Είναι οι Πάπες Αλάθητοι;

‘ΤΟ δόγμα στο οποίο στηρίζεται ο θρίαμβος του Καθολικισμού πάνω στον Ορθολογισμό’. Μ’ αυτά τα λόγια, το 1870, το Ιησουίτικο περιοδικό La Civiltà Cattolica επικρότησε την επίσημη διακήρυξη του δόγματος περί αλάθητου του πάπα, που έγινε στην Πρώτη Σύνοδο του Βατικανού.

Στη θεολογική γλώσσα του Καθολικισμού, ως «δόγμα» αναφέρονται οι δοξασίες που έχουν «αναλλοίωτη αξία και είναι αναμφισβήτητες». Ο ακριβής ορισμός του αλάθητου του πάπα, όπως επικυρώθηκε από τη σύνοδο του 1870, έχει ως εξής:

«Είναι ένα θεϊκά αποκαλυμμένο δόγμα το ότι ο ποντίφικας της Ρώμης, όταν μιλάει ex cathedra, όταν δηλαδή ασκεί τα καθήκοντά του ως ποιμένας και διδάσκαλος όλων των Χριστιανών, ορίζει—με βάση την υπέρτατη αποστολική αυθεντία του—μια δοξασία που αφορά την πίστη και την ηθική, δοξασία που θα πρέπει να υποστηρίζεται από ολόκληρη την εκκλησία, κατέχει, μέσω της θεϊκής ενίσχυσης της υποσχεμένης σ’ εκείνον στο πρόσωπο του ευλογημένου Πέτρου, το αλάθητο με το οποίο ο θεϊκός Λυτρωτής θέλησε να είναι προικισμένη η εκκλησία του για να ορίζονται οι δοξασίες που αφορούν την πίστη και την ηθική· και ότι ως εκ τούτου, αυτοί οι ορισμοί που εκφράζονται από τον ποντίφικα της Ρώμης είναι μη τροποποιήσιμοι από τη φύση τους, και όχι λόγω της συναίνεσης της εκκλησίας».

Δεν Υπάρχει Περίπτωση να Χάσουν

Η διατύπωση αυτού του δόγματος, την οποία πολλά άτομα δυσκολεύονται να κατανοήσουν, είναι επίσης ασαφής, σύμφωνα μ’ έναν Γερμανό θεολόγο, τον εκλειπόντα Αουγκούστ Μπέρνχαρντ Χάσλερ. Αυτός μίλησε για την «ασάφεια» και την «αοριστία» της έκφρασης ex cathedra, λέγοντας ότι «σχεδόν ποτέ δεν μπορεί να διακρίνει κανείς ποιες αποφάσεις πρέπει να θεωρούνται αλάθητες». Σύμφωνα με κάποιον άλλο θεολόγο, τον Χάινριχ Φρις, η διατύπωση αυτού του δόγματος είναι «διφορούμενη», ενώ ο Τζόζεφ Ράτσινγκερ παραδέχτηκε ότι το ζήτημα αυτό είχε γίνει αιτία για μια «περίπλοκη διένεξη».

Ο Χάσλερ υποστήριξε ότι «η ασάφεια των εννοιών» αφήνει περιθώρια τόσο για εκτεταμένη εφαρμογή του δόγματος, έτσι ώστε να αυξάνεται η δύναμη του πάπα, όσο και για πιο περιορισμένη ερμηνεία, έτσι ώστε όταν ανακύπτουν εσφαλμένες διδασκαλίες του παρελθόντος, να υπάρχει πάντα η δυνατότητα να προβάλλει κάποιος τον ισχυρισμό ότι αυτές δεν έχουν το λεγόμενο «κύρος» του αλάθητου. Μ’ άλλα λόγια, επικρατεί η κατάσταση «κορώνα κερδίζω, γράμματα χάνεις».

Το «αλάθητο» λοιπόν σημαίνει ότι ο πάπας, παρ’ όλο που κάνει λάθη όπως και όλοι οι άλλοι άνθρωποι, δεν σφάλλει όταν ενώ ασκεί τα καθήκοντά του ως ποιμένας της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας ορίζει ex cathedra θέματα που αφορούν την πίστη και την ηθική.

Ωστόσο, τι πιστεύουν οι ίδιοι οι Καθολικοί σχετικά μ’ αυτή τη δοξασία;

[Εικόνα στη σελίδα 4]

Ο Πάπας Πίος Θ΄ διακήρυξε με επιμονή το δόγμα του αλάθητου, το 1870

[Ευχαριστίες]

Culver Pictures