Οι Νεαροί Ρωτούν . . .
Γιατί να Μην Έχω Θέση στην Παρέα Τους;
«Ήταν το πιο σκληρό εμπόδιο που έχω αντιμετωπίσει».—Κρέιγκ.
«Ήμουν πολύ μόνη».—Τζέσικα.
«Ένιωθα μεγάλη απογοήτευση».—Κρις.
«Η κατάσταση αυτή με εξόργιζε και με αναστάτωνε. Έκλαιγα συνεχώς».—Σομάρ.
«Αισθανόμουν μπερδεμένη και πληγωμένη».—Έριν.
ΜΗΠΩΣ τα λόγια αυτά περιγράφουν κάποια συμφορά; Όχι, αυτά τα άτομα αναφέρονταν στα οδυνηρά αισθήματα που είχαν επειδή, όταν ήταν νεαροί, οι συνομήλικοί τους δεν τους έκαναν παρέα. Και αν έχει τύχει να σε αφήσουν ποτέ έξω από κάποιον κλειστό φιλικό κύκλο ή να σε αποφεύγουν τα νεαρά άτομα που ήθελες για φίλους σου, τότε ξέρεις πόσο οδυνηρή εμπειρία μπορεί να είναι αυτή.
Βέβαια, είναι απόλυτα φυσιολογικό να θέλεις να σε κάνουν παρέα οι συνομήλικοί σου. Οι κοινωνιολόγοι περιγράφουν τους ανθρώπους ως κοινωνικά όντα· από τη φύση μας έχουμε την τάση να σχηματίζουμε ομάδες. Αυτή η παρόρμηση είναι ιδιαίτερα ισχυρή στην εφηβική ηλικία. Η 14χρονη Μαϊκέλα λέει: «Αισθανόμαστε ασφαλείς και αποδεκτοί όταν βρισκόμαστε ανάμεσα σε ανθρώπους που έχουν τα ίδια ενδιαφέροντα μ’ εμάς». Αυτά τα αμοιβαία ενδιαφέροντα μπορεί να περιλαμβάνουν το να απολαμβάνεις τα ίδια αθλήματα, το ίδιο φαγητό, τις ίδιες σχολικές δραστηριότητες, το ίδιο ντύσιμο ή την ίδια μουσική με άλλους. Ίσως εκείνο που δένει κάποιους φίλους να είναι ένα χόμπι ή οι προτιμήσεις στον τομέα της ψυχαγωγίας.
Τα προβλήματα ανακύπτουν όταν οι δεσμοί που ενώνουν μια παρέα χρησιμοποιούνται ως στενόμυαλες δικαιολογίες για να αποκλειστούν από τη συντροφιά άλλοι νεαροί. Ο Μπρένταν θυμάται: «Αν δεν φορούσες τη σωστή μάρκα αθλητικών παπουτσιών, δεν σε έκαναν παρέα. Δεν αποτελούσες μέρος της ομάδας». Όσο ανόητο κι αν φαίνεται αυτό, το γεγονός ότι όλοι οι άλλοι, εκτός από εσένα, συμβαδίζουν με τη μόδα μπορεί να σε πληγώνει.
Πότε να Μην τους Κάνεις Παρέα
Ωστόσο, ρώτησε τον εαυτό σου: ‘Θέλω στ’ αλήθεια να κάνω παρέα μ’ αυτά τα άτομα;’ Ακόμη και στους Βιβλικούς χρόνους, μερικοί ανεξάρτητοι νεαροί συχνά προσπαθούσαν να προσελκύσουν και άλλους στον κύκλο των φίλων τους. ‘Έλα μαζί μας’, έλεγαν δελεαστικά σε άλλους. ‘Θέσε τον κλήρο σου μαζί μας’. Αλλά η Αγία Γραφή προειδοποιούσε: ‘Γιε μου, μην περπατήσεις στην οδό μαζί τους. Τα πόδια σου να απέχουν από τους δρόμους τους· γιατί τα πόδια τους τρέχουν στο κακό’.—Παροιμίαι 1:11-16.
Κατά παρόμοιο τρόπο και σήμερα, ίσως αισθάνεσαι τον πειρασμό να προσπαθήσεις να μπεις σε κάποιο δημοφιλή φιλικό κύκλο. Αλλά τι είδους νεαροί ανήκουν σ’ αυτόν; Μπορεί να τους αρέσουν τα αστεία, αλλά είναι θεοφοβούμενοι; Η συναναστροφή μαζί τους θα οικοδομήσει τη σχέση σου με τον Θεό ή μήπως θα την καταστρέψει; ‘Φθείρουν τα καλά ήθη οι κακές συναναστροφές’, προειδοποιεί το εδάφιο 1 Κορινθίους 15:33.
Διερωτήσου, λοιπόν, τι θα μπορούσε να σου κοστίσει η παρέα μ’ αυτά τα άτομα. ‘Η πίεση να συμμορφωθείς μ’ αυτούς είναι μεγάλη’, λέει μια νεαρή που ονομάζεται Γκρέις. ‘Όταν ήμουν μικρότερη σε ηλικία, έβριζα και έκανα κι άλλα παρόμοια, επειδή οι φίλοι μου μού έλεγαν να κάνω αυτά τα πράγματα. Όλα ξεκινούσαν καθαρά και μόνο από το ότι δεν ήθελα να με απορρίψουν’. Η συγγραφέας Μαίρη Σούζαν Μίλερ αναφέρεται σ’ έναν άλλο νεαρό, ο οποίος έκανε κάποιους συμβιβασμούς για να τον κάνουν παρέα οι άλλοι. Άφησε επίτηδες τους βαθμούς του να πέσουν «για να μη φαίνεται πιο έξυπνος από τους συμμαθητές του, με τους οποίους ήθελε να είναι φίλος».—Παιδικό Άγχος! (Childstress!)
Φυσικά, δεν υπάρχει τίποτα το εσφαλμένο στο να κάνει κάποιος λογικές προσπάθειες να τα πηγαίνει καλά με τους άλλους. (Παράβαλε 1 Κορινθίους 9:19-23.) Αλλά όταν το να κάνεις παρέα με κάποιους σημαίνει ότι πρέπει να καπνίζεις, να παίρνεις ναρκωτικά, να πίνεις αλκοόλ, να χρησιμοποιείς ακάθαρτη γλώσσα, να γελάς με αισχρά αστεία, να επιδίδεσαι στο σεξ, και άλλα παρόμοια, αυτό απλούστατα δεν είναι σωστό! Υπερβαίνει τα όρια! Ούτε δείχνει εξυπνάδα από μέρους σου το να αφήνεις άλλους νεαρούς να σου υποδεικνύουν μέχρι την παραμικρή λεπτομέρεια πώς θα πρέπει να ντύνεσαι, να μιλάς και να φαίνεσαι.
Άλλωστε, οι Χριστιανοί έχουν λάβει την εντολή να μην κάνουν παρέα μ’ εκείνους που είναι αποξενωμένοι από τον Θεό. Ο Ιησούς είπε για τους μαθητές του: «Ο κόσμος όμως τους μίσησε γιατί δεν ανήκουν στον κόσμο, όπως εγώ δεν ανήκω στον κόσμο». (Ιωάννης 17:14, ΝΔΜ) Δεν είναι καλύτερα να έχεις την επιδοκιμασία του Θεού παρά την επιδοκιμασία των συνομηλίκων σου οι οποίοι δεν υπηρετούν τον Θεό;—Παράβαλε Ιακώβου 4:4.
Η Παρέα με Συγχριστιανούς
Τι γίνεται, όμως, αν έχεις προβλήματα και στην παρέα με συγχριστιανούς σου—με νεαρά άτομα με τα οποία έχεις ίδια πιστεύω και ίδιες πεποιθήσεις; Ίσως υπάρχουν εύλογες αιτίες γι’ αυτό.
Μπορεί, για παράδειγμα, να έχεις μετακινηθεί πρόσφατα στην περιοχή και τα νεαρά άτομα εκεί να είναι ντροπαλά ή επιφυλακτικά απέναντι στους ξένους. Καθώς οι άλλοι αρχίζουν να σε γνωρίζουν, τα πράγματα πιθανότατα θα αλλάξουν. Η Τζέσικα έζησε αυτή την εμπειρία όταν η οικογένειά της μετακόμισε σε μια άλλη εκκλησία των Μαρτύρων του Ιεχωβά. Η ίδια θυμάται: «Όλοι ήταν πολύ φιλικοί και καλοί απέναντί μου, αλλά παρ’ όλα αυτά μου πήρε κάπου ένα χρόνο μέχρι να αισθανθώ ότι και εγώ προσωπικά ανήκα εκεί. Όταν αναπολώ το παρελθόν, αντιλαμβάνομαι τώρα ότι χρειάζεται χρόνος για να οικοδομήσει κανείς σχέσεις με τους άλλους». Η Τζέσικα προσθέτει πως το γεγονός ότι συμμετείχε στο δημόσιο έργο κηρύγματος με άλλους στην καινούρια εκκλησία τη βοήθησε πολύ να αισθανθεί ότι αποτελεί μέρος της.
Ο Στίβεν αναφέρεται σε μια άλλη πλευρά της δημιουργίας φιλικών σχέσεων. Λέει: «Χρόνια ολόκληρα δεν είχα φιλίες επειδή ήμουν ντροπαλός. Αργότερα κατάλαβα ότι αν ήθελα φίλους, θα έπρεπε να κάνω εγώ το πρώτο βήμα». Το αποτέλεσμα; Ο Στίβεν έχει τώρα πολλούς καλούς φίλους. Το ίδιο μπορεί να γίνει και μ’ εσένα αν καταβάλεις κάποιες προσπάθειες. Αντί να περιμένεις να γνωριστούν οι άλλοι μαζί σου, προσπάθησε να γνωριστείς εσύ μαζί τους. Προσκάλεσε μερικά νεαρά άτομα στο σπίτι σου ή ρώτησε τους γονείς σου αν οι καινούριοι σου φίλοι μπορούν να συμπεριληφθούν σε κάποια οικογενειακή σας δραστηριότητα. Αυτό θα μπορούσε να είναι η αρχή μιας διαρκούς φιλίας.
Ωστόσο, όταν οι άλλοι δεν ανταποκρίνονται στις προσπάθειές σου, συχνά υπάρχει πρόβλημα παρεξήγησης. Οι Χριστιανοί στην Ιερουσαλήμ απέφευγαν τον απόστολο Παύλο επειδή νόμιζαν ότι ήταν ακόμη διώκτης των Χριστιανών ενώ δεν συνέβαινε κάτι τέτοιο. Μόνο αφού τακτοποιήθηκαν τα ζητήματα έγινε δεκτός ο Παύλος από την εκεί εκκλησία. (Πράξεις 9:26-28) Αν κι εσύ παρόμοια έχεις πέσει θύμα κάποιας παρεξήγησης—πράγμα που πιθανόν να οφείλεται σε επιβλαβές κουτσομπολιό—γιατί να μην κάνεις ό,τι περνάει από το χέρι σου για να τακτοποιήσεις τα ζητήματα;a
Παρ’ όλα αυτά, δεν έχουν όλα τα προβλήματα εύκολες λύσεις. Μερικές φορές ακόμη και Χριστιανοί νεαροί δημιουργούν κλίκες και εντελώς άδικα αποκλείουν απ’ αυτές άλλα άτομα. Κάτι τέτοιο μπορεί να είναι πολύ οδυνηρό για το άτομο που έχουν αποκλείσει. Όμως είναι καλό να θυμάσαι ότι, όπως κι εσύ, έτσι και οι συνομήλικοί σου είναι νέοι και χρειάζεται να μεγαλώσουν πολύ ακόμη ώσπου να φτάσουν στην ωριμότητα. Με τον καιρό ίσως εγκαταλείψουν τις φατριαστικές τους τάσεις. Αλλά ωσότου να δείξουν μια πιο Χριστιανική στάση αυτοί οι νεαροί, είναι μάλλον καλύτερα για εσένα να μην αποτελείς μέρος της στενής συντροφιάς τους.—Βλέπε 2 Τιμόθεον 2:20, 21.
‘Να Πλατύνεσαι’
Στο μεταξύ, μην αφήνεις την κατάσταση να σε πικραίνει. Προσπάθησε να μιλήσεις στους γονείς σου ή σε κάποιο Χριστιανό πρεσβύτερο σχετικά μ’ αυτό. Να θυμάσαι, επίσης, ότι οι Χριστιανοί έχουν λάβει την εντολή να ‘υποφέρουν ο ένας τον άλλον’ ακόμη κι όταν υπάρχουν βάσιμοι λόγοι για παράπονα. (Κολοσσαείς 3:13) Η νεαρή Τίφανι, η οποία δοκίμασε την απόρριψη από τα μέλη μιας κλίκας, θυμάται: «Προσευχόμουν στον Ιεχωβά να μου δώσει τη δύναμη να υπομείνω και προσπαθούσα να είμαι αντικειμενική. Προσπαθούσα επίσης να μην επιτρέψω στην κατάσταση αυτή να πληγώσει υπερβολικά τα αισθήματά μου».
Η Αγία Γραφή ενθαρρύνει επίσης τους Χριστιανούς να ‘πλατυνθούν’ ως προς τις συναναστροφές τους. (2 Κορινθίους 6:13) Οι ερευνητές Τζέιν Νόρμαν και Μάιρον Χάρις παρατηρούν σε σχέση με τα άτομα που δημιουργούν κλίκες: «Περιορίζουν το φάσμα των φιλικών τους σχέσεων και στερούν από τον εαυτό τους την ευκαιρία να μάθουν πώς σκέφτονται και ενεργούν άνθρωποι που είναι διαφορετικοί απ’ αυτούς». Υπάρχουν πολλοί άλλοι—περιλαμβανομένων και μεγαλυτέρων σε ηλικία—των οποίων τη φιλία μπορείς να απολαύσεις.
Να Αναγνωρίζεις τα Ελαττώματά σου
Ίσως χρειάζεται επίσης να αναγνωρίσεις ότι υπάρχει η οδυνηρή πιθανότητα να δίνεις σε μερικούς ανθρώπους ουσιαστικές λαβές για να σε αποφεύγουν. Η νεαρή Ντάνα, για παράδειγμα, διαπίστωσε ότι δεν είχε θέση στην παρέα νεαρών Χριστιανών που ασχολούνταν με πνευματικά πράγματα. Μήπως τη σνόμπαραν αυτά τα άτομα; Όχι, όπως ομολογεί η ίδια: «Η γλώσσα μου και το ντύσιμό μου ήταν κοσμικά», δηλαδή ακατάλληλα για Χριστιανή. Έτσι, ενώ οι άλλοι ήταν ευγενικοί και εγκάρδιοι απέναντί της, απέφευγαν να έχουν κοινωνική συναναστροφή μαζί της.
Η Ντάνα έκανε μερικές αλλαγές. Η ίδια θυμάται: «Διέκρινα ότι χρειαζόταν να ασχολούμαι περισσότερο με πνευματικά πράγματα αν ήθελα να με κάνουν παρέα». Μήπως χρειάζεται να κάνεις κι εσύ παρόμοιες προσαρμογές; Ενεργώντας μ’ αυτόν τον τρόπο θα κερδίσεις τη φιλία, όχι μόνο θεοσεβών νεαρών, αλλά και τη φιλία του ίδιου του Θεού.—Παράβαλε Παροιμίαι 27:11.
Ακόμη, ίσως μερικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς σου να απωθούν συνήθως τους ανθρώπους. Ο Γουόλι θυμάται: «Είχα την τάση να μιλάω υπερβολικά και για πράγματα τα οποία δεν ενδιέφεραν ιδιαίτερα τους ανθρώπους. Από τη στιγμή που αντιλήφθηκα πόσο ενοχλητικό ήταν αυτό, έκανα προσπάθειες να βελτιώσω την προσωπικότητά μου. Νομίζω ότι αυτό με βοήθησε να κάνω καλύτερη παρέα με τους άλλους». Συζητώντας τα θέματα αυτά με τους γονείς σου ή με κάποιον ενήλικο που εμπιστεύεσαι, ίσως ανακαλύψεις ότι έχεις παρόμοια ελαττώματα. Ίσως η κατάσταση μπορεί να βελτιωθεί απλώς με το να δείχνεις μεγαλύτερη φιλικότητα ή με το να μιλάς λιγότερο και να ακούς περισσότερο.
Το να μη σε κάνουν παρέα μπορεί μεν να είναι οδυνηρό, αλλά σίγουρα δεν είναι και το τέλος του κόσμου. Να νιώθεις ικανοποίηση στη σκέψη ότι, αν έχεις θεοσεβή προσωπικότητα και ενδιαφέρεσαι πραγματικά για τους ανθρώπους, δεν θα μείνεις ποτέ χωρίς φίλους.
[Υποσημειώσεις]
[Εικόνα στη σελίδα 25]
Είναι οδυνηρό να σε απορρίπτουν