Οι Νεαροί Ρωτούν . . .
Γιατί Αναπτύσσομαι Τόσο Γρήγορα;
«Όταν πήγαινα στην έκτη δημοτικού, ήμουν ψηλότερη από όλους. Ήταν ενοχλητικό για εμένα. Είχα μια πραγματικά μικροσκοπική φίλη και τη ζήλευα».—Άνι.
«Εφόσον δείχνω δεκάξι ή δεκαεφτά χρονών, πολλοί άνθρωποι, περιλαμβανομένων και των γονέων μου, περιμένουν να φέρομαι πιο ώριμα».—Τάνια, 12 χρονών.
ΗΒΗ—οι περισσότεροι από εμάς που την έχουν περάσει θα προτιμούσαν πιθανώς να ξεχάσουν την όλη εμπειρία. Είναι τόσο θαυμάσια όσο και τρομακτική. Στη διάρκεια της ήβης, το σώμα σου υφίσταται δραστικές, συγκλονιστικές και, μερικές φορές, ενοχλητικές αλλαγές. Νέα αισθήματα, παρορμήσεις και επιθυμίες σε κυριεύουν. Οι περισσότεροι νέοι βρίσκουν παρηγοριά στο γεγονός ότι οι συνομήλικοί τους περνάνε τα ίδια. Ωστόσο, σε μερικούς νέους φαίνεται ότι η ήβη έρχεται πολύ νωρίς. Αυτοί διαπιστώνουν ότι γίνονται πιο μεγαλόσωμοι, πιο ψηλοί, πιο αναπτυγμένοι και ότι δείχνουν μεγαλύτεροι από τους φίλους και τους συμμαθητές τους.
Αν αυτό έχει συμβεί και σε εσένα, τότε ίσως παρηγορηθείς αν μάθεις ότι δεν υπάρχει τίποτα το αφύσικο στην πρόωρη ανάπτυξη. Το βιολογικό ρολόι του καθενός χτυπάει με το δικό του ρυθμό, και φαίνεται πως το δικό σου τρέχει λίγο πιο γρήγορα από εκείνο των συνομηλίκων σου. Μάλιστα, οι αλλαγές της ήβης μπορεί να αρχίσουν σε ένα αγόρι από την ηλικία των δέκα χρόνων και σε ένα κορίτσι από τα οχτώ του χρόνια. Είναι απλώς θέμα χρόνου το πότε οι φίλοι σου θα αρχίσουν να υφίστανται τις ίδιες αλλαγές. Στο μεταξύ, εσύ μπορεί να έχεις μερικά προβλήματα να αντιμετωπίσεις.
Τα Υπέρ και τα Κατά των Ψηλών
Κάποια έφηβη είπε στο Ξύπνα!: «Προτιμώ να είμαι το ψηλότερο παιδί στην τάξη. Οι άνθρωποι σε σέβονται». Μελέτες που έχουν γίνει δείχνουν ότι ιδιαίτερα τα αγόρια που ωριμάζουν νωρίς απολαμβάνουν αρκετά ξεχωριστά πλεονεκτήματα σε σχέση με τους λιγότερο αναπτυγμένους συνομηλίκους τους. Το βιβλίο Εφηβική Ανάπτυξη (Adolescent Development), της Μπάρμπαρα και του Φίλιπ Νιούμαν, λέει τα εξής: «Τα αγόρια που ωριμάζουν νωρίς είναι ψηλότερα και δυνατότερα από τους συνομηλίκους τους. . . . Τα ψηλά και δυνατά αγόρια έχουν περισσότερες πιθανότητες να τους ανατεθεί κάποια ευθύνη, να θεωρηθούν αρχηγοί των συνομηλίκων τους και να τους φερθούν σαν να ήταν πιο ώριμοι διανοητικά καθώς επίσης και σωματικά».
Ωστόσο, το να ψηλώσεις πάρα πολύ σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα έχει επίσης και την αρνητική του πλευρά. Πρώτα-πρώτα μπορεί να γίνεις ο στόχος ατελείωτων αγενών αστείων από τους συμμαθητές σου. Ένα νεαρό κορίτσι είπε στο Ξύπνα!: «Ήμουν το ψηλότερο κορίτσι στην τάξη. Με φώναζαν ‘Μακροπόδαρη’». Ένας νεαρός άντρας, ο Ντουέιν, θυμάται: «Τα παιδιά μού είχαν βγάλει διάφορα παρατσούκλια, όπως ‘Πελαργό’. Μερικές φορές με ρωτούσαν: ‘Τι καιρό κάνει εκεί πάνω;’»a
Ιδιαίτερα δύσκολες είναι οι περιπτώσεις που τα μακριά άκρα του σώματός σου δεν συνεργάζονται αρμονικά. (Παράβαλε Εφεσίους 4:16). «Ήμουν ψηλή, λεπτή και άχαρη», θυμάται η Κριστίν για τα εφηβικά της χρόνια. «Ήμουν φρικτός στα αθλήματα», προσθέτει ο Ντουέιν. «Ήταν σαν να έστελνε το μυαλό μου μια εντολή και τα άκρα μου να τη λάβαιναν μια εβδομάδα αργότερα! Είχα τόση χάρη όση έχει μια καμηλοπάρδαλη πάνω σε πατίνια». Να έχεις τη βεβαιότητα ότι αυτή η δυσάρεστη περίοδος είναι φυσική. Τελικά θα περάσει. Μπορεί επίσης να διαπιστώσεις ότι ένας λογικός βαθμός ‘σωματικής εκγύμνασης είναι ωφέλιμος’. (1 Τιμόθεο 4:8) Όσο περισσότερο χρησιμοποιείς το σώμα σου, τόσο καλύτερο συντονισμό θα έχεις.
Τι θα πούμε για τα παρατσούκλια και τις προσβολές; Μπορεί να μπεις στον πειρασμό να ανταποδώσεις με μερικές δικές σου δηκτικές απαντήσεις, αλλά η Αγία Γραφή λέει: ‘Μην απαντάς στον ανόητο σύμφωνα με την ανοησία του, για να μη γίνεις και εσύ ίσος με εκείνον’. (Παροιμίαι 26:4, ΜΝΚ) Επιπλέον, μακροπρόθεσμα, ‘το να ανταποδίδεις κακό αντί κακού’ απλώς κάνει μια άσχημη κατάσταση ακόμα χειρότερη. (Ρωμαίους 12:17) Η Αγία Γραφή λέει ότι υπάρχει ‘καιρός για να γελάς’. (Εκκλησιαστής 3:4) Το να έχεις αίσθηση του χιούμορ μπορεί να σε βοηθήσει πολύ να ξεπεράσεις μια ενοχλητική στιγμή.b
‘Νομίζουν ότι Είμαι Μεγαλύτερης Ηλικίας’
Μερικές φορές το πρόβλημα είναι, όχι οι συνομήλικοί σου, αλλά οι ενήλικοι που νομίζουν ότι είσαι μεγαλύτερης ηλικίας από ό,τι πράγματι είσαι. Ο Ντουέιν θυμάται: «Με ξεχώριζαν μέσα στο πλήθος σαν την αυθεντία, τον αρχηγό. Κάποτε ήμουν κοντά σε μια παρέα παιδιών όταν εκείνα άρχισαν να πετούν πράγματα από κάποια γέφυρα. Ήρθαν οι αστυνομικοί και άρχισαν να φωνάζουν σε εμένα επειδή εγώ ήμουν ο ψηλότερος. Αλλά εγώ ούτε που ήξερα τι συνέβαινε».
Κατά καιρούς μπορεί να σε κολακεύει το να σου φέρονται σαν να ήσουν ενήλικο άτομο. Το πρόβλημα είναι ότι ο ρυθμός της σωματικής ανάπτυξης μπορεί να ξεπεράσει το ρυθμό της διανοητικής και της συναισθηματικής ανάπτυξης. Σε αντίθεση με το παρουσιαστικό σου, μπορεί ακόμα να σκέφτεσαι και να λογικεύεσαι όχι σαν ενήλικο άτομο αλλά σαν άτομο της ηλικίας σου. (Παράβαλε 1 Κορινθίους 13:11). Έτσι όταν οι άνθρωποι έχουν από εσένα απαιτήσεις που θα είχαν από κάποιον ενήλικο μπορεί να το βρίσκεις πολύ δύσκολο να ανταποκριθείς.
Ίσως κάπου-κάπου να χρειάζεται να υπενθυμίζεις με ευγενικό τρόπο στους φίλους και στα μέλη της οικογένειάς σου ότι δεν είσαι τόσο μεγάλος όσο φαίνεσαι. ‘Τα σχέδια ανατρέπονται εκεί όπου δεν υπάρχει εμπιστευτική συνομιλία’, λέει το εδάφιο Παροιμίαι 15:22, ΜΝΚ. Γι’ αυτό, αν αισθάνεσαι ότι οι γονείς σου είναι υπερβολικά απαιτητικοί, ευγενικά πες τους την άποψή σου. Ένα περιοδικό για εφήβους πρότεινε να πεις τα εξής: «Ξέρω ότι επειδή δείχνω τόσο ώριμος είναι εύκολο να περιμένετε να συμπεριφέρομαι όπως οι μεγαλύτεροι. Αλλά μέσα μου είμαι ακόμα στην πραγματική μου ηλικία, και μερικές φορές μου είναι δύσκολο να ανταποκριθώ σε όλα όσα περιμένετε να κάνω και να είμαι».
Μην κάνεις το λάθος να προωθείς την εντύπωση ότι είσαι μεγαλύτερης ηλικίας παίρνοντας πιο εξεζητημένο ύφος ή στάση, ή με το να είναι το ντύσιμο και η εμφάνισή σου αταίριαστα με την ηλικία σου. Μερικοί νεαροί που ωριμάζουν νωρίς εγκαταλείπουν ακόμα και τους παιδικούς τους φίλους, οι οποίοι φαίνονται πιο μικροί, και προσπαθούν να κάνουν παρέα με μεγαλύτερα άτομα! Αλλά εκείνος που προσπαθεί να κρύψει τι πραγματικά είναι σε αυτό το ζήτημα θα μπορούσε εύκολα να καταλήξει να γελοιοποιηθεί. (Παράβαλε Ψαλμός 26:4, ΜΝΚ). Με τον καιρό οι άλλοι θα διακρίνουν τι βρίσκεται πίσω από την προσποίησή σου. Συνεπώς, η Αγία Γραφή λέει σοφά ότι ‘η σοφία είναι με τους μετριόφρονες’. (Παροιμίαι 11:2, ΜΝΚ· Μιχαίας 6:8, ΜΝΚ) Ένα άτομο που είναι μετριόφρον ξέρει τους περιορισμούς του.
Σεξουαλική Παρενόχληση
Το να συμπεριφέρεσαι με μετριοφροσύνη μπορεί επίσης να σε προστατέψει από ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα τα κορίτσια που ωριμάζουν νωρίς: τη σεξουαλική παρενόχληση. Σε μια εκπληκτικά σύντομη χρονική περίοδο, το σώμα ενός μικρού κοριτσιού μπορεί να πάρει την όψη ελκυστικής γυναίκας. (Παράβαλε Άσμα Ασμάτων 8:8, 10). Όμως, για μερικά νεαρά κορίτσια το να έχουν το στήθος και τους γοφούς γυναίκας μπορεί να είναι—μάλλον—ενοχλητικό.
Η συγγραφέας Ρουθ Μπελ παρατηρεί: «Τα κορίτσια που βρίσκονται στην περίοδο της ανάπτυξης γίνονται ιδιαίτερα ευάλωτα στις αντρικές αντιδράσεις». Ένα 12χρονο κορίτσι, η Ντενίζ, εξηγεί: «Από τότε που ωρίμασα περισσότερο σωματικά οι άνθρωποι μου ρίχνουν επίμονα βλέμματα όταν βγαίνω έξω». (Αλλαγές στο Σώμα, Αλλαγές στη Ζωή [Changing Bodies, Changing Lives]) Συμμαθητές που είναι περίεργοι, και από τα δυο φύλα, μπορεί ακόμα και να προσπαθήσουν να σε αγγίξουν με ακατάλληλο τρόπο. Δεν είναι να απορεί κανείς που το βιβλίο Εφηβική Ανάπτυξη λέει: «Τα κορίτσια που ωριμάζουν νωρίς μπορεί να καμπουριάζουν, να φορούν φαρδιές κολεγιακές μπλούζες ή να γίνουν ντροπαλά και εσωστρεφή για να μην καταλάβουν οι συνομήλικοί τους την αλλαγή στο σχήμα του σώματός τους».
Ενώ κανένας δεν σε αναγκάζει να κρύβεσαι κάτω από στρώματα ρούχων, εκείνο που έχει μεγάλη σημασία είναι να αποφεύγεις τα ρούχα και την εμφάνιση που είναι προκλητικά ή που τραβούν αδικαιολόγητα την προσοχή πάνω σου. Αυτό εναρμονίζεται με τη συμβουλή της Αγίας Γραφής που λέει να ντύνεσαι «με μετριοφροσύνη και σωφροσύνη».—1 Τιμόθεο 2:9.
Μπορεί επίσης να υπάρχουν και άλλα πρακτικά βήματα που μπορείς να κάνεις. Στους Βιβλικούς χρόνους, η Ρουθ αντιμετώπισε την πιθανότητα της σεξουαλικής παρενόχλησης όταν πήγε να εργαστεί στο χωράφι του Βοόζ. Ο καλοσυνάτος Βοόζ ‘πρόσταξε τους νέους να μην την αγγίξουν’. Ακόμα και έτσι την προειδοποίησε: ‘Μην πας να σταχυολογήσεις σε άλλον αγρό, . . . αλλά μείνε εδώ μαζί με τα κορίτσια μου’. (Ρουθ 2:8, 9) Με παρόμοιο τρόπο, μερικές κοπέλες καταφέρνουν να παραμένουν κοντά με άλλες κοπέλες που είναι Χριστιανές και πηγαίνουν στο ίδιο σχολείο. Αποφεύγουν να περπατούν μόνες χωρίς συνοδεία σε μέρη που είναι γνωστό ότι δημιουργούνται φασαρίες.
Όπως και αν έχουν τα πράγματα, κανένας δεν έχει το δικαίωμα να σε παρενοχλεί—είτε σωματικά είτε προφορικά. Αν αντιμετωπίζεις κάποια προβλήματα σε αυτόν τον τομέα, μίλησε διεξοδικά με τους γονείς σου ή με ένα έμπιστο ενήλικο άτομο. Αυτοί μπορεί να έχουν κάποιες υποδείξεις ή μπορεί να προσφερθούν να παρέμβουν με κάποιον τρόπο.
Ακόμα και κάτω από τις καλύτερες συνθήκες, η ήβη είναι μια δύσκολη περίοδος της ζωής. Το να είσαι πιο μεγαλόσωμο—ή πιο μικρόσωμο—άτομο από τους συνομηλίκους σου μπορεί να κάνει τα πράγματα ακόμα πιο δύσκολα. Όσο και αν προσπαθείς δεν μπορείς να κάνεις και πολλά πράγματα για τη σωματική σου ανάπτυξη. Αλλά μπορείς να εργαστείς σκληρά γύρω από την πνευματική σου ανάπτυξη. Αν, μάλιστα, το κάνεις αυτό, σαν τον νεαρό Σαμουήλ των Βιβλικών χρόνων, θα ‘μεγαλώνεις και θα γίνεσαι πιο συμπαθητικό άτομο και από την άποψη του Ιεχωβά και από την άποψη των ανθρώπων’.—1 Σαμουήλ 2:26, ΜΝΚ.
[Υποσημειώσεις]
a Μερικά από τα ονόματα έχουν αλλαχτεί.
b Για περισσότερες υποδείξεις σχετικά με το πώς να αντιμετωπίζεις τα διάφορα πειράγματα, βλέπε το Κεφάλαιο 19 του βιβλίου Οι Νεαροί Ρωτούν—Αποτελεσματικές Απαντήσεις, που είναι έκδοση της Βιβλικής και Φυλλαδικής Εταιρίας Σκοπιά.
[Εικόνα στη σελίδα 25]
Οι ψηλοί νέοι συχνά γίνονται στόχοι αγενών αστείων