Ματιές στον Κόσμο
Ραγδαία Αύξηση των Σκουπιδιών
Οι στρατιώτες που περιπολούν τα πολωνικά σύνορα βρίσκονται σε επιφυλακή για ένα νέο είδος εισβολής αυτές τις μέρες—τα ξένα σκουπίδια. Σύμφωνα με την εφημερίδα Δε Ουάσινγκτον Ποστ (The Washington Post), το 1992 οι πολωνικές αρχές δεν επέτρεψαν να μπουν στη χώρα 1.332 ανεπιθύμητα φορτία απορριμμάτων από τη Δυτική Ευρώπη και μόνο. Το πρώτο εξάμηνο του 1993, ο αριθμός αυτών των φορτίων αυξήθηκε κατά 35 τοις εκατό. Σε πολλές Δυτικές χώρες, η διάθεση των επικίνδυνων σκουπιδιών έχει γίνει τόσο δαπανηρή ώστε η αποστολή απορριμμάτων σε λιγότερο αναπτυγμένες χώρες όπου ίσως είναι δυσκολότερο να επιβληθούν περιβαλλοντικοί νόμοι έχει γίνει επικερδής εναλλακτική λύση. Για παράδειγμα, δυο μεταλλοβιομηχανίες των Η.Π.Α. καταδικάστηκαν επειδή ανέμειξαν 1.000 τόνους τοξική σκόνη από κάποια υψικάμινο σε ένα φορτίο λιπασμάτων που στάλθηκε στο Μπαγκλαντές. Μερικά σκουπίδια μάλιστα τα κάνουν να φαίνονται σαν φιλανθρωπικές δωρεές. Τελωνειακοί υπάλληλοι στην Πολωνία αναφέρουν ότι συνήθως λαβαίνουν φορτία που υποτίθεται ότι είναι ιατρική βοήθεια από την Αυστραλία, την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες, τα οποία όμως αποδεικνύεται ότι αποτελούνται από σκουπίδια όπως σύριγγες, εσώρουχα και είδη τουαλέτας—όλα μεταχειρισμένα και μολυσμένα.
Περιοδικό Διαζυγίων
Διακρίνοντας μια ευκαιρία κέρδους στον τρομακτικά αυξανόμενο αριθμό διαζυγίων, ένας εκδότης περιοδικών στη Γαλλία έθεσε σε κυκλοφορία ένα περιοδικό που λέγεται Διαζύγιο (Divorce). Ένας αρθρογράφος της εφημερίδας Μπούλετιν (Bulletin) στο Σίντνεϊ της Αυστραλίας σχολιάζει ότι αυτό το περιοδικό περιέχει «στήλες με συμβουλές από δικηγόρους και ψυχολόγους, προτάσεις για γυναίκες που προσπαθούν να βρουν για πρώτη φορά εργασία μετά το γάμο, και—για τις θαρραλέες—πώς να ξαναρχίσουν να βγαίνουν ραντεβού». Ένα ζήτημα με το οποίο προφανώς δεν ασχολείται το περιοδικό, όμως, είναι η συμφιλίωση των γαμήλιων συντρόφων. Ο αρθρογράφος παρατηρεί: «Όποιος θέλει συμβουλές για το πώς να γιατρέψει μια πληγωμένη σχέση πρέπει να ψάξει αλλού». Ναι, αναζητήστε συμβουλή από τον αλάθητο Λόγο του Θεού, την Αγία Γραφή.
Τα Κολίβρια της Βενεζουέλας σε Κίνδυνο
Είκοσι οχτώ διαφορετικά είδη κολιβρίου κινδυνεύουν να εξαφανιστούν στη Βενεζουέλα. Μερικά από αυτά δεν υπάρχουν πουθενά αλλού στον κόσμο. Το κολίβριο είναι γηγενές πτηνό της Αμερικής, και το συναντάει κανείς από την Αλάσκα ως την Αργεντινή και τη Χιλή. Το βάρος του κυμαίνεται από 2 ως 9 γραμμάρια, και το μικροσκοπικότερο είναι το είδος Calypte helenae, μήκους περίπου 5 εκατοστών, ενώ το μεγαλύτερο είναι το είδος Patagona gigas, μήκους 21 εκατοστών. Τι αφανίζει τα κολίβρια από τη Βενεζουέλα; Μήπως κάποια ασθένεια ή κάποιο αρπακτικό; Όχι. Το δελτίο Κάρτα Εκολόχικα (Carta Ecológica), το οποίο εκδίδει η εταιρία πετρελαίου Λαγκοβέν, αποκαλύπτει ότι ένοχος είναι η αποψίλωση των δασών—η συστηματική καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος του πουλιού. Αυτό το μικρό, συναρπαστικό, ιριδίζον πλάσμα είναι μόνο ένα από τα πολλά θύματα της αδίστακτης καταστροφής των βροχερών δασών από τον άνθρωπο.
Βλαβερή Συνήθεια Κηρύσσεται Παράνομη
Η κυβέρνηση του Πακιστάν αποφάσισε ότι τα πακέτα καρύδας βετέλ πρέπει να αναγράφουν προειδοποιήσεις για την υγεία παρόμοιες με αυτές των πακέτων τσιγάρων, αναφέρει το περιοδικό Έζιαγουίκ (Asiaweek). Το περιοδικό σημειώνει ότι εκατομμύρια άνθρωποι στη νότια Ασία έχουν εθιστεί στο παν μασάλα, ένα μείγμα καρύδας βετέλ, διαφόρων λαδιών και άλλων συστατικών τυλιγμένων σε φύλλο βετέλ. Αυτό το μασάνε. Η Ινδία είχε ήδη τοποθετήσει προειδοποιήσεις στα πακέτα καρύδας βετέλ επειδή έχει αναφερθεί ότι αυτή σχετίζεται με τον καρκίνο του στόματος. Μάλιστα είναι γνωστές περιπτώσεις παιδιών που πέθαναν από πνιγμό εξαιτίας της καρύδας βετέλ. Οι νέοι νόμοι του Πακιστάν θα απαγορεύουν την πώληση καρύδας βετέλ σε παιδιά κάτω των πέντε ετών.
Ο Ρόλος των Παππούδων και των Γιαγιάδων Αυξάνει
Μελέτες στις Ηνωμένες Πολιτείες δείχνουν ότι οι παππούδες και οι γιαγιάδες, ιδιαίτερα οι τελευταίες, παίζουν αυξανόμενο ρόλο στη ζωή των εγγονιών τους. Μια μελέτη του Εθνικού Ινστιτούτου για τη Γήρανση, η οποία συνεχίζεται, έχει διαπιστώσει ότι το 69 τοις εκατό αυτών που γεννήθηκαν μεταξύ του 1931 και του 1941 είναι παππούδες ή γιαγιάδες· περίπου το 44 τοις εκατό από αυτούς δαπανούν πάνω από 100 ώρες το χρόνο φροντίζοντας ένα ή περισσότερα από τα εγγόνια τους. Κατά μέσο όρο, οι παππούδες και οι γιαγιάδες δαπάνησαν 659 ώρες με τα παιδιά, χρόνος που ισοδυναμεί με 82 οχτάωρες μέρες, σημειώνει η εφημερίδα Δε Γουόλ Στριτ Τζέρναλ (The Wall Street Journal). Όπως έδειξε η μελέτη, οι γυναίκες δαπάνησαν κατά μέσο όρο 15 ως 20 ώρες την εβδομάδα φροντίζοντας τα εγγόνια τους και ήταν 2,5 φορές πιθανότερο να παρέχουν αυτή τη φροντίδα από ό,τι οι άντρες.
Απλησίαστοι Πατέρες
Όπως και στον υπόλοιπο κόσμο, οι οικογενειακοί δεσμοί στην Ιαπωνία δεν είναι όπως ήταν κάποτε. Η εφημερίδα Δε Ντέιλι Γιομιούρι (The Daily Yomiuri) πρόσφατα ανέφερε ότι περίπου 481.000 Ιάπωνες αναγκάστηκαν να ζουν χωριστά από την οικογένειά τους λόγω μετάθεσης στην εργασία τους. Αυτός ο αριθμός ήταν κατά 15 τοις εκατό μεγαλύτερος από ό,τι πέντε χρόνια προηγουμένως και αναμενόταν να ανέλθει ακόμη περισσότερο καθώς τα προβλήματα εξεύρεσης στέγης και σχολείου συνεχίζουν να επιδεινώνονται. Για το ίδιο ζήτημα, η εφημερίδα δημοσίευσε μια έρευνα που διεξάχτηκε σε μαθητές δημοτικού και γυμνασίου, στην οποία το 43 τοις εκατό των νέων είπαν ότι δεν μιλούσαν καθόλου με τον πατέρα τους. Ένα μεγάλο ποσοστό, 18,4 τοις εκατό, είπαν ότι δεν συζητούσαν με τη μητέρα τους.
Η Οικογένεια Αλλάζει στην Αργεντινή
Πρόσφατες μελέτες αποκάλυψαν σημαντικές αλλαγές στη δομή και στη συμπεριφορά που χαρακτηρίζουν την οικογενειακή ζωή της Αργεντινής, σύμφωνα με την εφημερίδα Κλαρίν (Clarín) του Μπουένος Άιρες. Σχολιάζοντας την υποδειγματική οικογένεια—που είναι μεγάλη, ενωμένη, και της οποίας τα μέλη τρώνε μαζί στις αργίες ή το βράδυ—η εφημερίδα παρατήρησε: «Πολλοί σήμερα θα έλεγαν ότι τέτοιες υποδειγματικές οικογένειες είναι απλώς μια παλιά φωτογραφία, μια ουτοπία του παρελθόντος η οποία αντανακλάται σε εικόνες». Μια στατιστική του βιβλίου Η Οικογένεια στην Αργεντινή (La familia en la Argentina), της Σουζάνα Τοράντο, έδειξε ότι την περασμένη δεκαετία οι μονογονεϊκές οικογένειες, που τώρα αριθμούν περίπου 1.200.000, αυξήθηκαν στην Αργεντινή κατά 60 ως 80 τοις εκατό. Τα εξώγαμα παιδιά τώρα αποτελούν πάνω από το 36 τοις εκατό όλων των γεννήσεων—αύξηση σχεδόν 30 τοις εκατό από το 1960. Επιπλέον, συνεντεύξεις έχουν δείξει ότι το ένα τρίτο των ατόμων μεταξύ 20 και 34 ετών δεν πιστεύουν ότι ο δεσμός του γάμου είναι ισόβιος.
Παιδικό Λεξιλόγιο
Τα παιδιά μπορεί να γνωρίζουν πολύ περισσότερα για τις δυσάρεστες πραγματικότητες του σύγχρονου κόσμου από ό,τι γενικά φαντάζονται οι ενήλικοι, αποκάλυψε μια μελέτη στην Ιταλία. Μια ομάδα του Εθνικού Κέντρου Ερευνών της Ιταλίας εξέτασε πάνω από 5.000 εκθέσεις μαθητών ηλικίας έξι ως δέκα ετών. Σύμφωνα με την εφημερίδα Λα Ρεπούμπλικα (La Repubblica), μια σύγκριση του λεξιλογίου των παιδιών, το οποίο αποτελούνταν από 6.000 λέξεις, με τα παιδικά αναγνώσματα που ήταν γραμμένα από ενηλίκους αποκάλυψε ότι ο «σχεδόν εξωπραγματικός, γαλήνιος κόσμος χωρίς προβλήματα» που παρουσιάζεται στα παιδιά «δεν τα εξαπατά». Η εφημερίδα προσθέτει: «Γνωρίζουν ακριβώς τι σημαίνουν οι λέξεις ‘ναρκωτικά’, ‘AIDS’ και ‘βιασμός’». Οι ερευνητές αναφέρουν ότι «ο κόσμος των παιδικών γραπτών φαίνεται πιο προχωρημένος και συμβαδίζει περισσότερο με τους καιρούς από ό,τι η αναγνωστική τους ύλη» που είναι γραμμένη από ενηλίκους, παρατηρεί η εφημερίδα Κοριέρε ντέλα Σέρα (Corriere della Sera).
Τσιμπούν το Δόλωμα
Μια ευαγγελική εκκλησία στο Μέριλαντ των Η.Π.Α. βρήκε ένα νέο τρόπο για να προσελκύει τους ανθρώπους. Πρόσφατα, μια Κυριακή, δόθηκαν 10 δολάρια (περ. 2.300 δρχ.) στα πρώτα 125 άτομα που έφτασαν στην εκκλησία. Το μόνο που έπρεπε να κάνουν ήταν να παρακολουθήσουν ολόκληρη την 75λεπτη λειτουργία, η οποία περιλάμβανε μια παράσταση και τραγούδια υπό τη συνοδεία ενός συγκροτήματος «ελαφριάς ροκ». Σύμφωνα με το πρακτορείο Ασοσιέιτεντ Πρες, ο υποδιευθυντής της εκκλησίας είπε: «Πολλοί άνθρωποι παραπονιούνται ότι δεν πηγαίνουν στην εκκλησία επειδή οι εκκλησίες πάντοτε θέλουν χρήματα. Εμείς σκεφτήκαμε: ‘Γιατί να μην τολμήσουμε εμείς και να τους δώσουμε χρήματα;’» Οι περισσότεροι, ανέφερε το ρεπορτάζ, δέχτηκαν τα χρήματα, μολονότι πολλοί ισχυρίστηκαν ότι τα επέστρεψαν αργότερα. Τριάντα δύο άτομα κράτησαν τα χρήματα.
Χρήσιμα Παλιά Εμπορευματοκιβώτια
Αντί να πετάει τα μεγάλα εμπορευματοκιβώτια για παλιοσίδερα, μια εταιρία μεταφορών στη Νότια Αφρική βρήκε μερικές έξυπνες χρήσεις για αυτά όταν είναι τόσο φθαρμένα που δεν μπορούν πια να μεταφέρουν βαριά αγαθά. Δυο από αυτά τα μεγάλα μεταλλικά κατασκευάσματα, όταν ενωθούν μαζί, φτιάχνουν μια αρκετά μεγάλη σχολική τάξη. Φυσικά, πρέπει να αφαιρεθεί μια πλευρά από κάθε εμπορευματοκιβώτιο, και πρέπει να προστεθούν παράθυρα και πόρτες στις πλευρές που απομένουν. Τα παλιά εμπορευματοκιβώτια μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν ως σπίτια, καταστήματα, κλινικές και βιβλιοθήκες. Σε κάποια περίπτωση, σύμφωνα με το περιοδικό Πανόραμα της Αφρικής (African Panorama), «16 εμπορευματοκιβώτια που έχουν μετατραπεί αποτελούν 8 ευρύχωρες τάξεις για πάνω από 1.000 μαθητές». Ως τώρα, πάνω από 1.000 εμπορευματοκιβώτια έχουν διατεθεί σε φτωχές κοινότητες της Νότιας Αφρικής. Αλλά η εταιρία που τα διαθέτει σε λίγο δεν θα έχει άλλα παλιά εμπορευματοκιβώτια και ζητάει τη βοήθεια άλλων διεθνών εταιριών μεταφορών που έχουν παλιά εμπορευματοκιβώτια τα οποία δεν χρειάζονται.
Ατροφία του Εγκεφάλου
Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και λίπους στο πέρασμα των ετών όχι μόνο αυξάνει τη μαλθακότητα αλλά επίσης συρρικνώνει τον εγκέφαλο, σύμφωνα με κάποια μελέτη μιας ερευνητικής ομάδας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ακίτα στην Ιαπωνία. Τα περασμένα εφτά χρόνια, η ομάδα διεξήγε μια έρευνα σε 960 άτομα, με τη βοήθεια Διαγνωστικής Απεικόνισης με Μαγνητικό Συντονισμό (MRI), και διαπίστωσε ότι το 58 τοις εκατό εκείνων που εξαρτώνταν από το αλκοόλ είχαν αναπτύξει ατροφία του εγκεφάλου. Από εκείνους που είχαν υπερλιπαιμία, υψηλό επίπεδο λιπιδίων στο αίμα, το 41 τοις εκατό των ατόμων ηλικίας 40 ως 60 ετών και το 55 τοις εκατό των ατόμων πάνω από 60 ετών παρουσίασαν τέτοια ατροφία. Σε πλήρη αντίθεση, μόνο το 4 τοις εκατό εκείνων που δεν είχαν ούτε εξάρτηση από το αλκοόλ ούτε υπερλιπαιμία έδειξαν σημάδια ατροφίας. Συμπτώματα άνοιας παρατηρήθηκαν στο 80 τοις εκατό των ατόμων με ατροφία, αναφέρει η εφημερίδα Γιομιούρι Σιμπούν (Yomiuri Shimbun). Ο επίκουρος καθηγητής Ίκουο Ναεμούρα της ερευνητικής ομάδας συμβουλεύει: «Η ατροφία του εγκεφάλου αναπτύσσεται αργά αλλά σταθερά. Είναι σημαντικό να αποφεύγει κανείς την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και λιπαρών τροφών».