Οι Νεαροί Ρωτούν . . .

Οι Γονείς μου Εργάζονται—Τι Μπορώ να Κάνω Μονάχος σ’ ένα Άδειο Σπίτι;

«ΓΙΝΕΤΑΙ λίγο πληκτικό». Ένα 15χρονο αγόρι που ονομάζεται Γκάρυ περιγράφει πώς αισθάνεται κανείς όταν επιστρέφει σ’ ένα άδειο σπίτι. «Φτάνω σπίτι γύρω στις τρεις. Τρώω κάτι πρόχειρο, παρακολουθώ ίσως λίγη τηλεόραση ή ακούω μουσική από το στερεοφωνικό μου συγκρότημα». Ο πατέρας του, ένας διαζευγμένος γονέας, εργάζεται όλη μέρα.

Εκατομμύρια νεαροί—παιδιά και διαζευγμένων ή ανύπαντρων γονέων και ζευγαριών που εργάζονται και οι δυο—έχουν την ίδια εμπειρία. Και θα σας πουν τα ίδια ότι το να έχει κανείς εργαζόμενους γονείς δεν είναι καθόλου εύκολο. Όπως ο Γκάρυ, μπορεί να δαπανούν ένα μεγάλο μέρος κάθε μέρας μόνα τους.

Εξετάστε, όμως, μια μελέτη που παρουσιάστηκε πρόσφατα στο Psychology Today (Σαϊκόλοτζι Τουντέι). Εμπειρογνώμονες στη φροντίδα παιδιών φοβήθηκαν ότι νεαροί που αφήνονταν μόνοι τους θα ανέπτυσσαν σοβαρά προβλήματα συμπεριφοράς. Ωστόσο, 48 παιδιά με κλειδιά συγκρίθηκαν με 48 νεαρούς που φροντίζονταν από ενήλικους μετά το σχολείο.a Τα αποτελέσματα; «Αντίθετα με αυτό που θα αναμενόταν, οι ερευνητές βρήκαν λίγες διαφορές μεταξύ των δυο ομάδων. Οι δάσκαλοι έκριναν ότι τα παιδιά με κλειδιά είναι το ίδιο κοινωνικά ευπροσάρμοστα όπως και τα άλλα παιδιά. Επιπλέον τα παιδιά με κλειδιά φάνηκαν να είναι εξίσου αξιοπρεπή και με αισθήματα ελέγχου στη ζωή τους όπως ήταν εκείνα που οι ώρες τους μετά το σχολείο φροντίζονταν από κάποιο ενήλικο».

Τι δείχνει αυτό; Ότι ενώ το να είσαι μόνος μετά από το σχολείο δεν είναι βέβαια ιδεώδες, δεν είναι κατ’ ανάγκη καταστρεπτικό. Η διαφορά βρίσκεται στο πώς εσείς χειρίζεστε την κατάσταση.

Μένοντας Μόνος—Οι Κίνδυνοι

«Οι γονείς συνήθιζαν να ανησυχούν για το τι έκαναν τα παιδιά τους όταν ήταν έξω το βράδι», λέει ο συγγραφέας Βανς Πάκαρτ. «Σήμερα, αν εργάζονται και οι δυο γονείς, είναι πιθανότερο ότι θα ανησυχούν για το τι κάνουν οι νεαροί το απόγευμα όταν τόσα σπίτια είναι άδεια από ενήλικους». Σύμφωνα με τον Πάκαρτ, ένα άδειο σπίτι είναι συχνά σκηνικό σεξουαλικής ανηθικότητας.

Το να είναι κανείς μόνος στο σπίτι μπορεί επίσης να οδηγήσει σε άλλα κακά. Ο Γκάρυ θυμάται: «Μετά το διαζύγιο των γονιών μου, έζησα για λίγο μαζί με τη μητέρα μου [που δεν είναι Χριστιανή]. Με άφηνε μόνο μου αρκετά συχνά. Μια φορά όταν είχε φύγει, πήρα κρυφά τα τσιγάρα της». Ευτυχώς, αυτό δεν ήταν η αρχή μιας συνήθειας σ’ όλη τη ζωή του. «Κάπνισα μόνο ένα ή δυο», λέει ο Γκάρυ.

Βέβαια, η Αγία Γραφή καταδικάζει και το παράνομο σεξ και τις ακάθαρτες συνήθειες όπως το κάπνισμα. (1 Κορινθίους 6:9· 2 Κορινθίους 7:1) Και ενώ δεν αναμειγνύονται όλα τα παιδιά των γονιών που εργάζονται σε αδικοπραγία, πολλά βρίσκουν ότι είναι αφάνταστα πληκτικό το να μένουν μόνα. Οι συγγραφείς του Being Adolescent, στην Αγγλική (Μπινγκ Αντολέσεντ), βρήκαν ότι οι νεαροί είναι τυπικά απαθείς, νυσταλέοι, νιώθουν πλήξη, και είναι χωρίς κανένα κίνητρο όταν αναγκάζονται να απομονωθούν. Η παρακολούθηση τηλεόρασης ή ‘το να περιφέρονται’ στις λεωφόρους με τα καταστήματα και τις στοές με τα βιντεοπαιχνίδια γίνεται η κυριότερη ασχολία τους. ‘Τι να κάνω στο σπίτι;’ ρωτούν.

Η Αξία της Απομόνωσης

Το βιβλίο Being Adolescent (στην Αγγλική) παρατηρεί: «Αριστουργήματα τέχνης ή επιστημονικές ανακαλύψεις γίνονται συνήθως από ένα άτομο που παλεύει μόνο του. Οι προσωπικές αντιλήψεις που δίνουν νόημα στη ζωή συχνά αναπτύσσονται στην απομόνωση. Εντούτοις οι περισσότεροι άνθρωποι είναι τρομαγμένοι από τη μοναξιά, και θα κάνουν οτιδήποτε για να αποφύγουν να είναι μόνοι τους. Μια από τις κυριότερες ευκαιρίες ανάπτυξης στην εφηβική ηλικία είναι να μάθει κανείς πώς να χρησιμοποιεί την απομόνωση ως ένα τρόπο για να επιτύχει τους σκοπούς του, μάλλον πάρα ως κάτι από το οποίο να προσπαθεί να ξεφεύγει με κάθε τρόπο».

Ο Ιησούς Χριστός έκανε καλή χρήση της απομόνωσης. Προτού αρχίσει τη διακονία του, ο Ιησούς πήγε στην έρημο και έμεινε μόνος για 40 μέρες και 40 νύχτες. (Ματθαίος 4:1, 2) Χωρίς αμφιβολία χρησιμοποίησε αυτό το χρόνο που ήταν μόνος του για να προσευχηθεί και να κάνει στοχασμούς για το σπουδαίο έργο που ήταν μπροστά του. Αργότερα, ο Ιησούς συχνά αναζητούσε περιόδους απομόνωσης. (Λουκάς 5:16· Μάρκος 1:35) Όχι ότι ο Ιησούς ήταν ένας ερημίτης. Η παροιμία προειδοποιεί: «Ο ιδιογνώμων [εκείνος που απομονώνεται (ΜΝΚ )] ζητεί κατά την επιθυμίαν αυτού». (Παροιμίαι 18:1) Έτσι εξισορροπούσε τις περιόδους απομόνωσης με το να συναναστρέφεται τους ανθρώπους.

Κι εσείς, επίσης, μπορείτε να μάθετε να χρησιμοποιείτε την απομόνωση παραγωγικά. Κάνετε αρχή με τη σχολική σας εργασία. Ωστόσο, ένας νεαρός που είναι συνταυτισμένος με μια εκκλησία των Μαρτύρων του Ιεχωβά προσθέτει: «Χρησιμοποιώ επίσης το χρόνο για να διαβάζω τα [Βιβλικά] περιοδικά Η Σκοπιά και το Ξύπνα! Είναι επίσης μια καλή ευκαιρία να ετοιμαστούμε για τις [Χριστιανικές] συναθροίσεις». Σε τέτοιες συναθροίσεις κάνει την απαραίτητη και εποικοδομητική συναναστροφή που τον βοηθά να εξισορροπήσει το χρόνο που είναι μόνος.

Κάνοντας το Μέρος Σας στο Σπίτι

Ένα έφηβο κορίτσι που ονομάζεται Λεσίλ λέει: «Φροντίζω για τη μικρή μου αδελφή και βοηθώ τη μαμά μου να διατηρεί το σπίτι τακτοποιημένο. Με αυτό τον τρόπο η μαμά δεν έχει πάρα πολλά να κάνει τα Σαββατοκύριακα». Είναι αλήθεια ότι δεν φαίνεται δίκαιο να πρέπει να εργαστείτε όταν θέλετε να παίξετε. Αλλά ο ψυχολόγος Ντέιβηντ Έλκιντ λέει σχετικά με το χειρισμό των βασικών εργασιών στο σπίτι: «Σίγουρα αυτές είναι λογικές απαιτήσεις από τα παιδιά . . . Μπορεί ακόμα να λεχθεί ότι πολλά παιδιά σε σπίτια με δυο γονείς που μόνο ο ένας εργάζεται, θα ωφελούνταν από το να αναμένεται από αυτά να κάνουν περισσότερα για τον εαυτό τους». Έτσι το να εργάζεστε στο σπίτι είναι ένας τρόπος να καταπολεμήσετε την πλήξη—και να αναπτύξετε ένα αίσθημα ευθύνης.

Ο Γκάρυ θυμάται: «Από τότε που ήμουν μικρός, έπρεπε να κάνω πράγματα στο σπίτι, όπως να στρώνω το κρεβάτι μου και να βγάζω έξω τα σκουπίδια». Παραδέχεται όμως: «Ποτέ δεν είχα να μαγειρέψω, όμως γνωρίζω πώς να φτιάχνω φρυγανιές στην τοστιέρα ή να φτιάχνω ένα σάντουιτς!» Το να κάνει εργασίες στο σπίτι δεν τον έβλαψε· μάλλον, συνέβαλε στη συναισθηματική του ανάπτυξη.

Γιατί, λοιπόν, να μην προσπαθήσετε να σηκώσετε το φορτίο σας όταν πρόκειται για δουλειές και ασχολίες στο σπίτι; (Παράβαλε Γαλάτας 6:5.) Είναι αλήθεια, όπως δηλώνει ο Δρ Έλκιντ, ότι των γονιών οι ‘απαιτήσεις και προσδοκίες μπορούν να γίνουν υπερβολικές’. Έτσι αν αισθάνεστε ότι πολλά απαιτούνται από σας, εξετάστε τι εισηγήθηκε ένα άρθρο στο περιοδικό ’Teen στην Αγγλική (Την): «Καθίστε με τους γονείς σας και ετοιμάστε μαζί ένα πρόγραμμα που θα επιτρέπει να έχετε λίγο ελεύθερο χρόνο για τους φίλους σας, τη σχολική εργασία . . . και ταυτόχρονα, θα κάνει τα πράγματα πιο εύκολα για την ήδη πολυάσχολη μαμά σας και τον μπαμπά σας».

‘Αισθάνομαι Παραμελημένη’

Ένα έφηβο κορίτσι που ονομάζεται Μελίσα παραπονιέται: «Μερικές φορές αισθάνομαι παραμελημένη. Ο μπαμπάς μου δεν έρχεται σπίτι ως τις εφτά η ώρα περίπου. Και τότε το μόνο που θέλει να κάνει είναι να φάει και να κοιμηθεί. Το ίδιο και η μαμά. Έρχεται σπίτι και αρχίζει το μαγείρεμα. Δεν βρίσκουμε ποτέ την ευκαιρία να μιλήσουμε». Ένας άλλος νεαρός λέει επίσης: «Όταν ήμουν πιο μικρός και μόνο ο ένας από τους γονείς μου δούλευε, η οικογένειά μας ήταν πιο δεμένη. Τώρα που εργάζονται και οι δυο, η σχέση μας δεν είναι τόσο στενή όπως ήταν πριν».

Έτσι ίσως δεν έχετε καμία εκλογή εκτός από το να ‘εξαγοράζετε τον καιρό, για να απολαύσετε τη συντροφιά των γονιών σας. (Παράβαλε Εφεσίους 5:16.) Αυτό σημαίνει να κάνετε το καλύτερο με το χρόνο που δαπανάτε μαζί. Θα μπορούσατε, για παράδειγμα, να προσφερθείτε να κάνετε κάποια οικιακή εργασία μαζί με τους γονείς σας. Μια εργαζόμενη μητέρα λέει: «Σας φέρνει πιο κοντά όταν εργάζεστε μαζί». Ο Γκάρυ και ο μπαμπάς του βρήκαν έναν άλλο κατάλληλο καιρό για να απολαμβάνουν την συντροφιά ο ένας του άλλου: «Πάντα ψωνίζουμε μαζί».

Το να τρώτε μαζί είναι ένας άλλος τρόπος να προωθήσετε καλές σχέσεις με τους γονείς σας. Αποφύγετε να κάνετε επιδρομές στο ψυγείο τη στιγμή που επιστρέφετε σπίτι· προσπαθήστε να περιμένετε ως την ώρα που μπορείτε να φάτε μαζί σαν οικογένεια. Θα μπορούσατε ίσως να μάθετε να μαγειρεύετε και να ξαφνιάζετε από καιρό σε καιρό τη μαμά ή το μπαμπά σας με ένα γεύμα! (Παροιμίαι 15:17) Μερικές θερμές στιγμές την ώρα του δείπνου μπορεί να αναπληρώσουν εκείνες τις λίγες ώρες που είστε χωρισμένοι.

Τελικά, αν οι γονείς σας είναι Χριστιανοί, προσπαθείτε να έχετε μια τακτική ‘ανταλλαγή ενθάρρυνσης’ μαζί τους. (Ρωμαίους 1:12) Ο Γκάρυ λέει: «Ο μπαμπάς μου και εγώ μελετούμε την Αγία Γραφή μια ή δυο ώρες κάθε Πέμπτη βράδι». Μήπως μπορείτε να ρωτήσετε τους γονείς σας για μια παρόμοια διευθέτηση; Το αμοιβαίο ενδιαφέρον τους σε πνευματικά θέματα έχει βοηθήσει στο να διατηρήσει δεμένους μαζί το Γκάρυ και τον πατέρα του.

Αν και οι δυο γονείς σας δουλεύουν, μάλλον δεν θα είναι σπίτι όταν εσείς επιστρέφετε κάθε μέρα. Αλλά μην απογοητεύεστε. Και μη γίνετε ένας ερημίτης. Χρησιμοποιήστε το χρόνο σας σοφά και παραγωγικά. Δεν θα μάθετε μόνο να τις αντιμετωπίζετε αλλά μπορεί ακόμα να μάθετε να αγαπάτε τις σύντομες περιόδους απομόνωσης.

[Υποσημειώσεις]

[Εικόνες στη σελίδα 15]

Πολλές δημιουργικές εργασίες απαιτούν τη συγκέντρωση που είναι δυνατή όταν είστε μόνος