Ματιές στον Κόσμο

Πληθωρισμός Ένα Εκατομμύριο τοις Εκατό

Ο πληθωρισμός στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας έφτασε στο ένα εκατομμύριο τοις εκατό το Δεκέμβριο του 1993, σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Στατιστική Υπηρεσία της χώρας. Το κόστος της ζωής ήταν 2.839 φορές υψηλότερο από ό,τι ήταν τον προηγούμενο μήνα, και 6 τρισεκατομμύρια φορές υψηλότερο από ό,τι ήταν προς τις αρχές του έτους. Ως αποτέλεσμα τα χαρτονομίσματα γίνονται άχρηστα μέσα σε λίγες μόνο μέρες από την κυκλοφορία τους. Για να το αντιμετωπίσει αυτό, η κεντρική τράπεζα αφαιρεί μηδενικά από το δηνάριο. Μέσα σε τρεις μόλις μήνες, τα 5 τρισεκατομμύρια δηνάρια υποτιμήθηκαν και έγιναν μόλις 5 δηνάρια.

Ανάμειξη στη Θρησκεία

Σε μια έρευνα, πάνω από το 90 τοις εκατό των Αμερικανών είπαν ότι πίστευαν στον Θεό, και πάνω από το 40 τοις εκατό ισχυρίστηκαν ότι παρακολουθούν την εκκλησιαστική λειτουργία κάθε εβδομάδα. Μια δημοσκόπηση του 1992 έδειξε ότι το 45 τοις εκατό των Προτεσταντών στις Ηνωμένες Πολιτείες και το 51 τοις εκατό των Καθολικών πήγαν στην εκκλησία κάποια συγκεκριμένη εβδομάδα. Ωστόσο, νέες μελέτες δείχνουν ότι πολύ περισσότεροι άνθρωποι ισχυρίζονται ότι είναι θρησκευόμενοι και ότι πηγαίνουν τακτικά στην εκκλησία από όσους πράγματι είναι. Σύμφωνα με μια ομάδα ερευνητών, μόνο το 20 τοις εκατό των Προτεσταντών και το 28 τοις εκατό των Καθολικών πηγαίνουν όντως στην εκκλησία κάθε εβδομάδα. Μια άλλη ομάδα διαπίστωσε ότι μόνο 36 εκατομμύρια ενήλικοι Αμερικανοί—το 19 τοις εκατό—ασκούν τακτικά τη θρησκεία τους και ότι σχεδόν το ένα τρίτο των Αμερικανών ηλικίας άνω των 18 ετών έχουν εντελώς κοσμική αντίληψη. «Ενώ η θρησκεία διαποτίζει το αμερικανικό τοπίο, μόνο μια μειονότητα την παίρνει στα σοβαρά», αναφέρει το περιοδικό Νιούζγουικ (Newsweek). «Οι μισοί Αμερικανοί ισχυρίζονται ότι η θρησκεία τους δεν επηρεάζει τη στάση ή τη συμπεριφορά τους».

Λειψυδρία στον Ορίζοντα

«Εφόσον το χιόνι και οι βροχοπτώσεις είναι σχετικά συνεχή φαινόμενα, το ανανεώσιμο νερό είναι ουσιαστικά περιορισμένο», σημειώνει το περιοδικό Επιστήμη (Science). «Ως το 2025, ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν σε χώρες όπου υπάρχει λειψυδρία θα πλησιάζει τα 3 δισεκατομμύρια», και ήδη «ως το 2000, θα έχουν πληγεί ιδιαίτερα χώρες στην Αφρική και στη Μέση Ανατολή». Σύμφωνα με μια έκθεση της Διεθνούς Δράσης για τον Πληθυσμό, πολλές χώρες ήδη εξαντλούν τα υπόγεια αποθέματα νερού, και μερικές δεν κάνουν διάκριση μεταξύ μη ανανεώσιμου και ανανεώσιμου νερού στα μακροπρόθεσμα προγράμματά τους. Μολονότι έχουν γίνει προσπάθειες να αυξηθούν τα αποθέματα νερού, ως τώρα οι προσπάθειες έχουν ανατραπεί από την αύξηση του πληθυσμού.

Κλείνουν την Πόρτα στους Πρόσφυγες

Ο αριθμός των προσφύγων έχει υπεροχταπλασιαστεί τις τελευταίες δύο δεκαετίες, λέει η Σάντακο Ογκάτα, Ύπατη Αρμοστής του Ο.Η.Ε. για Θέματα Προσφύγων, και αυτό έχει ως αποτέλεσμα «μια ανησυχητική αύξηση της εχθρικής στάσης και της ξενοφοβίας». Ως το τέλος του περασμένου έτους, 19,7 εκατομμύρια πρόσφυγες ζούσαν έξω από την πατρίδα τους, και ακόμα 24 εκατομμύρια είχαν γίνει πρόσφυγες μέσα στα ίδια τους τα σύνορα. Παγκόσμια, 1 στους 125 ανθρώπους έχει αναγκαστεί να στερηθεί τη φυσιολογική οικογενειακή ζωή εξαιτίας βίας, εμφύλιου πολέμου ή διωγμού. Αυτό έχει ξεπεράσει «την ικανότητα του κόσμου να ανταποκριθεί» και την «ανθρώπινη παράδοση σχετικά με την παροχή ασύλου», αναφέρει η εφημερίδα Δε Ουάσινγκτον Ποστ (The Washington Post), σχολιάζοντας αυτή την πρώτη παγκόσμια μελέτη για τους πρόσφυγες. Αρκετές χώρες, ήδη καταβαρημένες από την ύφεση και εξαντλημένες από τις φαινομενικά άλυτες συγκρούσεις, έχουν πάρει μέτρα για να κλείσουν την πόρτα τους στους πρόσφυγες. «Ουσιαστικά όλες οι συγκρούσεις οι οποίες δημιουργούν πρόσφυγες και έλαβαν χώρα στον κόσμο στη διάρκεια του . . . 1993 έγιναν μέσα σε κράτη και όχι ανάμεσα σε αυτά», έλεγε η μελέτη, ζητώντας τη δημιουργία μιας διεθνούς πολιτικής για τον τερματισμό των εμφύλιων πολέμων. Εν τω μεταξύ, οι πρόσφυγες αντιμετωπίζουν ένα «λιγότερο φιλόξενο κλίμα».

Ο Πάπας Υποστηρίζει το Έργο από Πόρτα σε Πόρτα

Δεχόμενοι τις προτροπές του Ιωάννη Παύλου Β΄, μερικοί οπαδοί του Καθολικού κινήματος Νεοκατήχησης συμφώνησαν να κηρύττουν από πόρτα σε πόρτα καθώς και στους δρόμους της Ρώμης και των προαστίων της. Όπως αναφέρθηκε στην εφημερίδα Λα Ρεπούμπλικα (La Repubblica), αυτοί «οι φλύαροι ανταγωνιστές των Μαρτύρων του Ιεχωβά» θα «λένε την ιστορία της ζωής του Ιησού». Η πρώτη ομάδα αποτελείται μόνο από 15 οικογένειες, αλλά ο πάπας ελπίζει ότι το σχέδιο «θα αποφέρει άφθονους καρπούς παντού». Γιατί λήφτηκε αυτή η νέα πρωτοβουλία; Η Καθολική ιεραρχία συνειδητοποιεί ότι «έχει χάσει την ικανότητά της να προσελκύει, έχει χάσει τη θρησκευτική της έλξη», λέει η κοινωνιολόγος Μαρία Ματσιότι, και ο πάπας ενθαρρύνει αυτά τα κινήματα «να κάνουν προσηλύτους μέσω ισχυρής συναισθηματικής έκκλησης». Ο Καθολικός συγγραφέας Σέρζιο Κουίντσιο προσθέτει: «Είναι σαν να μη θέλει να παραβλέψει καμιά ευκαιρία, με την ελπίδα, ή την ψευδαίσθηση, πως οτιδήποτε μπορεί να αποβεί χρήσιμο».

Οικολογική Καταστροφή στη Ρωσία

«Ο Βίκτορ Ντανίλοφ-Ντανίλγιαν, υπουργός περιβάλλοντος της Ρωσίας, έχει ανακηρύξει το 15 τοις εκατό του εδάφους της Ρωσίας περιοχή οικολογικής καταστροφής», αναφέρει η γερμανική εφημερίδα Φρανκφούρτερ Αλγκεμάινε Τσάιτουνγκ (Frankfurter Allgemeine Zeitung). Σύμφωνα με την είδηση, η μισή αγροτική γη στη Ρωσία είναι ακατάλληλη για καλλιέργειες, και πάνω από 100.000 άνθρωποι ζουν σε μέρη όπου τα επίπεδα ραδιενέργειας είναι υπερβολικά υψηλά. Περαιτέρω, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι αναφέρεται ότι έχουν πεθάνει από δηλητηρίαση σε εργοστάσια όπου κατασκευάζονταν χημικά όπλα. Ο Λιεφ Φιοντόροφ, πρόεδρος της Ένωσης για τη Χημική Ασφάλεια, παρατήρησε: «Αν εξεταστούν από ιατρική σκοπιά, οι προετοιμασίες μας για χημικό πόλεμο είχαν καταστροφικές συνέπειες».

Βίαια Παιδιά

Παιδιά που δολοφονούν, ληστεύουν, βιάζουν και βασανίζουν υπάρχουν σε πολλές χώρες, και η συχνότητα της βίας και της βαναυσότητας αυξάνεται. Ο αριθμός των φόνων που διαπράττονται στις Ηνωμένες Πολιτείες από νέους κάτω των 18 ετών αυξήθηκε κατά 85 τοις εκατό τα τελευταία πέντε χρόνια. Εξίσου ανησυχητική είναι η περιφρονητική στάση που δείχνουν πολλοί από τους παραβάτες. Τι ευθύνεται για αυτές τις αλλαγές; «Η επιθετική κοινωνία μας, με τους διαβρωμένους κανόνες της, έχει κάνει τη βία αποδεκτή», αναφέρει το γερμανικό ειδησεογραφικό περιοδικό Ντερ Σπίγκελ (Der Spiegel). «Σπάνια αναγνωρίζονται πια τα σαφή κριτήρια για το σωστό και το εσφαλμένο, το καλό και το κακό». Και προσθέτει: «Οι νεαροί ένοχοι είναι και θύματα επίσης. Αυτοί είναι αντανάκλαση του κόσμου των ενηλίκων στον οποίο μεγαλώνουν. . . . Κάθε παιδί που συμπεριφέρεται βίαια έχει παρατηρήσει και έχει αφομοιώσει απίστευτες ποσότητες βίας». Μέσω της τηλεόρασης, τα παιδιά βλέπουν τη «βία ολόκληρου του πλανήτη». Τα παιδιά επηρεάζονται από βίαιες βιντεοταινίες, βιντεοπαιχνίδια και τραγούδια που εξυμνούν το φόνο και άλλες βίαιες πράξεις. Τα τηλεοπτικά προγράμματα προωθούν τη βία ως λογικό τρόπο επίλυσης προβλημάτων και τακτοποίησης διαφωνιών. «Έχουμε γίνει μια απάνθρωπη κοινωνία», λέει ο καθηγητής ψυχολογίας Στέφαν Σμίτχεν από το Αμβούργο, «και τα παιδιά μας αναπτύσσονται με αυτόν τον τρόπο, επίσης».

Κοιμηθείτε με το Μωρό

«Όχι μόνο θα μειώναμε το Σύνδρομο Αιφνίδιου Βρεφικού Θανάτου (SIDS), αλλά θα ανατρέφαμε επίσης πιο υγιή, πιο ευτυχισμένα μωρά αν οι μητέρες έκαναν μόνο ένα πράγμα: Αν έπαιρναν το μωρό τους μαζί τους στο κρεβάτι τον πρώτο χρόνο, αντί να το απομονώνουν στην κούνια του», λέει ο Τζέιμς Μακ Κένα, καθηγητής στο Κολέγιο Πομόουνα στην Καλιφόρνια. Ο ύπνος σε επαφή με το γονέα «βοηθάει στη ρύθμιση της φυσιολογίας του μωρού στη διάρκεια της νύχτας», αναφέρει η εφημερίδα Δε Ντάλας Μόρνινγκ Νιουζ (The Dallas Morning News). Δοκιμές έχουν επιβεβαιώσει ότι, όταν ένα μωρό κοιμάται δίπλα στη μητέρα του, «ο ρυθμός της αναπνοής και της καρδιάς του βρέφους και τα στάδια του ύπνου του ακολουθούν αυτά της μητέρας του». Επίσης καθώς η μητέρα και το παιδί συνήθως βρίσκονται αντικριστά, το μωρό μπορεί εύκολα να θηλάσει όποτε θέλει. «Τα μωρά που είναι μόνα τους στην κούνια υποφέρουν από αισθητική στέρηση», λέει ο κ. Μακ Κένα. «Πιστεύουμε ότι αυτό μπορεί να οδηγήσει σε έλλειψη ζωτικής διανοητικής ανάπτυξης και πιθανώς σε συνθήκες που επιτείνουν τον κίνδυνο του SIDS». Οι στατιστικές δείχνουν ότι, σε χώρες όπου τα μωρά συνήθως κοιμούνται στο ίδιο κρεβάτι με τη μητέρα τους, τα ποσοστά του SIDS είναι κατά πολύ χαμηλότερα.

Το Ισραήλ και το Βατικανό Υπογράφουν Σύμφωνο

Έπειτα από χρόνια αρνήσεων και 17 μήνες διαπραγματεύσεων, το Βατικανό υπέγραψε διπλωματικό σύμφωνο με το Ισραήλ. Οι εκπρόσωποι και των δυο πλευρών φορούσαν κάλυμμα στο κεφάλι τους καθώς ο αναπληρωτής υπουργός εξωτερικών Γιόσι Μπαϊλίν υπέγραφε εκ μέρους του Ισραήλ και ο υφυπουργός εξωτερικών Μονσινιόρος Κλαούντιο Τσέλι υπέγραφε εκ μέρους του Βατικανού. «Η Αγία Έδρα», είπε ο Τσέλι, «είναι πεπεισμένη ότι ο διάλογος και η γεμάτη σεβασμό συνεργασία μεταξύ Καθολικών και Εβραίων θα λάβει τώρα νέα ώθηση και δύναμη τόσο στο Ισραήλ όσο και σε όλο τον κόσμο». Η συμφωνία δεσμεύει το Βατικανό να μάχεται τον αντισημιτισμό, και το Ισραήλ συμφωνεί να επιτρέπει στην εκκλησία ελευθερία έκφρασης και το δικαίωμα να επιτελεί κοινωνικά προγράμματα στο Ισραήλ. Μερικά ζητήματα πρέπει ακόμη να διευθετηθούν, όπως οι φόροι στην εκκλησιαστική περιουσία στο Ισραήλ και η πρόσβαση στους άγιους τόπους. Ενώ το ζήτημα της Ιερουσαλήμ δεν αναφέρθηκε στη συμφωνία, το Βατικανό ελπίζει ότι τώρα θα επηρεάσει κάπως τις αποφάσεις σχετικά με την τελική κατάσταση της πόλης.

Βιολογική Συμφωνία Γίνεται Νόμος

Μια συμφωνία που υπογράφτηκε από 167 κράτη στη Βραζιλία τον Ιούνιο του 1992 έγινε διεθνής νόμος στις αρχές αυτού του έτους. Η συμφωνία, που ονομάστηκε Συνθήκη για τη Βιοποικιλία, δεσμεύει τις συμβαλλόμενες χώρες προκειμένου να επινοήσουν τρόπους για τη διατήρηση των ζώων, των φυτών και των μικροοργανισμών που βρίσκονται μέσα στα σύνορά τους καθώς και για τη διατήρηση των αναγκαίων βιότοπων. Τα έθνη που υπέγραψαν απαιτείται να ψηφίσουν νόμους για την προστασία των ειδών που απειλούνται με εξαφάνιση και να προωθήσουν την ενημέρωση του κοινού ως προς την κατάλληλη χρήση των βιολογικών πόρων και την ανάγκη διατήρησής τους. Κίνητρο για τη σύναψη της συμφωνίας ήταν η γνώση ότι η εξαφάνιση των ειδών γίνεται με ανησυχητικό βαθμό και ο φόβος ότι τα μισά από όλα τα είδη που έχουν απομείνει ίσως εξαφανιστούν ως το έτος 2050. Αυτοί που υπέγραψαν πρόκειται να συναντηθούν αργότερα μέσα στο έτος για να αποφασίσουν πώς θα λειτουργεί ουσιαστικά η συμφωνία.