AIDS—Οι Τραγικές του Επιπτώσεις στα Παιδιά
ΕΧΕΤΕ δει τις φωτογραφίες τους; Μήπως έχετε ακούσει ή έχετε διαβάσει την ιστορία τους; Αν ναι, δεν συγκλονιστήκατε; Μπορέσατε να συγκρατήσετε τα δάκρυά σας ή να διώξετε τον κόμπο που ανέβαινε στο λαιμό σας; Δεν πονάει η καρδιά σας γι’ αυτά; Δεν ηχεί ακόμα στα αφτιά σας το σιγανό κλάμα αυτών που θα πέθαιναν από ώρα σε ώρα χωρίς να το αντιληφθεί κανείς; Ακόμα και τώρα, μπορείτε άραγε να σβήσετε από τη μνήμη σας τις θλιβερές σκηνές των βρεφών που πέθαιναν—δυο, τρία και τέσσερα μαζί πάνω σ’ ένα κρεβάτι; Τα περισσότερα απ’ αυτά τα είχαν εγκαταλείψει. Το μαρτύριο και ο θάνατός τους οφείλονταν σ’ αυτή τη φρικαλέα αρρώστια που σαρώνει τώρα τον κόσμο—το AIDS!
Τα ρεπορτάζ και οι ζωντανές εικόνες που μεταδόθηκαν από μια ευρωπαϊκή χώρα το Φεβρουάριο του 1990 συγκλόνισαν δεκάδες εκατομμύρια θεατές. Σε όλο τον κόσμο, ακόμα περισσότερα εκατομμύρια άνθρωποι διάβασαν γι’ αυτή την τραγωδία στις εφημερίδες και στα περιοδικά. Το περιοδικό Τάιμ (Time) ανέφερε: «Το θέαμα είναι νοσηρό και τρομαχτικό. Στη μια κούνια μετά την άλλη κείτονται μωρά και μικρά παιδάκια που φαίνονται γερασμένα, με το δέρμα τους ζαρωμένο και με ολοφάνερα στα σκελετωμένα τους πρόσωπα τα σημάδια του θανάτου που πλησιάζει». «Είναι ό,τι χειρότερο έχω δει», είπε θρηνώντας ένας γιατρός. «Είναι προφανές ότι πρόκειται για μια επιδημία που μεταδίδεται μέσω ιατρικών μεθόδων».
Πώς συμβαίνει κάτι τέτοιο; Ενώ τα περισσότερα μωρά που παρουσιάζουν AIDS γεννιούνται έχοντας πάρει τον ιό από τις μητέρες τους που είναι ήδη μολυσμένες από AIDS, αυτά τα παιδιά δεν είχαν τον ιό HIV όταν γεννήθηκαν. Η τραγωδία προέκυψε μετά τη γέννα, όταν χορηγήθηκαν μεταγγίσεις αίματος σε ασθενικά ή πρόωρα νεογέννητα με την πεποίθηση ότι κάτι τέτοιο θα δυνάμωνε τα αδύναμα βρέφη—μια μέθοδος την οποία ο ιατρικός κλάδος έχει από καιρό αμφισβητήσει. «Ένας αιμοδότης με θετικό τεστ για τον ιό HIV θα μπορούσε να μολύνει 10, 12 ή και περισσότερα παιδιά», ανέφερε ένας γιατρός.
«Για πρώτη φορά στην ιστορία του AIDS», είπε ο Δρ Ζακ Λεμπά, πρόεδρος της ανθρωπιστικής οργάνωσης Γιατροί του Κόσμου η οποία εδρεύει στο Παρίσι, «έχουμε να αντιμετωπίσουμε το AIDS στην παιδική ηλικία. Πρόκειται για επιδημία».
Για παράδειγμα, το Σεπτέμβριο του 1990 ήταν η πρώτη φορά που η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας έδωσε στη δημοσιότητα συνταρακτικές αποδείξεις οι οποίες αποκάλυπταν την παγκόσμια επιδημία του AIDS σε παιδιά. Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας ανέφερε ότι ο ιός που προκαλεί το Σύνδρομο της Επίκτητης Ανοσολογικής Ανεπάρκειας θα μολύνει, κατά πάσα πιθανότητα, δέκα εκατομμύρια παιδιά μέχρι το έτος 2000. «Η συντριπτική πλειονότητα αυτών των παιδιών θα έχουν παρουσιάσει AIDS και θα έχουν πεθάνει μέχρι το 2000», είπε ο Δρ Μάικλ Μέρσον, διευθυντής του παγκόσμιου προγράμματος για το AIDS, το οποίο έχει καταρτίσει αυτή η οργάνωση. Στη διάρκεια των τελευταίων μηνών του 1990, το ένα τρίτο από τις 1,2 εκατομμύρια περιπτώσεις AIDS σε προχωρημένο στάδιο πιστεύεται ότι αφορούσαν παιδιά ηλικίας κάτω των πέντε ετών.
Είναι, λοιπόν, παράξενο που η εξάπλωση της μάστιγας του AIDS αποκαλείται πανδημική; Μέχρι το τέλος του 1992, περίπου τέσσερα εκατομμύρια βρέφη θα γεννηθούν από μητέρες μολυσμένες από τον ιό HIV. Τέσσερα στα πέντε παιδιά που γεννιούνται έχοντας αυτόν τον ιό παρουσιάζουν AIDS μέχρι το πέμπτο έτος της ηλικίας τους. Εφόσον προσβληθούν από AIDS συνήθως πεθαίνουν μέσα σ’ ένα ή δυο χρόνια, είπε ο Δρ Μέρσον σε μια διάσκεψη τύπου που έγινε στη Γενεύη.
Οι ειδικοί προβλέπουν ότι το 1992, ανάμεσα στο γυναικείο και μόνο πληθυσμό της Αφρικής, θα υπάρξουν 150.000 κρούσματα AIDS, και άλλα 130.000 κρούσματα ανάμεσα στον παιδικό πληθυσμό. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, μπορεί να έχουν γεννηθεί ως σήμερα 20.000 βρέφη από μητέρες μολυσμένες από τον ιό HIV, ανέφερε η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας. Η εφημερίδα Ίβνινγκ Ποστ (Evening Post) του Γουέλιγκτον της Νέας Ζηλανδίας, στο φύλλο της 12ης Ιουλίου 1989, ανέφερε ότι, σύμφωνα με υπολογισμούς, 140.000 νεαρά άτομα στη Βραζιλία είναι φορείς του ιού. «Ωστόσο, αυτοί που επιθυμούν την ανάληψη δράσης εκφράζουν φόβους ότι αυτός ο αριθμός είναι μικρότερος από τον πραγματικό», ανέφερε η εφημερίδα. «Πιστεύω πως αν δεν ληφθεί ειδική μέριμνα, αυτή η ομάδα θα γίνει μια αδέσποτη ατομική βόμβα μέσα στην πόλη», είπε ο ιατρικός διευθυντής του Εθνικού Ιδρύματος Πρόνοιας για τους Ανηλίκους. «Αυτό είναι εξαιρετικά σοβαρό πρόβλημα», είπε θρηνώντας ένας διακεκριμένος ψυχολόγος από τη Βραζιλία.
Τα Προβλήματα Μεγαλώνουν
Μπορεί να μείνει κανείς ασυγκίνητος μπροστά στη θλιβερή κατάσταση των αθώων θυμάτων που υποφέρουν απ’ αυτή τη θανατηφόρα μάστιγα; Σκεφτείτε, για παράδειγμα, αυτή την έκθεση: «Τουλάχιστον 50 παιδιά δολοφονήθηκαν στην κεντρική Αφρική—μερικά από τους ίδιους τους γονείς τους—επειδή είχαν AIDS, σύμφωνα με το νορβηγικό Ερυθρό Σταυρό». Άλλα παιδιά στην Αφρική, τα οποία έχουν AIDS, τα διώχνουν οι οικογένειές τους από το σπίτι τους σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια να εξαφανίσουν οποιοδήποτε στοιχείο τους συνδέει με την αρρώστια της οποίας το στίγμα είναι χειρότερο κι απ’ αυτό της λέπρας, ανέφερε η εφημερίδα Σάντεϊ Σταρ (Sunday Star) του Γιοχάνεσμπουργκ στη Νότια Αφρική. «Σε μερικές περιοχές δεν αφήνουν τα θύματα του AIDS και τις οικογένειές τους να πλησιάσουν σε πηγάδια και εκκλησίες», έγραψε η εφημερίδα.
Υπάρχουν κι άλλα ανατριχιαστικά γεγονότα που δεν αφήνουν περιθώρια απάθειας. Οι εκθέσεις που έρχονται απ’ όλο τον κόσμο κάνουν φανερό ότι η πανδημία του AIDS αποτελεί την άμεση αιτία μιας άλλης τραγωδίας. Εκατομμύρια παιδιά που δεν έχουν μολυνθεί από AIDS πρόκειται να μείνουν ορφανά στη δεκαετία του 1990. Γιατί; Οι γονείς τους θα πεθάνουν από AIDS. Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας υπολογίζει ότι μέχρι το 1992, σε ολόκληρο τον κόσμο, θα υπάρχουν πέντε εκατομμύρια ορφανά εξαιτίας του AIDS. «Πρόκειται για καταιγίδα που έχει ήδη αρχίσει. Και αν δεν προνοήσουμε ώστε θετοί γονείς να αναλάβουν τη φροντίδα αυτών των παιδιών, θα χρειαστεί να ανοίξουμε μεγάλα ορφανοτροφεία», είπε ένας ειδικός στην παιδική μέριμνα.
«Είναι σχεδόν αδύνατο να συλλάβουμε την οδύνη», είπε ένας κοινωνικός λειτουργός που ασχολήθηκε ιδιαίτερα με μια οικογένεια από τη Νέα Υόρκη. «Η μητέρα έχει μολυνθεί, ο πατέρας έχει μολυνθεί, το μωρό είναι άρρωστο, οι γονείς και το μωρό θα πεθάνουν και θα αφήσουν ένα 10χρονο αγοράκι χωρίς οικογένεια».
Και, τελικά, έχουμε τη θλιβερή παρατήρηση του Δρ Έρνεστ Ντράκερ του Ιατρικού Κολέγιου Άλμπερτ Αϊνστάιν στη Νέα Υόρκη. «Ως επακόλουθο του θανάτου του γονέα, τα παιδιά συχνά βρίσκονται στο επίκεντρο μαχών για το ποιος θα αναλάβει την επιμέλειά τους, στέλνονται από το ένα μέλος της οικογένειας στο άλλο, ενώ ταυτόχρονα προσπαθούν να ξεπεράσουν την απώλεια και το στίγμα του AIDS».
Το AIDS εξελίσσεται ταχύτατα σε μια από τις κύριες αιτίες θανάτου ανάμεσα στα παιδιά και στους νεαρούς ενηλίκους. Είναι η ένατη, κατά σειρά, κύρια αιτία θανάτου ανάμεσα σε παιδιά ηλικίας ενός έως τεσσάρων ετών, και η έβδομη, κατά σειρά, ανάμεσα σε εφήβους και νεαρούς ενηλίκους κάτω των 25 ετών. Στη διάρκεια των πρώτων ετών της δεκαετίας του 1990, το AIDS θα μπορούσε να αποτελέσει μια από τις πέντε κυριότερες αιτίες θανάτου, ανέφερε το έντυπο Έκθεση για το AIDS/HIV (The AIDS/HIV Record) του Σεπτεμβρίου 1989. Παρ’ όλα αυτά, οι εκθέσεις δείχνουν ότι, σε παγκόσμια κλίμακα, άτομα που θα μπορούσαν να γίνουν θύματα αυτής της τρομαχτικής αρρώστιας παραμένουν απαθή. Εξετάστε μερικά συγκλονιστικά γεγονότα στο άρθρο που ακολουθεί.