Η Γη που Δεν Λιώνει Ποτέ

ΑΝΕΚΑΘΕΝ με γοήτευε ο μακρινός Βορράς. Όταν ήμουν ακόμη μικρό παιδί και μεγάλωνα στο Γκολντ Μπιτς του Όρεγκον, στις Η.Π.Α., συνήθιζα να μελετώ με προσοχή χάρτες του Καναδά και να ονειρεύομαι τη μέρα που θα εξερευνούσα μέρη με εξωτικά ονόματα, όπως Μεγάλη Λίμνη των Σκλάβων και Μεγάλη Λίμνη των Άρκτων. Έτσι μια μέρα, το 1987, ο φίλος μου ο Γουέιν και εγώ αρχίσαμε να καταστρώνουμε σχέδια για να επισκεφτούμε το Εθνικό Πάρκο Αουγιουίτουκ, το πρώτο εθνικό πάρκο του Καναδά που βρίσκεται βόρεια του Αρκτικού Κύκλου.

Αουγιουίτουκ, στη γλώσσα των Ίνουιτ, σημαίνει «Η Γη που Δεν Λιώνει Ποτέ», και το πάρκο δημιουργήθηκε με σκοπό να διαφυλάξει μια έρημη περιοχή της Αρκτικής που έχει μυτερές βουνοκορφές, βαθιές κοιλάδες, φαντασμαγορικά φιόρδ και θαλάσσια άγρια ζωή στις ακτές. Το πάρκο περιλαμβάνει το Παγοκάλυμμα Πένι, ένα αχανές στρώμα πάγου και χιονιού έκτασης 5.700 τετραγωνικών χιλιομέτρων το οποίο καταλήγει σε παγετώνες που προχωρούν προς όλες τις κατευθύνσεις. Δεν είναι παράξενο που το Αουγιουίτουκ αποκαλείται χαϊδευτικά «Ελβετία της Αρκτικής».

Το νησί Μπάφιν που έχει μήκος περίπου 1.600 χιλιόμετρα είναι το πέμπτο σε μέγεθος νησί στον κόσμο. Ωστόσο, κανένας από τους φίλους μας δεν το είχε ακούσει ποτέ! Μάλιστα, ρωτούσαν συνέχεια: «Πότε θα πάτε στην Αλάσκα;» (Το νησί Μπάφιν βρίσκεται περίπου 3.200 χιλιόμετρα ανατολικά της Αλάσκας, αλλά στο ίδιο περίπου γεωγραφικό πλάτος). Αν και οι Μάρτυρες του Ιεχωβά από τον Καναδά έχουν πρωτοστατήσει στο ευαγγελιστικό έργο στο νησί Μπάφιν, κανένας Μάρτυρας δεν ζει στο νησί. Στην πραγματικότητα, η κοντινότερη εκκλησία απέχει 1.000 χιλιόμετρα και βρίσκεται στο Λαμπραντόρ Σίτι, στο Νιουφάουντλαντ.

Το Αουγιουίτουκ έχει τρεις μήνες καλοκαίρι και εννιά μήνες χειμώνα, έτσι αποφασίσαμε να πάμε τον Αύγουστο του 1988, έπειτα από την αποκόλληση των ωκεάνιων πάγων και αφού είχαν φύγει οι περισσότερες από τις μαύρες μύγες που τσιμπούν. Όλα αυτά συμβαίνουν πριν αρχίσουν τα χιόνια του Σεπτεμβρίου.

Το Ταξίδι μας στο Νησί Μπάφιν

Τελικά έφτασε η ώρα. Ταξιδέψαμε με αυτοκίνητο από το σπίτι μας, στη Βόρεια Καρολίνα, ως το Μόντρεαλ του Κεμπέκ, όπου επιβιβαστήκαμε σε ένα αεροσκάφος Μπόινγκ 737. Έπειτα από πτήση μιας ώρας, τα σύννεφα διαλύθηκαν και είδαμε καθαρά την καναδική Ασπίδα, μια άγονη βραχώδη περιοχή με εκατοντάδες λίμνες όλων των σχημάτων και των μεγεθών και χωρίς καθόλου δέντρα οποιουδήποτε μεγέθους. Ύστερα από μια σύντομη στάση στο Κουούγιουακ (πρώην Φορτ-Τσίμο), αρχίσαμε να βλέπουμε χιόνι που έφτανε μέχρι και το επίπεδο της θάλασσας. Σύντομα περάσαμε πάνω από τον όρμο Ενγκέιβα που, προς έκπληξή μας, ήταν γεμάτος αμέτρητα παγόβουνα ως εκεί που έφτανε το μάτι.

Έπειτα από μια πτήση σχεδόν τριών ωρών, προσγειωθήκαμε στο Ικάλουιτ, που σημαίνει «Ψαρότοπος». Το Ικάλουιτ, που προηγουμένως λεγόταν Φρόμπισερ Μπέι, είναι σημαντικό κέντρο του νησιού Μπάφιν και η μεγαλύτερη πόλη, με 3.000 περίπου κατοίκους.

Επειδή είχαμε περίπου δυο ώρες μεταξύ των πτήσεων, αποφασίσαμε να εξερευνήσουμε την πόλη. Το πρώτο πράγμα που προσέξαμε ήταν τα άφθονα εριοφόρα, με τα χνουδωτά λευκά λουλούδια τους, που μαζεύουν οι Ίνουιτ (οι οποίοι παλιότερα αποκαλούνταν Εσκιμώοι), τα ξεραίνουν και τα χρησιμοποιούν σαν μικρά κομμάτια βαμβάκι. Καθώς κατηφορίζαμε προς το λιμάνι και φτάσαμε ως την άκρη του νερού, προσέξαμε ότι η παλίρροια υποχωρούσε γοργά. Μέσα στα πρώτα δυο λεπτά είχαν αποκαλυφτεί 6 μέτρα άμμου και είχαν ήδη στεγνώσει!

Λίγο αργότερα, επιβιβαστήκαμε σε ένα μικρό ελικοφόρο αεροπλάνο για να πετάξουμε προς το Πάνγκνιρτενγκ, ακριβώς κάτω από τον Αρκτικό Κύκλο. Η πτήση, που διήρκεσε μια ώρα, μας έδωσε μια πρόγευση των αξιοθέατων που πλησίαζαν. Μέσα από τα διάσπαρτα, σκούρα σύννεφα, ρίχναμε συνεχώς ματιές σε μια άγρια έρημο με μεγάλες εκτάσεις από χιόνι, βράχια και νερό. Τα πάντα έμοιαζαν ψυχρά και μουντά. Η τελική προσέγγιση στο Πάνγκνιρτενγκ απλώς έκανε πιο έντονη αυτή την εντύπωση. Κάτω από τα σκούρα σύννεφα, το αεροπλάνο έκανε κύκλο πάνω από ένα βαθύ φιόρδ που περιβαλλόταν από χιονοσκέπαστους ορεινούς γκρεμούς προτού προσγειωθεί σε ένα διάδρομο από χαλίκια.

Εσφαλμένες Αντιλήψεις

Στο Πάνγκνιρτενγκ έβρεχε, γι’ αυτό αναζητήσαμε καταφύγιο κάτω από το φτερό του αεροπλάνου, περιμένοντας να έρθουν οι σάκοι μας με όλα τα τρόφιμα και τα εφόδιά μας και μια βαλίτσα γεμάτη Γραφικά έντυπα. Όταν άδειασε ο χώρος των αποσκευών, δεν υπήρχε ίχνος από τα πράγματά μας. Μέσα στο μικροσκοπικό οίκημα του αεροδρομίου μάς είπαν ότι πιθανότατα θα έρχονταν με το επόμενο αεροπλάνο, που θα έφτανε σε δυο ώρες. Τουλάχιστον είχαμε τη σκηνή μας μαζί μας, έτσι ξεκινήσαμε με τα πόδια να βρούμε το χώρο κατασκήνωσης για να στήσουμε τη σκηνή μας. Προφυλαχτήκαμε από τη βροχή μπαίνοντας σε ένα μικρό μαγαζί κοντά στο χώρο κατασκήνωσης και μιλήσαμε στην κοπέλα που είχε το μαγαζί για το χωριό και για τους ανθρώπους του.

Αυτή ξεκαθάρισε μερικές από τις εσφαλμένες εντυπώσεις μας. Πρώτα, εφόσον το χωριό είχε χίλιους κατοίκους, εμείς είχαμε υπολογίσει ότι θα έπρεπε να υπάρχουν περισσότερα από 300 σπίτια. Στην πραγματικότητα, υπάρχουν μόνο 180 σπίτια περίπου. Οι περισσότερες προμήθειες φτάνουν αεροπορικώς, σωστά; Όχι. Φτάνουν με το καράβι, μια φορά το χρόνο. Μάλιστα έρχονται τέσσερα καράβια. Ένα για την Εταιρία Χάντσον Μπέι, το παντοπωλείο του Βορρά· ένα με υλικά οικοδομών· ένα με πετρέλαιο και βενζίνη και ένα με εμπορεύματα για όλα τα άλλα μαγαζιά, περιλαμβανομένων και όλων των κονσερβοποιημένων τροφών για ένα χρόνο. Φυσικά, τα τρόφιμα που αλλοιώνονται έρχονται αεροπορικώς.

Δεν Νύχτωσε Καθόλου

Όταν τελικά έφτασαν οι αποσκευές μας, κατασκηνώσαμε και ετοιμάσαμε βραδινό, όλα κάτω από βροχή. Κάποιος ξεναγός κατασκηνωτών μάς είπε ότι ήταν εκεί τρεις μήνες και είχε δει εννιά ηλιόλουστες μέρες! Αποδείχτηκε ότι ήταν πιο ζεστά από ό,τι περιμέναμε—περίπου 10 βαθμοί Κελσίου, μέρα-νύχτα.

Ωστόσο, δεν νύχτωσε καθόλου· το φως της μέρας κυριαρχούσε όσο καιρό ήμασταν εκεί. Διαπιστώσαμε ότι μπορούσαμε να βγάλουμε φωτογραφίες με φυσικό φως στη μία το πρωί. Αλλά πώς μπορούσαμε να κοιμηθούμε αφού υπήρχε συνεχώς φως; Είχε αρκετό κρύο ώστε να φοράμε μάλλινα καπέλα, ακόμη και να κοιμόμαστε με αυτά· έτσι όταν σβήναμε τα φώτα, απλώς κατεβάζαμε τα καπέλα μας ώστε να καλύπτουν τα μάτια μας.

Μια νύχτα, στις τρεις η ώρα, ξύπνησα από ένα λαμπρό φως που ερχόταν από το βορρά. Σάστισα. Στο Βόρειο Ημισφαίριο ο ήλιος βγαίνει από την ανατολή, βρίσκεται στο νότο το μεσημέρι και δύει στη δύση, αλλά ποτέ δεν εμφανίζεται στο βορρά. Κατόπιν συνειδητοποίησα ότι βρισκόμασταν στην κορυφή του κόσμου, και το καλοκαίρι στη μέση της νύχτας, ο ήλιος πράγματι λάμπει από το βορρά. Χρειάστηκα λίγο χρόνο για να προσαρμοστώ σε αυτό.

Θα μας Καλοσώριζαν οι Ίνουιτ;

Σχεδόν όλα τα σπίτια στο Πάνγκνιρτενγκ είναι στερεωμένα στο έδαφος με χοντρά καλώδια για να είναι ασφαλή όταν φυσούν σφοδροί άνεμοι. Οι περισσότερες οικογένειες διαθέτουν οχήματα ειδικά για το χιόνι για τις μετακινήσεις τους το χειμώνα, και μικρά οχήματα για κάθε τύπο εδάφους με τρεις ή τέσσερις ρόδες για το καλοκαίρι. Επίσης υπάρχουν λιγοστά αυτοκίνητα, μολονότι το χωριό έχει μόνο τρία περίπου χιλιόμετρα δρόμο! Επειδή το χωριό βρίσκεται σε μια μικρή επίπεδη περιοχή δίπλα στο φιόρδ και περιβάλλεται από ψηλούς ορεινούς γκρεμούς, δεν υπάρχει κανένα άλλο μέρος για να οδηγήσει κανείς.

Πολύ μεγάλο μέρος της τροφής κάθε οικογένειας προέρχεται από το κυνήγι του βόρειου καριμπού και της δακτυλιωτής φώκιας, καθώς και από το ψάρεμα του σαλβελίνου του αλπικού. Στο Ικάλουιτ μάλιστα δοκιμάσαμε σάντουιτς με καριμπού, σάντουιτς με μοσχόβου, ακόμη και λίγο μούκτουκ, δηλαδή δέρμα φάλαινας με το λίπος του. Σε αντίθεση με το βοδινό λίπος, το λίπος της φάλαινας δεν έχει λιπαρή γεύση, ακόμη και όταν είναι κρύο, και μας είπαν ότι περιέχει μερικές πρωτεΐνες.

Σε ολόκληρο το χωριό βρήκαμε μόνο μια χούφτα ανθρώπους που είχαν ακούσει κάποτε για τους Μάρτυρες του Ιεχωβά, και αυτοί δεν ήταν ντόπιοι. Είχαν μετακομίσει εκεί από άλλες περιοχές. Έτσι, το μεγάλο ερώτημα στο μυαλό μας ήταν: Πώς θα ανταποκρίνονταν αυτοί οι άνθρωποι του βορρά στο άγγελμα της Βασιλείας; Δεν αργήσαμε να μάθουμε. Σχεδόν όλοι όσοι συναντήσαμε δέχτηκαν Γραφικά έντυπα. Στην πραγματικότητα, κάθε μέρα πήγαινα σε 45 σπίτια και κάθε μέρα μόνο τρία άτομα έλεγαν: «Δεν ενδιαφέρομαι».

Καθώς αρχίσαμε να χτυπάμε τις πόρτες την πρώτη μέρα, ένας νεαρός άντρας πέρασε γρήγορα από δίπλα μας, μπήκε μέσα στο σπίτι που επισκεφτόμασταν και είπε: «Μη χτυπάτε. Απλώς μπείτε. Αυτό κάνουν όλοι εδώ». Έτσι ακολουθήσαμε την οδηγία του νεαρού άντρα, και διστακτικά ανοίγαμε την εξωτερική πόρτα, περπατούσαμε ως τη δεύτερη πόρτα, η οποία ήταν συνήθως ανοιχτή, και φωνάζαμε τους ανθρώπους που βρίσκονταν μέσα. Οι κάτοικοι, σχεδόν όλοι Ίνουιτ, αρχικά ήταν καχύποπτοι. Αλλά καθώς εμείς χαμογελούσαμε φιλικά, συστηνόμασταν αμέσως και δείχναμε τις ωραίες εικόνες στο Βιβλίο Μου με τις Βιβλικές Ιστορίες, γρήγορα καθησυχάζαμε τους φόβους τους και εγείραμε το ενδιαφέρον τους. Τους ελκύαμε την προσοχή δείχνοντάς τους μια εικόνα με ένα παιδί που έπαιζε με κάποιο λιοντάρι και μιλώντας για τη μέρα που ακόμη και οι πολικές αρκούδες θα είναι ήμερες και ειρηνικές και η τροφή δεν θα είναι τόσο ακριβή.

Αφού επισκεφτήκαμε όλα τα σπίτια του χωριού, κατασκηνώσαμε επί έξι μέρες στο Εθνικό Πάρκο Αουγιουίτουκ, έναν τόπο καταπληκτικής ομορφιάς με χιόνι, πάγο, παγετώνες, βραχώδεις κορφές και καταρράκτες.

Καθώς το αεροπλάνο μας απογειωνόταν από το Πάνγκνιρτενγκ και έκανε κύκλο πάνω από το φιόρδ, φεύγοντας προς τα νότια, ευχαριστήσαμε τον Ιεχωβά Θεό για την ευκαιρία που μας δόθηκε να επισκεφτούμε αυτόν τον απομονωμένο τομέα. Ακόμη και μέχρι σήμερα, το μυαλό μας γυρίζει πίσω σε εκείνους τους φιλικούς Ίνουιτ που ήταν τόσο δεκτικοί ως προς τη Βιβλική αλήθεια, στη γη που δεν λιώνει ποτέ.—Από συνεργάτη.

[Εικόνες στις σελίδες 16, 17]

Εριοφόρα. Στο βάθος, η Κορυφή Θορ του νησιού Μπάφιν υψώνεται 1.500 μέτρα πάνω από τον πυθμένα της κοιλάδας

Άκρη δεξιά: Το σταθερό βάδισμα είναι απαραίτητο για να διασχίσει κανείς ένα παγωμένο ποτάμι

Άκρη δεξιά κάτω: Βάρκες που έχουν προσαράξει καθώς η παλίρροια υποχώρησε στο Πάνγκνιρτενγκ

Δεξιά: Κορίτσι των Ίνουιτ κρατάει σφιχτά το πολύτιμο βιβλίο της με τις «Βιβλικές Ιστορίες»