Οι Νεαροί Ρωτούν . . .

Θα Καταστραφεί η Ζωή μου από το Διαζύγιο των Γονέων Μου;

ΑΤΟΜΑ αποτυχημένα οικονομικά, που πάσχουν από κατάθλιψη, που έχουν προδιάθεση για ανάρμοστη συμπεριφορά και που συχνά ο γάμος τους καταλήγει σε αποτυχία—αυτή η καθόλου κολακευτική εικόνα απεικονίζει τα παιδιά των διαζευγμένων γονέων, σύμφωνα με ορισμένους ειδικούς. Έτσι, σε περίπτωση που οι γονείς σου είναι χωρισμένοι—είτε έχουν πάρει διαζύγιο είτε όχι—είναι φυσικό να ανησυχείς για το μέλλον σου.

Ίσως μάλιστα, το διαζύγιο των γονέων σου να φαίνεται πως ήδη καταστρέφει τη ζωή σου. Ένας νεαρός, που λέγεται Ντένυ, θυμάται: «Μετά το διαζύγιο των γονέων μου ήμουν δυστυχισμένος και υπόφερα από κατάθλιψη. Άρχισα να έχω προβλήματα στο σχολείο και έχασα μια χρονιά. Ύστερα από αυτό είπα, ‘Τι το όφελος;’ Έτσι κατάντησα ο καραγκιόζης της τάξης και έμπλεκα συνέχεια σε καβγάδες». Μερικοί νεαροί από αντίδραση στρέφονται στο αλκοόλ, στα ναρκωτικά ή στο σεξ—ή χωρίς να το πολυσκεφτούν καταλήγουν να πάρουν αποφάσεις της στιγμής, αποφάσεις που αποδεικνύονται μοιραίες.

Όμως, γιατί το διαζύγιο καταστρέφει τη ζωή τόσων νεαρών ατόμων; Και τι μπορείς να κάνεις για να μην το αφήσεις να καταστρέψει και τη δική σου ζωή;

Τι Κάνει ο Ψυχικός Πόνος

Μετά το διαζύγιο των γονέων τους, μερικοί νεαροί παρεκτρέπονται κάνοντας πράγματα που, πριν, δεν είχαν καν φανταστεί, δίνοντας έτσι διέξοδο στην απογοήτευση και στην οργή τους. Για ορισμένους νεαρούς, αυτός δεν είναι παρά ένας τρόπος, λανθασμένος βέβαια, να «τιμωρήσουν» τους γονείς τους που πήραν διαζύγιο. Σε άλλες περιπτώσεις είναι μια απεγνωσμένη έκκληση που κάνουν τα παιδιά προς τους γονείς, έκκληση για να τους δώσουν την προσοχή που ξαφνικά φαίνεται ότι τους στερούν. «Η μαμά ποτέ δεν ήταν σπίτι», παραπονιέται η 15χρονη Τίνα. «Δεν υπήρχε πειθαρχία, δεν υπήρχαν κανόνες· μονάχα ένα άδειο σπίτι. Έτσι μπλέχτηκα στα ναρκωτικά και στο σεξ».

Αλλά, γιατί οι γονείς μερικές φορές αφήνουν την πειθαρχία κατά μέρος μετά από ένα διαζύγιο; Συχνά, αυτό συμβαίνει επειδή κι αυτοί υποφέρουν από μεγάλο ψυχικό πόνο. Σχετικά μ’ αυτό, μια διαζευγμένη γυναίκα ομολόγησε: «Σίγουρα παραμελούσα τα παιδιά μου. Μετά από το διαζύγιο ήμουν τέτοιο ράκος που δεν μπορούσα να τα βοηθήσω».

Είναι Αναγκαίο να Αναλάβεις την Ευθύνη

Ένας νεαρός μπορεί με την κακή συμπεριφορά του να εξοργίσει τους γονείς του. Αλλά τι καταφέρνει στην πραγματικότητα; Τίποτα περισσότερο από το να προσθέτει ένταση σε μια ήδη τεταμένη κατάσταση. Ο μόνος που «τιμωρείται» από την παράβαση είναι ο ίδιος ο παραβάτης. Ένας 19χρονος νεαρός, που μετά από το διαζύγιο των γονέων του, μπλέχτηκε με ναρκωτικά, ανηθικότητα και κλοπές, παραδέχτηκε: «Ακόμα υποφέρω από αυτά τα λάθη».—Παράβαλε Γαλάτας 6:7.

Έχει λοιπόν, σημασία η συμβουλή της Αγίας Γραφής, στο εδάφιο Εβραίους 12:13 (ΚΔΤΚ): «Κάνετε ίσιους δρόμους για τα πόδια σας, δια να μη εξαρθρωθή το χωλόν αλλά μάλλον να θεραπευθή». Ακόμα κι όταν λείπει η πειθαρχία που επιβάλλεται από τους γονείς, δεν υπάρχει καμιά δικαιολογία για κακή διαγωγή, και ειδικά αν έχεις διδαχτεί δίκαιες αρχές. «Έτσι όποιος ξέρει να κάνει το καλό και δεν το κάνει, αμαρτάνει». (Ιακώβου 4:17, ΝΔΜ) Ανάλαβε την ευθύνη των πράξεών σου και επέβαλε πειθαρχία στον εαυτό σου. (1 Κορινθίους 9:27) Μην κάνεις πράγματα για τα οποία θα λυπάσαι σ’ όλη σου τη ζωή.

Απερίσκεπτες Αποφάσεις

Άλλος ένας τρόπος με τον οποίο οι νεαροί μπορεί να καταστρέψουν το μέλλον τους μετά το διαζύγιο των γονέων τους είναι το να πάρουν απερίσκεπτες αποφάσεις. Πολλοί, εφόσον τους λείπει η σταθερή καθοδήγηση του γονέα, αφήνουν το σχολείο—και δεν σκέφτονται καθόλου πώς θα μπορέσουν αργότερα να βγάζουν τα προς το ζην. Άλλοι αρπάζουν την πρώτη ευκαιρία που τους τυχαίνει, προκειμένου να ξεφύγουν από τη ζωή στο σπίτι, που τους κάνει δυστυχισμένους. Μια νεαρή γυναίκα με το όνομα Λυν θυμάται: «Επειδή ήμουν από διαλυμένο σπίτι, ένιωθα σαν να είχα κακό παρελθόν, σαν να είχα κάνει κάτι κακό. Αναρωτιόμουν, ‘Τώρα ποιος θα θέλει να με παντρευτεί εμένα;’ Γι’ αυτό, όταν με ζήτησε ένα αγόρι από καλή οικογένεια, το παντρεύτηκα, αν και κανένας μας δεν ήταν ακόμα έτοιμος για γάμο». Σύντομα, η τραγική κατάληξη ήταν το διαζύγιο.

Στην πραγματικότητα λοιπόν, είναι απλώς ζήτημα κοινής λογικής το να αποφεύγεις να παίρνεις σοβαρές αποφάσεις, όταν είσαι μπερδεμένος τόσο πολύ που να μη μπορείς να σκεφτείς σωστά. «Ο δε φρόνιμος προσέχει εις τα βήματα αυτού». (Παροιμίαι 14:15) Αν οι γονείς σου φαίνονται τόσο αναστατωμένοι ώστε να μη μπορούν να σε ακούσουν, γιατί δεν συζητάς τις αποφάσεις σου με κάποιον φίλο μεγαλύτερό σου;

Ανησυχία για τα Προς το Ζην

Το ότι ο πατέρας δεν είναι πια στο σπίτι (μια και αυτό συμβαίνει συνήθως) μπορεί να δημιουργήσει άλλη μια φαινομενική απειλή για το μέλλον σου. Μπορεί να δοκιμάσεις κάτι που δεν το είχες νιώσει μέχρι τότε· την ανησυχία για πράγματα που μέχρι εκείνη τη στιγμή τα είχες δεδομένα—τροφή, ένδυση, στέγη, χρήματα.

Μήπως κινδυνεύεις να πεθάνεις της πείνας; Μάλλον όχι. Συνήθως οι γονείς βρίσκουν κάποιους τρόπους να ζήσουν τα παιδιά τους μετά το διαζύγιο, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει πως η μαμά θα πρέπει να πιάσει μια δουλειά. Όμως δυστυχώς, οι γονείς σπάνια κάθονται να εξηγήσουν αυτά τα πράγματα. Έτσι, ίσως χρειαστεί να αποδειχτείς ‘πραγματικός’ γιος ή πραγματική κόρη για τους γονείς σου και να τους πεις τις ανησυχίες σου. (Παροιμίαι 4:3, ΜΝΚ) Ρώτησέ τους ήρεμα πώς έχουν σκεφτεί να αντιμετωπίσουν το θέμα της φροντίδας σου από ’δώ και στο εξής. Αν οι γονείς σου είναι τόσο αναστατωμένοι που δεν μπορούν να το συζητήσουν, δείξε τους συμπόνια. (1 Πέτρου 3:8, ΝΔΜ) Για να ξαναρωτήσεις, περίμενε την κατάλληλη στιγμή.—Παροιμίαι 15:23.

Το βιβλίο Surviving the Breakup (Πώς να Ξεπεράσετε το Χωρισμό) προειδοποιεί με ρεαλισμό: «Από αυτά που ζούσε πρώτα μια μονάχα οικογένεια, τώρα θα πρέπει να ζουν δυο, κι έτσι επιβάλλεται ο υποβιβασμός του βιοτικού επιπέδου σε κάθε μέλος της οικογένειας, ανεξάρτητα από το βαθμό της οικονομικής άνεσης που υπάρχει». Άρα λοιπόν, ίσως χρειαστεί να συνηθίσεις να ζεις χωρίς να έχεις πράγματα που απολάμβανες πριν—όπως τα καινούρια ρούχα. Η Αγία Γραφή όμως, μας υπενθυμίζει: «Τίποτα δε φέραμε μαζί μας όταν ήρθαμε στον κόσμο ούτε μπορούμε να βγάλουμε τίποτα φεύγοντας. Όταν έχουμε, λοιπόν, τροφές και ενδύματα, θα αρκεστούμε σ’ αυτά». (1 Τιμόθεον 6:7, 8, ΝΔΜ) Ίσως μπορείς ακόμα και να βοηθήσεις φτιάχνοντας έναν καινούριο οικογενειακό προϋπολογισμό. Επίσης, να θυμάσαι ότι ο Ιεχωβά είναι ‘πατέρας των παιδιών που δεν έχουν πατέρα’. (Ψαλμός 68:5) Να είσαι βέβαιος ότι εκείνος ενδιαφέρεται για τις ανάγκες σου, και πολύ μάλιστα.

Επίδραση στο Δικό σου Γάμο

Όταν οι ίδιοι οι γονείς σου έχουν αποτύχει στο γάμο τους, είναι φυσικό να ανησυχείς για το πόσες πιθανότητες για έναν πετυχημένο γάμο έχεις εσύ. Ευτυχώς, η αποτυχία στο γάμο δεν είναι κληρονομική—όπως οι φακίδες. Εσύ είσαι ένα ξεχωριστό πρόσωπο, και η κατάληξη του γάμου σου δεν θα εξαρτηθεί από την αποτυχία των γονέων σου, αλλά από το βαθμό στον οποίο εσύ και ο σύντροφός σου εφαρμόζετε το Λόγο του Θεού. Δεν υπάρχει λόγος να σου γίνει εμπόδιο το γεγονός ότι προέρχεσαι από μια οικογένεια που δεν ήταν ευτυχισμένη· εσύ θα χαρείς έναν δικό σου σταθερό γάμο, αν τον στηρίξεις στην ανιδιοτελή αγάπη. Τέτοιου είδους «αγάπη ουδέποτε εκπίπτει».—1 Κορινθίους 13:8.

Για παράδειγμα, η Ανέτ μεγάλωσε από πατέρα αλκοολικό που κάθε τόσο εγκατέλειπε την οικογένειά του. «Σαν αποτέλεσμα, εγώ είμαι κάπως ανασφαλής τύπος», παραδέχεται η Ανέτ. «Μέχρι τώρα, όταν ο άντρας μου πηγαίνει να εκτελέσει κάποια παραγγελία χωρίς να με διαβεβαιώσει ότι θα ξαναγυρίσει, εγώ αρρωσταίνω». Παρ’ όλα αυτά, η Ανέτ συνεχίζει: «Ήμουν αποφασισμένη, όταν θα παντρευόμουν, ο γάμος μου να είναι ήρεμος και να παντρευτώ κάποιον με τον οποίο θα μπορούσα να γίνω ευτυχισμένη. Τώρα είμαι ευτυχισμένη και νιώθω ότι ο χωρισμός των γονέων μου είναι πια παρελθόν».

Κάντο να σου Βγει σε Καλό

Ο Ιερεμίας παρατήρησε: «Καλόν εις τον άνθρωπον να βαστάζη ζυγόν εν τη νεότητι αυτού». (Θρήνοι 3:27) Βέβαια, δεν υπάρχει τίποτα ‘καλό’ στο να βλέπεις τους γονείς σου να χωρίζουν. Όμως μπορείς να κάνεις αυτή την αρνητική εμπειρία να σου βγει σε καλό.

Για παράδειγμα, ίσως αναγκαστείς να αναλάβεις πρόσθετες οικιακές ευθύνες. Αυτό θα σε βοηθήσει να αναπτύξεις ικανότητες που αργότερα θα σου φανούν χρήσιμες. Επιπλέον, η ερευνήτρια Τζούντιθ Γουόλερσταϊν παρατήρησε: «Η οικογενειακή κρίση έκανε [παιδιά διαζευγμένων γονέων] να αναπτυχθούν συναισθηματικά και διανοητικά σε βαθμό εντυπωσιακό και μερικές φορές συγκινητικό. Οι νεαροί . . . εξέταζαν αντικειμενικά τις εμπειρίες των γονέων τους και οδηγούνταν σε φρόνιμες αποφάσεις για το δικό τους το μέλλον. Τους απασχολούσε το να βρουν τρόπους να αποφύγουν τα λάθη που είχαν κάνει οι γονείς τους».

Ο νεαρός Πωλ συμφωνεί μ’ αυτό. Οι γονείς του χώρισαν όταν ήταν μικρός, κι εκείνος ήταν υποχρεωμένος να ζει ανάμεσα σε δυο ανθρώπους που έτρεφαν έχθρα μεταξύ τους, και να πηγαίνει πότε στον ένα και πότε στον άλλον. Κι όμως, από αυτήν του την εμπειρία έχει αποκομίσει ορισμένα οφέλη. «Είμαι αποφασισμένος να μην επαναλάβω τα σφάλματα των γονέων μου», λέει. Και επειδή είχε μάθει να ζει σε μια ασταθή κατάσταση, λέει: «Προσαρμόζομαι εύκολα σε κάθε κατάσταση». Παρόμοια ο Κηθ δεν έχει απωθημένα από τα δύο διαζύγια των γονέων του. «Έχω βέβαια κάποιες ανασφάλειες», παραδέχεται. «Αλλά και ποιος δεν έχει. Και δεν πιστεύω ότι θα έχω την κατάληξη των γονέων μου, γιατί είμαι αποφασισμένος να βάλω το μυαλό μου να δουλέψει λίγο παραπάνω».

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο χωρισμός των γονέων σου θα σου αφήσει σημάδια. Αλλά το αν αυτά τα σημάδια θα γίνουν ξεθωριασμένοι λεκέδες ή θα μείνουν ανοιχτές πληγές εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από σένα.

[Εικόνα στη σελίδα 15]

Πώς επιδρά το διαζύγιο των γονέων ενός νεαρού στις προοπτικές του για τη μελλοντική του ευτυχία;