Ματιές στον Κόσμο

ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ

«Οι στρατιωτικές δαπάνες συμβάλλουν στην οικονομική ανάπτυξη ή την παρεμποδίζουν;» ρωτάει το UN Chronicle. Η έκθεση του Chronicle, σχετικά με μια έρευνα που ετοίμασαν ειδήμονες από 13 χώρες, παρατηρεί ότι «το μακροπρόθεσμο κόστος των υψηλών στρατιωτικών δαπανών είναι σχεδόν πάντοτε αρνητικό». Ακόμη και στις περιπτώσεις όπου αρχικά δημιουργούνται και θέσεις εργασίας και ζήτηση, οι στρατιωτικές δαπάνες αποδεικνύονται τελικά επιζήμιες για την οικονομία της χώρας, «επειδή απορροφούν τεράστια ποσά κεφαλαίων που θα επενδύονταν σε άλλους τομείς της παραγωγής», λόγου χάρη στην κατασκευή κατοικιών. Ενώ η κοινωνική πρόνοια και η κοινωνική ασφάλιση καταφέρνουν να ‘επιζήσουν’ στις περισσότερες Δυτικές χώρες, οι εξωφρενικές στρατιωτικές δαπάνες έχουν αποδειχτεί καταστροφικές γι’ αυτές τις υπηρεσίες στις αναπτυσσόμενες χώρες. «Όσο φτωχότερη είναι η χώρα, τόσο πιο αρνητική επίδραση ασκούν οι στρατιωτικές δαπάνες στην οικονομία της, για να μη μιλήσουμε καν για την κοινωνική πρόνοια», σημειώνει το Chronicle. Και προσθέτει: «Κάθε τρεις ώρες, ο κόσμος δαπανά 300 εκατομμύρια δολάρια (περ. 45 δισ. δρχ.) για στρατιωτικούς σκοπούς. Μ’ αυτό το ποσό, κάθε παιδί του πλανήτη θα μπορούσε να αποκτήσει ανοσία στις θανατηφόρες ασθένειες».

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΑΜΑΘΕΙΑ

«Πολύ λιγότεροι από τους μισούς Αμερικανούς και μονάχα το ένα τρίτο των Βρετανών ξέρουν ότι η γη περιστρέφεται γύρω από τον ήλιο μια φορά το χρόνο», αναφέρει ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, Τζον Ντουράντ, σχετικά με έρευνες που αφορούσαν περισσότερους από 2.000 Αμερικανούς ενήλικους και 2.000 Βρετανούς ενήλικους. Για παράδειγμα, στην αμερικανική έρευνα που έγινε από τον Τζον Ντ. Μίλερ του Πανεπιστημίου του Βόρειου Ιλινόις, το 21 τοις εκατό πίστευαν ότι ο ήλιος περιστρέφεται γύρω από τη γη και το 7 τοις εκατό είπαν ότι δεν ήξεραν. Από το 72 τοις εκατό εκείνων που απάντησαν σωστά, ότι δηλαδή η γη περιστρέφεται γύρω από τον ήλιο, το 17 τοις εκατό είπαν ότι αυτή η περιστροφή γίνεται σε μια μέρα, το 2 τοις εκατό είπαν ότι γίνεται σ’ ένα μήνα και το 9 τοις εκατό είπαν ότι δεν ήξεραν. Οι έρευνες—που περιλάμβαναν 75 ερωτήματα σχετικά με τη βασική γνώση γύρω από την επιστήμη—έδειξαν ότι «μόνο για το 6% των Αμερικανών και το 7% των Βρετανών μπορεί να ειπωθεί πως έχουν επιστημονική μάθηση», λέει το περιοδικό Science.

ΟΙ ΖΩΝΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΣΩΖΟΥΝ ΖΩΕΣ

Σύμφωνα με μια έρευνα σχετικά με την υποχρεωτική χρήση ζωνών ασφαλείας στις Ηνωμένες Πολιτείες οι αποδείξεις δείχνουν ότι πράγματι οι ζώνες σώζουν ζωές. Η διαπίστωση της έρευνας, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό JAMA, ήταν ότι «υπήρχε σημαντική μείωση στους σοβαρούς και στους θανάσιμους τραυματισμούς από τρακαρίσματα, αναφορικά μ’ εκείνους που κάθονται στα μπροστινά καθίσματα των αυτοκινήτων» και οι οποίοι συμμορφώνονταν με το νόμο για τις ζώνες ασφαλείας. Γι’ αυτό, την επόμενη φορά που θα μπείτε σε αυτοκίνητο, βάλτε τη ζώνη σας· μπορεί να σώσετε μια ζωή—τη δική σας ζωή!

ΠΟΛΥΩΡΟΦΑ ΜΝΗΜΑΤΑ

Μολονότι η Ιαπωνία είναι μικροσκοπική σε σύγκριση με τις Ηνωμένες Πολιτείες, υπολογίστηκε πέρσι ότι η αξία της γης της ισοδυναμούσε με 13,47 τρισεκατομμύρια δολάρια (περ. 2,02 τετράκις εκατ. δρχ.)—μεγαλύτερη από την αξία όλης της γης των Η.Π.Α. Το κόστος της γης, καθώς και η έλλειψη, είναι ιδιαίτερα υψηλά στη μητροπολιτική περιοχή του Τόκιο και, σύμφωνα με την εφημερίδα του Τόκιο Asahi Shimbun, έχει δημιουργήσει «πολύ σοβαρή» έλλειψη χώρων για ταφή. Αναφέρεται ότι μέσα σε πέντε χρόνια δεν θα υπάρχει πια χώρος για καινούρια μνήματα όπου να τοποθετούνται οι στάχτες. Για να μειωθεί το πρόβλημα αυτό, οι Βουδιστικοί ναοί έχουν αρχίσει να επεκτείνονται ‘προς τα πάνω’. Σ’ ένα ναό, χτίστηκε ένα εξαώροφο νεκροταφείο—σε στιλ διαμερισμάτων—όπου μπορούν να τοποθετηθούν ταφόπετρες σε κάθε όροφο. Σε κάποιον άλλον, χτίστηκε ένα κτίριο που είχε τρία πατώματα πάνω και δύο κάτω από το έδαφος—στα δυο υπόγεια πατώματα υπήρχαν σειρές με βωμούς, όπου μπορούν οι άνθρωποι να αποθέσουν τις στάχτες από την αποτέφρωση. Μολονότι το κόστος τους είναι μεγάλο, 2,6 εκατομμύρια γιεν ο καθένας (περ. 3 εκατ. δρχ.), έχουν ήδη πουληθεί περίπου χίλιοι.

‘ΓΕΩΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ’ ΤΟΥ ΑΡΗ

Ο Άρης είναι ένας νεκρός και παγωμένος πλανήτης. «Όποιος θα ήταν τόσο ανόητος ώστε να σταματήσει εκεί χωρίς διαστημική στολή, θα πέθαινε από την ακτινοβολία, την ατμοσφαιρική πίεση που είναι ικανή να προκαλέσει το βρασμό του αίματος κι από το δηλητηριώδη αέρα», λέει η εφημερίδα The Wall Street Journal. Εντούτοις, μια ομάδα επιστημόνων σκέφτονται σοβαρά το μετασχηματισμό του—το «γεωσχηματισμό» του, σύμφωνα με την ορολογία τους—σε ζωντανό πλανήτη, κατάλληλο για ανθρώπινη ζωή, με τη χρήση πυρηνικών κεφαλών, μόλυνσης και βακτηριδίων. «Παίζουμε το ρόλο του Θεού, κι αυτό είναι καταπληκτικό», θριαμβολογεί ο αστροφυσικός Κρίστοφερ Μακ Κέι. Οι υπολογισμοί όσον αφορά το χρόνο που θα απαιτηθεί για το μετασχηματισμό του πλανήτη κυμαίνονται από μερικούς αιώνες μέχρι εκατό χιλιάδες χρόνια. Η αμερικανική Εθνική Υπηρεσία Αεροναυτικής και Διαστήματος έχει διαθέσει 10.000 δολάρια (περ. 1,5 εκατ. δρχ.) προκειμένου να γίνει φέτος στην Καλιφόρνια ένα συνέδριο για το «γεωσχηματισμό». Αλλά δεν συμφωνούν όλοι οι επιστήμονες. Ο αστρονόμος Καρλ Σαγκάν λέει: «Έχουμε κάνει τόσα απαίσια πράγματα επεμβαίνοντας στο δικό μας πλανήτη· θα πρέπει λοιπόν να είμαστε πολύ προσεκτικοί προτού προσπαθήσουμε να επέμβουμε και σ’ άλλους».

ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ

Πληρώνοντας ένα οικονομικό αεροπορικό εισιτήριο από Τόκιο για Λονδίνο—λιγότερο από 3.000 δολάρια (περ. 450.000 δρχ.)—μια νεαρή από την Ιαπωνία εξασφάλισε την αποκλειστική χρήση της πτήσης ενός αεροσκάφους Μπόινγκ 747, που κόστισε στην εταιρία British Airways περίπου 25.000 δολάρια (περ. 3,75 εκατ. δρχ.) για καύσιμα και μισθούς. Η κυρία Γιαμαμότο, η μοναδική επιβάτιδα σ’ αυτό το αεροπορικό ταξίδι των 13.000 χιλιομέτρων, είχε αποκλειστικά στη διάθεσή της 353 θέσεις, έξι κινηματογραφικές ταινίες, ένα εκλεκτό μενού και την αμέριστη προσοχή 15 αεροσυνοδών. Επειδή η πτήση καθυστέρησε 20 ώρες, για όλους τους άλλους επιβάτες έγιναν κρατήσεις σε άλλες αεροπορικές εταιρίες. Επειδή το αεροπλάνο έπρεπε να γυρίσει στη Βρετανία για να συνεχίσει τα δρομολόγιά του η υπομονετική κυρία Γιαμαμότο βρήκε την ευκαιρία της ζωής της. «Η κυρία Γιαμαμότο θα ‘προσγειωθεί’ αν επιστρέψει στο Τόκιο και περιμένει να βρει άδειο τρένο», σχολιάζει το περιοδικό Asiaweek.

Η ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΒΕΛΤΙΩΝΕΤΑΙ

«Η εξυπηρέτηση στην Κίνα είναι άσχημη εδώ και πολύ καιρό, επειδή η πολιτεία εγγυάται τα πάντα στους εργαζόμενους», δηλώνει ο Ζιάο Ζινγκάι, γενικός διευθυντής του πολυκαταστήματος Ζιαν. Επειδή η εργασία είναι εγγυημένη και δεν υπάρχει πιθανότητα απόλυσης, το κατάστημα αυτό έχει εφαρμόσει μια πρωτότυπη μέθοδο προκειμένου να βελτιώσει την απόδοση των εργατών: την ταπείνωση. Έχει δημοσιεύσει τα ονόματα των «40 χειρότερων» από τους 800 υπαλλήλους του, φτάνοντας στο σημείο να αναρτά μια πινακίδα με φωτογραφία, στο μέρος όπου εργάζεται ο παραβάτης. Οι 40 που επιλέχτηκαν—οι οποίοι καθορίστηκαν αφού δόθηκε η ευκαιρία στους πελάτες να ψηφίσουν τον χειρότερο πωλητή—ήταν ένοχοι για αδικήματα που άρχιζαν από το να αγνοούν τους πελάτες κι έφταναν μέχρι και το να τους πετάνε αντικείμενα. Εκείνοι που επιλέχτηκαν, όχι μόνο έχασαν τα μηνιαία επιδόματά τους, που αποτελούν ουσιαστικό μέρος του εισοδήματός τους, αλλά έπρεπε επίσης να γράψουν κείμενα αυτοκριτικής σχετικά με τα λάθη τους.

ΣΤΡΕΙΔΙΑ Ή ΠΕΤΑΛΙΔΕΣ

«Τα περασμένα λίγα χρόνια, ο πληθυσμός των στρειδιών στο Αρκασόν [της Γαλλίας] έχει μειωθεί κατά τρία τέταρτα», αναφέρει το γαλλικό περιοδικό Science et Vie. Γιατί συμβαίνει αυτό; Τα χρώματα που βασίζονται σε βαριά μέταλλα και χρησιμοποιούνται για να μην αφήνουν τις πεταλίδες να κολλάνε στα ύφαλα των πλοίων, διαλύονται στα νερά στα οποία αγκυροβολούν τα πλοία και στα οποία ζουν τα στρείδια. Αυτά τα ειδικά χρώματα είναι ευεργετικά για τους κατόχους πλοίων, επειδή οι πεταλίδες προκαλούν τριβή, κι έτσι ελαττώνουν την ταχύτητα και αυξάνουν τα καύσιμα των μηχανοκίνητων σκαφών. Αλλά αυτά τα χρώματα είναι βλαβερά για τα στρείδια. Γι’ αυτό, πολλές ευρωπαϊκές χώρες περιορίζουν τώρα τη χρήση αυτών των χρωμάτων. Οι ερευνητές ελπίζουν ότι το πρόβλημα θα λυθεί με μια μη τοξική επένδυση που βασίζεται στο Τεφλόν, αφού μ’ αυτή την επένδυση οι πεταλίδες θα μπορούν απλά να φεύγουν από τα ύφαλα μ’ ένα βούρτσισμα, και τα στρείδια δεν θα υφίστανται βλάβη.

ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΤΡΟΜΟΣ;

Τι θα συνέβαινε αν έπληττε σήμερα το Τόκιο ένας σεισμός μεγάλης κλίμακας, όπως ο Μεγάλος Σεισμός του 1923; Η Τράπεζα Τοκάι της Ιαπωνίας δημοσίευσε πρόσφατα μια έκθεση που έκανε αυτό το ερώτημα. Μια περίληψη της έκθεσης, που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα του Τόκιο Mainichi Daily News, σημειώνει ότι εκτός από το τρομακτικό κόστος σε ανθρώπινες ζωές, η Ιαπωνία θα έφτανε σε ουσιαστική στασιμότητα, αφού τα διοικητικά γραφεία είναι συγκεντρωμένα κυρίως στην πρωτεύουσα. Η ανοικοδόμηση της περιοχής του Τόκιο υπολογίζεται ότι θα κόστιζε 975 δισεκατομμύρια δολάρια (περ. 146,25 τρισ. δρχ.), πράγμα που θα ανάγκαζε την Ιαπωνία να περικόψει τις επενδύσεις της στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτό θα προκαλούσε πτώση στο χρηματιστήριο των Η.Π.Α., αύξηση στα επιτόκια και μεγαλύτερη πίεση στα χρεωμένα έθνη. Η τράπεζα προβλέπει περαιτέρω ότι, εφόσον οι παγκόσμιες οικονομικές αγορές είναι τόσο αλληλένδετες, ένας τέτοιος σεισμός θα οδηγούσε σε περιορισμό της διεθνούς οικονομικής ανάπτυξης για αρκετά χρόνια.

‘ΑΝΕΤΟΙ’ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΕΣ

Η Ένωση Πολιτών Κατά του Εγκλήματος, στη Δυτική Αυστραλία, ισχυρίζεται ότι τώρα οι φυλακισμένοι τυγχάνουν πιο ανεκτικής μεταχείρισης και περνάνε καλύτερα απ’ ό,τι το 1965. Από τότε όμως, τα σοβαρά εγκλήματα σ’ αυτή την πολιτεία έχουν αυξηθεί κατά 1.200 τοις εκατό—ποσοστό που είναι τρομακτικό! Ο πρόεδρος της ένωσης είπε στην εφημερίδα West Australian ότι η σημερινή «μικρή πιθανότητα φυλάκισης και οι σχετικά άνετες συνθήκες που επικρατούν στις φυλακές» δεν θα απέτρεπαν τους μελλοντικούς εγκληματίες. Λέει επίσης πως υπάρχει κάποια αλήθεια στον ισχυρισμό ότι «οι φυλακές δεν είναι παρά σχολείο εγκλήματος». Εξέφρασε την ανησυχία του για το ότι πολλοί παραβάτες φαίνεται πως γλιτώνουν τώρα τη φυλάκιση, γιατί οι αριθμοί δείχνουν ότι ο ρυθμός αύξησης των φυλακίσεων δεν συμβαδίζει με τον εκρηκτικό ρυθμό αύξησης του εγκλήματος.