Όταν ένα Γεγονός Δεν Είναι Γεγονός

Ένα γεγονός είναι κάτι που υφίσταται πέρα από κάθε αμφιβολία. Είναι μια πραγματικότητα, μια αντικειμενική αλήθεια. Τεκμηριώνεται από στερεές αποδείξεις.

Μια θεωρία είναι κάτι το αναπόδεικτο, αλλά μερικές φορές υποτιθέμενα αληθινό για χάρη του επιχειρήματος. Δεν έχει αποδειχτεί ακόμα ως γεγονός. Ωστόσο, μερικές φορές κάτι διακηρύσσεται ως γεγονός ενώ είναι απλώς μια θεωρία.

Σε αυτή την κατηγορία κατατάσσεται η θεωρία της οργανικής εξέλιξης.

ΣΤΙΣ 30 Σεπτεμβρίου 1986, η The New York Times δημοσίευσε ένα άρθρο του καθηγητή του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, Ίρβινγκ Κρίστολ. Η άποψή του είναι ότι αν η εξέλιξη διδασκόταν στα δημόσια σχολεία ως θεωρία, όπως πραγματικά είναι, αντί ως γεγονός που δεν είναι, τότε δεν θα υπήρχαν οι αντεγκλήσεις που μαίνονται τώρα ανάμεσα στους οπαδούς της εξέλιξης και της δημιουργίας. Ο Κρίστολ δήλωσε: «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτός ο ψευτοεπιστημονικός δογματισμός είναι εκείνος που έχει προκαλέσει την τωρινή θρησκευτική αντίδραση».

Ο Κρίστολ είπε ότι «αν και αυτή η θεωρία διδάσκεται συνήθως ως μια τεκμηριωμένη επιστημονική αλήθεια, στην πραγματικότητα δεν είναι κάτι τέτοιο. Έχει πάρα πολλά χάσματα. Οι γεωλογικές αποδείξεις δεν μας παρέχουν το αναμενόμενο φάσμα των ενδιάμεσων ειδών. Επιπρόσθετα, τα εργαστηριακά πειράματα αποκαλύπτουν ότι είναι σχεδόν αδύνατο για ένα είδος να εξελιχθεί σ’ ένα άλλο, ακόμα κι αν λάβει χώρα η εκλεκτική αναπαραγωγή και μερικές γενετικές μεταλλάξεις. . . . Η σταδιακή μεταμόρφωση του πληθυσμού ενός είδους σ’ ένα άλλο είναι βιολογική υπόθεση και όχι βιολογικό γεγονός».

Αυτό το άρθρο άγγιξε μια ευαίσθητη χορδή στον καθηγητή του Χάρβαρντ, Στήβεν Τζέυ Γκουλντ, ένα θερμό υπερασπιστή της εξέλιξης ως γεγονότος και όχι απλώς ως θεωρίας. Αντίκρουσε στο άρθρο του Κρίστολ με μια εργασία που δημοσιεύτηκε σ’ ένα εκλαϊκευμένο επιστημονικό περιοδικό, το Discover, στο τεύχος του Ιανουαρίου 1987. Αποκάλυψε ακριβώς το δογματισμό για τον οποίο θρήνησε ο Κρίστολ.

Στη διατριβή του διαμαρτυρίας, ο Γκουλντ επανάλαβε περίπου δέκα φορές τον ισχυρισμό του ότι η εξέλιξη είναι γεγονός. Λίγα παραδείγματα: Ο Δαρβίνος απόδειξε «το γεγονός της εξέλιξης». «Το γεγονός της εξέλιξης είναι εξίσου τεκμηριωμένο όσο και οτιδήποτε άλλο στην επιστήμη (εξίσου βεβαιωμένο όσο και η περιστροφή της γης γύρω από τον ήλιο)». Μέχρι το θάνατο του Δαρβίνου, «σχεδόν όλοι οι σκεπτόμενοι άνθρωποι έφτασαν να αποδέχονται το γεγονός της εξέλιξης». «Η εξέλιξη είναι εξίσου τεκμηριωμένο γεγονός όσο και κάθε άλλο επιστημονικό γεγονός (Θα το αιτιολογήσω σε λίγο)». «Το γεγονός της εξέλιξης βασίζεται σε άφθονες πληροφορίες που κατατάσσονται, χοντρικά, σε τρεις μεγάλες κατηγορίες».

Σαν πρώτη από τις «τρεις μεγάλες κατηγορίες» ‘άφθονων πληροφοριών’, ο Γκουλντ αναφέρει τις μικρομεταβολές που συμβαίνουν ανάμεσα στα είδη των λεπιδόπτερων, των δροσόφιλων και των βακτηριδίων και τις χαρακτηρίζει ως «άμεσες αποδείξεις» για την εξέλιξη. Αλλά αυτές οι ποικιλίες μέσα στα είδη είναι άσχετες με την εξέλιξη. Το πρόβλημα της εξέλιξης είναι να μεταβάλλει το ένα είδος σ’ ένα άλλο. Ο Γκουλντ εξυμνεί τον Θεοδόσιο Ντομπζάνσκι ως «το μεγαλύτερο εξελικτή του αιώνα μας», αλλά ο Ντομπζάνσκι ο ίδιος είναι εκείνος που αναιρεί το παραπάνω επιχείρημα του Γκουλντ ως άσχετο.

Σχετικά με τις δροσόφιλες του επιχειρήματος του Γκουλντ, ο Ντομπζάνσκι λέει ότι οι μεταλλάξεις «συνήθως δείχνουν εκφυλισμό, κατάρρευση ή εξαφάνιση ορισμένων οργάνων. . . . Στην πραγματικότητα, πολλές μεταλλάξεις είναι θανάσιμες για τους μεταλλάκτες. Οι μεταλλάκτες που το σφρίγος τους είναι ίδιο μ’ εκείνο των φυσιολογικών δροσόφιλων αποτελούν τη μειονότητα, και δεν γνωρίζουμε μεταλλάκτες που θα μπορούσαν να βελτιώσουν αισθητά το φυσιολογικό οργανισμό μέσα σε φυσιολογικό περιβάλλον».

Το Science, το επίσημο περιοδικό της Αμερικανικής Εταιρίας για την Προώθηση της Επιστήμης, επίσης αφόπλισε το επιχείρημα του Γκουλντ: «Τα είδη έχουν πράγματι την ικανότητα να υφίστανται μικρές προσαρμογές στα σωματικά και σε άλλα χαρακτηριστικά τους, αλλά αυτή η ικανότητα είναι περιορισμένη και αν τη δει κανείς σφαιρικά, τότε παρουσιάζεται σαν παλινδρόμηση γύρω από ένα μέσο σημείο [μια θέση στο μέσο της απόστασης μεταξύ των άκρων]». Και στα φυτά και στα ζώα, οι ποικιλίες μέσα σ’ ένα είδος παλινδρομούν ή περιφέρονται όπως οι βώλοι που ανακινούνται μέσα σ’ ένα γυάλινο δοχείο—οι ποικιλίες συγκρατούνται μέσα στα όρια του είδους όπως και οι βώλοι περιορίζονται μέσα στο δοχείο. Ακριβώς όπως λέει και η αφήγηση της Αγίας Γραφής για τη δημιουργία, ένα φυτό ή ένα ζώο μπορεί να ποικίλλει, όμως, περιορίζεται να αναπαράγει «κατά το είδος αυτού».—Γένεσις 1:12, 21, 24, 25.

Η δεύτερη κατηγορία που παρουσιάζει ο Γκουλντ είναι οι μεγάλες μεταλλάξεις: «Έχουμε άμεση απόδειξη για αλλαγές μεγάλης κλίμακας, που βασίζεται σε συνέχειες του αρχείου των απολιθωμάτων». Λέγοντας ότι οι αλλαγές ήταν μεγάλης κλίμακας, με το να μεταβάλλεται το ένα είδος σ’ ένα άλλο με λίγα μεγάλα άλματα, αποφεύγει την ανάγκη για ενδιάμεσα απολιθώματα, τα οποία δεν υπάρχουν. Αλλά με το να μεταπηδά από μικρές αλλαγές σε μεγάλα άλματα είναι σαν να πηγαίνει από τη Σκύλα στη Χάρυβδη.

Ο Κρίστολ σχολιάζει σχετικά με αυτό: «Έχουμε τέλεια άγνοια τέτοιων ‘τεράστιων αλμάτων’ τα οποία δημιουργούν καινούρια είδη, αφού οι περισσότερες γενετικές μεταλλάξεις εργάζονται ενάντια στην επιβίωση του ατόμου». Και ο ‘μεγαλύτερος εξελικτής του αιώνα μας’ σύμφωνα με τον Γκουλντ, ο Θεοδόσιος Ντομπζάνσκι, συμφωνεί με τον Κρίστολ. Η δήλωσή του ότι πολλές μεταλλάξεις είναι θανατηφόρες αληθεύει ιδιαίτερα για τις τεράστιες, μεγάλης κλίμακας μεταλλάξεις· επίσης είναι σημαντικά τα λόγια του ότι ‘δεν γνωρίζουμε μεταλλάξεις που να προκαλούν μεγάλες βελτιώσεις’. Χωρίς να έχει απόδειξη για τις μεγάλης κλίμακας μεταβολές του, ο Γκουλντ καταφεύγει στην παλιά ξεθωριασμένη υπεκφυγή των εξελικτών: «Το αρχείο μας των απολιθωμάτων είναι πολύ ελλειπές».

Ωστόσο, ο Γκουλντ παρουσιάζει ως «άμεση απόδειξη για τις μεταβολές μεγάλης κλίμακας» αυτό που ονομάζει ένα από τα πιο «έξοχα παραδείγματα», δηλαδή, «την ανθρώπινη εξέλιξη στην Αφρική». Αλλά οι εξελικτές γενικά παραδέχονται ότι αυτός ο τομέας δεν είναι καθόλου ‘έξοχος’. Αποτελεί ένα αντικείμενο αντιλογίας, ένα πεδίο μάχης γύρω από δόντια και κομματάκια οστών τα οποία οι ευφάνταστοι εξελικτές μετατρέπουν σε μαλλιαρούς, καμπούρηδες, σκυθρωπούς πιθηκάνθρωπους. Ακόμα μια φορά, ο Ντομπζάνσκι δεν υποστηρίζει τον Γκουλντ: «Ακόμα και η σχετικά σύγχρονη ιστορία [από τον πίθηκο στον άνθρωπο] είναι διάτρητη με αβεβαιότητες· οι αυθεντίες βρίσκονται συχνά σε αντιλογία και για τις θεμελιώδεις αρχές και για τις λεπτομέρειες».

Η τελευταία από τις «τρεις μεγάλες κατηγορίες» του Γκουλντ, που λέει ότι αποδεικνύει την εξέλιξη ως γεγονός, αναφέρεται στην ομοιότητα που υπάρχει μεταξύ των ειδών. (Ωστόσο, η παρούσα τάση είναι να μη λαβαίνονται υπόψη οι σωματικές ομοιότητες σαν απόδειξη της σχέσης μεταξύ των ειδών· οι γενετικές ομοιότητες είναι τώρα της μόδας για την απόδειξη της σχέσης μεταξύ των ειδών, ακόμα και σε περιπτώσεις που τα σωματικά χαρακτηριστικά διαφέρουν αρκετά.) Ο Γκουλντ παρουσιάζει δύο παραδείγματα σχέσης που αποδεικνύονται από την ομοιότητα. Πρώτον: «Γιατί το σώμα μας, από τη σπονδυλική μας στήλη μέχρι το μυϊκό σύστημα της κοιλιάς μας, δείχνει την ύπαρξη υπολειμμάτων ενός σώματος που ταίριαζε καλύτερα στη ζωή των τετράποδων αν δεν είμαστε απόγονοι τετράποδων πλασμάτων;»

Παράξενος ισχυρισμός. Μπορούμε να βαδίζουμε και να τρέχουμε όρθιοι στα δυο μας πόδια, να το κάνουμε αυτό για πολλά χιλιόμετρα, χωρίς να κουράζεται ούτε η σπονδυλική μας στήλη ούτε οι μύες της κοιλιάς μας. Εκτός, βέβαια, αν δαπανούμε τις περισσότερες από τις ώρες που είμαστε ξύπνιοι κουλουριασμένοι σε μια καρέκλα, χωρίς να ασκούμε ποτέ τους μύες της μέσης ή της κοιλιάς μας. Αλλά εκείνοι που είναι γυμνασμένοι μπορούν να κυνηγήσουν τετράποδα άγρια ζώα, να τα εξαντλήσουν, και στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων, να ζήσουν περισσότερο απ’ αυτά. Μεγαλώνουμε στα δυο πόδια· τα τετράποδα αισθάνονται άνετα με τα τέσσερα.

Το δεύτερο παράδειγμα του Γκουλντ: «Γιατί τα φυτά και τα ζώα των νησιών Γκαλαπάγκος μοιάζουν τόσο πολύ, αλλά έχουν λεπτές διαφορές, από τα φυτά και τα ζώα του Εκουαδόρ, της κοντινότερης ξηράς, 960 χιλιόμετρα ανατολικά; . . . Το μόνο που σημαίνουν οι ομοιότητες είναι ότι τα πλάσματα του Εκουαδόρ αποίκισαν τα νησιά Γκαλαπάγκος και κατόπιν διαφοροποιήθηκαν μέσω μιας φυσιολογικής διεργασίας της εξέλιξης». Αυτό που μπορούν να αποδείξουν και που αποδεικνύουν πραγματικά οι ομοιότητες είναι η διαφοροποίηση μέσα στο είδος. Οι σπίνοι, για παράδειγμα, παραμένουν σπίνοι.

Ο Γκουλντ χλευάζει αυτούς που πιστεύουν στη δημιουργία και που ισχυρίζονται ότι «ο Θεός επιτρέπει περιορισμένες προσαρμογές μέσα στους δημιουργημένους τύπους, αλλά ότι ποτέ δεν μπορείς να κάνεις μια γάτα να γίνει σκύλος». Κατόπιν ρωτάει: «Και ποιος είπε ότι θα μπορούσες, ή ότι το έκανε η φύση;» Παρ’ όλα αυτά πιστεύει σε μια πολύ δυσκολότερη αλλαγή. Από γάτα σε σκύλο θα ήταν τουλάχιστο από θηλαστικό σε θηλαστικό, ενώ ο Γκουλντ λέει «οι δεινόσαυροι εξελίχθηκαν σε πτηνά».

Ο Ίρβινγκ Κρίστολ τελειώνει ως εξής το άρθρο του στη The New York Times: «Η τωρινή διδασκαλία της εξέλιξης στα δημόσια σχολεία μας, εμπεριέχει πράγματι μια ιδεολογική προκατάληψη ενάντια στη θρησκευτική πίστη—διδάσκοντας ως ‘γεγονός’ κάτι που είναι απλώς υπόθεση. . . . Αν οι πιστοί χριστιανοί είναι πεπεισμένοι ότι τα παιδιά τους δεν εκτίθενται σε αντιθρησκευτική εκπαίδευση, τότε μπορεί κάποιος λογικά να ελπίζει ότι για ακόμα μια φορά θα δουν με ευνοϊκό μάτι αυτή την αμερικανική παράδοση [το χωρισμό Εκκλησίας και Κράτους]».

Ο Κρίστολ δείχνει πόσο σοφό είναι αυτό το δόγμα του χωρισμού όταν λέει: «Τα θεολογικά ζητήματα μπορούν πολύ εύκολα να γίνουν αντικείμενο αντιλογίας». Αυτό ακριβώς θα γινόταν από τους «επιστημονικούς υποστηρικτές της δημιουργίας» αν η δημιουργία διδασκόταν στα σχολεία. Αρκετοί από τους ισχυρισμούς τους δεν είναι Γραφικοί. Αναφέρουμε μόνο έναν: ότι οι δημιουργικές μέρες της Γένεσης είναι 24ωρες μέρες. Η εβραϊκή λέξη που μεταφράζεται «μέρα» μπορεί να χρησιμοποιηθεί και χρησιμοποιείται στην Αγία Γραφή για περιόδους 12 ωρών, 24 ωρών, για μια εποχή, ένα έτος, χίλια χρόνια ή πολλές χιλιάδες χρόνια, ανάλογα με το συγκεκριμένο σκηνικό και τη χρήση.

Η σχολική αίθουσα δεν είναι τόπος για τη διατύπωση θρησκευτικών διαφορών. Ούτε είναι τόπος, όπως λέει ο Κρίστολ, για τη διδασκαλία της υποθετικής εξέλιξης ως γεγονότος, όταν στην πραγματικότητα αυτή η ίδια έχει γίνει μια σύγχρονη θρησκεία που υποστηρίζεται μόνο από το δογματισμό.

Ο Γκουλντ κατάλληλα λέει ότι «οι μύθοι γίνονται πιστεύω μέσω νοθευμένης επανάληψης που της λείπει η κατάλληλη τεκμηρίωση». Πράγματι. Με αυτόν τον τρόπο σχηματίστηκαν θρησκευτικά πιστεύω που διατείνονται ότι η Αγία Γραφή διδάσκει ότι η ψυχή είναι αθάνατη, ότι οι πονηροί βασανίζονται στη φωτιά της κόλασης για πάντα, ότι ο Θεός είναι Τριάδα ή τρία πρόσωπα σε ένα, ότι οι δημιουργικές μέρες στη Γένεση κεφάλαιο 1:είναι 24ωρες μέρες—και όλ’ αυτά χωρίς κατάλληλη τεκμηρίωση από την Αγία Γραφή.

Και έτσι ακριβώς το εξελικτικό τροπάριο ότι ‘η εξέλιξη είναι γεγονός’ έφτασε να γίνει πιστεύω: μέσω «νοθευμένης επανάληψης που της λείπει η κατάλληλη τεκμηρίωση» της επιστημονικής απόδειξης.

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 11]

«Έχουμε τέλεια άγνοια τέτοιων ‘τεράστιων αλμάτων’»

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 12]

«Η σχετικά σύγχρονη ιστορία είναι διάτρητη με αβεβαιότητες»

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 13]

Εξέλιξη—μια σύγχρονη θρησκεία που υποστηρίζεται μόνο από το δογματισμό

[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 12]

«Οι Δεινόσαυροι Εξελίχθηκαν σε Πτηνά»;

Σκεφτείτε: Τα πουλιά είναι θερμόαιμα, τα ερπετά ψυχρόαιμα· τα πτηνά επωάζουν τα αβγά τους, όχι όμως και τα ερπετά· τα πουλιά έχουν φτερά, τα ερπετά λέπια· τα πουλιά έχουν κούφια κόκαλα, τα ερπετά έχουν συμπαγή· τα πουλιά έχουν αερόψυκτες μηχανές, τα ερπετά δεν έχουν· τα πουλιά έχουν καρδιά τεσσάρων κοιλοτήτων, τα ερπετά τριών κοιλοτήτων· τα πουλιά έχουν σύριγγα για να τραγουδούν, τα ερπετά δεν έχουν. Κι ακόμα περισσότερα. Από γάτα σε σκύλο, που το κοροϊδεύει ο Γκουλντ, δεν είναι τίποτα μπροστά στη μετατροπή ερπετού σε πτηνό, που ο Γκουλντ τη δέχεται!

[Εικόνες στη σελίδα 10]

Οι μεταλλαγμένες δροσόφιλες, αν και παραμορφωμένες, παραμένουν δροσόφιλες

Φυσιολογική δροσόφιλα

Μεταλλαγμένες δροσόφιλες