Οι Νεαροί Ρωτούν . . .

Πώς Μπορώ να Είμαι Παράδειγμα για τα Μικρότερα Αδέλφια Μου;

Ο ΠΟΛ ήξερε πόσο πολύ άρεσε στο μικρότερο αδελφό του να βλέπει τηλεόραση. Έτσι, εξεπλάγη μια μέρα, όταν τον είδε να κλείνει την τηλεόραση στα μισά ενός προγράμματος. Ο λόγος; Ο αδελφός του Πολ εξήγησε: «Το θέαμα δεν ήταν ηθικά καθαρό. Ήξερα ότι εσύ θα έκλεινες την τηλεόραση, γι’ αυτό και την έκλεισα από μόνος μου».

Χωρίς καν να το καταλάβει, ο Πολ είχε θέσει για τον αδελφό του ένα παράδειγμα προς μίμηση—και μάλιστα, στην προκειμένη περίπτωση, καλό. Έχεις μικρότερα αδέλφια; Αν ναι, τότε το τι λες και το τι κάνεις μπορεί να τα επηρεάζει μ’ έναν παρόμοιο τρόπο. Το βιβλίο Ανταγωνισμός Ανάμεσα στα Αδέλφια (Sibling Rivalry) της Σέιμουρ Β. Ράιτ αναφέρει: «Η τάση που χαρακτηρίζει ένα μικρό παιδί να αντιγράφει το μεγαλύτερο αδελφό του ή την αδελφή του είναι απίστευτα ισχυρή και κατευθύνει μεγάλο μέρος των ενεργειών του. Τα μεγαλύτερα αδέλφια λειτουργούν εκ φύσεως ως πρότυπα».

Έτσι, είτε σου αρέσει είτε όχι, εφόσον είσαι σε μεγαλύτερη ηλικία και έχεις περισσότερες ευθύνες, είναι πιθανό ότι τα αδέλφια σου θα σε βλέπουν με θαυμασμό. Μπορεί να προσπαθήσουν να αντιγράψουν τον τρόπο που μιλάς και ενεργείς. Ομολογουμένως, το να πρέπει πάντοτε να είσαι το παράδειγμα για τα αδέλφια σου μπορεί να φαίνεται ενοχλητικό μερικές φορές.a «Εγώ είμαι το παράδειγμα για όλους», παραπονιέται μια έφηβη που λέγεται Λίντα. «Η μαμά μου, λοιπόν, μου λέει ότι γι’ αυτόν το λόγο πρέπει να είμαι καλή μαθήτρια στο σχολείο . . . Τελικά, οι ευθύνες που έχω παραείναι πολλές». Η πίεση μπορεί να είναι ιδιαίτερα μεγάλη αν ζεις σε σπίτι με ένα γονέα. «Στην ουσία, είμαι ο πατέρας τους», έγραψε ένα αγόρι για τα μικρότερα αδέλφια του.

Παρ’ όλα αυτά το να είσαι ο μεγαλύτερος αδελφός ή η αδελφή έχει τα πλεονεκτήματά του. Πρώτα-πρώτα, σου δίνει τη δυνατότητα να ασκείς θετική επιρροή στη ζωή των αδελφών σου. Ας δούμε πώς.

Στο Σπίτι

Μια αρχαία παροιμία λέει: ‘Με τη σοφία οικοδομείται σπιτικό και με τη σύνεση [διάκριση, ΜΝΚ] στερεώνεται’. (Παροιμίαι 24:3) Φυσικά, κατά κύριο λόγο, είναι ευθύνη των γονέων σου να οικοδομήσουν το σπιτικό σας, να το κάνουν ένα μέρος όπου θα επικρατεί ειρήνη και ευχάριστη ατμόσφαιρα. Αλλά με το να δείχνεις κι εσύ, σε κάποιο βαθμό, σοφία και με το να ασκείς διάκριση μπορείς να συμβάλλεις πολύ στην ευτυχία της οικογένειάς σου.

Για παράδειγμα, πώς αντιδράς όταν η μαμά σου ή ο μπαμπάς σου σού ζητάει να βγάλεις έξω τα σκουπίδια ή να καθαρίσεις το δωμάτιό σου; Συνεργάζεσαι; Υπακούς; Ή μήπως επαναστατείς ή αντιμιλάς με ασέβεια; Αν είναι έτσι, μην εκπλαγείς αν και τα μικρότερα αδέλφια σου αρχίσουν σε λίγο να αντιμιλάνε. Είναι σοφό και δείχνει άσκηση διάκρισης από μέρους σου το να ακολουθείς τα λόγια του εδαφίου Παροιμίαι 1:8: ‘Άκουε, γιε μου, τη διδασκαλία του πατέρα σου και μην απορρίψεις το νόμο της μητέρας σου’.

Είναι γεγονός ότι μπορεί να έχεις βάσιμους λόγους για να παραπονιέσαι. Ένα κορίτσι 18 χρονών είπε με θλίψη: «Δεν νομίζω ότι η μαμά μου αναθέτει αρκετές ευθύνες στους δυο αδελφούς μου. Εγώ έχω την ευθύνη για όλα: για τις δουλειές του σπιτιού, για να θέτω το παράδειγμα, για όλα». Ίσως από μια άποψη το κορίτσι αυτό έχει δίκιο. Αλλά εσύ αντί να επαναστατείς, δεν είναι καλύτερα να συζητάς το θέμα με τους γονείς σου μ’ έναν ήρεμο τρόπο που να δείχνει σεβασμό; Μπορείς να τους πεις πώς αισθάνεσαι και τι νομίζεις εσύ ότι θα βελτίωνε τα πράγματα. Επικοινωνώντας με τους γονείς σου ανοιχτά και ελεύθερα, όχι μόνο καλυτερεύεις τη δική σου ζωή, αλλά και διδάσκεις στα μικρότερα αδέλφια σου τον τρόπο με τον οποίο επιλύουν οι ενήλικες τις διαφορές τους.

Ωστόσο, αφού συζητήσεις την κατάσταση με τους γονείς σου, να θυμάσαι ότι εκείνοι έχουν την τελευταία λέξη γι’ αυτό το θέμα. Έτσι, να μη δείξεις δυσαρέσκεια με την απόφασή τους. Μ’ αυτόν τον τρόπο θα θέσεις επίσης ένα καλό παράδειγμα για τα αδέλφια σου.

Οι εκρηκτικοί καβγάδες σχετικά με τις δουλειές του σπιτιού συχνά μπορούν να αποφευχθούν εντελώς αν παίρνεις την πρωτοβουλία. Με άλλα λόγια, μήπως πρέπει πάντα να σου λένε να μην πετάς τα ρούχα σου εδώ κι εκεί στο πάτωμα ή τακτοποιείς αμέσως τα πράγματά σου χωρίς να σου το πει κάποιος άλλος; Το συνετό παράδειγμά σου σ’ αυτόν τον τομέα μπορεί να βοηθήσει πολύ τα μικρότερα αδέλφια σου να μάθουν ότι για να λειτουργήσει ομαλά μια οικογένεια πρέπει ο καθένας μέσα σ’ αυτή να σηκώνει το φορτίο του.—Παράβαλε Γαλάτας 6:5.

Στο Σχολείο

‘Μισώ το σχολείο’. ‘Δεν βλέπω το λόγο γιατί θα πρέπει να πηγαίνω. Δεν μαθαίνω τίποτα’. ‘Μόλις μπορέσω θ’ αφήσω το σχολείο’. Συχνά ακούει κανείς νεαρούς να εκφράζουν τέτοιες αρνητικές απόψεις για το σχολείο. Αλλά, μήπως σε ακούνε τα μικρότερα αδέλφια σου να μιλάς μ’ αυτόν τον τρόπο; Μήπως σε βλέπουν να το σκας από το σχολείο ή από μερικά μαθήματα; Αυτό θα μπορούσε εύκολα να επηρεάσει τη στάση τους απέναντι στο σχολείο.

Για να θέσεις το σωστό παράδειγμα θα πρέπει να αναπτύξεις μια υγιή, θετική στάση σ’ ό,τι αφορά το σχολείο. Αυτό μπορεί να μην είναι εύκολο. Αλλά να θυμάσαι: Το να αφοσιωθείς με ζήλο στο σχολείο μπορεί να βοηθήσει τόσο στη διανοητική όσο και στην πνευματική σου ανάπτυξη. Ταυτόχρονα, μπορεί να σε βοηθήσει να αναπτύξεις ικανότητες που θα σου δώσουν τη δυνατότητα να συντηρείς, κάποια μέρα, τον εαυτό σου ως ενήλικος. Το βιβλίο Οι Νεαροί Ρωτούν—Αποτελεσματικές Απαντήσεις περιέχει ένα μέρος με τίτλο «Σχολείο και Δουλειά».b Αυτό περιλαμβάνει χρήσιμες πληροφορίες οι οποίες μπορεί να βελτιώσουν τη στάση σου απέναντι στη μάθηση.

Η καλή σου στάση απέναντι στο σχολείο είναι σίγουρο ότι θα αγγίξει και τα μικρότερα αδέλφια σου. Και δείχνοντας προσωπικό ενδιαφέρον για τους βαθμούς τους και για τη σχολική τους εργασία—με το να προσφέρεσαι να τα βοηθάς από καιρό σε καιρό—μπορείς να κάνεις πολλά για να υποβοηθήσεις την πρόοδό τους στα μαθήματα. Αλλά τι θα πούμε για τη διαγωγή σου στο σχολείο; Πώς συμπεριφέρεσαι στους δασκάλους σου, στους συμβούλους και στους υπεύθυνους του σχολείου; Τους ειρωνεύεσαι, είσαι όλο αντιρρήσεις ή θέτεις ένα καλό παράδειγμα δείχνοντας σεβασμό για την εξουσία τους;—Παράβαλε Τίτον 3:1, 2.

Τα αδέλφια σου θα παρατηρούν επίσης τι είδους φίλους διαλέγεις. Αν αρχίσεις να κάνεις παρέα με άτομα που είναι αποδεκτά από τον κόσμο σύντομα θα γευτείς την αποδοκιμασία του Θεού! Το εδάφιο 1 Κορινθίους 15:33, που παρατίθεται συχνά, προειδοποιεί: ‘Μην πλανιέστε. Φθείρουν τα καλά ήθη οι κακές συναναστροφές’. Παράλληλα, μπορεί να θέσεις ένα επικίνδυνο προηγούμενο για τα αδέλφια σου. Ένας νεαρός που ανατράφηκε από Χριστιανή μητέρα προτίμησε να απορρίψει τις οδούς του Θεού και άρχισε να συναναστρέφεται με μια ομάδα νεαρών ναρκομανών. Σε λίγο έγινε και ο ίδιος ναρκομανής. Φοβούμενος ότι ο μικρότερος αδελφός του θα ακολουθούσε τα χνάρια του, τον προειδοποίησε: «Εσύ να μην αρχίσεις τα ναρκωτικά!» Αλλά αποδείχτηκε ότι οι πράξεις του άσκησαν μεγαλύτερη επίδραση απ’ ό,τι τα λόγια του, και ο αδελφός του σύντομα απέκτησε τις ίδιες παρέες. Σίγουρα, δεν θα ήθελες να βαρύνει τη συνείδησή σου το να ξέρεις ότι έγινες πρόσκομμα στον αδελφό σου ή στην αδελφή σου!—Παράβαλε Ματθαίος 18:7, ΜΝΚ.

Να Θέτεις το Παράδειγμα στην Απόδοση Λατρείας

Για τους Χριστιανούς νεαρούς, το πιο σπουδαίο είναι να θέτουν ένα καλό παράδειγμα στα ζητήματα που σχετίζονται με την απόδοση λατρείας. Η σοβαρότητά σου, ο σεβασμός σου και η εποικοδομητική σου ομιλία όχι μόνο θα κάνουν την καρδιά του ουράνιου Πατέρα σου να χαίρεται, αλλά μπορεί να έχουν και μια διαρκή επίδραση πάνω στα μικρότερα αδέλφια σου.—Παροιμίαι 27:11.

Και για να δώσουμε ένα παράδειγμα: Για μερικούς νεαρούς Μάρτυρες του Ιεχωβά το δημόσιο κήρυγμα είναι δύσκολο. (Ματθαίος 24:14· 28:19, 20) Σαν τον Ιερεμία των αρχαίων χρόνων, μερικοί νεαροί αισθάνονται ανεπαρκείς. (Παράβαλε Ιερεμίας 1:6.) Άλλους μπορεί να τους ενοχλεί το να τους βλέπουν οι φίλοι τους ενώ ενασχολούνται σ’ αυτό το ζωοσωτήριο έργο. Μήπως αυτού του είδους η αρνητική στάση στέκεται εμπόδιο και στα αδέλφια σου; Αν ναι, προσπάθησε εσύ να έχεις θετική άποψη για το έργο κηρύγματος. Βάλε στόχο να πηγαίνεις τακτικά στο έργο κηρύγματος μαζί με την οικογένειά σου. Καθώς τα αδέλφια σου θα βλέπουν ότι αυτό το έργο σου δίνει χαρά και ικανοποίηση, μπορεί να θελήσουν να μιμηθούν την πίστη σου.—Παράβαλε Εβραίους 13:7.

Σκέψου, για παράδειγμα, μια έφηβη που ονομάζεται Κρίσταλ. Αυτή εξηγεί: «Ο προσωπικός μου στόχος είναι να δαπανώ τουλάχιστον δυο μήνες το χρόνο ως βοηθητική σκαπάνισσα, στη διάρκεια του καλοκαιριού».c Τι επίδραση έχει ο ζήλος της στο μικρό της αδελφό; Η Κρίσταλ λέει: «Ο 12χρονος αδελφός μου δαπανάει περισσότερο χρόνο στο έργο κηρύγματος από τότε που εγώ άρχισα να το κάνω αυτό».

Οι Χριστιανικές συναθροίσεις σού δίνουν άλλη μια ευκαιρία για να θέτεις το καλό παράδειγμα. Η τακτική παρακολούθηση είναι Γραφική απαίτηση. (Εβραίους 10:24, 25) Γιατί να μην εκπαιδεύσεις τα αδέλφια σου σχετικά με το πώς να είναι οργανωμένα και πειθαρχημένα ώστε να μπορούν να τελειώνουν τη σχολική τους εργασία νωρίς και παράλληλα να παρακολουθούν και τις συναθροίσεις; Μπορούν επίσης να μάθουν να απολαμβάνουν τις συναθροίσεις περισσότερο αν βλέπουν ότι εσύ προετοιμάζεσαι πάντα καλά και ότι κάνεις προσπάθεια να συμμετέχεις.

Το να ζεις σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Θεού δεν είναι εύκολο. Αλλά ο Θεός απαιτεί απ’ όλους τους Χριστιανούς νεαρούς να ‘γίνουν παράδειγμα . . . στο λόγο, στη διαγωγή, στην αγάπη, στην πίστη, στην αγνότητα’ είτε έχουν αδέλφια είτε όχι. (1 Τιμόθεον 4:12, ΜΝΚ) Γιατί να μην κάνεις την αρχή από το σπίτι σου; Κάνοντάς το αυτό ίσως δεις τεράστια διαφορά—στη ζωή των αδελφών σου αλλά και στη δική σου!

[Υποσημειώσεις]

[Εικόνα στη σελίδα 18]

Ο τρόπος με τον οποίο συμπεριφέρεσαι στους γονείς σου μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο θα τους συμπεριφέρονται τα μικρότερα αδέλφια σου