Οι Νεαροί Ρωτούν . . .

Γιατί Μετακόμισαν στο Σπίτι μας ο Παππούς και η Γιαγιά;

ΚΑΠΟΤΕ απολάμβανες την ιδιωτική σου ζωή στο δικό σου δωμάτιο. Τώρα το μοιράζεσαι με τον αδελφό ή την αδελφή σου. Κάποτε μπορούσες να προσκαλείς φίλους στο σπίτι. Τώρα δεν μπορείς γιατί ‘κάνουν πολύ θόρυβο’. Κάποτε είχες χρόνο για διασκέδαση και ξεκούραση. Τώρα οι δουλειές του σπιτιού έχουν καταλάβει πολύ απ’ αυτόν το χρόνο. Κάποτε οι γονείς σου ήταν ήρεμοι και διαθέσιμοι για συζήτηση. Τώρα είναι ευέξαπτοι, νευρικοί. Ναι, ο παππούς και η γιαγιά σου μετακόμισαν στο σπίτι σας, και τα πράγματα απλώς δεν είναι όπως παλιά.

Όχι πως δεν αγαπάς τον παππού και τη γιαγιά σου. Αλλά ίσως να μην είναι πάντα εύκολο να τα πηγαίνεις καλά μαζί τους. Συνειδητοποιείς ότι χάνεις την υπομονή σου, ότι ενοχλείσαι με σχετικά ασήμαντα ζητήματα. Μια νεαρή, η Βικτόρια, το έθεσε ως εξής: «Οι ηλικιωμένοι συμπεριφέρονται μ’ έναν ιδιαίτερο τρόπο. Η γιαγιά μού ζητάει να της φέρω ένα υποπόδιο, παρ’ όλο που υπάρχει ένα ενσωματωμένο στην αναπηρική της πολυθρόνα. Ή επιστρέφω κουρασμένη στο σπίτι, θέλοντας να ξαπλώσω για λίγο, και αυτή θέλει να μου μιλήσει. Η γιαγιά μιλάει ενώ προσπαθούμε να δούμε τηλεόραση. Αλλά κι όταν βλέπει τηλεόραση, δεν καταλαβαίνει σωστά τις λεπτομέρειες και εμείς πρέπει να της τις εξηγήσουμε».

Αν ο παππούς και η γιαγιά σου, ή ένας από τους δυο, έχουν μετακομίσει στο σπίτι σας, είναι πιθανό ότι κι εσύ ο ίδιος αντιμετωπίζεις κάποια ένταση και αναστάτωση. Όμως, ηρέμησε—η οικογένειά σου δεν διαλύεται. Απλώς προσαρμόζεται σε μια δύσκολη κατάσταση. Και μπορείς να κάνεις πολλά για να διατηρήσεις την ευτυχία και την ειρήνη της διάνοιάς σου (1) αν συνειδητοποιείς και αποδέχεσαι τις οικογενειακές υποχρεώσεις σου και (2) αν αναπτύσσεις πραγματική ‘συμπάθεια’ για τους γονείς και τους παππούδες σου.—1 Πέτρου 3:8.

Μια Χριστιανική Υποχρέωση

Η οικογένειά σου δεν είναι η μόνη που αντιμετωπίζει αυτή την κατάσταση. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, οι περισσότεροι ηλικιωμένοι λαβαίνουν σε κάποιο βαθμό βοήθεια και υποστήριξη από τα ενήλικα παιδιά τους· σχετικά λίγοι ηλικιωμένοι μένουν σε ιδρύματα, όπως τα γηροκομεία.a Η Αρλίν Σ. Σκόλνικ, στο βιβλίο της Το Στενό Περιβάλλον (The Intimate Environment), δηλώνει: «Η συντριπτική πλειονότητα των ηλικιωμένων βρίσκονται σε τακτική επαφή με τα παιδιά τους, τα βλέπουν συχνά και όταν αντιμετωπίζουν δυσκολίες στρέφονται σ’ αυτά».

Ενώ είναι φυσικό να έχουν αίσθημα υποχρέωσης προς τους γονείς τους, οι Χριστιανοί έχουν ακόμη μεγαλύτερο αίσθημα υποχρέωσης προς τον Θεό. Ο απόστολος Παύλος είπε: ‘Αν κάποια χήρα έχει παιδιά ή εγγόνια, ας μαθαίνουν αυτά πρώτα να ασκούν ευσέβεια στο ίδιο τους το σπιτικό και να αποδίδουν την οφειλόμενη ανταμοιβή στους γονείς τους και στους γονείς των γονέων τους, επειδή αυτό είναι αποδεκτό στα μάτια του Θεού. Ασφαλώς αν κάποιος δεν προμηθεύει για τους δικούς του, και ιδιαίτερα για τα μέλη του σπιτικού του, έχει απαρνηθεί την πίστη και είναι χειρότερος από το άτομο που δεν έχει πίστη’. (1 Τιμόθεον 5:4, 8, ΜΝΚ· παράβαλε Μάρκος 7:10-13). Πρόσεξε ότι τα παιδιά και τα εγγόνια έχουν την ευθύνη να μοιράζονται τη φροντίδα ‘των δικών τους’.

Ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός έθεσε το παράδειγμα σ’ αυτόν τον τομέα. Αν και πέθαινε με πόνους στον πάσσαλο του βασανισμού, ο Ιησούς παραμέρισε τις δικές του έννοιες και προνόησε για την ηλικιωμένη μητέρα του αναθέτοντας τη φροντίδα της στον ξάδελφό του, τον Ιωάννη. Μολονότι ο Ιωάννης είχε σημαντικές υποχρεώσεις ως απόστολος, πήρε τη μητέρα του Ιησού στο σπίτι του ‘από εκείνη την ώρα’.—Ιωάννης 19:26, 27.

Συνεπώς, το να τιμά κάποιος τους γονείς του αποτελεί Χριστιανική ευθύνη και προνόμιο. (Εφεσίους 6:2) Δεν πρέπει να παραμερίζει κανείς το γονέα του επειδή αυτός γέρασε ή χρειάζεται ιδιαίτερη φροντίδα. (Παροιμίαι 23:22) Η Αγία Γραφή μάς προτρέπει περαιτέρω να φερόμαστε με σεβασμό στους ηλικιωμένους λόγω της σοφίας και της πείρας τους. (Λευιτικόν 19:32· Παροιμίαι 16:31) Ο ίδιος ο Ιεχωβά φέρεται στοργικά στους ηλικιωμένους και συνεχίζει να τους χρησιμοποιεί στην υπηρεσία του!—Παράβαλε Ιωήλ 2:28· Πράξεις 2:17.

‘Δεν Περίμενα να Είναι Τόσο Δύσκολο’

Με όλα αυτά υπόψη, μπορείς να καταλάβεις καλύτερα γιατί οι γονείς σου κάλεσαν τον παππού και τη γιαγιά σου να μείνουν μαζί σας. Χωρίς αμφιβολία, αρχικά προσπάθησες να αντιμετωπίσεις αισιόδοξα, ή τουλάχιστον απροκατάληπτα, το καθετί. Ήξερες ότι θα έπρεπε να κάνεις μερικές αλλαγές—ακόμη και θυσίες. Όμως, πάντα τα πήγαινες καλά με τον παππού και τη γιαγιά σου, και σκέφτηκες ότι αυτή η καλή σχέση θα συνεχιζόταν. Όμως, τώρα που μετακόμισαν στο σπίτι σας ανακαλύπτεις ότι η κατάσταση είναι πολύ πιο δύσκολη απ’ ό,τι είχες ποτέ φανταστεί.

Πρόκειται για συνηθισμένη περίπτωση. Σε πολλές χώρες συμβαίνει να ζουν στο ίδιο σπίτι τρεις γενιές—παππούδες, γονείς και παιδιά. Η φροντίδα για τους άρρωστους ή ανάπηρους γονείς είναι μέρος της πολιτιστικής παράδοσης αυτών των χωρών και δεν θεωρείται σοβαρή δυσκολία. Αλλά στις δυτικές χώρες, όπου γενικά οι οικογένειες έχουν συνηθίσει να ζουν στα δικά τους ξεχωριστά σπίτια, το να έρθουν ηλικιωμένοι να μείνουν μαζί τους εκλαμβάνεται συχνά ως μεγάλη αναστάτωση. Όμως, να ξέρεις ότι δεν είσαι το μόνο άτομο του οποίου η ζωή έγινε άνω-κάτω. Πράγματι, η κατάσταση μπορεί κάλλιστα να είναι δυσκολότερη για τους γονείς σου και τους παππούδες σου απ’ ό,τι είναι για εσένα.

Η Ψυχολογική Πίεση στους Γονείς Σου

Σκέψου πρώτα τους γονείς σου. Πώς νομίζεις ότι θα αισθανόσουν αν έπρεπε να τους παρακολουθείς να γερνούν και να φθείρονται σωματικά, διανοητικά και συναισθηματικά; Πώς θα επηρεαζόσουν αν αυτοί από τους οποίους πάντα εξαρτιόσουν βαθμιαία γίνονταν ανήμποροι να φροντίσουν τον εαυτό τους; Δεν θα ήταν αυτή μια οδυνηρή, τραγική εμπειρία; Τότε μπορείς εύκολα να φανταστείς πώς νιώθουν οι γονείς σου καθώς βλέπουν να συμβαίνει αυτό στους δικούς τους γονείς. Είναι ευνόητο ότι κατά καιρούς θα φαίνονται λυπημένοι ή νευρικοί.

Οι γονείς σου μπορεί επίσης να διαπιστώνουν ότι δεν είναι πάντα εύκολο να τα πηγαίνουν καλά με τους παππούδες σου. Οι ηλικιωμένοι συχνά μεταχειρίζονται τα ενήλικα παιδιά τους σαν μικρά παιδιά. (Με άλλα λόγια, μπορεί να μην είσαι το μοναδικό άτομο στο σπίτι που ακούει να του λένε ‘κάνε ησυχία!’). Μερικοί ηλικιωμένοι έχουν την τάση να παραπονιούνται για τη φροντίδα που λαβαίνουν—κατά καιρούς κατηγορούν για αμέλεια τα παιδιά τους, τα οποία ωστόσο δείχνουν μεγάλη ευσυνειδησία. Επίσης, μερικοί συνηθίζουν να εκφράζουν τις απόψεις τους σχετικά με την ανατροφή των παιδιών και κατηγορούν τα ενήλικα παιδιά τους ότι δείχνουν υπερβολική χαλαρότητα ή υπερβολική αυστηρότητα. Οι γονείς σου μπορεί να ξέρουν καλά ότι οι παππούδες σου δεν προσπαθούν να είναι κακόβουλοι ή σκληρόκαρδοι. Αλλά έχοντας ήδη θυσιάσει πολλά από μέρους τους, οι γονείς σου μπορεί να πικραίνονται από κάθε κριτική που προέρχεται απ’ αυτούς. Και όταν αντιδρούν και φέρονται στους παππούδες σου με όχι και τόσο στοργικό ή υπομονετικό τρόπο, μπορεί να αισθάνονται ένοχοι και να θυμώνουν με τον εαυτό τους.

Επίσης, οι γονείς σου μπορεί να είναι δυστυχισμένοι με τις αλλαγές που χρειάστηκε να κάνουν στον τρόπο ζωής τους. Ίσως τα χρήματά τους να είναι μόλις και μετά βίας αρκετά για να καλύψουν τις ανάγκες της οικογένειας. Αν δουλεύουν και οι δυο γονείς, οι επιπρόσθετες απαιτήσεις όσον αφορά τη φροντίδα κι άλλων ατόμων μπορεί να τους κουράζουν, να τους εξαντλούν. Επίσης, μπορεί να αναγκάζονται να ζήσουν χωρίς τις δυνατότητες για ξεκούραση και αναψυχή που είχαν κάποτε. Και έπειτα υπάρχει η ένταση στο γάμο που μπορεί να προκύψει ως αποτέλεσμα όλων αυτών, ιδιαίτερα αν ο ένας γονέας νομίζει ότι έχει επωμιστεί το μεγαλύτερο μέρος του φορτίου που περιλαμβάνει την παροχή φροντίδας.

Η Κατάσταση των Παππούδων

Η κατάσταση μπορεί να προκαλεί ψυχολογική πίεση και στους παππούδες σου επίσης. Η Αγία Γραφή αποκαλεί τα γηρατειά ‘ολέθριες μέρες’. (Εκκλησιαστής 12:1-7, ΜΝΚ) Βέβαια, είναι θλιβερό να βλέπει κανείς την υγεία του να φθείρεται. Σ’ αυτό προστίθεται η ψυχολογική πίεση που προξενεί η ξαφνική ένταξη σ’ ένα νέο περιβάλλον. Οι περισσότεροι ηλικιωμένοι προτιμούν την ησυχία του σπιτιού τους και την ανεξαρτησία τους. Πράγματι, το βιβλίο Το Στενό Περιβάλλον παραθέτει τα λόγια δυο ειδικών: «Οι περισσότεροι ηλικιωμένοι θέλουν την αγάπη και την προσοχή των παιδιών τους, όχι όμως απαραίτητα οικονομική βοήθεια, στέγαση ή άλλες φιλανθρωπικές χειρονομίες από μέρους τους. Πράγματι, μερικοί προτιμούν να κάνουν διάφορα πράγματα για τα παιδιά και τα εγγόνια τους παρά να δέχονται βοήθεια απ’ αυτά».

Είναι σκληρό, λοιπόν, για τους παππούδες σου να χάσουν την ανεξαρτησία τους—να αναγκαστούν να βασίζονται σ’ εκείνους οι οποίοι κάποτε βασίζονταν σ’ αυτούς. Έτσι, μην εκπλήσσεσαι αν μερικές φορές δεν είναι εύκολο να τα πηγαίνεις καλά μαζί τους. Και αφού έχουν απολαύσει το δικό τους σπίτι—και την ηρεμία και τη γαλήνη—επί πολλά χρόνια, ίσως το βρίσκουν δύσκολο να ζουν με θορυβώδεις εφήβους. Η δυνατή μουσική και ομιλία μπορεί να τους αναστατώνει.

Ένα πράγμα είναι βέβαιο: Η προσαρμογή στην κατάσταση αποτελεί πρόκληση για όλους. Ωστόσο, άλλες οικογένειες Χριστιανών αντιμετωπίζουν παρόμοιες δυσκολίες και τις ξεπερνούν με επιτυχία. (Παράβαλε 1 Πέτρου 5:9). Το κλειδί είναι να αγωνίζεσαι να εκδηλώνεις ‘την καρποφορία του πνεύματος’ και ‘τη νέα προσωπικότητα’ σε ακόμη μεγαλύτερο βαθμό! (Γαλάτας 5:22, 23, ΜΝΚ· Εφεσίους 4:24, ΜΝΚ· Κολοσσαείς 3:13, 14) Αντί να αποξενωθείτε, συνεργαστείτε ως οικογένεια. Το επόμενο άρθρο μας θα δείξει μερικούς τρόπους με τους οποίους μπορεί να γίνει αυτό.

[Υποσημειώσεις]

[Εικόνα στη σελίδα 20]

Η μετακόμιση του παππού και της γιαγιάς σου στο σπίτι σας ίσως σημαίνει ότι θα χάσεις σε κάποιο βαθμό την ιδιωτική σου ζωή