Τι Είναι Υγεία;
ΕΧΕΙ καλή υγεία ένα άτομο απλώς και μόνο επειδή δεν νιώθει άρρωστο; Πόσο συχνά ακούτε περιπτώσεις ατόμων που φαίνονταν εντελώς ακμαίοι, αλλά ξαφνικά πέθαναν από κάποια απροσδόκητη αιτία; Διάφορες εκθέσεις δείχνουν ότι, σχεδόν στο ένα πέμπτο εκείνων που κάθε χρόνο πεθαίνουν από καρδιοπάθεια, δεν είχε παρουσιαστεί η παραμικρή ένδειξη ότι κάτι δεν πήγαινε καλά. Όπως είναι φανερό, το γεγονός ότι κάποιος νιώθει καλά ή ότι νιώθει να είναι σε καλή φυσική κατάσταση δεν αποτελεί εγγύηση για το ότι έχει καλή υγεία.
Πάρτε για παράδειγμα έναν 22χρονο που έπαιζε μπάσκετ στην ομάδα του κολεγίου στο οποίο πήγαινε. Σύμφωνα με όλα τα συνήθη πρότυπα, θα μπορούσε να θεωρηθεί ένα υγιές άτομο στο άνθος της ηλικίας του. Όμως, κάποια νύχτα πέθανε—στα ξαφνικά. Οι έρευνες αποκάλυψαν ότι αιτία του θανάτου ήταν η υπερβολική δόση ναρκωτικών. Παρ’ όλο που σωματικά ήταν σε άριστη κατάσταση, ζούσε υγιή ζωή; Οπωσδήποτε όχι.
Στην πραγματικότητα λοιπόν, υγεία δεν είναι απλώς το να μην είναι κανείς άρρωστος. Βέβαια, η κληρονομικότητα και το περιβάλλον παίζουν το ρόλο τους, αλλά κάτω από φυσιολογικές συνθήκες, ο τρόπος της ζωής μας είναι ίσως ο πιο σημαντικός παράγοντας που καθορίζει την υγεία μας. Το τι τρώμε και πίνουμε, το πόσο δραστήριοι είμαστε, το πόσο ξεκουραζόμαστε, το πώς αντιδρούμε στην ένταση, και πολλές άλλες προσωπικές συνήθειες είτε θα βελτιώσουν την υγεία μας είτε θα την καταστρέψουν. Έτσι, κατά πολύ μεγάλο βαθμό, την υγεία μας τη φτιάχνουμε εμείς. Η αρχή της Αγίας Γραφής, «Ό,τι αν σπείρη ο άνθρωπος, τούτο και θέλει θερίσει», εφαρμόζεται κάλλιστα και στη φυσική μας υγεία.—Γαλάτας 6:7.
Υγεία και Τρόπος Ζωής
Λόγου χάρη, είναι πασίγνωστο ότι σε πολλές μεγάλες ιαπωνικές εταιρίες, οι υπάλληλοι ακολουθούν ένα αυστηρό πρόγραμμα ασκήσεων καθημερινά. Το αποτέλεσμα; «Από στατιστικής πλευράς, υπάρχουν πολλές αποδείξεις που υποστηρίζουν την άποψη ότι οι Ιάπωνες εργαζόμενοι είναι οι υγιέστεροι του κόσμου», λέει το ειδησεογραφικό περιοδικό Εζιαγουίκ (Asiaweek). Από την άλλη μεριά, η έκθεση τονίζει ότι στην Ιαπωνία, «ο καρκίνος αποτελεί την αιτία σχεδόν για τον ένα θάνατο στους τέσσερις· οι καρδιακές προσβολές και τα εγκεφαλικά επεισόδια για τον ένα θάνατο στους πέντε, και οι αναπνευστικές παθήσεις για τον ένα στους δώδεκα. Στους άντρες, ο ένας στους 52 αυτοκτονεί (για τις γυναίκες, η αναλογία στις αυτοκτονίες είναι μία στις 70)».
Μήπως αυτές οι δηλώσεις φαίνονται ασυμβίβαστες μεταξύ τους ή ακόμα και αντιφατικές; Στην πραγματικότητα όχι, αν εξετάσουμε τα γεγονότα. Η Ιαπωνία, όπου το 40 τοις εκατό όλων των ενηλίκων καπνίζουν 300 δισεκατομμύρια τσιγάρα το χρόνο, έρχεται δεύτερη στον κόσμο (πρώτη έρχεται η Ελλάδα) όσον αφορά την κατά κεφαλή κατανάλωση τσιγάρων. Επιπλέον, κάθε χρόνο οι άντρες στην Ιαπωνία πίνουν 8 δισεκατομμύρια μπουκάλια μπίρα και 1,5 δισεκατομμύριο λίτρα σάκι. Αυτό ισοδυναμεί με κατανάλωση σχεδόν 0,5 λίτρου καθαρού αλκοόλ από τον κάθε άντρα, κάθε βδομάδα. Θα προξενούσε πραγματικά έκπληξη αν τέτοιες επιβλαβείς συνήθειες δεν είχαν σημαντικές συνέπειες στην υγεία αυτών των ανθρώπων.
Μολονότι μπορεί να προβάλει κανείς το επιχείρημα πως οι Ιάπωνες έχουν την προοπτική να ζήσουν περισσότερο απ’ όλους τους άλλους λαούς και πως οι αναλογίες κατανάλωσης καπνού και αλκοόλ από μέρους τους είναι χαμηλότερες από τις αναλογίες άλλων λαών, τέτοιες συγκρίσεις δεν έχουν κανένα απολύτως νόημα. Η πραγματικότητα είναι ότι αυτοί οι άνθρωποι πεθαίνουν πρόωρα και άσκοπα. Μπορεί να φαίνεται ότι είναι πιο υγιείς από άλλους, αλλά είναι πραγματικά υγιείς;
Είναι σαφές, λοιπόν, ότι η υγεία μας αντανακλά το συνδυασμό του τρόπου της ζωής μας και των καθημερινών μας συνηθειών. Η καλή υγεία περιλαμβάνει έναν ισορροπημένο τρόπο ζωής, ο οποίος έχει σαν αποτέλεσμα τη φυσική, διανοητική και συναισθηματική μας ευεξία καθώς και την κοινωνική μας ευημερία· επίσης μας δίνει τη δυνατότητα να τα βγάζουμε πέρα με το περιβάλλον μας και να αποκομίζουμε σε λογικά επίπεδα χαρά και ικανοποίηση από τις καθημερινές μας δραστηριότητες. Τι μπορούμε να κάνουμε για να το πετύχουμε αυτό;
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 6]
Στο θέμα της υγείας μπορεί τα φαινόμενα να απατούν
[Εικόνα στη σελίδα 5]
Η κληρονομικότητα και το περιβάλλον παίζουν το ρόλο τους, αλλά ο τρόπος της ζωής μας είναι ίσως ο πιο σημαντικός παράγοντας που καθορίζει την υγεία μας