Ματιές στον Κόσμο

Σωστή Εστίαση

Έπειτα από αρκετές ενοχλητικές αποτυχίες, η NASA, η διαστημική υπηρεσία των Η.Π.Α., φαίνεται πως μετέτρεψε ένα φιάσκο σε θρίαμβο. Το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Χαμπλ, που η υπηρεσία έθεσε σε τροχιά το 1990, έχει ένα ελαττωματικό πρωτεύον κάτοπτρο το οποίο εμπόδιζε τη σωστή εστίαση του τηλεσκοπίου. Το Δεκέμβριο του 1993, όμως, αστροναύτες που περπάτησαν στο διάστημα δαπάνησαν 30 ώρες τοποθετώντας διορθωτικά οπτικά όργανα στο μυωπικό τηλεσκόπιο και αντικαθιστώντας άχρηστα όργανα. Τα αποτελέσματα; Το περιοδικό Νέος Επιστήμονας (New Scientist) αναφέρει: «Από μερικές απόψεις το Χαμπλ δουλεύει τώρα καλύτερα από ό,τι αναμενόταν αρχικά». Σύμφωνα με το περιοδικό Νιούζγουικ (Newsweek), «η ευκρίνεια του Χαμπλ είναι τώρα τόσο καλή που θα μπορούσε να εντοπίσει μια πυγολαμπίδα σε απόσταση 14.000 χιλιομέτρων». Αφού είδε φωτογραφίες που είχαν παρθεί από το ήδη βελτιωμένο τηλεσκόπιο, ο Ντούτσιο Ματσέτο της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας λέγεται ότι αναφώνησε: «Το μόνο που μπορώ να πω είναι: απίθανο».

Παλικαράδες στα Σχολεία της Αυστραλίας

Τα παιδιά που πηγαίνουν στο σχολείο συμπεριφέρονται βίαια σε μικρότερη ηλικία στην Αυστραλία, αναφέρει η εφημερίδα Δι Οστράλιαν (The Australian). Σε αυτή τη χώρα το 20 τοις εκατό των παιδιών λένε ότι δεν αισθάνονται ασφαλή στο σχολείο· το 1 στα 7 παιδιά υφίσταται συχνά εκφοβισμό. Οι ερευνητές σχολιάζουν ότι τα επιθετικά παιδιά είναι συνήθως μαθητές που παίρνουν μικρούς βαθμούς και δεν έχουν αυτοεκτίμηση. Τα πορίσματα δείχνουν ότι η παρουσίαση της βίας σε ταινίες, βιντεοταινίες και στα μέσα ενημέρωσης επηρεάζει αναμφίβολα τα παιδιά. Τα αγόρια είναι οι χειρότεροι παραβάτες, και τα κορίτσια καθώς επίσης το προσωπικό του σχολείου είναι τα πιο συχνά θύματα. Ακόμα και δάσκαλοι υποφέρουν στα χέρια των παλικαράδων του σχολείου, και πολλοί τώρα διστάζουν να αντιμετωπίσουν τους ταραξίες μαθητές εξαιτίας του φόβου αντιποίνων. Κάποια οργάνωση δασκάλων έχει ζητήσει να δοθούν πομποδέκτες στους δασκάλους που «περιπολούν» στο σχολικό προαύλιο στη διάρκεια των διαλειμμάτων.

Καφεΐνη και Εγκυμοσύνη

Το 1980, η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των Η.Π.Α. σύστησε στις έγκυες γυναίκες να μειώσουν την κατανάλωση καφεΐνης, μιας χημικής ουσίας που περιέχεται στον καφέ, στο τσάι, στο κακάο και στα ποτά τύπου κόλας. Η σύσταση δόθηκε πρωταρχικά με βάση πειράματα που είχαν γίνει σε ζώα. Από τότε, ωστόσο, μελέτες που έχουν γίνει σε έγκυες γυναίκες έχουν καταδείξει πιο οριστικά την ανάγκη για προσοχή στη χρήση καφεΐνης. Το Περιοδικό του Αμερικανικού Ιατρικού Συλλόγου (The Journal of the American Medical Association) ανέφερε πρόσφατα ότι το 75 τοις εκατό των έγκυων γυναικών καταναλώνει καφεΐνη, αν και οι περισσότερες μελέτες έχουν δείξει ότι η λήψη πάνω από 300 χιλιοστόγραμμα καφεΐνης τη μέρα (περίπου τρία φλιτζάνια καφέ) μπορεί να βλάψει το έμβρυο. Μια νεότερη μελέτη, όμως, δείχνει ότι ακόμα και χαμηλότερα επίπεδα καφεΐνης—163 χιλιοστόγραμμα τη μέρα—είναι πιθανό να αυξήσουν τον κίνδυνο αυτόματης αποβολής σε μερικές γυναίκες. Οι συντάκτες της μελέτης παρατηρούν: «Μια λογική σύσταση θα ήταν να μειώσετε την κατανάλωση των ποτών που περιέχουν καφεΐνη στη διάρκεια της εγκυμοσύνης».

Μολυσμένα Σώματα, Μολυσμένα Οικοσυστήματα

Ίσως δεν φαίνεται παράξενο το ότι κάπου 3.020 άτομα πεθαίνουν κάθε χρόνο από χρήση κοκαΐνης στις Η.Π.Α.· οι μολυσματικές συνέπειες του ναρκωτικού για το ανθρώπινο σώμα είναι πολύ γνωστές. Αλλά το περιοδικό Νάσιοναλ Τζεογκράφικ (National Geographic) ανέφερε πρόσφατα ότι η παρασκευή του ναρκωτικού μολύνει επίσης πάρα πολύ τα ποτάμια και τα ρυάκια των βροχερών δασών της Βολιβίας, του Περού και της Κολομβίας. Το περιοδικό παρατηρεί: «Περίπου 308 τόνοι κοκαΐνης κατασχέθηκαν παγκόσμια από αστυνομικούς το 1992, σύμφωνα με την Υπηρεσία Δίωξης Ναρκωτικών των Η.Π.Α. Για να παρασκευαστεί αυτή η ποσότητα—ένα μικρό μόνο μέρος της συνολικής παραγωγής—απαιτήθηκαν 106 εκατομμύρια λίτρα κηροζίνης, 4,2 εκατομμύρια λίτρα διαλυτών, 1,1 εκατομμύριο λίτρα θειικού οξέος, 70.000 λίτρα υδροχλωρικού οξέος και 14.000 λίτρα αμμωνίας. Μεγάλο μέρος της συνολικής ποσότητας εναποτίθεται στα ποτάμια συστήματα, καταστρέφοντας την υδρόβια ζωή και μολύνοντας το νερό που είναι κατάλληλο για άρδευση και για πόση».

Εξάπλωση των Ψυχικών Διαταραχών

Η εφημερίδα Δε Νιου Γιορκ Τάιμς (The New York Times) ανέφερε στις αρχές του 1994: «Περίπου ο ένας στους δύο Αμερικανούς—το 48 τοις εκατό—έχει υποφέρει από ψυχική διαταραχή σε κάποια στιγμή της ζωής του». Σε μια έρευνα που διεξάχτηκε από κοινωνιολόγους σε περισσότερους από 8.000 άντρες και γυναίκες, και στην οποία χρησιμοποιήθηκαν προσωπικές διαγνωστικές συνεντεύξεις, διαπιστώθηκε ότι η πιο κοινή διαταραχή ήταν η βαριά κατάθλιψη· το 17 τοις εκατό υπέφερε από βαριά κατάθλιψη σε κάποια περίοδο της ζωής τους. Το 14 τοις εκατό εξαρτιόταν από το αλκοόλ σε κάποια στιγμή της ζωής τους. Η ίδια εφημερίδα παρατήρησε ότι μια από τις απροσδόκητες διαπιστώσεις της έρευνας ήταν ότι το 12 τοις εκατό των γυναικών είχε υποφέρει από διαταραχή έπειτα από ψυχοτραυματικό στρες, και οι μισές από αυτές τις περιπτώσεις «προκλήθηκαν από βιασμό ή σεξουαλική κακοποίηση». Από όλους εκείνους που είχαν υποφέρει από ψυχιατρικές διαταραχές, μόνο το ένα τέταρτο είχε ζητήσει βοήθεια από επαγγελματίες. Ο Δρ Ρόναλντ Κ. Κέσλερ, ο κοινωνιολόγος που ήταν επικεφαλής της έρευνας, λέγεται ότι είπε: «Τα άσχημα νέα είναι ότι υπάρχουν πολύ περισσότερες ψυχιατρικές διαταραχές στους ανθρώπους από ό,τι νομίζαμε. Τα καλά νέα είναι ότι αναρρώνουν πολύ περισσότεροι άνθρωποι—οι πιο πολλοί από μόνοι τους—από όσους μπορείτε να φανταστείτε».

Εγχειρητικός Κίνδυνος που Σχετίζεται με το Αλκοόλ

Οι ασθενείς που πίνουν πάνω από πέντε οινοπνευματώδη ποτά ημερησίως έχουν τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να υποστούν μετεγχειρητικές επιπλοκές από τους ασθενείς που πίνουν λιγότερο, σύμφωνα με τον Δανό υπουργό υγείας Δρ Φιν Χαρτ. Όπως ανέφερε πρόσφατα το Περιοδικό του Δανικού Ιατρικού Συλλόγου, η κατάχρηση αλκοόλ έχει τοξική επίδραση σχεδόν σε όλα τα οργανικά συστήματα· προκαλεί αυξημένη προδιάθεση για αιμορραγία καθώς επίσης καρδιακά και πνευμονικά προβλήματα. Αυτές οι καταστάσεις συνήθως ωθούν τους γιατρούς να ζητούν μεγαλύτερη παραμονή στο νοσοκομείο και περισσότερες μεταγγίσεις αίματος. Για εκείνους που πίνουν μεγάλες ποσότητες αλκοόλ ημερησίως υπάρχει επίσης ο κίνδυνος να εξασθενήσει το ανοσοποιητικό τους σύστημα, αυξάνοντας ως συνέπεια τον κίνδυνο λοιμώξεων. Εντούτοις, εξετάσεις έχουν αποδείξει ότι, έπειτα από αρκετές εβδομάδες αποχής, το ανοσοποιητικό σύστημα βελτιώνεται κατά πολύ. Ο Δρ Χαρτ προτείνει να απέχουν οι ασθενείς από αλκοόλ για παρόμοια χρονική περίοδο πριν από οποιαδήποτε εγχείρηση.

Παιδιά στον Πόλεμο

Στη διάρκεια των περασμένων δέκα ετών, περίπου 1,5 εκατομμύριο παιδιά σκοτώθηκαν σε πολέμους, σύμφωνα με την έκθεση Η Κατάσταση των Παιδιών του Κόσμου το 1994 (The State of the World’s Children 1994), την οποία συντάσσει το Ταμείο των Ηνωμένων Εθνών για τα Παιδιά. Άλλα τέσσερα εκατομμύρια έχουν μείνει ανάπηρα, έχουν ακρωτηριαστεί, έχουν τυφλωθεί ή έχουν υποστεί εγκεφαλική βλάβη. Ο αριθμός εκείνων που έχουν γίνει πρόσφυγες υπολογίζεται ότι φτάνει τουλάχιστον τα πέντε εκατομμύρια. Παιδιά έχουν επίσης στρατολογηθεί. Σε πολλές χώρες, έχουν βασανίσει παιδιά και τα έχουν αναγκάσει να βλέπουν ή να παίρνουν μέρος σε ωμότητες. Σε κάποια περιοχή ο βιασμός κοριτσιών έχει γίνει «συστηματικό όπλο του πολέμου». Η αναφορά λέει: «Φαίνεται πως είναι σωστό να συμπεράνουμε ότι το επίχρισμα του πολιτισμού δεν είχε ποτέ άλλοτε φθαρεί τόσο πολύ».

Μια Χαμένη Μάχη Κατά των Ακρίδων

«Ο Ο.Η.Ε. χάνει τον πόλεμο κατά των ακρίδων», ανέφερε το περιοδικό Νέος Επιστήμονας (New Scientist) στις αρχές του 1994. Σύμφωνα με μια πρόσφατη συνάντηση γεωπόνων στην Ολλανδία, η μάχη κατά των ακρίδων την οποία άρχισαν τα Ηνωμένα Έθνη στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και κόστισε 400 εκατομμύρια δολάρια (περ. 92 δισ. δρχ.) δεν πέτυχε και πολλά πράγματα. Στην πραγματικότητα, αυτό που τερμάτισε εκείνη την πληγή ήταν ένας απρόοπτος άνεμος που έριξε τα έντομα στη θάλασσα. Οι ακρίδες αναπαράγονται και κατόπιν σχηματίζουν σμήνη όταν κάποια περιστασιακή βροχή ραντίσει την έρημο, κάνοντας να εμφανιστούν πράσινα κομμάτια γης γεμάτα βλάστηση. Η Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας του Ο.Η.Ε. προσπαθεί να σκοτώσει τις ακρίδες προτού σχηματίσουν σμήνη, βασιζόμενη σε δορυφορικές φωτογραφίες των πράσινων κομματιών γης που υπάρχουν στην έρημο. Το πρόβλημα είναι ότι οι δορυφόροι παραβλέπουν πολλά από τα μικρότερα κομμάτια. Στο έδαφος, οι τοπικοί πόλεμοι και η έλλειψη πόρων συχνά εμποδίζουν τις ομάδες που ψεκάζουν από το να φτάσουν ακόμα και στους γνωστούς τόπους αναπαραγωγής.

Μακρόβιοι Αστρονόμοι

Ζουν οι αστρονόμοι περισσότερο από τους άλλους ανθρώπους; Το γερμανικό περιοδικό φυσικής επιστήμης Νατουρβισενσάφτλιχε Ρούντσαου (Naturwissenschaftliche Rundschau) αναφέρει κάποια έρευνα που έγινε σχετικά με τη μακροβιότητα των ανθρώπων που είχαν γεννηθεί από το 1715 έως το 1825. Εκείνα τα χρόνια, 67 άντρες οι οποίοι έγιναν αστρονόμοι μέχρι την ηλικία των 25 χρόνων είχαν μέση διάρκεια ζωής 71,6 χρόνια. Περίπου οι μισοί από εκείνους τους άντρες ήταν Γερμανοί, ωστόσο οι 25χρονοι Γερμανοί άντρες στη διάρκεια εκείνης της περιόδου είχαν μέση αναμενόμενη διάρκεια ζωής μόνο 60,7 χρόνια. Γιατί αυτά τα επιπλέον χρόνια για τους αστρονόμους; «Πιθανώς, η υψηλή αναμενόμενη διάρκεια ζωής των αστρονόμων σχετίζεται κατά κάποιον τρόπο με την ησυχία και την ηρεμία της εργασίας τους», αναφέρει το περιοδικό. Ή, κάνει τη σκέψη το περιοδικό, «ίσως απλώς το να είναι κάποιος σε επαφή με τα θαύματα του πλανήτη και να είναι εντελώς απορροφημένος από αυτά να έχει θετικό αποτέλεσμα στην υγεία του».

Η Γλώσσα των Γραφειοκρατών

Στην Ιταλία η τεχνική και η γραφειοκρατική γλώσσα που υπάρχει σε πολλά επίσημα έγγραφα είναι τόσο δύσκολο να κατανοηθεί ώστε η ιταλική δημόσια διοίκηση πιστεύει ότι πρέπει να απλοποιηθεί. Σύμφωνα με τον υπουργό εσωτερικών, Σαμπίνο Κασέζε, «αυτή είναι μια διοίκηση που δεν έχει πια επαφή με τους πολίτες της, που δεν μιλάει την ίδια γλώσσα». Έτσι τώρα οι δημόσιοι υπάλληλοι θα αναγκαστούν να αρχίσουν να μιλάνε την απλή ιταλική αντί τη «γραφειοκρατική», μια γλώσσα γεμάτη όρους που δεν είναι πια σε κοινή χρήση. Αυτός ο νεωτερισμός ανακοινώθηκε στην παρουσίαση ενός «Κώδικα Συγγραφικού Ύφους για τις Γραπτές Επικοινωνίες στη Δημόσια Διοίκηση». Παρέχοντας ένα λεξιλόγιο 7.050 ευκολονόητων, βασικών λέξεων, το λεξικό σκοπεύει να εξαλείψει τους πολυάριθμους απαρχαιωμένους και δύσκολους όρους που συχνά κάνουν τους νόμους, τα έντυπα, τις εγκυκλίους και τις δημόσιες ανακοινώσεις ακατανόητα για το μέσο πολίτη.