Το Μυστήριο Λύνεται!
ΟΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΙ άνθρωποι δέχονται ότι ο θάνατος δεν είναι το τέλος της ανθρώπινης ζωής, ότι μετά το φυσικό θάνατο υπάρχει κάτι που συνεχίζει να ζει. Συνήθως αυτό το κάτι χαρακτηρίζεται ως ψυχή.
Σε απάντηση στο ερώτημα: «Πώς γνωρίζουμε ότι η Ρουχ [ψυχή] φεύγει από το σώμα όταν αυτό είναι στον τάφο;», το περιοδικό The Straight Path απαντάει: «Ο θάνατος δεν είναι τίποτα άλλο από την αναχώρηση της ψυχής. Από τη στιγμή που η ψυχή φεύγει από το σώμα, μεταφέρεται στο Μπαρζάκ (τη μετά θάνατο περίοδο). . . . Ο τάφος είναι ένα μέρος όπου φυλάσσεται μόνο το σώμα, όχι και η ψυχή». Αυτές είναι οι απόψεις του μουσουλμανισμού, αλλά δεν διαφέρουν και πολύ από τις διδασκαλίες του λεγόμενου Χριστιανικού κόσμου.
Πάρτε για παράδειγμα δυο ερωτήματα από το A Catechism of Christian Doctrine (Εγχειρίδιο Κατήχησης των Χριστιανικών Δογμάτων), ένα βρετανικό Ρωμαιοκαθολικό έντυπο που χρησιμοποιείται στα σχολεία:
Ε.—Πώς μοιάζει η ψυχή σου με τον Θεό;
Α.—Η ψυχή μου μοιάζει με τον Θεό, επειδή είναι πνεύμα και είναι αθάνατη.
Ε.—Τι εννοείς όταν λες πως η ψυχή σου είναι αθάνατη;
Α.—Όταν λέω πως η ψυχή μου είναι αθάνατη, εννοώ ότι η ψυχή μου δεν πεθαίνει ποτέ.
Αν και τα παιδιά διδάσκονται να το πιστεύουν αυτό, το βιβλίο δεν κάνει καμιά προσπάθεια να τεκμηριώσει τους ισχυρισμούς του.
Κι όμως, υπάρχει μια πηγή πληροφοριών που μας λέει ακριβώς τι είναι η ψυχή. Η πηγή αυτή είναι η Αγία Γραφή, το πιο παλιό βιβλίο απ’ αυτά που είναι γνωστά στον άνθρωπο. Μπορεί να εκπλαγείτε μ’ αυτά που λέει.
Η Ψυχή—Ο Ορισμός της Αγίας Γραφής
Η Γένεση, το πρώτο βιβλίο της Αγίας Γραφής, μας δίνει την αφήγηση της δημιουργίας του ανθρώπου και των άλλων πλασμάτων που ζουν στον πλανήτη μας. Γράφτηκε στα εβραϊκά και στα δύο πρώτα κεφάλαια, η λέξη «ψυχή», που είναι η μετάφραση της λέξης νέφες, εμφανίζεται τέσσερις φορές· ωστόσο μονάχα τη μια απ’ αυτές αναφέρεται στον άνθρωπο.a Σε τι αναφέρεται τις άλλες φορές που εμφανίζεται; Ας δούμε.
«Και εποίησεν ο Θεός τα κήτη τα μεγάλα και πάσαν ψυχήν [νέφες] ζώων ερπετών, α εξήγαγε τα ύδατα κατά γένη αυτών, και παν πετεινόν πτερωτόν κατά γένος».—Γένεσις 1:21, Μετάφραση των Εβδομήκοντα.
«Και εις πάντα τα ζώα της γης και εις πάντα τα πετεινά του ουρανού και εις παν ερπετόν έρπον επί της γης και έχον εν εαυτώ ψυχήν [νέφες] ζώσαν, έδωκα πάντα χλωρόν χόρτον εις τροφήν».—Γένεσις 1:30.
«Και έπλασεν ο Θεός [Ιεχωβά (ΜΝΚ)] έτι εκ της γης πάντα τα θηρία του αγρού και πάντα τα πετεινά του ουρανού και ήγαγεν αυτά προς τον Αδάμ, ιδείν τι καλέσει αυτά. και παν ο εάν εκάλεσεν αυτό Αδάμ ψυχήν [νέφες] ζώσαν, τούτο όνομα αυτώ».—Γένεσις 2:19, Μετάφραση των Εβδομήκοντα.
Μια γρήγορη σύγκριση αυτών των τριών εδαφίων αποκαλύπτει ότι η λέξη νέφες χρησιμοποιείται για να περιγράψει όλα τα είδη των ζώων.
Τώρα συγκρίνετέ το αυτό με την αφήγηση της δημιουργίας του πρώτου ανθρώπου, του Αδάμ:
«Και έπλασε Κύριος [Ιεχωβά (ΜΝΚ)] ο Θεός τον άνθρωπον από χώματος εκ της γης· και ενεφύσησεν εις τους μυκτήρας αυτού πνοήν ζωής, και έγεινεν ο άνθρωπος εις ψυχήν [νέφες] ζώσαν».—Γένεσις 2:7.
Η Εβραϊκή Εκδοτική Εταιρία της Αμερικής, σχολιάζοντας σχετικά μ’ αυτό σε μια μετάφραση του Τορά, των πέντε πρώτων βιβλίων των Εβραϊκών Γραφών, λέει: «Η Αγία Γραφή δεν λέει ότι έχουμε ψυχή. ‘Νέφες’ είναι το ίδιο το άτομο, η ανάγκη του για φαγητό, το αίμα που κυλάει στις φλέβες του, η ύπαρξή του». (Τα πλάγια γράμματα δικά μας.) Όπως είναι λογικό, το ίδιο πράγμα αληθεύει και για όλες τις άλλες μορφές ζωής που χαρακτηρίζονται ως «ψυχές». Αυτές οι μορφές ζωής δεν έχουν ψυχές. Όλες τους είναι ψυχές.
Ο Πλάτωνας και η Ψυχή
Τότε λοιπόν, από πού προέρχεται η ιδέα πως στο θάνατο η ψυχή φεύγει από το σώμα; Η The Jewish Encyclopedia, που αναφέρθηκε παραπάνω, λέει το εξής: «Η ιδέα μιας ψυχής, η οποία είναι αποχωρισμένη από το σώμα και έχει την ατομικότητά της, ρίζωσε στον Ιουδαϊσμό μόνο μέσω της επαφής των Ιουδαίων με τις ιδέες των Περσών και των Ελλήνων».
Ακόμα νωρίτερα στην ανθρώπινη ιστορία, οι Αιγύπτιοι πίστευαν ότι η ανθρώπινη ψυχή ήταν αθάνατη και ότι μπορούσε να ξαναεπισκεφτεί το νεκρό της σώμα. Για το λόγο αυτό οι Αιγύπτιοι έκαναν ό,τι μπορούσαν για να διατηρήσουν τους νεκρούς τους ταριχεύοντάς τους, δηλαδή κάνοντάς τους μούμιες.
Είναι ενδιαφέρον ότι το νέο γερμανικό λουθηρανικό Evangelischer Erwachsenenkatechismus (Ευαγγελικό Εγχειρίδιο Κατήχησης για Ενήλικους) παραδέχεται ανοιχτά ότι πηγή της διδασκαλίας, σύμφωνα με την οποία η ανθρώπινη ψυχή είναι αθάνατη, δεν είναι η Αγία Γραφή, αλλά ο «Έλληνας φιλόσοφος Πλάτωνας (427-347 π.Χ.) [ο οποίος] υποστήριζε κατηγορηματικά ότι υπήρχε διαφορά μεταξύ σώματος και ψυχής». Το εγχειρίδιο συνεχίζει: «Διάφοροι ευαγγελικοί θεολόγοι του σύγχρονου καιρού θέτουν υπό αμφισβήτηση αυτόν το συνδυασμό ελληνικών και Βιβλικών ιδεών. . . . Δεν δέχονται το διαχωρισμό του ανθρώπου σε σώμα και ψυχή».
Τότε λοιπόν τι γίνεται η ανθρώπινη ψυχή στο θάνατο; Σ’ αυτό το ζήτημα η μεγαλύτερη αυθεντία μας είναι η Αγία Γραφή, ο εμπνευσμένος Λόγος του Θεού. Η Αγία Γραφή δηλώνει καθαρά: «Οι ζώντες γνωρίζουσιν ότι θέλουσιν αποθάνει· αλλ’ οι νεκροί δεν γνωρίζουσιν ουδέν». (Εκκλησιαστής 9:5) Και ο Ιησούς, μιλώντας για «ανάσταση», είπε: «Πάντες οι εν τοις μνημείοις θέλουσιν ακούσει την φωνήν αυτού [του Ιησού], και θέλουσιν εξέλθει».—Ιωάννης 5:28, 29.
Άρα πού είναι οι νεκροί; Στον τάφο, «στα μνημεία», δηλαδή στη μνήμη του Θεού προσμένοντας ανάσταση.b Ανάσταση; Τι σημαίνει αυτό; Πόσο πραγματική είναι αυτή η ελπίδα; Το τελικό άρθρο που αναφέρεται σε μια πρόσφατη τραγωδία στην Αγγλία, δείχνει πόσο πραγματική μπορεί να είναι αυτή η ελπίδα.
[Υποσημειώσεις]
a Οι «ψυχές», στον πληθυντικό, εμφανίζονται επίσης και στο κεφάλαιο 1 της Γένεσης, στο εδάφιο 20. Μετάφραση των Εβδομήκοντα.
b Το Λουθηρανικό εγχειρίδιο κατήχησης συμφωνεί με την Αγία Γραφή και λέει: «Εφόσον όλος ο άνθρωπος εξ ολοκλήρου είναι αμαρτωλός, άρα στο θάνατο πεθαίνει τελείως και με το σώμα και με την ψυχή του (ολοκληρωτικός θάνατος). . . . Υπάρχει ένα χάσμα μεταξύ θανάτου και ανάστασης· το άτομο, κάτω από τις καλύτερες συνθήκες, συνεχίζει την ύπαρξή του στη μνήμη του Θεού».
[Πλαίσιο στη σελίδα 8]
Το Γνωρίζατε;
Πουθενά δεν αναφέρει η Αγία Γραφή για «αθάνατη ψυχή». Οι δυο αυτές λέξεις δεν συνδέονται πουθενά. Οι λέξεις «αθάνατος» και «αθανασία» αναφέρονται μονάχα έξι φορές, όλες στα συγγράμματα του αποστόλου Παύλου. Όταν η αθανασία αναφέρεται σε ανθρώπους, χαρακτηρίζεται ως βραβείο, το οποίο δίνεται μόνο στους 144.000, που εξαγοράζονται από τη γη για να βασιλέψουν με τον Χριστό Ιησού στον ουρανό.—1 Κορινθίους 15:50-54· Αποκάλυψις 5:9, 10· 14:1-4· 20:6.
[Πλαίσιο στη σελίδα 9]
Ποια Αυθεντία;
Το «The Concise Oxford Dictionary» (Το Συνοπτικό Λεξικό του Όξφορντ) ορίζει την «ψυχή» ως εξής: «Πνευματικό ή άυλο μέρος του ανθρώπου, το οποίο θεωρείται ότι επιζεί μετά το θάνατο». Ο ορισμός αυτός τονίζει το γεγονός ότι η ιδέα της μετά θάνατο ζωής μέσω της «ψυχής» παραμένει ζήτημα θρησκευτικών ισχυρισμών. Καμιά αυθεντία δεν μπορεί να το αποδείξει αυτό. Αντίθετα, η ανώτατη αυθεντία, η Αγία Γραφή, λέει: «Η ψυχή η αμαρτήσασα, αυτή θέλει αποθάνει».—Ιεζεκιήλ 18:4.
[Εικόνα στη σελίδα 9]
Η «ψυχή» ενός Αιγύπτιου γραμματέα, που παριστάνεται σαν γεράκι με κεφάλι ανθρώπου, και η οποία υποτίθεται ότι ‘επισκέπτεται ξανά το σώμα της στον τάφο’
[Ευχαριστίες]
Courtesy of the British Museum, London