Οι Νεαροί Ρωτούν . . .

Τι να Κάνω με τους Παλικαράδες του Σχολείου;

Ο ΡΑΪΑΝ πήγαινε σ’ ένα μικρό επαρχιακό σχολείο, όπου δεν ήξεραν τι είναι βία. Έπειτα όμως μεταφέρθηκε σ’ ένα μεγαλύτερο και πιο σκληρό γυμνάσιο—και σύντομα έγινε ο στόχος των παλικαράδων του σχολείου. Ο Ράιαν αφηγείται: ‘Η 15λεπτη διαδρομή με το σχολικό είχε γίνει ένα μαρτύριο που φαινόταν να κρατάει ώρες, καθώς οι βασανιστές μου προχωρούσαν από τα άσχημα λόγια στη σωματική κακομεταχείριση. Στράβωσαν ένα συνδετήρα, δίνοντάς του το σχήμα της σβάστικας, τον ζέσταναν μ’ έναν αναπτήρα, μέχρι που έγινε κατακόκκινος, κι έπειτα πλησίασαν στα κλεφτά και με σημάδεψαν μ’ αυτόν στο χέρι. Ξέσπασα κι έβαλα τα κλάματα’.

Η Ελίζαμπεθ τέλειωσε το σχολείο πριν από αρκετά χρόνια. Όμως εξακολουθεί να βουρκώνει όταν θυμάται τις σχολικές της μέρες. «Η εμφάνισή μου διέφερε από των άλλων παιδιών», εξηγεί, «επειδή η μητέρα μου είναι από άλλη φυλή. Έτσι, από τη δευτέρα δημοτικού μέχρι και το γυμνάσιο, διαρκώς με κορόιδευαν και δεν με έκαναν παρέα. Φαινόταν σαν να είχαν κάνει κόμμα που λεγόταν ‘Μισώ την Ελίζαμπεθ’, και ακόμα και στα μετέπειτα χρόνια, απέφευγα να πηγαίνω στις τουαλέτες του σχολείου, για να μη γίνω το αντικείμενο των απειλών ορισμένων άλλων κοριτσιών, που έλεγαν ότι θα έχωναν τα κεφάλια των εχθρών τους στη λεκάνη της τουαλέτας. Φανταζόμουν ότι ήμουν πρωταρχική υποψήφια».

Ο εκφοβισμός στο σχολείο είναι η καθημερινή εμπειρία ενός τρομακτικά μεγάλου ποσοστού νεαρών σχολικής ηλικίας, οι οποίοι λαβαίνουν τακτικά προφορικές και γραπτές απειλές, υφίστανται επιθέσεις στα αποδυτήρια, εξαναγκάζονται να δίνουν σε τακτική βάση τα λεφτά που έχουν για το μεσημεριανό τους—υφίστανται ακόμα και πιέσεις για να έχουν σεξουαλικές σχέσεις—από τους παλικαράδες του σχολείου.a Κι αν είσαι ένα από τα θύματα, αυτό το πρόβλημα μπορεί να είναι τόσο μεγάλο στη ζωή σου ώστε να μην μπορείς να συγκεντρωθείς σε τίποτα άλλο! Ευτυχώς, κάτι μπορεί να γίνει σχετικά μ’ αυτό! Πρώτα όμως, πρέπει να κατανοήσεις το πρόβλημα.

Πώς Γίνεται Κάποιος Παλικαράς;

Οι ερευνητές γενικά συμφωνούν ότι κανένας δεν γεννιέται παλικαράς. «Αυτός που είναι παλικαράς στο σχολείο είναι θύμα στο σπίτι», υποστηρίζει ο ψυχολόγος Ναθάνιελ Φλόιντ. Έτσι ο παλικαράς μπορεί να μεταφέρει την κακομεταχείριση που υφίσταται στο σπίτι.—Παράβαλε Εκκλησιαστής 7:7.

Άλλοι ειδήμονες αναφέρουν την «παρακολούθηση υπερβολικής βίας στην τηλεόραση», την «ελάχιστη αγάπη και φροντίδα, και την υπερβολική ελευθερία στην παιδική ηλικία» ως άλλους συντελεστές. Μέχρι και νεαροί που φυσιολογικά δεν είναι επιθετικοί γίνονται μερικές φορές ένα με τους παλικαράδες, κινούμενοι από την επιθυμία να γίνουν μέρος κάποιας ομάδας ή να απομακρύνουν την προσοχή από τον εαυτό τους.

Το Πορτραίτο ενός Θύματος

Οτιδήποτε θεωρείται διαφορετικό, όπως ένα παράξενο χαρακτηριστικό στην εμφάνιση ή κάποιο ελάττωμα, ή απλώς η ιδιότητα του νεοφερμένου στο σχολείο, μπορεί να προκαλέσει την επίθεση ενός παλικαρά. Εντούτοις, πολλά θύματα παλικαράδων έχουν ένα ιδιαίτερο γνώρισμα. Η Ελίζαμπεθ, τα λόγια της οποίας αναφέρθηκαν πρωτύτερα, το επισημαίνει: «Ανέκαθεν έκλαιγα πολύ εύκολα, κι έτσι οι άλλοι μπορούσαν να καταλάβουν αμέσως ότι είχα πληγωθεί ή φοβηθεί».

Το περιοδικό Parents απαρίθμησε τα ακόλουθα χαρακτηριστικά που είναι κοινά σε θύματα παλικαράδων: «ανησυχία, ντροπαλότητα, επιφυλακτικότητα, ευαισθησία, χαμηλή αυτοεκτίμηση», και «τάση να κλαίνε ή να το βάζουν στα πόδια όταν υφίστανται επίθεση»! (Τα πλάγια γράμματα δικά μας.) Ασφαλώς δεν είναι τα θύματα εκείνα που φταίνε για όσα υποφέρουν. Ωστόσο, το να ξέρεις ότι τους παλικαράδες τους ελκύουν τα αβοήθητα άτομα μπορεί να σε βοηθήσει να τους αντιμετωπίσεις.

Θετικότητα, Όχι Επιθετικότητα

Πρώτον, μην μπεις στον πειρασμό να ανταποδώσεις τα ίσα στον παλικαρά. Το να ‘ανταποδίδεις κακό αντί κακού’, όχι μόνο είναι σφάλμα, αλλά θα μπορούσε και να σε βάλει σε μπελάδες που δεν σου αξίζουν, και μπορεί απλώς να εντείνει το πρόβλημα. (Ρωμαίους 12:17) Ενώ όμως το να κρατάς επιθετική στάση είναι άσοφο, το να κρατάς θετική στάση μπορεί να αποδειχτεί πρακτικό. «Με το να πει απλά στον παλικαρά να σταματήσει», συνιστούσε το περιοδικό Parents, «με το να εξηγήσει ότι δεν του αρέσει αυτό που κάνει ο παλικαράς κι έπειτα να απομακρυνθεί, το θύμα μειώνει σημαντικά τις πιθανότητες να υποστεί εκφοβισμό στο μέλλον». Ή όπως το εκφράζει ένας ψυχολόγος, ‘κράτα σταθερότητα και αποχώρησε με αξιοπρέπεια’.

Άλλη μια τακτική (στην κατάλληλη στιγμή και στο κατάλληλο μέρος) είναι να προσπαθήσεις να μιλήσεις λογικά και ήρεμα με τον παλικαρά. ‘Να μιλήσω λογικά—μ’ αυτόν;’ μπορεί να ρωτήσεις. Ναι, είναι πιθανό να έχει δημιουργηθεί κάποια παρεξήγηση από μέρους του, να έχεις κάνει άθελά σου κάτι, εξαιτίας του οποίου τρέφει μνησικακία για εσένα. Τουλάχιστον, το να πλησιάσεις τον παλικαρά ήρεμα και θαρραλέα θα αφήσει να εννοηθεί ότι αρνείσαι να γίνεις αβοήθητο θύμα. Ο Δρ Κένεθ Ντοτζ εξηγεί: «Οι παλικαράδες γυρεύουν παθητική αποδοχή και δάκρυα. Δεν είναι πιθανό να ξαναδιαλέξουν σαν στόχο ένα παιδί που δεν αντιδρά όπως περίμεναν αυτοί». Καλά λέει λοιπόν η παροιμία: «Ο φόβος του ανθρώπου στήνει παγίδα».—Παροιμίαι 29:25.

Πες το Στους Γονείς σου!

Τι γίνεται αν δεν σταματήσει ο εκφοβισμός από τους παλικαράδες; Εκπαιδευτικοί και ερευνητές συμφωνούν πλήρως ότι πρέπει να πεις το πρόβλημα στους γονείς σου. Είναι αλήθεια ότι μπορεί να πιστεύεις πως οι γονείς σου δεν θα καταλάβουν. Και ίσως ο παλικαράς να σε έχει απειλήσει με ακόμα χειρότερη μεταχείριση αν τον μαρτυρήσεις. Ωστόσο, οι γονείς σου έχουν το δικαίωμα να ξέρουν τι σου συμβαίνει στο σχολείο, έτσι δεν είναι;

Αυτό δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη ότι οι γονείς σου πρέπει να μιλήσουν απευθείας στον παλικαρά. Μπορούν όμως να σε ενθαρρύνουν κι έτσι να ενισχύσουν τη μειωμένη αυτοπεποίθηση και αποφασιστικότητά σου ως προς το να ζεις σε αρμονία με τις θεϊκές αρχές. Μπορούν επίσης να σου δώσουν πρακτικές συμβουλές. Για παράδειγμα, μπορεί να σου υποδείξουν να μιλήσεις σε κάποιον υπεύθυνο του σχολείου σχετικά με τον εκφοβισμό. Ο δάσκαλος Τζέραλντ Χοφ προτείνει: «Προσπάθησε πρώτα να πας στο δάσκαλο, ιδιαίτερα αν έχεις την υποστήριξη των γονέων σου, χωρίς όμως—αν είναι δυνατό—να ξέρουν οι άλλοι μαθητές αυτό που κάνεις. Ο δάσκαλος είναι εκπαιδευμένος έτσι ώστε να ξέρει να μιλήσει με ωραίο τρόπο στον παλικαρά, αν όμως χειροτερέψουν τα πράγματα, τότε είναι καθήκον του να ενημερώσει το διευθυντή».

Μερικές φορές οι γονείς αποφασίζουν να μιλήσουν εκείνοι στους υπεύθυνους του σχολείου για λογαριασμό σου. Είναι ευνόητο ότι μπορεί να μη θέλεις να αναμειχτούν μ’ αυτόν τον τρόπο. Ο Ράιαν, που αναφέρθηκε στην αρχή, θυμάται σχετικά: «Παρακαλούσα τη μαμά και τον μπαμπά μου να μην ανακατευτούν, επειδή φοβόμουν μήπως μου επιτεθεί μετά όλη η συμμορία, κι επίσης κάθε μέρα ήλπιζα ότι τα πράγματα θα πήγαιναν καλύτερα». Αλλά έπειτα από το επεισόδιο με το σημάδεμα, ο πατέρας του επέμενε να έρθει σε επαφή με τις σχολικές αρχές. Ποιο ήταν το αποτέλεσμα; Έγιναν διακριτικά βήματα προς όφελός του. «Χωρίς να με ανακατέψουν περισσότερο απ’ όσο ήταν απαραίτητο», θυμάται ο Ράιαν, «έγιναν αυστηρές διευθετήσεις αναφορικά με τις θέσεις όπου καθόμασταν, και οι ένοχοι μαθητές βρίσκονταν κάτω από στενή παρακολούθηση».

Αν και πάλι δεν καλυτερέψουν τα πράγματα, οι γονείς σου μπορούν να αποφασίσουν για το αν χρειάζεται να ληφθούν σκληρότερα μέτρα κατά του ενόχου.

Προληπτικά Μέτρα

Ωστόσο, είναι καλύτερα να αποφύγεις από την αρχή την επίθεση. Πώς; Πρώτα απ’ όλα, απλούστατα το να συζητάς με άλλους, και μέσα και έξω από την τάξη, μπορεί να συντελέσει στο να διαλύσεις την εικόνα του μοναχικού ατόμου, η οποία φαίνεται να ελκύει τους παλικαράδες. Με το να φέρεσαι φιλικά στους δασκάλους και στους οδηγούς του σχολικού, ακόμα και χαμογελώντας τους και χαιρετώντας τους με ευχάριστο τρόπο, είναι πιθανό ότι κι εκείνοι θα σου δείξουν περισσότερη προσοχή και συμπάθεια, και συνεπώς θα σου προσφέρουν ένα μέτρο προστασίας. Μπορείς επίσης να προσπαθείς να αποφεύγεις ώρες και μέρη στα οποία υπάρχει πιθανότητα να γίνουν φασαρίες.—Παροιμίαι 22:3.

Κάνε ό,τι μπορείς για να έχεις πιο ήρεμο και ψύχραιμο ύφος. Κι αυτό επίσης σε κάνει λιγότερο πιθανό στόχο για τους παλικαράδες. Η Αγία Γραφή λέει: «Το Πνεύμα που μας έδωσε ο Θεός δεν είναι πνεύμα δειλίας, αλλά πνεύμα δύναμης κι αγάπης και σωφροσύνης». (2 Τιμόθεον 1:7, ΝΔΜ) Μπορείς να ενισχύσεις αυτό το πνεύμα της αυτοπεποίθησης, αν στοχαστείς αυτό το γεγονός: ‘Όταν κάποιος αγαπάει το Θεό, αυτόν ο Θεός τον έχει γνωρίσει’. (1 Κορινθίους 8:3, ΝΔΜ) Το να ξέρεις ότι ο Θεός γνωρίζει το πρόβλημά σου και ενδιαφέρεται πραγματικά μπορεί να συντελέσει κατά πολύ στο να το αντιμετωπίσεις.

Ο Ράιαν θυμάται σχετικά: «Προσευχόμουν πολύ στον Ιεχωβά σ’ όλη αυτή την περίοδο και, σαν αποτέλεσμα, νιώθω πιο κοντά στον Ιεχωβά. Απέκτησα περισσότερη εγκράτεια. Πάνω απ’ όλα, απέκτησα περισσότερη πίστη στον Ιεχωβά, όταν εκείνος λέει ότι ‘δεν θα επιτρέψει σε κανένα πειρασμό να ξεπεράσει τις δυνάμεις σας’». (1 Κορινθίους 10:13, ΝΔΜ) Ο Θεός μπορεί να βοηθάει κι εσένα να αντιμετωπίζεις τα προβλήματά σου—ακόμα κι αν πρόκειται για πρόβλημα τόσο ενοχλητικό και βασανιστικό όσο ένας δειλός παλικαράς.

[Υποσημειώσεις]

[Εικόνα στη σελίδα 15]

Στους παλικαράδες αρέσει να πειράζουν πιο μικρόσωμους και πιο αδύναμους αντιπάλους

[Εικόνα στη σελίδα 16]

Αν η κατάσταση είναι τόσο σοβαρή ώστε δεν μπορείς να την αντιμετωπίσεις, εκμυστηρεύσου το πρόβλημα στους γονείς σου