Εκατομμύρια Γυναίκες Υποφέρουν—Μπορούν να Βοηθηθούν;
Από έναν ανταποκριτή του Ξύπνα! στην Αφρική
ΑΝ ΕΙΧΑΤΕ τη δύναμη, θα εξαλείφατε τα ανθρώπινα παθήματα; Φυσικά και θα το κάνατε—αν είχατε τη δύναμη! Η πραγματικότητα είναι ότι κανένας άνθρωπος δεν έχει τα μέσα να θέσει τέρμα σε όλο τον πόνο και τη στενοχώρια του κόσμου.
Ωστόσο, ίσως έχετε τη δύναμη να βοηθήσετε να μειωθούν, και ακόμη και να αποτραπούν, μερικά από τα παθήματα γύρω σας. Για παράδειγμα, υπολογίζεται ότι, σε διάφορες χώρες, δεκάδες εκατομμύρια γυναίκες υποφέρουν πολύ πόνο και στενοχώρια ως αποτέλεσμα μιας παλιάς, βαθιά ριζωμένης παράδοσης. Σύμφωνα με την παράδοση, καλοπροαίρετοι γονείς φροντίζουν να γίνει αφαίρεση ενός μέρους ή σχεδόν όλων των γεννητικών οργάνων της κόρης τους. Αυτό έχει ονομαστεί γυναικεία περιτομή.a Αλλά οι περισσότεροι ειδικοί τώρα το αποκαλούν ακρωτηριασμό των γεννητικών οργάνων της γυναίκας (FGM), όρος που περιγράφει ακριβέστερα αυτή τη διαδικασία.
Η Έκθεση Χάσκεν (Hosken Report) σχετικά με το FGM μάς πληροφορεί ότι ο ακρωτηριασμός των γεννητικών οργάνων συνηθίζεται σε μια μεγάλη περιφέρεια που εκτείνεται από την Ανατολική Αφρική ως τη Δυτική Αφρική, και σε μερικές γειτονικές περιοχές. Αυτός ο επώδυνος ακρωτηριασμός των γυναικών επιφέρει προβλήματα υγείας και μπορεί να απειλήσει την ίδια τη ζωή.
Υψώνονται Φωνές
Δεν είναι εύκολο να αντιταχτεί κανείς φανερά σε αυτή τη συνήθεια. Η εφημερίδα Δε Στάνταρντ (The Standard) της Κένυας παρατήρησε ότι το FGM «περιβάλλεται σε μεγάλο βαθμό από μυστικότητα. Είναι δύσκολο και μερικές φορές επικίνδυνο για τις γυναίκες ή τους άντρες που θέλουν να σταματήσουν τις εγχειρήσεις να αντιταχτούν φανερά σε αυτή τη συνήθεια. Συχνά τους κατηγορούν ότι είναι εχθροί της παράδοσης, της οικογένειας, της θρησκείας, του έθνους ή ότι απορρίπτουν τον ίδιο τους το λαό και τον πολιτισμό τους».
Η ίδια αφρικανική εφημερίδα εξηγεί ότι το FGM «δεν είναι μια ‘αβλαβής πολιτιστική συνήθεια’ αλλά κύρια αιτία μόνιμων σωματικών βλαβών και θανάτου σε γυναίκες και κορίτσια . . . Παραβιάζει το δικαίωμα κάθε κοριτσιού να αναπτυχθεί σωματικά με έναν υγιή και φυσιολογικό τρόπο».
Σε ολόκληρη την Αφρική και διεθνώς, πολλοί άλλοι υψώνουν τις φωνές τους σε μια προσπάθεια επιμόρφωσης των ανθρώπων σχετικά με αυτή τη συνήθεια. Προξενεί πόνο και ακρωτηριασμό στα κορίτσια, ακόμη και σε βρεφική ηλικία, και σε καμία απολύτως περίπτωση δεν δικαιολογείται από ιατρική άποψη.
Ο αριθμός των μόνιμων, οδυνηρών αναπηριών και των θανάτων που αναφέρονται έχει ανησυχήσει τους υγειονομικούς υπευθύνους και τις κυβερνήσεις πολλών κρατών. Μάλιστα έχει λεχτεί ότι το FGM μπορεί να παίζει ρόλο στην εξάπλωση του AIDS στην Αφρική. Και εξαιτίας της εισροής μεταναστών από την Αφρική και τη Μέση Ανατολή στην Αυστραλία, στην Ευρώπη, στις Ηνωμένες Πολιτείες και στον Καναδά, αυτός ο ακρωτηριασμός των γυναικών εξελίσσεται σε ζήτημα δημόσιας υγείας σε μερικά νοσοκομεία χωρών της Δύσης. Δεν πρέπει να παραβλεφτούν τα έξοδα για τη συνεχιζόμενη θεραπεία των σωματικών επιπλοκών και, σε πολλές περιπτώσεις, της ψυχολογικής βλάβης.
Νόμοι έχουν θεσπιστεί και συνεχίζουν να θεσπίζονται για να περιοριστεί αυτό το έθιμο. Η Αγγλία, η Γαλλία, η Ιταλία και η Σουηδία είναι μερικές από τις ευρωπαϊκές χώρες στις οποίες το FGM θεωρείται παράνομο. Η εφημερίδα Δε Γκλόουμπ εντ Μέιλ (The Globe and Mail) του Καναδά ανέφερε ότι το FGM «έχει απαγορευτεί από το ρυθμιστικό σώμα που έχει στη δικαιοδοσία του τους γιατρούς του Οντάριο». Περαιτέρω δήλωσε τα εξής: «Αν και ο νόμος του Καναδά δεν αναφέρει άμεσα τη γυναικεία περιτομή ή τον αγκτηριασμό, κυβερνητικοί αξιωματούχοι ανέφεραν ότι τέτοιου είδους συνήθειες θα εκλαμβάνονταν ως ένα είδος παιδικής κακομεταχείρισης ή κακοποίησης».
Μερικές διεθνείς οργανώσεις όπως η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας προσπαθούν ενεργά να αποθαρρύνουν το FGM. Ο Σεπτέμβριος του 1990 ήταν ορόσημο επειδή τότε οι παγκόσμιοι ηγέτες, μεταξύ των οποίων και οι πρόεδροι των αφρικανικών κρατών της Ζιμπάμπουε, της Ουγκάντα και της Σενεγάλης, συναντήθηκαν στη Νέα Υόρκη για να υπογράψουν τη Συνθήκη για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Αυτό το έγγραφο καταδικάζει τη γυναικεία περιτομή ως βασανιστήριο και σεξουαλική κακοποίηση.
Το περιοδικό Ικόνομιστ (Economist) του Λονδίνου ανέφερε τα εξής: «Η γυναικεία περιτομή—η οποία ορθότερα αποκαλείται ακρωτηριασμός των γεννητικών οργάνων—παραμένει μια από τις μεγάλες ακατονόμαστες φρικαλεότητες της Αφρικής. Σύμφωνα με μια μελέτη του Ομίλου για τα Δικαιώματα των Μειονοτήτων που έχει έδρα το Λονδίνο, . . . δεκάδες εκατομμύρια κορίτσια επηρεάζονται κάθε χρόνο».
Η ίδια έκδοση συνέχιζε: «Η διαδικασία κυμαίνεται από μέτρια επώδυνη έως φρικιαστική, και μπορεί να περιλαμβάνει την εκτομή της κλειτορίδας και άλλων οργάνων με μαχαίρια, σπασμένο γυαλί και ξυράφια—αλλά σχεδόν ποτέ αναισθητικό. Μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρότατα προβλήματα με την εμμηνόρροια, τη συνουσία και τον τοκετό, σε ψυχολογικές διαταραχές και ακόμη και σε θάνατο. . . . Αυτή η συνήθεια συνεχίζεται εξαιτίας των δεισιδαιμονικών φόβων σχετικά με τη γυναικεία σεξουαλικότητα, εξαιτίας του ότι αποτελεί καθιερωμένη τακτική και εξαιτίας της εσφαλμένης πεποίθησης ότι είναι υγιεινή».
Η Συνήθεια Επιβιώνει
Σε κάποια αφρικανική χώρα όπου πολλές γυναίκες έχουν υποβληθεί σε αυτή τη διαδικασία, θεσπίστηκαν νόμοι το 1947 που απαγορεύουν το πιο σοβαρό είδος ακρωτηριασμού. Αλλά η τελετουργία συνεχίζεται. Γιατί; Επειδή η παραπληροφόρηση συνεχίζεται για εκατομμύρια καλοπροαίρετους ανθρώπους οι οποίοι εξαπατούνται και πιστεύουν ότι το FGM είναι ωφέλιμο. Για παράδειγμα, οι ηλικιωμένες χωρικές πιστεύουν ότι είναι για το καλό του κοριτσιού. Αυτός είναι ο λόγος που, όπως αναφέρει η εφημερίδα Δε Γκάρντιαν (The Guardian) της Νιγηρίας, ο Όμιλος για τα Δικαιώματα των Μειονοτήτων δήλωσε ότι είναι αναγκαίο να «αλλάξει η νοοτροπία των ηλικιωμένων γυναικών οι οποίες το διαιωνίζουν».
Το περιοδικό Νέρσινγκ Τάιμς (Nursing Times) εξέφρασε το ίδιο σκεπτικό: «Η επιμόρφωση είναι ο μόνος τρόπος με τον οποίο μπορεί πραγματικά να καταπολεμηθεί η γυναικεία περιτομή». Και αργότερα, το ίδιο περιοδικό δήλωσε: «Το όλο πρόβλημα μπορεί να εκριζωθεί μόνο με περισσότερη ενημέρωση σχετικά με αυτό, και επιμόρφωση τόσο των αντρών όσο και των γυναικών». Αλλά γιατί να επιμορφωθούν και οι άντρες; Επειδή πολλοί πατέρες πληρώνουν για την εγχείρηση ώστε να μπορέσουν να παντρέψουν τις κόρες τους με άντρες που δεν θα δέχονταν απερίτμητες γυναίκες.
Ένας άλλος λόγος για τον οποίο συνεχίζεται αυτός ο ακρωτηριασμός είναι τα χρήματα. Το Αμερικανικό Περιοδικό Νοσηλευτικής (The American Journal of Nursing) δηλώνει: «Η περιτομή αποτελεί σημαντική πηγή εισοδήματος για εκείνους που περιλαμβάνονται στη διεξαγωγή της· συνεπώς, τέτοιοι άνθρωποι έχουν επενδεδυμένα συμφέροντα στη διαιώνιση αυτής της συνήθειας». Δεν πληρώνονται μόνο οι ηλικιωμένες γυναίκες για τη διεξαγωγή αυτής της εγχείρησης, αλλά και μαίες και κουρείς. Νοσοκόμες και γιατροί σε κάποιες κλινικές την εκτελούν επίσης, προσπαθώντας να γλιτώσουν τα κορίτσια από τους κινδύνους και τα τραύματα που επιφέρουν οι ανθυγιεινές εγχειρήσεις. Ωστόσο, άσχετα από το ποιος τη διεξάγει, δεν παύει να είναι ακρωτηριασμός.
Σε μερικές περιπτώσεις ενήλικες γυναίκες υποβάλλονται σε αυτή την εγχείρηση ξανά και ξανά στη διάρκεια των ετών που γεννούν παιδιά. Η εφημερίδα Δε Νιου Γιορκ Τάιμς Ιντερνάσιοναλ (The New York Times International) παρατήρησε ότι «πολλές γυναίκες υφίστανται μια σειρά από οδυνηρές επεμβάσεις κατά τις οποίες αρχικά αντιστρέφεται το αποτέλεσμα της περιτομής και κατόπιν, μετά τον τοκετό, επαναλαμβάνεται η περιτομή. Οι ουλές από τις περιτομές ανοίγονται πριν από τη γέννα και ράβονται έπειτα από αυτήν. Αυτό προκαλεί σοβαρή αιμορραγία, παρατείνει τη γέννα και αυξάνει τον κίνδυνο εγκεφαλικής βλάβης στο έμβρυο».
Το περιοδικό Νέος Επιστήμονας (New Scientist) ανέφερε ότι πολλά «μικρά κορίτσια αιμορραγούν μέχρι θανάτου εξαιτίας αδέξιων ‘χειρουργών’ οι οποίοι σκίζουν την αιδοιϊκή αρτηρία ή τη ραχιαία αρτηρία της κλειτορίδας. Άλλα πεθαίνουν από μετεγχειρητικό σοκ επειδή κανείς δεν ξέρει πώς να τα επαναφέρει στη ζωή, και το νοσοκομείο είναι πολύ μακριά, ή επειδή όσοι είχαν ανάμειξη διστάζουν να καλέσουν βοήθεια επειδή ντρέπονται για τις αδέξιες εγχειρήσεις».
Ωστόσο, η συνήθεια συνεχίζεται. Ειδήσεις σχετικά με το FGM συνεχίζουν να εμφανίζονται σε εφημερίδες της Αφρικής και της Ευρώπης. Μια αφρικανική εφημερίδα ανέφερε πρόσφατα ότι «τα περισσότερα θύματα ακρωτηριασμού των γεννητικών οργάνων της γυναίκας είναι μωρά και κορίτσια. Αν και οι γονείς περιτέμνουν τις κόρες τους πιστεύοντας ότι αυτό είναι σωστό και απαραίτητο, η εγχείρηση και τα επακόλουθά της ισοδυναμούν με βασανιστήριο». Σύμφωνα με την εφημερίδα Δι Ιντιπέντεντ (The Independent) του Λονδίνου (7 Ιουλίου 1992), μια πρόσφατη έρευνα αποκάλυψε ότι «η συνήθεια ήταν περισσότερο διαδεδομένη στο Ηνωμένο Βασίλειο από ό,τι πίστευαν προηγουμένως». Στη Βρετανία υπολογίζεται ότι πάνω από 10.000 κορίτσια, «τα περισσότερα από τα οποία είναι ηλικίας οχτώ ετών και κάτω, κινδυνεύουν να υποστούν γυναικεία περιτομή».
Παράδοση που Βασίζεται σε Ψέματα
Μερικοί πιστεύουν στο ψέμα ότι τα γυναικεία γεννητικά όργανα είναι ακάθαρτα και ότι πρέπει να εξαγνίζονται με το να αποκόπτονται. Νομίζουν ότι μόνο οι άντρες έχουν το δικαίωμα να απολαμβάνουν τη σεξουαλική ευχαρίστηση. Επίσης πιστεύουν ότι το FGM βελτιώνει τη γονιμότητα, αποτρέπει τη σεξουαλική ανηθικότητα και αυξάνει τις πιθανότητες που έχει κάποιο κορίτσι να παντρευτεί. «Η ειρωνεία είναι», παρατηρεί το περιοδικό Τάιμ (Time), «ότι η ψυχρότητα ή η στειρότητα που προκαλείται από τον ακρωτηριασμό κάνει πολλούς συζύγους να αποφεύγουν συστηματικά τις γυναίκες τους».
Επειδή δεν πιστεύουν ότι η γυναικεία περιτομή θα αποτρέψει τις γυναίκες από το να έχουν σεξουαλικά αχαλίνωτη ζωή, οι σύνεδροι μιας πρόσφατης διάσκεψης της Παναφρικανικής Επιτροπής, η οποία διεξάχτηκε στο Λάγκος της Νιγηρίας, δήλωσαν ότι η έγκαιρη ηθική εκπαίδευση είναι πολύ πιο ωφέλιμη. Οι εσφαλμένες πράξεις μπορούν να αποτραπούν μέσω εκπαίδευσης, όχι μέσω ακρωτηριασμού. Για να φέρουμε ένα παράδειγμα: Θα πρέπει να κόψουμε τα χέρια ενός μωρού για να το αποτρέψουμε από το να γίνει κλέφτης όταν μεγαλώσει; Ή θα κόψουμε τη γλώσσα του ώστε να μην πει ποτέ κακά πράγματα;
Ένα ζευγάρι από τη Νιγηρία αρνήθηκαν να κάνουν περιτομή στην κόρη τους. Αυτό εξαγρίωσε τη μητέρα του συζύγου, η οποία νόμιζε ότι το παιδί μεγαλώνοντας θα είχε σεξουαλικά αχαλίνωτη ζωή. Αλλά μέσω καλής ηθικής ανατροφής, το κορίτσι παρέμεινε αγνό. Αντίθετα, μερικά άλλα παιδιά που γνώριζε αυτή η οικογένεια, των οποίων οι γονείς δεν αφιέρωσαν χρόνο για να τους ενσταλάξουν καλές ηθικές αρχές, κατέληξαν να έχουν σεξουαλικά αχαλίνωτη ζωή μολονότι είχαν περιτμηθεί. Τώρα η γιαγιά έχει πειστεί ότι το πιο σπουδαίο πράγμα δεν είναι το αν θα γίνει περιτομή ή όχι, αλλά το να ενσταλαχτούν οι ηθικοί νόμοι του Θεού στα παιδιά.
Αν αγαπούμε τις κόρες μας, θα σκεφτούμε λογικά τις κακές συνέπειες που θα επιφέρει το FGM στη ζωή τους και δεν θα προωθούμε ούτε θα ενθαρρύνουμε αυτή τη συνήθεια με κανέναν τρόπο. Αυτό θα απαιτήσει θάρρος, επειδή σε μερικά μέρη είναι έντονος ο φόβος για την πίεση που ασκεί η κοινότητα στα μέλη της προκειμένου να συμμορφωθούν με αυτή την παράδοση.
Υπάρχει Θρησκευτική Σχέση
Η ιστορία του γυναικείου ακρωτηριασμού είναι διαφωτιστική. Η συνήθεια είναι ηλικίας πολλών αιώνων και είναι μάλιστα φανερή στις μούμιες της αρχαίας Αιγύπτου. Το περιοδικό Πλαστική και Επανορθωτική Χειρουργική (Plastic and Reconstructive Surgery) παρατηρεί τα εξής: «Η γυναικεία περιτομή συνηθιζόταν στην αρχαία Αίγυπτο και σχετίζεται με τη φαραωνική αντίληψη περί ερμαφρόδιτων θεών». Μέχρι σήμερα, η πιο βάναυση μορφή αυτού του ακρωτηριασμού ονομάζεται φαραωνική περιτομή.
Σε μερικά μέρη, το FGM σχετίζεται με αρχαίες θρησκευτικές τελετουργίες. Μια αυθεντία από την Αφρική εξήγησε ότι κάποια συγκεκριμένη τελετουργία θεωρείται πράξη επικοινωνίας με έναν προγονικό θεό, από τον οποίο ζητείται να προστατέψει και να βοηθήσει τα κορίτσια στη διάρκεια της εγχείρησης και ταυτόχρονα για να τους δώσει τη σοφία των προπατόρων τους.—Παράβαλε 2 Κορινθίους 6:14-18.
Δεν είναι δύσκολο να καταλάβουμε γιατί οι αληθινοί Χριστιανοί που ζουν σε χώρες όπου συνηθίζεται το FGM δεν τηρούν αυτή την παράδοση. Δεν υπάρχει τίποτα στην Αγία Γραφή που να υπονοεί καν την ανάγκη να πραγματοποιείται μια τέτοια εγχείρηση που ακρωτηριάζει τη γυναίκα. Είναι ολοφάνερο ότι ο Δημιουργός σχεδίασε τη γυναίκα για να μπορεί να απολαμβάνει τη σεξουαλική ευχαρίστηση μέσα στη γαμήλια διευθέτηση. Ο ακρωτηριασμός των γεννητικών οργάνων της γυναίκας δεν έρχεται σε αρμονία με τις αρχές της αγάπης, της συμπόνιας και της λογικότητας που προάγονται στις Άγιες Γραφές.—Εφεσίους 5:28, 29· Φιλιππησίους 4:5, ΜΝΚ.
Και το πιο σημαντικό, ο Θεός της αγάπης, ο Ιεχωβά, λυπάται από αυτόν τον παράλογο ακρωτηριασμό και τα παθήματα που προκύπτουν για εκατομμύρια γυναίκες και μικρά κορίτσια. Πόσο χαρούμενοι είμαστε που αυτός έχει υποσχεθεί ένα νέο κόσμο στον οποίο κανένας δεν θα υποφέρει!—Αποκάλυψις 21:3, 4.
[Υποσημειώσεις]
[Πλαίσιο στη σελίδα 21]
Τι Ισχύει για την Αντρική Περιτομή;
Μερικοί μπορεί να ρωτήσουν: Δεν είναι η αντρική περιτομή επίσης ακρωτηριασμός του σώματος; Η Αγία Γραφή δηλώνει ότι κάποτε ο Θεός κατέστησε υποχρεωτική την περιτομή στους άντρες. Αργότερα, με την εγκαθίδρυση της Χριστιανικής εκκλησίας, η περιτομή δεν ήταν πια απαίτηση, αν και δεν απαγορευόταν. Επαφίεται στον καθένα ατομικά να αποφασίσει αν θα κάνει ή δεν θα κάνει περιτομή στον εαυτό του και στους γιους του.
Σήμερα, η αντρική περιτομή συνηθίζεται σε πολλά μέρη. Είναι αλήθεια ότι η εγχείρηση περιλαμβάνει την εκτομή σάρκας. Αλλά αυτή η διαδικασία σε καμία περίπτωση δεν αντιστοιχεί στο FGM. Κατά κανόνα, οι άντρες δεν υφίστανται παρενέργειες μετά την περιτομή. Αντίθετα, οι φυσιολογικές γυναικείες λειτουργίες, όπως η εμμηνόρροια, η συνουσία, ο τοκετός και η αποβολή των ούρων, συχνά συνοδεύονται από ισόβια μαρτυρική αγωνία ως αποτέλεσμα του FGM. Επίσης, ο υπερβολικά πολύπλοκος τοκετός έχει προκαλέσει σοβαρές εκ γενετής ανωμαλίες και ακόμη και θάνατο σε πολλά νεογέννητα.
Πόσοι άντρες θα υπέβαλλαν τον εαυτό τους ή τους γιους τους σε μια διαδικασία που θα ακρωτηρίαζε τους όρχεις ώστε να σταματά την αισθησιακή ευχαρίστηση στη διάρκεια της συνουσίας και που θα προκαλούσε επίμονο πόνο και κινδύνους υγείας για την υπόλοιπη ζωή τους; Είναι φανερό ότι δεν μπορεί να γίνει καμία σύγκριση μεταξύ της αντρικής περιτομής και του FGM.
[Πλαίσιο στη σελίδα 23]
Ένα Κορίτσι από την Αφρική Μιλάει Ανοιχτά
‘Ήμουν οχτώ ετών όταν μου έκαναν περιτομή. Τώρα είμαι 11, αλλά ακόμη θυμάμαι πολύ καλά την εγχείρηση. Και μόνο που το σκέφτομαι αναστατώνομαι και μερικές φορές βλέπω τρομακτικά όνειρα. Τις περισσότερες μέρες είμαι ευτυχισμένη, αλλά όταν το σκέφτομαι, αρχίζω να νιώθω ότι μέσα μου είμαι νεκρή.
Χάρηκα πολύ την πρώτη φορά που άκουσα για αυτό. Η οικογένειά μου και οι συγγενείς μου θα μου έκαναν πολλά δώρα. Δεν ήξερα τι ήταν η εγχείρηση της περιτομής και δεν πίστευα ότι θα πονούσα.
Η συγκίνησή μου εξανεμίστηκε. Άρχισα να κλαίω και ήμουν πολύ τρομαγμένη. Τέσσερις γυναίκες μού κρατούσαν τα χέρια και τα πόδια. Μια γυναίκα μου έκλεισε το στόμα με το χέρι της. Προσπάθησα να ελευθερωθώ, αλλά αυτές ήταν πιο δυνατές από εμένα και με ξανάβαλαν κάτω με τη βία. Πονούσα πάρα πολύ.
Όταν με έκοψε το μαχαίρι, γέμισε ο τόπος αίματα. Ποτέ δεν πίστευα ότι κάτι θα μπορούσε να με κάνει να πονέσω τόσο πολύ. Μετά κάλυψαν την πληγή με ένα μείγμα από αβγά και ζάχαρη. Κατόπιν μου έδεσαν τα πόδια το ένα με το άλλο. Με μετέφεραν ξανά στο αυτοκίνητο. Έκλαιγα σε όλο το δρόμο της επιστροφής προς το χωριό’.—Απόσπασμα από την εφημερίδα Δε Στάνταρντ (The Standard) της Κένυας.
[Ευχαριστία για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 20]
WHO/OXFAM