Η Απειλή Πυρκαγιάς—Η Αγωνία της Νιγηρίας
Του ανταποκριτή του «Ξύπνα!» στη Νιγηρία
ΚΑΝΕΙΣ δεν ξέρει πώς ακριβώς συνέβη. Ένας νεαρός που ονομαζόταν Κυριάκος και οι δυο φίλοι του συχνά κοιμούνταν σε ένα μικρό φαρμακείο που εργάζονταν. Γύρω στα μεσάνυχτα, ωστόσο, δεν ήταν κοιμισμένοι. Ίσως διάβαζαν, ή απλά συνομιλούσαν, όταν το δωμάτιό τους ξαφνικά βυθίστηκε στο σκοτάδι. Οι κάτοικοι του Λάγος της Νιγηρίας, ωστόσο, είναι συνηθισμένοι στις συχνές διακοπές του ηλεκτρικού ρεύματος. Έτσι ο Κυριάκος προφανώς πήγε ψηλαφώντας μέχρι το μέρος όπου βρίσκονταν τα σπίρτα και τα κεριά και άναψε ένα κερί. Αναμφίβολα η ζέστη του βραδινού έκανε αυτόν και τους φίλους του να κοιμηθούν. Και καθώς κοιμούνταν, το κερί μίκραινε. . .
Μπορεί κανείς να φανταστεί τον τρόμο που πρέπει να αισθάνθηκαν όταν ξύπνησαν απότομα από τη θερμότητα και τον καπνό της πυρκαγιάς που μαινόταν. Οι νεαροί έβαλαν τις φωνές ζητώντας βοήθεια και προσπάθησαν μανιωδώς να ανοίξουν την πόρτα—αλλά ήταν πολύ αργά. Χάθηκαν μέσα στις φλόγες και στους καπνούς από τις χημικές ουσίες που εκρηγνύονταν.
ΤΡΑΓΩΔΙΕΣ όπως αυτή είναι πάρα πολύ κοινές στη Νιγηρία. Ένα παιδί παίζει μ’ ένα σπίρτο, ένας άντρας κοιμάται κρατώντας το τσιγάρο του αναμμένο, ένα πανί αφήνεται κοντά στις φλόγες ενός φούρνου—και ξαφνικά η φιλική φωτιά γίνεται ένας δολοφόνος. Πράγματι, μια σειρά από πυρκαγιές που ξέσπασαν πρόσφατα έχουν καταστρέψει μεγάλα εμπορικά κέντρα σε πολλά μέρη της χώρας. Μεγάλα κτίρια γραφείων έχουν κατακαεί μέχρι το έδαφος, σπίτια έχουν παραδοθεί στις φλόγες και ζωές έχουν χαθεί.
Η αγωνία του έθνους ξεχείλισε τη Δευτέρα 24 Ιανουαρίου 1983 καθώς έγινε παρανάλωμα φωτιάς το NECOM ο Οίκος (Επικοινωνιών της Νιγηρίας με το Εξωτερικό). Το κτίριο αυτό των 37 ορόφων περιείχε μηχανήματα υψηλής τεχνολογίας με ηλεκτρονικούς υπολογιστές—ήταν η καρδιά του συστήματος τηλεπικοινωνιών της Νιγηρίας. Το ελκυστικά σχεδιασμένο αυτό κτίριο, που είναι το πιο ψηλό στη Δυτική Αφρική, και που αποκαλούνταν το καμάρι της Νιγηρίας, τώρα καιγόταν και κάπνιζε καθώς φυσούσε ο χειμωνιάτικος άνεμος χαρμάταν.a
Ο Τζο εργαζόταν σ’ αυτό το κτίριο και θυμάται: «Αμέσως μόλις ξέσπασε η πυρκαγιά γύρω στις 9.30΄ το πρωί, οι εργάτες πανικόβλητοι πήδηξαν από το πέμπτο πάτωμα και έσπασαν τα μέλη τους πάνω στο δρόμο. Ένας πέθανε. Άλλοι εργάτες παγιδεύτηκαν πάνω στην οροφή, καθώς η φωτιά αγκάλιαζε τον έναν όροφο μετά τον άλλο. Χιλιάδες απελπισμένοι θεατές έκλαιγαν και φώναζαν. Πολλοί προσεύχονταν δυνατά, γονατίζοντας και χτυπώντας τα χέρια τους με απελπισία. Οι πυροσβέστες, που τα εφόδιά τους ήταν ανεπαρκή για ένα τόσο ψηλό κτίριο, δεν μπόρεσαν να κάνουν τίποτα. Οι παγιδευμένοι εργάτες φώναζαν για βοήθεια, απελπισμένοι μέχρις ότου τέσσερα ελικόπτερα του Νιγηριανού Στρατού τους μετέφεραν με ασφάλεια».
«Αρκετά πια», είπαν οι Νιγηριανοί. Άρχισαν να απαιτούν κατασταλτικά μέτρα ενάντια στις φωτιές στα δημόσια κτίρια και ζήτησαν καλύτερα πυροσβεστικά μέσα. Ενώ αυτό ασφαλώς θα βοηθούσε, με δυσκολία θα μπορούσε να εξαλείψει μερικούς από τους βασικούς λόγους για το πρόβλημα αυτό.
Πίσω από την Απειλή της Φωτιάς
Γιατί, λοιπόν, οι φωτιές είναι τόσο κοινές σ’ αυτή τη χώρα; Κατ’ αρχή, υπάρχουν ανασφαλείς συνθήκες ζωής. Οι περισσότερες οικογένειες στις Νιγηριανές πόλεις ζουν σε πολυπληθείς πολυκατοικίες. Μαγειρεύουν σε φούρνους που λειτουργούν με πετρέλαιο, σε διαδρόμους που είναι γεμάτοι με εύφλεκτα υλικά. Οι συχνές διακοπές της ηλεκτρικής ενέργειας εξαναγκάζουν τους ανθρώπους να χρησιμοποιούν κεριά και λάμπες. Αυτοί που μένουν στα σπίτια συχνά συνδέουν πολλές συσκευές σε μια και μόνη μπρίζα. Η υπερφόρτωση αυτή μπορεί να κάνει τα ηλεκτρικά σύρματα να υπερθερμανθούν και έτσι αρχίζει μια φωτιά.
Οι αγορές της Νιγηρίας επίσης είναι υποψήφιες για φωτιά. Όλα αυτά τα συμπλέγματα από ξύλινους πάγκους και καταστήματα είναι γεμάτα με υλικά τα οποία ανάβουν πολύ εύκολα. Παρόμοια τα δημόσια γραφεία όχι μόνο είναι συνωστισμένα και γεμάτα με εύφλεκτα υλικά, αλλά επίσης τους λείπει και το επαρκές πυροσβεστικό υλικό. Οι συνθήκες αυτές είναι επικίνδυνες για φωτιά. Αλλά υπάρχει και ένα άλλο στοιχείο: ο εμπρησμός!
Μερικά από τα δημόσια γραφεία που έχουν κατακαεί περιείχαν πληροφορίες για διεξαγόμενες έρευνες για απάτη. Μερικοί συνεπώς υποστηρίζουν ότι οι φωτιές αυτές προκλήθηκαν από ανθρώπους που ήθελαν να καταστρέψουν τις αποδείξεις που υπήρχαν εις βάρος τους. Η υποψία εμπρησμού ξεσηκώθηκε επίσης και από τις πολλές φωτιές που εμφανίστηκαν στις αγορές, που παρείχαν ευκαιρία για εκτεταμένη διαρπαγή. Ένα κύριο άρθρο της εφημερίδας Νιου Ναϊτζίριαν μιλούσε για «ένα αξιοσημείωτο πρότυπο εκτεταμένων και καταστρεπτικών πυρκαγιών, διαρπαγής και κινητοποίησης του όχλου» στη διάρκεια των πυρκαγιών στις αγορές και έλεγε: «Όλες οι ενδείξεις δείχνουν το γεγονός ότι οι φωτιές αυτές στις αγορές μπήκαν από πολύ οργανωμένες συμμορίες εγκληματιών».
Έτσι υπάρχει πάντα η απειλή της φωτιάς. Αλλά υπάρχει τίποτα που μπορούν να κάνουν οι Νιγηριανοί για να μειωθεί αυτή η απειλή; Ναι, και μερικές από τις υποδείξεις στο πλαίσιο (της σελίδας 16) μπορούν να αποδειχθούν πρακτικές και στο μέρος που κατοικείτε εσείς.
Υποβοηθητικές υποδείξεις για την πετυχημένη αντιμετώπιση μιας φωτιάς έγιναν και στο τεύχος του Ξύπνα! της 8ης Φεβρουαρίου 1981. Δύο εργάτες στο Σπίτι NECOM, ο Τζο και ο Μπόουζ, χρησιμοποίησαν τις πληροφορίες που ήταν γραμμένες εκεί. Ο Τζο, ο οποίος εργαζόταν στον ένατο όροφο, θυμάται: «Όταν ένας νεότερος αξιωματούχος μού ανέφερε ότι το κτίριο είχε πιάσει φωτιά, άνοιξα την πόρτα μου και είδα τους ανθρώπους να τρέχουν κάτω στα σκαλοπάτια με σύγχυση. Τώρα σκεφτόμενος πώς να ξεφύγω, θυμήθηκα αυτά που είχα διαβάσει στο Ξύπνα! Θυμήθηκα ότι θα έπρεπε να προσπαθήσω να παραμείνω ήρεμος και να μην πανικοβληθώ, ότι δεν θα έπρεπε να χρησιμοποιήσω τους ανελκυστήρες, αλλά θα έπρεπε μάλλον να κάνω χρήση της σκάλας έκτακτης ανάγκης, επειδή οι ανελκυστήρες θα μπορούσαν να γίνουν εύκολα παγίδα φωτιάς. Επίσης, είχα ήδη εξοικειωθεί με τις σκάλες και τις εξόδους κινδύνου. Μπήκα στη σκάλα διαφυγής, αλλά όταν έφτασα στον έκτο όροφο, ο καπνός με εμπόδιζε να προχωρήσω. Θυμήθηκα ότι υπήρχε μια ράμπα για τα φορτηγά αυτοκίνητα, η οποία πήγαινε από το πίσω μέρος του κτιρίου, και έτσι πήρα αυτό το δρόμο και ξέφυγα».
Ο Μπόουζ είχε μια παρόμοια πείρα: «Όταν ανακάλυψα ότι από τις σκάλες ανέβαινε καπνός στο 14ο όροφο όπου βρισκόταν το γραφείο μου, ειδοποίησα τους συνεργάτες μου και, αφήνοντας τα υπάρχοντά μας πίσω, αρχίσαμε να ψάχνουμε για κάποιο δρόμο να ξεφύγουμε. Οι άνθρωποι έτρεχαν κάτω στις σκάλες και πηγαινοέρχονταν άσκοπα σε κατάσταση πανικού. Επειδή ήξερα ήδη το σχέδιο των εξόδων, φώναξα στους άλλους, ‘Ας πάμε από εδώ!’ Έτσι πολλοί από εμάς μπορέσαμε να φτάσουμε στο ισόγειο».
Ευτυχώς, μόνο δυο άνθρωποι πέθαναν στη φωτιά, κυρίως επειδή το κτίριο είχε πολλές εξόδους και, κατ’ αρχήν, η φωτιά περιορίστηκε μόνο σε μία πτέρυγα. Τα θύματα, ωστόσο, ήταν από εκείνους που δεν ήξεραν τι να κάνουν.
Μην κάνετε και εσείς το ίδιο λάθος. Οι φωτιές, χωρίς αμφιβολία, θα συνεχίσουν να προκαλούν οδύνη στους ανθρώπους της Νιγηρίας, καθώς και σε πολλά μέρη του κόσμου. Αλλά η απειλή της πυρκαγιάς μπορεί να μειωθεί πάρα πολύ αν λάβετε λογικά μέτρα για να προστατέψετε τον εαυτό σας και την οικογένειά σας.
[Υποσημειώσεις]
a Ο «χαρμάταν» είναι ένας ξερός χειμωνιάτικος άνεμος που προέρχεται από την Έρημο της Σαχάρας προς τις δυτικές ακτές.
[Πλαίσιο/Εικόνες στη σελίδα 16]
Πρόληψη Πυρκαγιών και Αποτελεσματική Αντιμετώπισή Τους
Τα δωμάτια και οι διάδρομοι που έχουν εύφλεκτες ύλες είναι χώροι υποψήφιοι για πυρκαγιά. Να κρατάτε τα χαρτιά, τα βιβλία, και το ρουχισμό τακτοποιημένα στις θέσεις τους. Να απαλλάσσεστε από οποιαδήποτε άχρηστα έπιπλα. Να χρησιμοποιείτε τις ηλεκτρικές συσκευές με προσοχή, χωρίς να υπερφορτώνετε τις μπρίζες. Αν χρησιμοποιείτε ηλεκτρικό σίδερο, φροντίστε ώστε να υπάρχει σιδερένια βάση και να είναι βγαλμένο από την μπρίζα όταν δεν το χρησιμοποιείτε. Τα κεριά είναι οπωσδήποτε επικίνδυνα, αλλά εάν πρέπει να χρησιμοποιηθούν, βεβαιωθείτε ότι τα έχετε βάλει σε κάποια βάση, η οποία δεν πιάνει φωτιά, ότι βρίσκονται μακριά από κουρτίνες και άλλα αντικείμενα που μπορούν να πιάσουν φωτιά. Βεβαιωθείτε, επίσης, ότι τα σβήσατε προτού κοιμηθείτε.
Το κάπνισμα όχι μόνο είναι βλαβερό για την υγεία, αλλά είναι επίσης αιτία πυρκαγιάς. Γι’ αυτό ΜΗΝ ΚΑΠΝΙΖΕΤΕ! «Να θυμάστε», λέει η Βίβλος, «πώς μια απλή σπίθα μπορεί να βάλει φωτιά σε τεράστια δάση». (Ιακώβου 3:5, Γουέιμαουθ) Επίσης, να κρατάτε τα σπίρτα, τη βενζίνη, και άλλα εύφλεκτα υλικά έξω από το πεδίο δράσης των παιδιών. Να τους εξηγείτε πόσο επικίνδυνη μπορεί να είναι μια πυρκαγιά.
Αν ξεσπάσει κάποια πυρκαγιά παρ’ όλες αυτές τις προφυλάξεις, η προετοιμασία εκ των προτέρων μπορεί να σώσει τη ζωή σας. Ίσως να είναι πρακτικό να κάνετε ασκήσεις πυρασφάλειας με την οικογένειά σας. Σχεδιάστε διόδους διαφυγής (και εναλλακτικές λύσεις) από κάθε δωμάτιο μέσα στο σπίτι σας. Επιπρόσθετα, εντυπώστε στην οικογένειά σας ότι αν ξεσπάσει πυρκαγιά, θα πρέπει αμέσως να βγουν από το φλεγόμενο κτίριο. Το να προσπαθεί κανείς να σώσει μερικά υλικά αποκτήματα, μπορεί να αποδειχθεί μοιραίο. Παραμείνετε ήρεμος, και συγκεντρώστε την προσοχή σας στο πώς θα διαφύγετε. Μόλις βρεθείτε έξω, μπορείτε να φωνάξετε ζητώντας βοήθεια.