μουσικών οργάνων. Αλλά κάθε ανθρωποποίητο όργανο είναι ένα προϊόν σχεδιασμού. Θα ήταν λογικό να σκεφτούμε ότι η φωνή μας προήλθε χωρίς να υπάρχει κάποιος Σχεδιαστής; «Ποιος δίνει στον άνθρωπο το στόμα του;» ρώτησε κάποτε ο Ιεχωβά έναν άνθρωπο και κατόπιν απάντησε, «Εγώ». Η φωνή μας και η ικανότητα να επικοινωνούμε μέσω ομιλίας είναι πράγματι ένα θαυμαστό δώρο από το Θεό. (Έξοδος 4:11, Σημερινή Αγγλική Μετάφραση)—Από συνεργάτη μας.

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 15]

Ένας τρόπος για να ακούει κανείς τον εαυτό του είναι να μιλάει σε μια γωνιά βάζοντας τις χούφτες του στα αυτιά του. Το μαγνητόφωνο θα βοηθούσε ακόμη καλύτερα

[Πλαίσιο/Εικόνες στη σελίδα 14]

ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΒΕΛΤΙΩΣΕΤΕ ΤΗ ΦΩΝΗ ΣΑΣ

Κάντε τη σωστή στάση τού σώματος μια συνήθεια.

Γεμίστε πρώτα το κατώτερο μέρος των πνευμόνων σας. Μη διευρύνετε απλώς το στήθος σας.

Εξασκηθείτε στην ανάσα με το διάφραγμα.

Χαλαρώστε τους μύες του σαγονιού, τού λαιμού και των ώμων.

Κρατήστε τη γλώσσα χαλαρή και κάτω προς τα πίσω. Τα χείλια πρέπει να είναι χαλαρωμένα, εύκαμπτα, ευκίνητα.

Εξασκήστε τη γλώσσα και τα χείλια σας.

[Εικόνα στη σελίδα 13]

ΠΝΕΥΜΟΝΙΑ

ΔΙΑΦΡΑΓΜΑ