Άντρες που Δέρνουν τις Γυναίκες Τους—Μια Ματιά από Κοντά

ΟΛΟΙ ανεξαιρέτως οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι οι άντρες που χτυπούν τις γυναίκες τους έχουν βασικά το ίδιο πορτραίτο. Γιατροί, δικηγόροι, αστυνομικοί, δικαστικοί και κοινωνικοί λειτουργοί—οι οποίοι λόγω επαγγέλματος έρχονται καθημερινά σε επαφή με την οικογενειακή βία—συμφωνούν σ’ αυτό. Ένας δικαστικός είπε: «Ο ναρκισσισμός—αυτό είναι το κυριότερο γνώρισμα. Οι ομοιότητες που υπάρχουν μεταξύ του άντρα που δέρνει τη γυναίκα του και του μικρού παιδιού είναι εκπληκτικές. Κάθε γυναίκα, με την οποία έρχομαι σε επαφή λόγω επαγγέλματος, μου διηγείται ολόκληρες ιστορίες για ξεσπάσματα θυμού. Το πρίσμα, μέσα από το οποίο βλέπει τον κόσμο ο άντρας που δέρνει τη γυναίκα του, είναι το πώς μπορεί ο κόσμος αυτός να ικανοποιήσει τις ανάγκες του». Ο δικαστικός αυτός αποκαλεί τον άντρα που δέρνει τη γυναίκα του άτομο «κοινωνιοπαθητικό», δηλαδή άτομο ανίκανο να σκεφτεί τις συνέπειες των πράξεών του.

«Είναι αρκετά ενδιαφέρον», είπε ένας συγγραφέας, «ότι οι άντρες που είναι πρόξενοι κακομεταχείρισης γενικά δεν έχουν και πολύ καλή ιδέα για τον εαυτό τους, και πασχίζουν να κάνουν και τα θύματά τους να νιώσουν το ίδιο». «Μερικά πράγματα τα οποία χαρακτηρίζουν συνήθως τους άντρες που δέρνουν τις γυναίκες τους είναι το ότι θεωρούν τους άλλους κτήμα τους και ζηλεύουν, όπως και το ότι παρουσιάζουν σεξουαλική ανεπάρκεια και έχουν μικρή αυτοεκτίμηση», έλεγε ένα δημοσίευμα στον τύπο. Ένας διακεκριμένος ψυχίατρος συμφωνεί με το πορτραίτο αυτό του άντρα που κακομεταχειρίζεται τη γυναίκα του και προσθέτει και τη δική του άποψη: «Ο ξυλοδαρμός είναι ένας τρόπος με τον οποίο ο ανεπαρκής άντρας προσπαθεί να αποδείξει τον ανδρισμό του».

Γίνεται ολοφάνερο ότι ο άντρας που είναι πρόξενος κακομεταχείρισης χρησιμοποιεί τη βία ως μέσον για να εξακολουθεί να ελέγχει τη γαμήλια σύντροφό του και για να της κάνει επίδειξη δύναμης. Κάποιος άντρας που κακομεταχειρίζεται τη γυναίκα του δήλωσε: «Αν σταματήσουμε να δέρνουμε, θα χάσουμε τον έλεγχο. Κι αυτό είναι αδιανόητο, αφόρητο».

Συχνά, χωρίς κανένα λόγο, ο άντρας που δέρνει τη γυναίκα του νιώθει μια παράλογη επιθυμία να την έχει κτήμα του και μια παράλογη ζήλεια. Μπορεί να φαντάζεται ότι η γυναίκα του έχει ρομαντικό δεσμό με τον ταχυδρόμο, το γαλατά, με κάποιον στενό οικογενειακό φίλο ή με οποιονδήποτε με τον οποίο εκείνη επικοινωνεί. Παρ’ ότι μεταχειρίζεται τη γυναίκα του άσχημα και της προξενεί σωματικούς πόνους, έχει έναν έντονο φόβο μήπως χωρίσουν ή μήπως τη χάσει. Αν η γυναίκα αυτή που την κακομεταχειρίζεται απειλήσει ότι θα τον αφήσει, εκείνος με τη σειρά του την απειλεί ότι θα τη σκοτώσει και θα σκοτωθεί.

Συχνά η ζήλεια δείχνει το αποκρουστικό πρόσωπό της όταν η σύζυγος είναι έγκυος. Ο άντρας μπορεί να νιώθει ότι απειλείται φοβούμενος μη τυχόν η γυναίκα του πάψει να δείχνει στοργή σ’ εκείνον, μη τυχόν γίνει τώρα το μωρό επίκεντρο της προσοχής. Πολλές γυναίκες που τρώνε ξύλο αναφέρουν ότι το πρώτο κρούσμα κακομεταχείρισης από τον άντρα τους σημειώθηκε όταν εκείνος τις γρονθοκόπησε άσχημα στο στομάχι, στη διάρκεια της πρώτης τους εγκυμοσύνης. «Ο ναρκισσισμός από τον οποίο πάσχει μπορεί να τον φέρει στο σημείο να προσπαθήσει στην κυριολεξία να σκοτώσει το έμβρυο», είπε κάποιος δικαστικός.

Κύκλος Βίας

Άλλο ένα χαρακτηριστικό του πορτραίτου του άντρα που χτυπάει τη γυναίκα του είναι ο κύκλος βίας που σημειώνεται, όπως επιβεβαιώνουν πάμπολλες γυναίκες που τρώνε ξύλο. Στο πρώτο στάδιο, ο άντρας μπορεί απλώς να καταφεύγει σε βρισιές και να χρησιμοποιεί προσβλητική γλώσσα. Μπορεί να την απειλήσει ότι θα πάρει τα παιδιά μακριά της και να της πει πως δεν θα τα ξαναδεί. Εκείνη, νιώθοντας ότι απειλείται, μπορεί να παραδεχτεί ότι όλα είναι δικό της σφάλμα και να αποδεχτεί την ευθύνη για τη δική του προσβλητική συμπεριφορά. Τώρα είναι παιχνιδάκι στα χέρια του. Εκείνος κερδίζει τον έλεγχο. Αλλά πρέπει να ασκήσει ακόμα μεγαλύτερη κυριαρχία. Το πρώτο αυτό στάδιο μπορεί να φανερωθεί οποιαδήποτε στιγμή μετά το γάμο—μερικές φορές μέσα σε μερικές βδομάδες.

Μπορεί να περάσει στο δεύτερο στάδιο μ’ ένα εκρηκτικό ξέσπασμα βίας—να την κλωτσάει, να της δίνει γροθιές, να τη δαγκώνει, να της τραβάει τα μαλλιά, να τη ρίχνει στο πάτωμα, να προβαίνει σε σεξουαλικές πράξεις με βίαιο τρόπο. Η γυναίκα καταλαβαίνει για πρώτη φορά ότι δεν έφταιγε εκείνη. Συλλογίζεται ότι πιθανώς η αιτία να είναι κάποιος εξωτερικός παράγοντας—η ένταση στη δουλειά ή η ασυμφωνία με τους συναδέλφους.

Αμέσως μετά το ξέσπασμα βίας, ο άντρας παρηγορεί τη γυναίκα του γεμάτος τύψεις. Τώρα βρίσκεται στο τρίτο στάδιο του κύκλου. Τη γεμίζει δώρα. Την ικετεύει να τον συγχωρήσει. Της υπόσχεται ότι αυτό το πράγμα δεν θα συμβεί ποτέ ξανά.

Κι όμως συμβαίνει ξανά και ξανά. Και δεν υπάρχουν πια τύψεις. Τώρα πια είναι τρόπος ζωής. Αν αυτή απειλήσει ότι θα φύγει, έρχεται πάντα στο προσκήνιο η απειλή ότι θα τη σκοτώσει. Τώρα είναι κάτω από την απόλυτη κυριαρχία του. Θυμηθείτε τα λόγια ενός άντρα που δέρνει τη γυναίκα του, τα οποία αναφέρθηκαν πρωτύτερα: «Αν σταματήσουμε να δέρνουμε, θα χάσουμε τον έλεγχο. Κι αυτό είναι αδιανόητο».

Άλλη μια Ομοιότητα

Σε όλες τις περιπτώσεις, οι άντρες που κακομεταχειρίζονται τις γυναίκες τους λένε ότι εκείνες προκαλούν τους ξυλοδαρμούς. Ο διευθυντής του προγράμματος κάποιας υπηρεσίας, αφιερωμένης στη φροντίδα των γυναικών που τρώνε ξύλο, αναφέρει: «Αυτός που κακομεταχειρίζεται τη σύντροφό του της λέει: ‘Δεν κάνεις σωστά ετούτο, γι’ αυτό σε χτυπάω’. Ή, ‘Το φαγητό δεν ήταν έτοιμο στην ώρα του, γι’ αυτό σε χτυπάω’. Πάντα το λάθος είναι δικό της. Κι όταν αυτό το είδος συναισθηματικής κακομεταχείρισης συνεχίζεται χρόνια ολόκληρα, τότε η γυναίκα υφίσταται πλύση εγκεφάλου και το πιστεύει».

Κάποιος άντρας έλεγε στη γυναίκα του ότι εκείνη ήταν που προκαλούσε τις επιθέσεις του, κάνοντας λάθος ορισμένα πράγματα. «Όσο κλιμακωνόταν η βία τόσο περισσότερο δικαιολογούσε τον εαυτό του. Και πάντα μου ’λεγε: ‘Κοίτα σε ποιο σημείο μ’ έφερες. Γιατί θες να με φέρνεις στο σημείο να κάνω τέτοια πράγματα;’»

Ένας άντρας που κακομεταχειριζόταν στο παρελθόν τη γυναίκα του, του οποίου ο πατέρας έδερνε κι αυτός τη γυναίκα του, είπε: «Ο πατέρας μου δεν παραδεχόταν ποτέ ότι έκανε λάθος. Ποτέ δεν ζητούσε συγγνώμη ούτε δεχόταν την ευθύνη των πράξεών του. Πάντοτε κατηγορούσε το θύμα του». Αλλά κι ο γιος παραδέχεται: «Κατηγορούσα τη γυναίκα μου ότι η ίδια μ’ έκανε να την κακομεταχειρίζομαι». «Δεκαπέντε χρόνια», λέει ένας άλλος, «κακομεταχειριζόμουν τη γυναίκα μου επειδή ήταν Μάρτυρας του Ιεχωβά. Κατηγορούσα τη γυναίκα μου για τα πάντα. Δεν καταλάβαινα πόσο κακό ήταν αυτό που έκανα, ώσπου άρχισα να μελετάω την Αγία Γραφή. Τώρα είναι μια κακή ανάμνηση στη ζωή μου. Προσπαθώ να τη σβήσω, αλλά δεν γίνεται».

Η ιστορία πατέρα και γιου που χτυπούν και οι δυο τις γυναίκες τους δεν είναι μοναδική. Μάλλον είναι γενικό φαινόμενο στους άντρες που δέρνουν τις γυναίκες τους. Ο γιος εκείνος παραδέχτηκε ότι ο ξυλοδαρμός των γυναικών είχε ιστορία 150 χρόνων στην οικογένειά του, περνούσε από πατέρα σε γιο σαν να λέγαμε. Σύμφωνα με τον Εθνικό Συνασπισμό Κατά της Βίας στο Σπίτι, «από τα παιδιά που είναι μάρτυρες βίας στο σπίτι, το 60 τοις εκατό των αγοριών τελικά καταλήγουν να δέρνουν τις γυναίκες τους και το 50 τοις εκατό των κοριτσιών καταντούν θύματα».

Κάποιος αρθρογράφος εφημερίδας είπε: «Ακόμα κι αν εκείνα τα παιδιά γλίτωσαν τον ξυλοδαρμό και δεν παρουσιάζουν καμιά εξωτερική βλάβη, έχουν μάθει κάτι που πιθανώς δεν θα ξεχάσουν ποτέ: ότι είναι αποδεκτό να αντιμετωπίζουν τα προβλήματα και την ένταση με βίαιους τρόπους».

Εκείνοι που διευθύνουν άσυλα στα οποία καταφεύγουν οι γυναίκες που τρώνε ξύλο, λένε ότι τα αγόρια που βλέπουν τον πατέρα τους να χτυπάει τη μητέρα τους συχνά στρέφονται κατά της μητέρας τους με βίαιο τρόπο ή απειλούν τις αδελφές τους ότι θα τις σκοτώσουν. «Αυτό δεν είναι παιδικό παιχνιδάκι», είπε κάποιος. «Είναι σκόπιμο εκατό τοις εκατό». Τα παιδιά αυτά, εφόσον έχουν δει τους γονείς τους να χρησιμοποιούν βία όταν θυμώνουν, νομίζουν ότι κι αυτά δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς.

Ένα παιδικό ποίημα λέει ότι τα κοριτσάκια είναι «ζαχαρένια και μελένια κι από γλύκα καμωμένα». Τα μικρά αυτά κοριτσάκια μεγαλώνουν και γίνονται μητέρες μας και γυναίκες μας, και οι σύζυγοι λένε πως δεν μπορούν να ζήσουν χωρίς αυτές. Σίγουρα λοιπόν, η δικαιοσύνη απαιτεί να μην υφίστανται κακομεταχείριση οι γυναίκες, αλλά τίνος η δικαιοσύνη—του ανθρώπου ή του Θεού;