Γεφύρωση του Χάσματος Μεταξύ Γιατρών και Μαρτύρων Ασθενών

ΟΙ ΓΙΑΤΡΟΙ σ’ όλο τον κόσμο γνωρίζουν βασικά ένα πράγμα για τους Μάρτυρες του Ιεχωβά: Ότι δεν δέχονται μεταγγίσεις αίματος. Αλλά, εκτός απ’ αυτό, πολλοί γιατροί δεν γνωρίζουν σχεδόν τίποτα άλλο για τους Μάρτυρες. Γι’ αυτό, όταν θέλουν να κάνουν μετάγγιση αίματος σε κάποιο Μάρτυρα ασθενή, η άρνησή του μπορεί να τους φαίνεται τελείως παράλογη. Έτσι, μπορεί να δημιουργηθεί ένα δυσάρεστο χάσμα ανάμεσα στο γιατρό και στον ασθενή.

Ελάχιστοι γιατροί συνειδητοποιούν ότι οι Μάρτυρες του Ιεχωβά δεν αντιτίθενται στην ιατρική θεραπεία, αλλά όσον αφορά το αίμα, η στάση τους αφενός μεν δεν είναι διαπραγματεύσιμη, αφετέρου δε είναι στερεά εδραιωμένη στους νόμους της Αγίας Γραφής. Στο μεταξύ, η λογικότητα αυτής της Γραφικής στάσης δικαιώνεται σταθερά από μια πληθώρα νέων επιστημονικών πορισμάτων που αφορούν τόσο τους κινδύνους των ομόλογων μεταγγίσεων όσο και την ασφάλεια των εναλλακτικών λύσεων για τις μεταγγίσεις. Αλλά πώς μπορούν οι Μάρτυρες του Ιεχωβά να κάνουν αυτές τις πληροφορίες γνωστές στον ιατρικό κόσμο;

Επιτροπές Νοσοκομείων

Γι’ αυτόν το σκοπό, το Κυβερνών Σώμα των Μαρτύρων του Ιεχωβά προχώρησε στη σύσταση επιτροπών νοσοκομείων σε μεγαλουπόλεις με μεγάλα ιατρικά ιδρύματα. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, περίπου εκατό επιτροπές, στην καθεμιά από τις οποίες περιλαμβάνονται κατά μέσο όρο πέντε διάκονοι, σχηματίζουν ήδη τη γέφυρα ανάμεσα στον ιατρικό κόσμο και στους Μάρτυρες. Στις αρχές αυτού του έτους, η διευθέτηση αυτή εφαρμόστηκε και σε άλλες χώρες. Από τις 19 Φεβρουαρίου μέχρι τις 27 Μαρτίου, τρία μέλη της Υπηρεσίας Πληροφοριών για Νοσοκομεία που εδρεύει στο Μπρούκλιν επισκέφτηκαν οχτώ γραφεία τμήματος των Μαρτύρων του Ιεχωβά στην περιοχή του Ειρηνικού.

Ο σκοπός αυτών των επισκέψεων ήταν τρίπτυχος: να διεξαχθούν σεμινάρια για να εκπαιδευτούν Μάρτυρες διάκονοι, επιλεγμένοι από πριν, για το έργο της επιτροπής νοσοκομείων, να εκπαιδευτούν άτομα από το προσωπικό του τμήματος για να μπορούν να διευθύνουν μια Υπηρεσία Πληροφοριών για Νοσοκομεία σε κάθε τμήμα, και να γίνουν επισκέψεις σε νοσοκομεία και γιατρούς για να δοθεί ώθηση στη θεραπευτική αγωγή Μαρτύρων του Ιεχωβά χωρίς τη χρήση αίματος, ώστε αυτή να συνεχιστεί και να διευρυνθεί. Έγιναν τέσσερα σεμινάρια: ένα στο Σίντνεϊ για την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, ένα στη Μανίλα για τις Φιλιππίνες, το Χονγκ Κονγκ και την Ταϊβάν, ένα στην πόλη Εμπίνα για την Ιαπωνία και την Κορέα, και το τελευταίο στη Χονολουλού για τη Χαβάη.

Στο πρόγραμμα χρησιμοποιήθηκαν διαφάνειες (σλάιντς) και βιντεοσκοπήσεις προκειμένου να παρουσιαστούν λεπτομέρειες σχετικά με τη λειτουργία και τη σύνθεση του αίματος, καθώς και σχετικά με τις ολοένα και περισσότερες ιατρικές εναλλακτικές λύσεις που υπάρχουν αντί του ομόλογου αίματος. Οι συζητήσεις αυτές κάλυψαν τρόπους με τους οποίους μπορούν να βοηθηθούν οι Μάρτυρες του Ιεχωβά όταν αντιμετωπίζουν προβλήματα που σχετίζονται με το αίμα. Το σεμινάριο τόνισε επίσης την αξία της συνεργασίας με γιατρούς και νοσοκομεία, πράγμα που κατά συνέπεια διευκολύνει τον από μέρους τους σεβασμό για τη στάση των Μαρτύρων. Ένα μέλος της ιαπωνικής επιτροπής είπε: «Το πρόγραμμα μας έδωσε πραγματικά τα εφόδια ώστε να αρχίσουμε τις προσπάθειες για την καλλιέργεια κατανόησης». Περισσότεροι από 350 Μάρτυρες απ’ όλα τα κοινωνικά στρώματα εκπαιδεύτηκαν στα τέσσερα αυτά σεμινάρια.

Πριν από τις επισκέψεις, τα γραφεία τμήματος είχαν κλείσει ραντεβού με διακεκριμένους χειρουργούς και ανώτερα μέλη του προσωπικού μεγάλων νοσοκομείων για να συζητηθεί το θέμα της θεραπευτικής αγωγής χωρίς αίμα για τους Μάρτυρες του Ιεχωβά. Τρεις ομάδες σε κάθε τμήμα είχαν διοριστεί να πραγματοποιήσουν αυτές τις επισκέψεις, και επικεφαλής της καθεμιάς ήταν ένας από τους τρεις αντιπροσώπους από το Μπρούκλιν. Αυτό, όχι μόνο παρείχε επιτόπου εκπαίδευση σ’ εκείνους που είχαν διοριστεί μέλη της επιτροπής νοσοκομείων, αλλά τους έδωσε και τη δυνατότητα να νιώθουν άνετα όταν γίνονται συζητήσεις με γιατρούς και άλλους ειδικούς σε θέματα υγείας. Περισσότερες από 55 τέτοιες επισκέψεις έγιναν σε διάστημα έξι εβδομάδων.

Γέφυρες Συνεργασίας

Τα αποτελέσματα ήταν ικανοποιητικά. Στην Αυστραλία, μια ομάδα που έκανε τέτοιες επισκέψεις συναντήθηκε με το βοηθό του υπουργού υγείας για την πολιτεία της Νέας Νότιας Ουαλίας. Συζήτησαν μαζί του το θέμα της διεξαγωγής εγχειρήσεων χωρίς αίμα σε πολλά κέντρα υγείας, και έκαναν την εισήγηση να αποτελέσει η Αυστραλία κέντρο τέτοιων εγχειρήσεων για τους Μάρτυρες του Ιεχωβά στο Νότιο Ειρηνικό. Εκείνος είπε ότι τίποτα δεν εμποδίζει τη συγκρότηση ομάδων από γιατρούς που θα διεξάγουν τέτοιες εγχειρήσεις. Είκοσι δύο επισκέψεις πραγματοποιήθηκαν στην Αυστραλία. Ένας διευθυντής νοσοκομείου είπε: «Εσείς γνωρίζετε περισσότερα από εμάς σχετικά με το θέμα του αίματος και τις εναλλακτικές θεραπευτικές αγωγές». Ο γενικός διευθυντής μιας αλυσίδας εφτά νοσοκομείων έδωσε τη διαβεβαίωση ότι θα διόριζε έναν καθηγητή χειρουργικής να ασχοληθεί με τη συγκρότηση μιας ομάδας χειρουργών σ’ ένα από τα νοσοκομεία τους, η οποία θα παρέχει θεραπευτική αγωγή χωρίς αίμα στους Μάρτυρες του Ιεχωβά.

Στο καρδιολογικό κέντρο της Μανίλας—που θεωρείται από μερικούς το καλύτερο της Ανατολής—τονίστηκε στη διευθύντρια ότι γύρω στους εκατό Μάρτυρες του Ιεχωβά, οι οποίοι περιμένουν να υποβληθούν σε εγχείρηση καρδιάς, μένουν τελευταίοι επειδή δεν δέχονται αίμα. Εκείνη είπε ότι θα έβαζε τέρμα σ’ αυτή την τακτική. Στο διευθυντή του νοσοκομείου του Σεν Λουκ, του πιο φημισμένου νοσοκομείου των Φιλιππίνων, έδειξαν τι λένε τώρα τα ιατρικά συγγράμματα για τις εγχειρήσεις χωρίς αίμα, κι εκείνος συμφώνησε ότι αυτές είναι ασφαλέστερες. «Είναι η χειρουργική του μέλλοντος», παραδέχτηκε. «Είναι ο μόνος τρόπος για να αποφύγουμε το AIDS και την ηπατίτιδα». Είπε ότι ήταν έτοιμος να δώσει στους Μάρτυρες την ευκαιρία να υποβάλλονται σε θεραπευτική αγωγή χωρίς αίμα στις εγκαταστάσεις του· επίσης, το άτομο αυτό είναι πρόεδρος της τράπεζας αίματος του νοσοκομείου.

Στο τριήμερο σεμινάριο της Ιαπωνίας αντιπροσωπευόταν και η Κορέα από μια ομάδα 44 Μαρτύρων του Ιεχωβά, από τους οποίους οι 5 ήταν γιατροί. Από την Ιαπωνία προέρχονταν 255 Μάρτυρες διάκονοι, περιλαμβανομένων και 41 γιατρών—μεταξύ των οποίων μερικοί ήταν νευροχειρουργοί και αναισθησιολόγοι—καθώς και 2 δικηγόρων. Σχηματίστηκαν είκοσι επιτροπές στην Ιαπωνία και εφτά στην Κορέα.

Μετά το σεμινάριο, οι εκπαιδευτές πήγαν με ντόπια μέλη των επιτροπών νοσοκομείων να επισκεφτούν γιατρούς και νοσοκομεία στην περιοχή του Τόκιο, για να καλλιεργήσουν μια σχέση που θα προωθεί τη συνεργασία. «Επισκεφτήκαμε ένα βοηθό καθηγητή μαιευτικής σε κάποιο πανεπιστημιακό νοσοκομείο», αναφέρει ένας Ιάπωνας διάκονος. «Αυτός είχε φέρει στον κόσμο τα μωρά τουλάχιστον δέκα γυναικών που είναι Μάρτυρες του Ιεχωβά. Μια απ’ αυτές είχε χάσει 2.800 κυβικά εκατοστά αίμα και το επίπεδο της αιμοσφαιρίνης της είχε πέσει στα 3,5 γραμμάρια ανά δεκατόλιτρο. (Ο μέσος όρος για τις γυναίκες είναι 14 γραμμάρια ανά δεκατόλιτρο.) Αλλά ο γιατρός αυτός κατάφερε να φέρει σε πέρας τη γέννα χωρίς αίμα. Παρ’ όλο που είναι Βουδιστής, η πολιτική του είναι να σέβεται τις πεποιθήσεις των ασθενών του. Αυτός συμφώνησε να εξακολουθήσει να αναλαμβάνει ασθενείς που είναι Μάρτυρες του Ιεχωβά».

Ένας διευθυντής νοσοκομείου στη Γιοκοχάμα συμφώνησε να συγκαταλεχτεί το νοσοκομείο του ανάμεσα σ’ εκείνα που είναι πρόθυμα να συνεργαστούν και είπε ότι θα είναι χαρά του να δέχεται τους Μάρτυρες ασθενείς που δεν γίνονται δεκτοί σε άλλα νοσοκομεία. «Η εφαρμογή θεραπευτικής αγωγής χωρίς αίμα στους Μάρτυρες του Ιεχωβά», είπε ο γιατρός αυτός, «είναι πράγματι δύσκολο έργο, αλλά εκτιμώ τους Μάρτυρες επειδή μου έχουν δώσει ευκαιρίες να βελτιώσω την ικανότητά μου ως γιατρός». Επίσης στη Γιοκοχάμα, ένας γυναικολόγος είπε: «Θα έδινα μάχη υπέρ των δικαιωμάτων του ασθενή στο δικαστήριο, αν μου έκαναν μήνυση επειδή σεβάστηκα τη θέληση του ασθενή και δεν του έκανα μετάγγιση αίματος».

Οι επιτροπές που σχηματίστηκαν για την Κορέα αναφέρουν ότι σημειώθηκε μεγάλη επιτυχία. Στις 26 Μαΐου έγινε επίσκεψη στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Γιονσέι. Αυτό είναι πασίγνωστο σ’ όλη την Κορέα και έχει τρία παραρτήματα. Παραβρέθηκαν μέλη απ’ όλες αυτές τις εγκαταστάσεις, ένα σύνολο 62 ατόμων. Ένας καθηγητής αναισθησιολογίας ανέπτυξε το θέμα «Χειρισμός Ασθενών των Μαρτύρων του Ιεχωβά από Μέρους της Αναισθησιολογίας». Οι πληροφορίες που έδωσε θα γραφτούν σ’ ένα περιοδικό αναισθησιολογίας στην Κορέα. Το νοσοκομείο αυτό είναι ένα από τα εξέχοντα στην Κορέα, κι έτσι το γεγονός αυτό θα πρέπει να έχει καλή επιρροή και σε άλλα νοσοκομεία και γιατρούς. Από τα ερωτήματα που εγέρθηκαν δεν υπήρχε κανένα που να μην είχε καλυφτεί πλήρως στο σεμινάριο της Ιαπωνίας.

Πέντε επιτροπές νοσοκομείων σχηματίστηκαν για τη Χαβάη, και όλες πήγαν στη Χονολουλού για το σεμινάριο. Οι περισσότερες απ’ αυτές πραγματοποίησαν επισκέψεις σε νοσοκομεία. Στο Κέντρο Υγείας της Χαβάης, ο διευθυντής είπε ότι θα έγραφε ένα άρθρο για εμάς στο ειδησεογραφικό τους δελτίο και θα το έστελνε σ’ όλα τα νοσοκομεία της Χαβάης.

Στο μεγαλύτερο κέντρο υγείας, στο Κουίνς της Χονολουλού, η επιτροπή τόνισε ότι το έγγραφο συναίνεσης που χρησιμοποιούσε αυτό το κέντρο περιείχε μια φραστική ανακρίβεια η οποία έδινε λανθασμένη εντύπωση για τους Μάρτυρες του Ιεχωβά. Υπονοούσε ότι οι Μάρτυρες θα προτιμούσαν να πεθάνουν παρά να δεχτούν μια «ζωοσωτήρια» μετάγγιση αίματος. Έγινε σαφές ότι αυτή δεν ήταν καθόλου η θέση μας, ότι πηγαίνουμε στο νοσοκομείο για να προστατέψουμε την υγεία και τη ζωή μας. Η φρασεολογία τους έδινε την εντύπωση ότι το αίμα ήταν καθ’ όλα εντάξει και ότι η μη αποδοχή του ισοδυναμεί με θάνατο. Η φρασεολογία τους δεν παραδεχόταν την πιθανότητα θανάτου εξαιτίας μεταγγίσεων και συνεπώς δεν διαφώτιζε τον ασθενή όσον αφορά τις επιλογές που είχε και τους κινδύνους που θα ήταν έτοιμος να διατρέξει. Ο δικηγόρος του νοσοκομείου είπε: «Για να το δω!» Καθώς το διάβαζε, είπε: «Δεν το έγραψα εγώ αυτό!» Καθώς ο δικηγόρος και ο διευθυντής έφευγαν, ο διευθυντής είπε στο δικηγόρο: ‘Νομίζω ότι πρέπει να ξαναδούμε αυτό το έγγραφο μαζί’.

Η Νέα Επιτροπή Εκπληρώνει το Σκοπό της

Λίγες μέρες μετά το εκπαιδευτικό πρόγραμμα στη Χαβάη, μια Μάρτυρας που είχε σοβαρή αναιμία οδηγήθηκε εσπευσμένα στο νοσοκομείο, με το αιμοδιάγραμμά της σε επικίνδυνα χαμηλό επίπεδο. Δεν μπορούσε να εντοπιστεί καμιά αιμορραγία· χρειαζόταν να υποβληθεί σε ανιχνευτική χειρουργική επέμβαση. Ο γιατρός δεν δεχόταν να τη χειρουργήσει χωρίς αίμα. Τη μετέφεραν σε άλλο νοσοκομείο όπου κι άλλος γιατρός αρνήθηκε να τη χειρουργήσει. Παρενέβη η νεοσχηματισμένη επιτροπή νοσοκομείων, μίλησε με το διευθυντή του νοσοκομείου και το γιατρό που την είχε αναλάβει, και εξήγησε ότι, στην πραγματικότητα, εγκατέλειπαν την ασθενή. Ο γιατρός επέμεινε στην άρνησή του να τη χειρουργήσει και του ζητήθηκε να αποσυρθεί από την υπόθεση. Το νοσοκομείο κάλεσε δυο άλλους χειρουργούς. Αυτοί έκαναν την εγχείρηση, εντόπισαν την πηγή της αιμορραγίας και έλυσαν το πρόβλημα. Η αδελφή μας επέζησε. Χωρίς την παρέμβαση της επιτροπής νοσοκομείων, μπορεί να είχε πεθάνει, και τα μέσα ενημέρωσης θα το περιέγραφαν αυτό ως άλλη μια περίπτωση Μάρτυρα ‘που πεθαίνει χωρίς το απαραίτητο αίμα’. Στην πραγματικότητα, σε τέτοιες περιπτώσεις οι Μάρτυρες πεθαίνουν χωρίς την απαραίτητη εγχείρηση, ενώ ικανοί χειρουργοί θα μπορούσαν να τους είχαν σώσει.

Σε διεθνή κλίμακα, λοιπόν, οι επιτροπές νοσοκομείων εργάζονται με στόχο τη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ των γιατρών και των Μαρτύρων του Ιεχωβά, μέσω ουσιαστικής επικοινωνίας και αμοιβαίας κατανόησης. Τα αποτελέσματα είναι ικανοποιητικά. Όλο και πιο πολλοί γιατροί διαπιστώνουν ότι η καλή εφαρμογή της ιατρικής και η επιδέξια χειρουργική μπορούν θαυμάσια να συμβαδίσουν με τις πεποιθήσεις των Μαρτύρων του Ιεχωβά. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι γιατροί που είναι πρόθυμοι να το κάνουν αυτό ξεπερνούν σε αριθμό τους 6.500.

Οι Μάρτυρες, από τη μεριά τους, θα πρέπει να εξακολουθούν να είναι συνεργατικοί και λογικοί ασθενείς και να καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση. Μ’ αυτόν τον τρόπο, μερικοί γιατροί αποκτούν σεβασμό για την προσκόλληση των Μαρτύρων σε υψηλές αρχές. Όπως είπε ένας βοηθός καθηγητή ουρολογίας σ’ ένα ιατρικό κολέγιο του Τόκιο: «Σέβομαι τους ασθενείς που είναι Μάρτυρες του Ιεχωβά. Έχουν συγκεκριμένες αξίες μέσα σ’ έναν κόσμο στον οποίο κανένας άλλος δεν έχει».

Ο γενικός στόχος αυτών των σεμιναρίων και επισκέψεων ήταν να δοθεί ώθηση για περισσότερη συνεργασία με βάση το σεβασμό κι έτσι να αποφευχθούν οι συγκρούσεις. Όλοι όσοι περιλαμβάνονταν σ’ αυτή την προσπάθεια ήταν της γνώμης ότι ο στόχος επιτεύχθηκε ικανοποιητικά. Έχουμε την πεποίθηση ότι ο Ιεχωβά θα εξακολουθήσει να ευλογεί αυτές τις προσπάθειες και θα στηρίζει εκείνους που υπακούν στην κατεύθυνσή του να απέχουν από αίμα, όπως τους προστάζει ο Λόγος του να κάνουν.

[Πλαίσιο στη σελίδα 24]

[Εικόνα στη σελίδα 23]

Hospital Committee Seminar—March 12, 1990