Πώς Πρέπει να Είναι ο Πυροσβέστης μιας Μεγαλουπόλεως
Αφήγησις σε αρθρογράφο του «Ξύπνα!»
ΠΟΛΛΟΙ μου έχουν πη, «Θα πρέπει να είναι συναρπαστικό να είναι κανείς πυροσβέστης.» Θεωρούν το σκαρφάλωμα στις σκάλες, τη διάσωσι ανθρώπων και τη μάχη με τις φλόγες σαν μια γοητευτική εργασία. Γι αυτό ξαφνιάζονται όταν τους δίνω μια εντελώς διαφορετική άποψι.
Στα δεκαοχτώ μου χρόνια σαν πυροσβέστης της πόλεως της Νέας Υόρκης έχω τρέξει σε χιλιάδες πυρκαϊές. Έχω πηδήσει από τη μηχανή και έχω ορμήσει σε εκατοντάδες καιομένων κτιρίων. Όμως, μέσα σ’ ένα δωμάτιο ή χωλλ γεμάτο καπνό—που δεν το βλέπουν οι άλλοι—δεν υπάρχει γοητεία ή συναρπαστικότης. Εδώ ο πυροσβέστης αγωνίζεται για τη ζωή του και ίσως για τη ζωή των άλλων.
Σκληρή, Επικίνδυνη Εργασία
Συχνά ο καπνός είναι τόσο πυκνός που δεν μπορεί να δει κανείς τίποτε—ένα δυνατό φως μόλις λίγα πόδια μακρύτερα ίσως να είναι μόλις ορατό. Το κάθε τι πρέπει να γίνεται με την αίσθησι της αφής. Είναι ένα απελπιστικό αίσθημα —ψηλαφώντας τυφλά μέσα σ’ ένα άγνωστο κτίριο.
Γρήγορα ο πυροσβέστης ψάχνει και βρίσκει ένα τοίχος και σέρνεται κατά μήκος του. Ψαχουλεύει για σώματα και αναζητεί κάποιο παράθυρο που θα μπορέση να το σπάση για να φύγη ο δηλητηριώδης καπνός. Βήχοντας και πνιγόμενος, αγωνίζεται ν’ αναπνεύση. Μερικές φορές πρέπει να κρατή το κεφάλι του λίγες μόνο ίντσες από το πάτωμα για ν’ αναπνέη. Με κάθε οδυνηρή εισπνοή απορροφά περισσότερο ερεθιστικό καπνό γεμάτο με θανατηφόρο μονοξείδιο του άνθρακος και άλλα δηλητηριώδη αέρια. Τα μάτια του καίνε. Η θερμοκρασία του σώματός του ανέρχεται καθώς η αποπνυκτική θερμότης υποσκάπτει τις δυνάμεις του.
Μερικές φορές ο καπνός και η θερμότης καταβάλλουν τους πυροσβέστες. Τότε πρέπει να συρθούν ή να μεταφερθούν σε ασφάλεια. Μερικοί όμως δεν είναι τόσο τυχεροί—γύρω στους οκτώ Νεοϋορκέζοι πυροσβέσται πεθαίνουν κάθε χρόνο στη γραμμή του καθήκοντος. Οι υπόλοιποι αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο μιας συντομώτερης ζωής λόγω των τοξικών προϊόντων της καύσεως που εισπνέουν κάθε εβδομάδα που περνά. Αφού ακόμη και η συνήθης ατμοσφαιρική μόλυνσις της πόλεως είναι επικίνδυνη στην υγεία, μπορείτε να φαντασθήτε τη βλάβη που υφίστανται οι πυροσβέστες που επανειλημμένως εισέρχονται σε κτίρια τόσο γεμάτα με καπνό που σκοτίζεται ακόμη και η όρασις!
Αλλά εκτός από τους προσωπικούς κινδύνους, υπάρχει και το βαρύ αποκαρδιωτικό αίσθημα που αισθάνεται κανείς όταν φθάση πολύ αργά για βοήθεια. Βρήκα θύματα που είχαν καή τόσο άσχημα ώστε κυριολεκτικά διαμελίσθηκαν στα χέρια μου. Δεν υπάρχει γοητεία στον θάνατο, ή στο να βλέπης θρηνούσες και υστερικές μητέρες να σφίγγωνται στα υπολείμματα των παιδιών τους. Ούτε είναι συναρπαστική η θλίψις στα πρόσωπα εκείνων που έχασαν όλα όσα είχαν. Έχω δη αυτά τα πράγματα επανειλημμένως και είναι κάτι το απελπιστικό.
Τι Μπορεί να Κάμη η Φωτιά
Πιστεύω ότι οι πυροσβέστες έχουν μια εντελώς διαφορετική άποψι για τη φωτιά και τους κινδύνους της απ’ ό,τι έχουν οι άλλοι πολίτες. Γνωρίζομε τι μπορεί να κάμη η φωτιά—πόσο απρόβλεπτη μπορεί να είναι. Έχω δη φωτιές, που σιγόκαιγαν χωρίς καπνό επί ώρες, να ξεσπούν ξαφνικά σε φλόγες και ν’ αγκαλιάζουν ένα δωμάτιο. Έχω βρεθή σε πυρκαϊές που μέσα σε λίγα λεπτά από το άναμμά τους περιτύλιξαν ένα πολυώροφο κτίριο. Έχω δη πώς οι αναθυμιάσεις ενός σιγοκαιομένου στρώματος μπορούν να θανατώσουν. Ακόμη και άνθρωποι που έμεναν πολλά πατώματα επάνω από την πραγματική φωτιά πέθαναν από εισπνοή καπνού!
Θα ήθελα να σας δώσω να καταλάβετε τι μπορεί να κάμη η φωτιά—όχι με την πρόθεσι να σας φοβίσω ή να σας αναστατώσω—αλλά για να μπορέσετε να πάρετε μέτρα να προστατεύσετε τον εαυτό σας και τους προσφιλείς σας. Σκεφθήτε. Οι πυρκαϊές έχουν 12.000 θύματα τον χρόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες μόνο! Σκεφθήτε επίσης τις δεκάδες χιλιάδες ατόμων που επιζούν αλλά με σοβαρά εγκαύματα, και μερικοί μάλιστα ανάπηροι ισοβίως.
Οι στατιστικές είναι ψυχρές και άψυχες. Όταν όμως αναμιγνύεται κανείς προσωπικά, τότε του δημιουργείται μια ανεξίτηλη εντύπωσις. Έχω πολλές αναμνήσεις που δίνουν μια πιο ζωντανή εικόνα για το τι μπορεί να κάμη η φωτιά από την εικόνα που δίνει οποιαδήποτε στατιστική.
Μπορεί να σου Ραγίση την Καρδιά
Πριν από λίγα χρόνια έσπευσα σε μια κλήσι και έφθασα σ’ ένα διαμέρισμα στο Μπρούκλυν όπου φαινόταν ότι όλα είχαν τεθή υπό έλεγχο. Η φωτιά είχε σβύσει. Σχεδόν το μόνο σημάδι φωτιάς ήταν μια μισοκαμένη κουρτίνα. Εν τούτοις το μικρό κοριτσάκι επτά περίπου ετών είχε πάθει εγκαύματα. Αυτή είχε βάλει φωτιά στην κουρτίνα και στην προσπάθειά της να τη σβύση έρριξε κάτω την κουρτίνα και πήρε φωτιά το φόρεμά της. Οι γονείς της έσβησαν τις φλόγες.
Δεν φάνηκε να πιστεύουν ότι το κοριτσάκι τους είχε πάθει σοβαρά εγκαύματα. Όταν όμως την κύτταξα από κοντά, η καρδιά μου έπαψε να χτυπά. Ολόκληρο το εσωτερικό των ποδιών της είχε σοβαρά εγκαύματα καθώς και μέρος της πλάτης της. Είχε πάθει σοκ και δεν αισθανόταν τις αντιδράσεις. Στην πραγματικότητα φαινόταν φυσιολογική. Καθόταν και μάλιστα ζήτησε και της έβαλαν το αγαπημένο της πρόγραμμα τηλεοράσεως. Αισθανόμουν πολύ ανίσχυρος καθώς περίμενα να έρθη το ασθενοφόρο αυτοκίνητο, πολύ αδέξιος και άχρηστος. Το επόμενο πρωί τηλεφώνησα στο νοσοκομείο. Το κοριτσάκι είχε πεθάνει τη νύχτα.
Δεν χρειάζεται πολλή φωτιά—μια στιγμή μόνο απροσεξίας και σε λίγα δευτερόλεπτα μπορεί κανείς να υποστή θανάσιμη βλάβη. Αυτό συμβαίνει τακτικά! Ο κοινός άνθρωπος δεν αντιλαμβάνεται πόσο επικίνδυνη είναι η φωτιά, πόσο γρήγορα εξαπλώνεται.
Σε μια άλλη περίπτωση μόλις είχαμε καθίσει για φαγητό στον πυροσβεστικό σταθμό όταν εσήμανε συναγερμός. Ένα διώροφο σπίτι στο Μπρούκλυν είχε πιάσει φωτιά! Όταν φθάσαμε, η φωτιά είχε περιτυλίξει το μαγειρείο και ολόκληρο τον πρώτο όροφο. Επειδή ήταν μεσημέρι, υποθέσαμε ότι όλοι θα είχαν προφθάσει να βγουν έξω. Αλλ’ αφού σβήσαμε τη φωτιά, ανακαλύψαμε το σώμα ενός αγοριού στο μαγειρείο. Και ύστερα από λίγο, πίσω από το μαγειρείο στο γεμάτο καπνό λουτρό εσκόνταψα επάνω σ’ ένα άλλο νεκρό παιδί. Πόσο γρήγορα τους είχε προλάβει η φωτιά!
Η μητέρα είχε τιμωρήσει τον γυιο της και τον είχε στείλει στο υπνοδωμάτιό του. Η φωτιά άρχισε κάπως από εκεί, αλλ’ αυτή δεν το είχε αντιληφθή ωσότου φάνηκαν οι φλόγες και ο γυιος της ώρμηξε έξω. Η πρώτη της αντίδρασις ήταν ν’ ανέβη επάνω και να βοηθήση να κατέβη κάτω ένας ανάπηρος που ζούσε μαζί τους. Μόλις τον έβγαλε έξω, ο πρώτος όροφος ήδη καιγόταν. Υπέθεσε ότι τα παιδιά της, οκτώ και πέντε ετών περίπου, είχαν βγη επίσης έξω. Τα αναζητούσε. Αλλά προφανώς καθυστέρησαν πολύ ή επανικοβλήθηκαν.
Σήκωσα το σώμα που ήταν στο μαγειρείο και το μετέφερα στο νοσοκομείο απέναντι. Ήταν τόσο πολύ καμμένο ώστε με δυσκολία διετηρείτο ακέραιο. Η μητέρα ήταν έξαλλη. Ο γιατρός κύτταξε τα απανθρακωμένα υπολείμματα και γρήγορα έστρεψε το κεφάλι του συντετριμένος.
Εκείνη την ώρα οι μαθηταί γύριζαν σπίτι για φαγητό. Μερικοί έλεγαν ανήσυχα, «Ε, κυττάξτε φωτιά εκεί πέρα!» Και καθώς πλησίαζαν, «Είναι στο τετράγωνό μου!» Κατόπιν μπόρεσα ν’ ακούω κάποιον να λέγη με ένα εντελώς διαφορετικό και ανήσυχο τόνο, «Ω, είναι το σπίτι μου.» Αυτό πραγματικά με πλήγωσε. Γιατί ο νεαρός αυτός θα μάθαινε τώρα σε λίγο ότι τα μικρότερα αδερφάκια του μόλις είχαν πεθάνει φρικτά. Ποτέ δεν θα ξεχάσω την απόγνωσι που αισθάνθηκα.
Αυτό που με πληγώνει όταν βλέπω αυτές τις τραγωδίες είναι ότι δεν είναι ανάγκη να συμβαίνουν. Θα μπορούσε να αποφευχθούν. Μερικές φορές πρόκειται απλώς για κάποια ανόητη πράξι ή απροσεξία. Μου έρχεται στο νου ένα παράδειγμα, κάτι που είναι πραγματικά μάλλον συνηθισμένο.
Μια μητέρα που έμενε σε μια δημοτική πολυκατοικία πήγε στα μαγαζιά και κλείδωσε τα δύο μικρά της παιδιά, προσχολικής ηλικίας, στο διαμέρισμα. Αναμφιβόλως θα το είχε κάμει πολλές φορές προηγουμένως. Αυτή τη φορά έπιασε φωτιά· πιθανόν ένα από τα μικρά έπαιζε με τα σπίρτα. Όταν φθάσαμε μόνο λίγος καπνός ξέφευγε έξω. Ανεβήκαμε τρέχοντας τις σκάλες προς το διαμέρισμα, αλλά η κλειδωμένη άφλεκτη πόρτα μάς καθυστέρησε να μπούμε.
Μέσα, ο καπνός ήταν πυκνός. Δεν μπορούσαμε να δούμε τίποτα. Έτσι έπρεπε να σκύψωμε κάτω και να σερνόμαστε, ψάχνοντας για να βρούμε τον δρόμο μας. Τις περισσότερες φορές ένας πυροσβέστης βρίσκει κάποιον όταν σκοντάψη επάνω του, ή με την αφή. Βρήκαμε τα δυο παιδιά και τα βγάλαμε γρήγορα έξω.
Το ένα ήταν νεκρό, πεθαμένο από τον καπνό. Το άλλο φαινόταν να έχη λίγη ζωή. Έτσι άρχισα αμέσως την αναζωογόνησί του με το «φιλί της ζωής.» Κατόπιν έφεραν τον «αναζωογονητή» από τη μηχανή. Εργασθήκαμε έως ότου ήλθε το ασθενοφόρο, αλλά κι’ αυτό το παιδί πέθανε επίσης.
Εκείνη την ώρα γύρισε και η μητέρα. Μπορείτε να φαντασθήτε τι αισθάνθηκε, ειδικά επειδή εγνώριζε ότι κι’ αυτή ήταν μερικώς υπεύθυνη, αφού είχε αφήσει τα παιδιά μόνα τους. Όταν ένας πυροσβέστης βλέπη αυτά τα πράγματα, θα μπορούσε μόνο να ευχηθή να είχαν οι άνθρωποι περισσότερη κρίσι. Απλώς δεν υπάρχει κανείς λόγος να αφαιρή η φωτιά 12.000 Αμερικανικές ζωές τον χρόνο.
Χρειάζεται Προνοητικότης
Έχω δώσει πολλές ομιλίες σε μαθητάς και σ’ άλλους ομίλους για την προστασία από τη φωτιά. Προσπαθώ να κατέβω στο δικό τους επίπεδο, και τους λέω έντονα: «Ο λόγος που βρίσκομαι εδώ είναι να σας σώσω—να σας βοηθήσω να ξέρετε τι να κάμετε σε περίπτωσι πυρκαϊάς. Λίγη προνοητικότης, το να έχετε κάποιο σχέδιο ν’ ακολουθήσετε, μπορεί να σημάνη τη διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου.»
Κάθε φορά που μπαίνω σ’ ένα κτίριο, αυτομάτως σκέπτομαι, «Πώς θα βγω έξω σε περίπτωσι πυρκαϊάς;» Ειδικά θα πρέπει να το σκέπτεται κανείς αυτό εν σχέσει με το σπίτι του. Γνωρίζετε κάθε τρόπο εξόδου από το σπίτι σας; Τι γνωρίζετε για τις εξόδους σε άλλα κτίρια που χρησιμοποιείτε; Σε μια περίπτωσι ανάγκης οι άνθρωποι σχεδόν κατά κανόνα προσπαθούν να φύγουν από το μέρος που μπήκαν, με αποτέλεσμα να συμπιεσθούν. Στη συμφορά του θεάτρου Ίροκοϊ του Σικάγου πριν από πολλά χρόνια, από τις δέκα διαθέσιμες εξόδους, μόνο τρεις χρησιμοποιήθηκαν—575 πέθαναν!
Η προνοητικότις είναι ζωτική, διότι συνήθως οι πυρκαϊές συμβαίνουν το βράδυ οπότε οι άνθρωποι, μόλις ξυπνήσουν ξαφνικά, μπορεί να είναι κάπως σαστισμένοι. Αν είναι αναποφάσιστοι, μη γνωρίζοντας τι ακριβώς να κάμουν, μπορεί να πανικοβληθούν. Μπορεί να μείνουν ακίνητοι, να συρθούν κάτω από κανένα κρεββάτι, να χωθούν σε καμμιά αποθήκη ή να κάμουν καμμιά άλλη ανοησία. Αυτό συμβαίνει συχνά και στοιχίζει πολλές ζωές. Είναι, εντούτοις, ενδιαφέρον, ότι στις εμπρηστικές επιδρομές εναντίον πόλεων στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου σχεδόν δεν υπήρχε σημείον πανικού, γιατί ο καθένας εγνώριζε τι να κάμη.
Για να τους ενθαρρύνω να προσχεδιάζουν τους ρωτούσα: «Τι θα κάνατε απόψε αν σας συνέβαινε πυρκαϊά; Πώς θα βγαίνατε έξω; Πού θα πηγαίνατε; Υποθέστε ότι η πόρτα της κρεββατοκάμαράς σας ήταν κλειστή και όταν φθάνατε εκεί και πιάνατε το πόμολο και αυτό ήταν ζεστό. Θα βγαίνατε απ’ εκείνη την πόρτα;»
Αυτό θα ήταν το χειρότερο πράγμα που θα εκάνατε. Το άνοιγμα της πόρτας θα έτρεφε με οξυγόνο τη φωτιά και θα την βοηθούσε να ορμήσει στο δωμάτιο πριν προφθάσετε να διαφύγετε. Για αυτό ποτέ μη ανοίγετε μια ζεστή πόρτα.
Είναι επίσης γενικά επικίνδυνο να βγαίνετε σ’ ένα κλιμακοστάσιο. Και αυτό διότι η ζέστη και οι φλόγες υψώνονται προς τα επάνω και γρήγορα ανεβαίνουν σ’ ένα κλιμακοστάσιο. Η γνώσις αυτού του γεγονότος θα είχε σώσει ένα πατέρα με το γυιο του που τους έβγαλα από μια πυρκαϊά πριν λίγα χρόνια.
Η πυρκαϊά συνέβη σε μια τριώροφη πολυκατοικία. Άρχισε στο πρώτο πάτωμα. Όταν ο καπνός άρχισε να γεμίζη το διαμέρισμά τους, η μητέρα πήρε το ένα παιδί και έφθασε σε ασφάλεια σκαρφαλώνοντας μέσα από το παράθυρο του λουτρού. Αλλά ο πατέρας άρπαξε τον γυιο του και ώρμησε έξω από την πόρτα. Επειδή οι φλόγες είχαν αποκλείσει την είσοδο, ώρμησε επάνω προς το μέρος της στέγης. Όταν μπήκα από τη στέγη μερικές στιγμές αργότερα, βρήκα τον πατέρα και τον γυιο του κοντά στην κορυφή του κλιμακοστασίου, νεκρούς και τους δύο. Η θερμότης και οι αναθυμιάσεις τους κατέβαλαν πριν μπορέσουν να φθάσουν σε ασφαλές μέρος.
Οικιακές Ασκήσεις Πυρκαϊάς
Σε περίπτωσι εκτάκτου ανάγκης πρέπει κανείς να γνωρίζη αυτομάτως τι να κάμη, αλλοιώς μπορεί να γίνη μια εσφαλμένη, πιθανόν μοιραία κίνησις. Γι’ αυτό έχω συστήσει στους μαθητάς να κάνουν ασκήσεις πυρκαϊάς στο σπίτι τους. Κάνουν ασκήσεις πυρκαϊάς στο σχολείο, γιατί λοιπόν να μη τις κάνουν και στο σπίτι όπου πολύ περισσότερα άτομα υφίστανται βλάβη και χάνουν τη ζωή τους από τις πυρκαϊές;
Συνήθως ένα παράθυρο είναι το καλύτερο μέσον διαφυγής, ειδικά όταν ξυπνήσετε τη νύχτα. Αλλά χρειάζεται άσκησις, διότι σ’ ένα δωμάτιο γεμάτο καπνό η ορατότης χάνεται, το αίσθημα του προσανατολισμού εξαφανίζεται—όλα γίνονται με την αφή. Δύσκολα μπορείτε να το εννοήσετε αυτό εκτός αν το έχετε δοκιμάσει. Συνήθως το καλύτερο είναι να βρήτε ένα τοίχο και να τον ακολουθήσετε ώς ένα παράθυρο. Παροτρύνω ως εξής τους μαθητάς: «Όταν πάτε στο δωμάτιό σας απόψε, κλείστε τα μάτια σας ή δέστε ένα μαντήλι γύρω τους και προσπαθήστε να βρήτε το δρόμο ώς το παράθυρο. Κατόπι ιδέτε αν μπορήτε να το ανοίξετε.»
Είναι εκπληκτικό πόσο δύσκολο μπορεί να είναι αυτό, ειδικά αν υπάρχουν διπλά παράθυρα ή κουρτίνες, αλλά ξέροντας πώς να τα ανοίξετε γρήγορα μπορεί αυτό να σώση τη ζωή σας. Θα υπεδείκνυα επίσης να πάρετε μια σχοινένια ανεμόσκαλα, να μάθετε τα παιδιά να την χρησιμοποιούν, και να την φυλάγετε σε μέρος που μπορεί να βρεθή εύκολα σε περίπτωσι που θα παρουσιασθή έκτακτη ανάγκη.
Χιλιάδες θύματα θα ήσαν ζωντανά σήμερα αν είχαν ασκηθή σε τέτοια ζητήματα. Μόλις πρόσφατα στο Τζαμάικα Εστέιτς, ένα προάστιο της πόλεως Νέας Υόρκης, έπιασε πυρκαϊά στο πρώτο πάτωμα αφού η οικογένεια είχε πάει για ύπνο στο δεύτερο πάτωμα. Ο πατέρας, που ήταν δικηγόρος, έτρεξε στο υπνοδωμάτιο των παιδιών για να προσπαθήση να τα σώση—με αποτέλεσμα όλοι να πεθάνουν. Αν ο καθένας έβγαινε από το δικό του παράθυρο, θα είχαν ζήσει όλοι. Ακόμη και από το δεύτερο πάτωμα μπορεί κανείς να κρεμαστή από το πεζούλι του παραθύρου με τα χέρια του, και ν’ αφήση τον εαυτό του να πέση. Οι πιθανοί μωλωπισμοί από το πέσιμο είναι προτιμότεροι από τον βέβαιο σχεδόν θάνατο!
Είναι επίσης ζωτικό να ορίσουν ένα σημείο συναντήσεως έξω, αφού διαφύγουν από το σπίτι. Συχνά πηγαίνομε σε πυρκαϊές και οι γονείς φωνάζουν. «Το παιδί μου είναι εκεί μέσα. Βγάλτε το! Βγάλτε το!» Συχνά το παιδί ήδη έχει βγη έξω, αλλά εμείς ορμούμε μέσα αναζητώντας το. Κάνοντας αυτό έχομε χάσει πυροσβέστες. Ακριβώς την περασμένη άνοιξι ο Αρχιπυροσβέστης Τζων Νταν αγωνιζόταν να περάση μέσα από τις φλόγες για να φθάση σ’ ένα διαμέρισμα του τρίτου ορόφου στο Μπρούκλυν. Του είχαν πη ότι εκεί μέσα βρίσκονταν τέσσερα παιδιά, ενώ στην πραγματικότητα είχαν διαφύγει προηγουμένως. Ο Νταν παγιδεύθηκε από τις φλόγες και πέθανε.
Ένα άλλο πράγμα που τονίζω είναι να μην επιστρέφη κανείς σ’ ένα καιόμενο κτίριο για να διασώση υπάρχοντα. Αυτό έχει στοιχίσει τόσο πολλές ζωές. Θυμάμαι ένα κτίριο μιας επιχειρήσεως όπου όλοι οι εργάται είχαν διαφύγει. Κατόπιν όταν οι φλόγες δεν φαίνονταν πολύ επικίνδυνες, έτρεξαν πίσω για να πάρουν μερικά πράγματα και βρήκαν το θάνατο.
Αυτό που οι περισσότεροι άνθρωποι δεν αντιλαμβάνονται σ’ αυτές τις περιστάσεις είναι ο κίνδυνος του καπνού· είναι εξαιρετικά δηλητηριώδης. Η ίδια η φωτιά σπάνια τους σκοτώνει, αλλ’ καπνός το κάνει αυτό. Και τα αποτελέσματά του είναι συσσωρευτικά, σμικρύνοντας την πιθανή διάρκεια ζωής του πυροσβέστη που εκτίθεται επανειλημμένως σ’ αυτόν.
Αποτελεσματικός Φόρτος Εργασίας και Στενοχώρια
Μερικά πράγματα καθιστούν ιδιαίτερα κουραστικό τον αυξανόμενο φόρτο εργασίας που είναι υποχρεωμένοι να βαστάσουν οι πυροσβέσται των μεγαλουπόλεων. Είναι απίστευτο! Όταν άρχισα σ’ αυτό το τμήμα πριν είκοσι σχεδόν χρόνια, εργαζόμουν σε μια από τις πιο πολυάσχολες πυροσβεστικές ομάδες της πόλεως, στην Κλίμακα 17, στο Νότιο Μπρονξ. Είχαμε γύρω στις 1.800 διαδρομές το χρόνο. Τώρα μερικές ομάδες ανταποκρίνονται σε 10.000 σχεδόν συναγερμούς το χρόνο! Μόνο από το 1966 ώς το 1968 το σύνολο των συναγερμών της πόλεως ανέβηκε κατά 44 τοις εκατό, χωρίς ουσιαστική αύξησι του προσωπικού ή των μέσων καταπολεμήσεως των πυρκαϊών.
Είναι αλήθεια ότι πολλοί συναγερμοί είναι ψεύτικοι—περίπου ένας στους τρεις. Αλλά δεν γνωρίζομε αν ένας είναι ψεύτικος έως ότου ανταποκριθούμε στην κλήσι. Έτσι συχνά συμβαίνει να τρέχη κανείς ουσιαστικά συνεχώς, βρίσκοντας δύσκολο έστω και μια στιγμή να βάλη λίγο φαγητό στο στόμα του. Επί οκτώ χρόνια ήμουν στο Μπράουνσβιλ του Μπρούκλυν, αλλά η εργασία εκεί ήταν υπερβολικά πολλή—πραγματικά μόνο για νέους ανθρώπους. Ευτυχώς μπόρεσα να λάβω μετάθεσι σε μια λιγότερο πολυάσχολη περιοχή—στην Κλίμακα 143 στο Κουήνς.
Το Μπράουνσβιλ έχει τώρα την καταπληκτική αναλογία των 10.000 συναγερμών το χρόνο για κάθε τετραγωνικό μίλι! Φωτιά, φωτιά, φωτιά μέρα μπαίνει, μέρα βγαίνει. Συχνά ένας πυροσβέστης πρέπει να καταπολεμήση πολλές πυρκαϊές σε μια μέρα. Νομίζω ότι μια πείρα του πυροσβέστη Μπομπ Ντέιλυ δείχνει πόσο συνηθισμένο πράγμα έχουν γίνει οι πυρκαϊές εκεί.
Μια πυρκαϊά είχε αρχίσει σ’ ένα διαμέρισμα πολυκατοικίας, και ο Μπομπ πήγε στη διπλανή πόρτα για να δη μήπως κι’ εκείνο το διαμέρισμα είχε επίσης πειραχθή. Η πόρτα ήταν κλειδωμένη, και, υποθέτοντας ότι οι ένοικοι είχαν βγη έξω, έσπασε την πόρτα για να μπη. Εκεί, μέσα στο γεμάτο καπνούς δωμάτιο βρισκόταν μια ηλικιωμένη γυναίκα. Ο Μπομπ ζήτησε συγγνώμη και ρώτησε γιατί δεν του άνοιξε την πόρτα. «Ω,» είπε η γυναίκα, «έχομε τόσες πυρκαϊές εδώ τριγύρω ώστε δεν τους δίνω πια μεγάλη σημασία.»
Μερικές φορές ουσιαστικά ολόκληρη η περιοχή βρίσκεται στις φλόγες —κυριολεκτικά! Ποτέ δεν θα ξεχάσω όταν φονεύθηκε ο Μάρτιν Λούθερ Κιγκ. Τη νύκτα της κηδείας του, ομάδες απ’ όλη την πόλι είχαν κληθή στη Μπράουνσβιλ. Θυμάμαι που ήμουν στη στέγη ενός εργοστασίου ρίχνοντας νερό σε μια φωτιά. Και μπορούσα να βλέπω φλόγες ν’ ανάβουν σ’ όλη την περιοχή, οπουδήποτε κύτταζα.
Αλλά τέτοιες καταστάσεις δεν αποτελούν πια μεμονωμένο φαινόμενο. Από τότε συνέβησαν αρκετές φορές. Επί παραδείγματι, συνέβη την περασμένη άνοιξι όταν η πόλις έκοψε τα οικονομικά βοηθήματα. Οι εφημερίδες έγραφαν ότι την ημέρα εκείνη στο Μπράουνσβιλ συνέβησαν περισσότερες από 120 πυρκαϊές! Μερικές φορές μάλιστα τοιχοκολλούνται και ειδοποιήσεις που ορίζουν την ημέρα που ένα τμήμα θα καή, και πραγματικά καίγεται. Το αποτέλεσμα είναι ότι το Μπράουνσβιλ, το Νότιο Μπρονξ και άλλα τμήματα της Νέας Υόρκης μοιάζουν με τις βομβαρδισμένες και καμμένες πόλεις της Ευρώπης μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Είναι αρκετά απελπιστικό να καταπολεμά κανείς τόσο πολλές πυρκαϊές, αλλά τώρα εμείς οι πυροσβέσται είμαστε υποχρεωμένοι να προστατεύωμε επίσης τους εαυτούς μας εναντίον των εμπρηστών. Σε μερικές περιοχές φράγμα από πέτρες και φιάλες ρίχνονται εναντίον των πυροσβεστών που προσπαθούν να σβήσουν τις φλόγες. Τον περασμένο χρόνο συνέβησαν περισσότερα από 800 περιστατικά κατά τα οποία πυροσβέσται υπέστησαν επίθεσι και 343 τραυματίσθηκαν.
Γιατί συμβαίνει αυτό; Διότι οι λιγώτερο προνομιούχοι άνθρωποι σ’ αυτές τις περιοχές είναι τελείως απογοητευμένοι· τα κτίριά τους είναι παλαιά και ρημαγμένα, και βλέπουν μικρή βελτίωσι παρά τις υποσχέσεις για ανανέωσι των αστικών περιοχών. Γι’ αυτό πιστεύω ότι ξεσπούν την οργή τους, πυρπολώντας τα ακατοίκητα και ετοιμόρροπα κτίρια με την ελπίδα ότι θα γίνουν ταχύτερες ενέργειες. Και επειδή τους εμποδίζομε από το να το επιτύχουν αυτό, μας επιτίθενται. Επίσης νομίζω ότι μας πολεμούν διότι μας ταυτίζουν με το «Κατεστημένο» που μισούν.
Ίσως μερικά άτομα ν’ αντιπαθούν και τους ίδιους τους πυροσβέστες. Γνωρίζω ότι ένα συνηθισμένο παράπονο είναι ότι είμαστε μοχθηροί—ότι προξενούμε στα σπίτια ζημιές χωρίς λόγο. Αλλά ο λόγος που οι άνθρωποι σκέπτονται μ’ αυτόν τον τρόπο είναι διότι δεν αντιλαμβάνονται τους κινδύνους της φωτιάς, πώς μπορεί να επεκταθή ή τον τρόπο κατασκευής των κτιρίων. Επιτρέψτε μου να σας εξηγήσω.
Καταστολή της Πυρκαϊάς
Όταν ανεβαίνωμε, επί παραδείγματι, σε μια εξαώροφη ή επταώροφη πολυκατοικία που καίγεται, ο καθένας μας γνωρίζει την υπηρεσία του και σπεύδει για να την εκτελέση. Αντιλαμβάνεται ότι η ζωή των συναδέλφων του μπορεί να εξαρτηθή από την εκτέλεσί της. Ένας πυροσβέστης ανεβαίνει γρήγορα στη στέγη για ν’ ανοίξη την πόρτα, να βγάλη τους φεγγίτες—να κάμη οτιδήποτε για ν’ αερίση το κτίριο ώστε να μπορέσουν να διαφύγουν οι δηλητηριώδεις αναθυμιάσεις από τον εσωτερικό διάδρομο και το κλιμακοστάσιο. Κατόπιν κατεβαίνει από μια σκάλα πυρκαϊάς, ανοίγοντας τα παράθυρα για περισσότερο αερισμό.
Εν τω μεταξύ δυο άνδρες μπορεί να αρπάξουν ένα πυροσβεστήρα και να ορμήσουν ν’ ανακαλύψουν την εστία τής πυρκαϊάς. Μέσα σ’ ένα δωμάτιο γεμάτο καπνό η ζωή τους και η ζωή άλλων, που μπορεί να βρίσκωνται εκεί μέσα, βρίσκεται σε κίνδυνο. Έτσι, όπως μπορείτε ν’ αντιληφθήτε, δεν υπάρχει χρόνος για προσεκτικό άνοιγμα των παραθύρων. Όταν τα βρουν, τα συντρίβουν με οτιδήποτε υπάρχει διαθέσιμο, για να μπορέσουν ν’ αναπνεύσουν λίγο ζωογόνο αέρα. Συχνά μπορούμε να βγάλωμε έξω ζωντανά παιδιά ή άλλους που ίσως είχαν παγιδευθή ή πνιγή από τον δηλητηριώδη καπνό.
Αυτό το έργο αερισμού επιτρέπει επίσης στους άνδρες που ακολουθούν να σύρουν την πυροσβεστική μάνικα ώς τη φωτιά. Αν δεν υπήρχε μέρος από το οποίο να διαφύγη ο καπνός καθώς απωθείται από το εκτοξευόμενο νερό, θα συμπιεζόταν διαρκώς και περισσότερο σ’ ένα δωμάτιο ή στον διάδρομο. Κατόπιν θα ξέφευγε πάλι ακριβώς επάνω από τα κεφάλια των χειριστών των υδροσωλήνων και θα ξανάρχιζε η φωτιά από πίσω τους. Έτσι θα βρίσκωνται σε δύσκολη θέσι—κι’ όλα αυτά διότι οι άνδρες για τον αερισμό δεν άνοιξαν αρκετά γρήγορα τη στέγη και τα παράθυρα.
Εν τούτοις μερικοί παραπονούνται που οι οροφές τους ή οι τοίχοι τους είναι τρυπημένοι ενώ το διαμέρισμά τους βρίσκεται σε κάποια απόστασι από τη φωτιά. Αλλά και γι’ αυτό επίσης υπάρχει λόγος. Οι πυροσβέστες γνωρίζουν τον δρόμο που μπορεί ν’ ακολουθήση η φωτιά. Γνωρίζουν ότι μπορεί να ταξιδέψη απαρατήρητη για μεγάλες αποστάσεις. Πριν από χρόνια ένας σπινθήρας από ένα εργαλείο κοπής προκάλεσε μια πυρκαϊά σ’ ένα εργοστάσιο επεξεργασίας μετάλλου. Οι υπάλληλοι την έσβησαν τελείως—όπως ενόμιζαν—χρησιμοποιώντας τον μόνιμο πυροσβεστήρα του εργοστασίου. Αλλ’ ύστερα από τριάντα περίπου λεπτά οι φλόγες, αφού ταξίδεψαν μέσα από τους κούφιους τοίχους, ξέσπασαν στη στέγη. Το αποτέλεσμα ήταν καταστροφή.
Οι πυροσβέσται γνωρίζουν τη φωτιά, και γι’ αυτό την αναζητούν σε γειτονικά δωμάτια ή διαμερίσματα. Εγώ βγάζω τα γάντια μου και ψηλαφώ τον τοίχο· αν είναι ζεστός, ίσως να υπάρχη φωτιά εκεί. Έτσι πρέπει ν’ ανοιχθή μια τρύπα στον τοίχο για να το εξακριβώσωμε. Η φωτιά μπορεί ειδικά να ταξιδέψη απαρατήρητη οριζοντίως. Αν τρυπήσωμε μια οροφή σ’ ένα διαμέρισμα και υπάρχη έστω και το ελάχιστο ίχνος φωτιάς, δεν αισθανόμαστε ασφαλείς έως ότου χαλάσωμε και την οροφή του γειτονικού διαμερίσματος για να είμαστε βέβαιοι ότι δεν ταξίδεψε μακρύτερα. Έτσι μπορεί να γίνη ζημιά σ’ ένα διαμέρισμα αν και η φωτιά δεν έφθασε ώς εκεί. Αλλά δεν γίνεται μοχθηρά, όπως υποθέτουν μερικοί, αλλά μάλλον για να προστατεύσωμε τους ανθρώπους.
Η παρανόησις, η στενοχώρια, ο αυξημένος φόρτος εργασίας, συχνά οι εισπνοές καπνού, η έρευνα για παγιδευμένα θύματα, η απελπισία στα μάτια των θυμάτων που έχασαν τα πάντα, το να βλέπης συναδέλφους πυροσβέστες και άλλους να πεθαίνουν—όλα αυτά είναι η απόγνωσις ενός πυροσβέστου μιας μεγαλουπόλεως. Η εργασία μας είναι μια σκληρή και επικίνδυνη εργασία. Κι’ εν τούτοις απολαμβάνομε μια ανταμοιβή που σπάνια προσφέρει οποιοδήποτε άλλο επάγγελμα. Κι’ αυτό είναι το να μπορούμε να βοηθούμε άτομα που βρίσκονται σε δυσκολίες, να είμαστε παρόντες για να κάνωμε κάτι όταν φωνάζουν για βοήθεια. Για μένα αυτό αντισταθμίζει όλη μου την απόγνωσι.