Ματιές στον Κόσμο

Η Θρησκεία στον Καναδά

«Οι Καναδοί εγκαταλείπουν τη θρησκευτική ποίμνη κατά αριθμούς ρεκόρ», αναφέρει η εφημερίδα Δε Βανκούβερ Σαν (The Vancouver Sun). Οι μισοί ενήλικοι στον Καναδά δεν παρευρίσκονται καθόλου στις εκκλησιαστικές λειτουργίες ή απλώς παρευρίσκονται περίπου μια φορά το χρόνο. Πρόσφατες στατιστικές δείχνουν ότι, στη διάρκεια των περασμένων δέκα χρόνων, ο αριθμός των Καναδών που λένε ότι δεν έχουν θρησκεία έχει σχεδόν διπλασιαστεί. Ο Τζιμ Χάτζσον, γραμματέας οικουμενικής εκπαίδευσης και επικοινωνίας του Καναδικού Συμβουλίου Εκκλησιών, είπε: «Πολλοί άνθρωποι διαπιστώνουν ότι ο υλισμός και ο καταναλωτισμός αποτελούν τα κίνητρά τους στη ζωή». Ο ίδιος πρόσθεσε ότι «τα εμπορικά κέντρα είναι ίσως πιο σημαντικά από την εκκλησία στη ζωή των περισσότερων ανθρώπων».

Η Νέα Πρωτεύουσα της Νιγηρίας

Στα προηγούμενα 77 χρόνια, πρωτεύουσα της Νιγηρίας ήταν το Λάγκος. Αλλά στις 12 Δεκεμβρίου 1991, ο Νιγηριανός Πρόεδρος Ιμπραχίμ Μπαμπανγκίντα και η σύζυγός του αποχαιρέτισαν τα πλήθη που τους επευφημούσαν στο Λάγκος, επιβιβάστηκαν σ’ ένα τζετ και κατευθύνθηκαν 500 χιλιόμετρα στο εσωτερικό της χώρας, στην Αμπούτζα, η οποία ανακηρύχθηκε επίσημα νέα πρωτεύουσα του έθνους. Η απόφαση να μεταφερθεί η κυβερνητική έδρα στην Αμπούτζα πάρθηκε το 1976, στη διάρκεια της οικονομικής έξαρσης που γνώρισε η Νιγηρία χάρη στην αυξημένη παραγωγή πετρελαίου. Σύμφωνα με το νιγηριανό περιοδικό Νιούζγουοτς (Newswatch), η απόφαση υποκινήθηκε από την επιθυμία να βρίσκεται η πρωτεύουσα στο κέντρο της χώρας και να αποφευχθεί ο συνωστισμός στο Λάγκος.

Κρίση Ξηρασίας στην Αυστραλία

«Οι αγροτικές περιοχές της Αυστραλίας έχουν βυθιστεί στη χειρότερη κρίση των τελευταίων 50 χρόνων περίπου», ισχυρίζεται η εφημερίδα Δε Γουίκεντ Οστρέλιαν Ρίβιου (The Weekend Australian Review) του Σίντνεϊ. Στα τέλη Οκτωβρίου του 1991, η πολιτεία της Νέας Νότιας Ουαλίας ανέφερε ότι το 65 τοις εκατό της έκτασής της είχε πληγεί από ξηρασία. Στα βόρεια, το γειτονικό Κουίνσλαντ ανέφερε ότι τα δύο τρίτα και πλέον της πολιτείας είχαν επηρεαστεί από την ξηρασία. Όταν η ήπειρος μπήκε στην πιο πρόσφατη θερινή της περίοδο, οι βροχοπτώσεις που είχαν ήδη καταγραφεί στο 60 τοις εκατό της ανατολικής Αυστραλίας ήταν κάτω από το μέσο όρο επί πολλούς μήνες, ενώ μερικές περιοχές ανέφεραν το χαμηλότερο ποσοστό βροχόπτωσης όλων των εποχών. Η ίδια εφημερίδα έκανε την παρατήρηση ότι «το ζήτημα είναι αν πρόκειται για τη Μεγάλη Ξηρασία: την ξηρασία που εμφανίζεται μια φορά κάθε 100 χρόνια».

Ανθυγιεινό Ιδεώδες

«Το ιδεώδες της θηλυκής ομορφιάς, το οποίο οι γυναίκες καθοδηγούνται να αποκτήσουν πάση θυσία στην εποχή μας, είναι στις περισσότερες περιπτώσεις αφύσικο, ανέφικτο και ανθυγιεινό», σύμφωνα με μια πρόσφατη έκθεση στο Υπόμνημα του Πανεπιστημίου Ταφτς για το Διαιτολόγιο και τη Διατροφή (Tufts University Diet and Nutrition Letter). Στα μάτια πολλών γυναικών σήμερα, η έννοια της ομορφιάς είναι συνυφασμένη με το αδύνατο σώμα. Τα μέσα ενημέρωσης προωθούν αυτό το πρότυπο με το να χρησιμοποιούν επίμονα πολύ αδύνατα μανεκέν. «Όμως», σύμφωνα με την έκθεση, «οι γυναίκες όχι μόνο δεν προορίζονταν να μοιάζουν με καλογυμνασμένα αγόρια, αλλά οι περισσότερες δεν είναι δυνατόν να το κάνουν αυτό, ανεξάρτητα από το πόσο σκληρά προσπαθούν». Οι γυναίκες, όπως φαίνεται, από τη φύση τους αποθηκεύουν περισσότερο λίπος απ’ ό,τι οι άντρες· στα περισσότερα κορίτσια η εμμηνορρυσία δεν αρχίζει παρά μόνο αφού συσσωρεύσουν λίπος ίσο με το 17 τοις εκατό περίπου του βάρους τους. Η εγκυμοσύνη επίσης προσθέτει λίπος στο σώμα. Γι’ αυτόν το λόγο πολλές μεσήλικες γυναίκες, ανεξάρτητα από τον πολιτισμό ή τη χώρα από την οποία προέρχονται, διαθέτουν λίπος ίσο με το 40 τοις εκατό περίπου του βάρους του σώματός τους.

Επιβράδυνση της Πληθυσμιακής Έκρηξης

Ήδη από τα μέσα περίπου του 1991, ο πληθυσμός της γης είχε φτάσει τα 5,4 δισεκατομμύρια. Αν συνεχίσει να αυξάνεται με τον τωρινό ρυθμό, λέει η έκθεση Η Κατάσταση του Παγκόσμιου Πληθυσμού το 1991 (State of World Population 1991), ο πληθυσμός του κόσμου θα φτάσει τα δέκα δισεκατομμύρια το έτος 2050. Το Ταμείο των Ηνωμένων Εθνών για Πληθυσμιακές Δραστηριότητες σχεδιάζει να επιβραδύνει την αύξηση—ιδιαίτερα στην Αφρική, όπου ο μέσος όρος των γεννήσεων είναι 6,2 για κάθε γυναίκα. Ο στόχος του Ταμείου για το έτος 2000 είναι να αυξηθεί η χρήση των σύγχρονων μεθόδων για τον έλεγχο των γεννήσεων κατά 50 τοις εκατό παγκόσμια. Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, το ετήσιο κόστος θα ανέλθει στα 9 δισεκατομμύρια δολάρια (περ. 1,6 τρισ. δρχ.), σύμφωνα με το Ταμείο. Μερικοί πιστεύουν ότι η δαπάνη αξίζει τον κόπο. Για παράδειγμα, επίσημοι υπολογισμοί στην Ινδία καταδεικνύουν ότι από το 1979 έχουν αποτραπεί περίπου 106 εκατομμύρια γεννήσεις μέσω ελέγχου των γεννήσεων. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την εξοικονόμηση 742 δισεκατομμυρίων δολαρίων (περ. 133,6 τρισ. δρχ.) τα οποία θα δαπανούνταν για εκπαίδευση και ιατρική περίθαλψη.

Η Υπόληψη του Κλήρου

Σύμφωνα με την Οικουμενική Υπηρεσία Τύπου (Ecumenical Press Service), ειδησεογραφικό πρακτορείο του Παγκόσμιου Συμβουλίου Εκκλησιών, μια πρόσφατη σφυγμομέτρηση της κοινής γνώμης αποκάλυψε ότι η υπόληψη του κλήρου της Γερμανίας «έχει υποστεί σοβαρό πλήγμα». Το πρακτορείο αναφέρει ότι η υπηρεσία πληροφοριών της γερμανικής Ευαγγελικής Συμμαχίας επισήμανε ότι «αυτή είναι η πρώτη φορά που οι διάκονοι των εκκλησιών δεν συγκαταλέγονται στα δέκα πιο ευυπόληπτα επαγγέλματα». Από το 1987, οι κληρικοί στην πρώην Ανατολική Γερμανία κατρακύλησαν στη 19η θέση του καταλόγου των 25 επαγγελμάτων με τα οποία ασχολήθηκε η έρευνα, ενώ οι συνάδελφοί τους στην πρώην Δυτική Γερμανία έπεσαν από την 5η θέση στη 12η.

Καρκίνος του Μαστού σε Άντρες

Ένας άντρας από το Πρόβοου της Γιούτα των Η.Π.Α. έγραψε στο περιοδικό Αμέρικαν Χελθ (American Health) ρωτώντας: «Είναι δυνατόν να παρουσιαστεί καρκίνος του μαστού σε άντρα;» Η απάντηση ήταν: «Ναι, αλλά αυτό είναι εξαιρετικά σπάνιο». Από τα 170.000 και πλέον άτομα τα οποία αναμενόταν να παρουσιάσουν για πρώτη φορά καρκίνο του μαστού στη διάρκεια του 1991 στις Ηνωμένες Πολιτείες, πιθανώς μόνο 900 περίπου είναι άντρες. Οι παράγοντες που εγκυμονούν κινδύνους για τους άντρες, όπως τους ανέφερε το περιοδικό, ήταν: «οικογένεια με ιστορικό εμφάνισης καρκίνου του μαστού σε άντρες· σύνδρομο του Κλάινφελτερ, μια γενετική νόσος που συνδέεται με γυναικομαστία (αύξηση του στήθους)· και υπερέκκριση οιστρογόνων, δηλαδή υπερβολική παραγωγή οιστρογόνων». Το ίδιο περιοδικό συνέχισε λέγοντας ότι «εφόσον ο καρκίνος του μαστού σε άντρες συνήθως γίνεται αντιληπτός σε προχωρημένο στάδιο, οι γιατροί γενικά συνιστούν μαστεκτομή».

Αίμα και Ασθένειες

Ο υπουργός υγείας της Ινδονησίας ισχυρίζεται ότι είναι πιθανό μέχρι και 2.500 άνθρωποι στη χώρα να έχουν μολυνθεί από AIDS, αναφέρει η εφημερίδα Δε Τζακάρτα Ποστ (The Jakarta Post). Οι Ινδονήσιοι είναι ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένοι όσον αφορά τον κίνδυνο του AIDS ανάμεσά τους. Αναγνωρίζοντας το γεγονός ότι αυτή η φοβερή ασθένεια μπορεί να εξαπλωθεί μέσω μεταγγίσεων αίματος, καταβάλλεται ειδική προσπάθεια ώστε να ελέγχεται το απόθεμα του αίματος που έχει η Ινδονησία. Η ίδια εφημερίδα αναφέρει ότι δεν έχει ανιχνευτεί καθόλου ο ιός HIV στα δείγματα αίματος το οποίο προέρχεται από εθελοντές αιμοδότες. Ωστόσο, ο Ερυθρός Σταυρός της Ινδονησίας ανακάλυψε μικροοργανισμούς σπειροχαίτης, που προκαλούν τη σύφιλη, και τον ιό της ηπατίτιδας Β στο 2,56 τοις εκατό του αίματος που προέρχεται από εθελοντές αιμοδότες και το οποίο έχει εξεταστεί μέχρι τώρα.

Φυτικό Ελεφαντόδοντο

Η ζήτηση ζωικού ελεφαντόδοντου έχει φέρει τον ελέφαντα στα πρόθυρα της εξαφάνισης. «Τώρα, από τα βροχερά δάση της Νότιας Αμερικής έρχεται ένα φυσικό προϊόν το οποίο μπορεί να συντελέσει στη μείωση αυτής της ζήτησης», λέει το περιοδικό Ιντερνάσιοναλ Γουαϊλντλάιφ (International Wildlife). «Αυτό ονομάζεται τάγκουα και, ανόμοια με το κανονικό ελεφαντόδοντο, αναπτύσσεται στα δέντρα». Το φυτικό ελεφαντόδοντο φτιάχνεται από τους αποξηραμένους και γυαλισμένους καρπούς ενός φοινικοειδούς δέντρου της Νότιας Αμερικής. Σκαλισμένο, αυτό έχει αξιοθαύμαστη ομοιότητα με το ζωικό ελεφαντόδοντο, τόσο στην εμφάνιση όσο και στην αφή, και είναι ίδιο μέχρι και στην πορώδη υφή του. Αναμφίβολα, αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ονομάζεται Φυτελέφας—«φυτικός ελέφαντας». Το μοναδικό του μειονέκτημα είναι το μέγεθός του, ελαφρώς μεγαλύτερο από 2,5 εκατοστά, το οποίο περιορίζει τα πράγματα που μπορούν να κατασκευαστούν απ’ αυτό. Η χρήση του φυτικού ελεφαντόδοντου δεν είναι καινούρια—έχει ιστορία 100 και πλέον ετών. Απ’ αυτό κατασκευάζονταν κουμπιά και άλλα πράγματα. Όμως μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο ανταγωνισμός που προέκυψε με την καινοτομία της κατασκευής φτηνών πλαστικών εκτόπισε το εμπόριο του τάγκουα και το έκανε ουσιαστικά να λησμονηθεί. Η χρήση του τάγκουα αυξάνεται ήδη στην Ιαπωνία, στη Γαλλία, στην Ιταλία, στη Γερμανία και στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Μοιχεία στην Αργεντινή

Η εφημερίδα Κλαρίν (Clarín) της Αργεντινής αναφέρει ότι το 90 τοις εκατό των ατόμων που καταφεύγουν στις υπηρεσίες ιδιωτικών ντετέκτιβ στην Αργεντινή αναζητούν αποδείξεις για το αν ο σύντροφός τους διαπράττει μοιχεία. Η ίδια εφημερίδα δηλώνει ότι «η πλειονότητα των πελατών είναι γυναίκες (κάπου 75 τοις εκατό). Συνήθως είναι ηλικίας 40 περίπου ετών». Οι ιδιωτικοί ντετέκτιβ καταφέρνουν και συγκεντρώνουν αρκετές έμμεσες αποδείξεις που επιβεβαιώνουν τις υποψίες περί μοιχείας στο 80 τοις εκατό αυτών των περιπτώσεων.

Η Στάση Αλλάζει

Μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Ιαπωνία βγήκε από τη φτώχεια και τώρα, κατά γενική παραδοχή, συγκαταλέγεται στους οικονομικούς γίγαντες του κόσμου. Ωστόσο, οι μέσοι Ιάπωνες μένουν απαθείς μπροστά σε όλα αυτά. Μια πρόσφατη έρευνα αποκάλυψε ότι μόνο «το 27 τοις εκατό των Ιαπώνων είπαν ότι είναι περήφανοι για τις μεγάλες εταιρίες της χώρας τους», παρατηρεί η εφημερίδα Μαϊνίτσι Ντέιλι Νιουζ (Mainichi Daily News). Από τις δέκα χώρες που πήραν μέρος στην έρευνα, οι Ιάπωνες είναι οι λιγότερο «πατριώτες», από κάθε άποψη. Μόνο το 10 τοις εκατό των Ιαπώνων δηλώνουν ότι θα πέθαιναν για την πατρίδα τους. Αυτό είναι μια αξιοσημείωτη αλλαγή σε σχέση με τη στάση που επικρατούσε στην κορύφωση του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου όταν, σύμφωνα με την Εγκυκλοπαίδεια Κοντάνσα της Ιαπωνίας (Kodansha Encyclopedia of Japan), το 92 τοις εκατό των αντρών πολιτών που πήγαν στον πόλεμο το έκαναν αυτό οικειοθελώς.

Η Ελονοσία Κερδίζει Έδαφος

«Διανύουμε δύσκολες μέρες στη μάχη με την ελονοσία», δηλώνει το περιοδικό Επιστήμη (Science). Μια νέα έκθεση του Ιατρικού Ινστιτούτου δείχνει ότι, μετά την πρόοδο που σημείωσαν στις δεκαετίες του 1940 και του 1950, οι άνθρωποι τώρα χάνουν έδαφος σε σχέση μ’ αυτό το παράσιτο. Πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι σε 102 χώρες, στην πλειονότητά τους παιδιά, χάνουν τη ζωή τους κάθε χρόνο. Κάτι που εντείνει το πρόβλημα είναι το γεγονός ότι τα ανθελονοσιακά φάρμακα έχουν χάσει σ’ ένα βαθμό την αποτελεσματικότητά τους και οι προσπάθειες να δημιουργηθούν νέα εμβόλια έχουν αποδειχτεί ανεπαρκείς. Οι πόλεμοι στις αφρικανικές χώρες, εκεί όπου σημειώνονται οι περισσότεροι θάνατοι, έχουν κι αυτοί δυσκολέψει τη μάχη ενάντια στην αρρώστια και τα πλουσιότερα κράτη έχουν περικόψει τα κονδύλια που προορίζονται για έρευνες σχετικές με την ελονοσία.